Konflikt cypryjski

• Druk: Warszawa, 2013
• Autor: Przemysław Osiewicz
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Aktualne opracowanie nierozstrzygniętego konfliktu na Cyprze. Autor, wykorzystując grecką i turecką literaturę przedmiotu oraz dokumenty źródłowe, przedstawia przyczyny, przebieg i konsekwencje konfliktu między greckimi i tureckimi mieszkańcami Cypru.
Książka prezentuje: - historyczne uwarunkowania sporu między greckimi i tureckimi mieszkańcami Cypru (okoliczności uzyskania przez Cypr niepodległości); - eskalację konfliktu i wojny domowe w latach 60. XX wieku; - desant wojsk tureckich w "gorącym" roku 1974 spowodowany progrecką polityką rządu cypryjskiego; nieudane negocjacje między skonfliktowanymi stronami; - powołanie w 1983 roku Tureckiej Republiki Północnego Cypru – państwa uznawanego tylko przez Turcję; - problem północnego Cypru w kontekście wejścia Turcji do UE (blokada akcesji). Dzieje omawianego konfliktu autor doprowadził do wydarzeń i działań dyplomatycznych w 2012 roku.
Książkę uzupełniają: - wybór dokumentów, - leksykon postaci, - słownik pojęć, - kalendarium wydarzeń, - wywiady autora z czołowymi politykami cypryjskimi. Publikacja przeznaczona jest dla studentów nauk humanistycznych, społecznych i politycznych, w szczególności historii, politologii, stosunków międzynarodowych, socjologii i dziennikarstwa oraz dla wszystkich zainteresowanych konfliktami współczesnego świata.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-17522-1
• ISBN druku: 978-83-01-17330-2
• Liczba stron: 336

Wprowadzenie   9

1. Uwarunkowania historyczne konfliktu cypryjskiego   13

1.1 Podbój wyspy przez Imperium Osmańskie, czyli preludium   13
1.2 Początki panowania brytyjskiego   21
1.3 Rozwój świadomości narodowej wśród ludności greckiej oraz tureckiej na Cyprze przed II wojną światową   23
1.4 Cypr i jego mieszkańcy w latach II wojny światowej   32

2. W stronę niepodległości   36

2.1 Trudne lata 50.: okres terroru i represji   36
2.2 Stanowisko greckie – koncepcja enosis   48
2.3 Stanowisko tureckie – koncepcja taksim   50
2.4 Polityka mocarstw wobec Cypru   53
2.5 (Nie)chciany kompromis – konferencje w Zurychu i Londynie   55

3. Trudne początki niepodległości   61

3.1 Okoliczności związane z przekazywaniem władzy oraz utworzeniem Republiki Cypryjskiej   61
3.2 Podstawy konstytucyjne Republiki Cypryjskiej   64
3.3 Papierowy kompromis – pierwsze problemy młodej republiki   67
3.4 Walki z przełomu lat 1963/1964 i ich konsekwencje – koniec jedności   70
3.5 Kryzys w 1967 r., czyli ostatnie ostrzeżenie   79
3.6 Lata 1967–1974: razem, ale osobno   82
3.7 Społeczność międzynarodowa wobec sytuacji na Cyprze   84

4. Gorące lato 1974 r.   88

4.1 Preludium dramatu   88
4.2 Zamach stanu – próba podporządkowania wyspy Grecji   92
4.3 Lądowanie wojsk tureckich na Cyprze – operacja Attyla I   102
4.4 Negocjacje ostatniej szansy   106
4.5 Fiasko rokowań i operacja Attyla II   112

5. W stronę podziału   122

5.1 Krajobraz po wojnie: sytuacja wewnętrzna   122
5.2 Stanowisko społeczności międzynarodowej   126
5.3 Rokowania dwustronne i inicjatywy pokojowe w latach 1974–1983   131
5.4 Proklamacja Tureckiej Republiki Północnego Cypru   146

6. Cypr (nie)podzielony: 1983–1999   150

6.1 Zarys sytuacji politycznej i gospodarczej na Cyprze po 1983 r.   150
6.2 Misje dobrych usług sekretarzy generalnych ONZ na Cyprze w latach 1983–1999   151
6.3 Izolacja międzynarodowa północnego Cypru   165
6.4 Zamieszki na tle etnicznym – sierpień 1996   170
6.5 Cypryjski kryzys rakietowy   174

7. Plan Annana i akcesja Cypru do Unii Europejskiej – szansa na pojednanie   179

7.1 Sytuacja polityczna i gospodarcza w przeddzień akcesji do UE   179
7.2 Kulisy rokowań: od Nowego Jorku do Hagi (1999–2003)   180
7.3 Rokowania ostatniej szansy: od Hagi do Bürgenstock (2003–2004)   189
7.4 Najważniejsze propozycje zawarte w planie Annana V   195
7.5 Referenda w 2004 r. – tak i nie dla wspólnej przyszłości   200
7.6 Konsekwencje odrzucenia planu pokojowego ONZ   204

8. W stronę zjednoczenia czy utrwalania podziału?   207

8.1 Sytuacja polityczna i gospodarcza Greckich Cypryjczyków po 2004 r.   207
8.2 Społeczność Tureckich Cypryjczyków po planie Annana: polityka i gospodarka   210
8.3 Na Cyprze bez zmian: 2004–2008   213
8.4 Nowa runda rokowań bezpośrednich: 2008–2012   217
8.5 Oznaki zbliżenia a nowe linie podziału   228
8.6 Scenariusze średnioterminowe   234

Podsumowanie   237
Bibliografia   240

Aneks   253

Dokumenty i wywiady   255

1. Traktat o gwarancji   255
2. Traktat o przymierzu   257
3. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 353(1974)   260
4. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 357(1974)   261
5. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 367(1975)   262
6. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 541(1983)   263
7. Wywiad z Dervişem Eroğlu   265
8. Wywiad z Raufem Denktaşem   267
9. Wywiad z Mehmetem Alim Talatem   276
10 Wywiad z Aleksisem Galanosem   285
11. Wywiad z dr Erato Kozaku-Markullis   289
12. Wywiad z Tumazosem Tsalepisem   295
13. Wywiad z Wassosem Lyssaridisem   299

Kalendarium   304
Leksykon postaci   312
Słownik pojęć   319
Mapy   326
Indeks nazwisk   330
Spis map   335