Nowa kwestia miejska
Nowa kwestia miejska to oryginalny i wyjątkowy manifest dla ruchów miejskich i badaczy miasta na XXI wiek: jednocześnie próba odpowiedzi na pytanie o kierunek dalszego rozwoju nowoczesnych metropolii, dobitna przestroga przed procesami zagrażającymi wyjątkowości miejskiego życia – w rodzaju prywatyzacji publicznych przestrzeni oraz pasożytniczej urbanizacji – oraz próba zaktualizowania dla studiów miejskich kanonicznych tekstów – od Spinozy i Rousseau przez Marksa i Benjamina po Debora – wraz z zachętą dla badaczy miast, by wrócili do pierwotnego impulsu politycznego, który napędzał studia miejskie od momentu ich powstania.
„Opublikowana w 2014 roku Nowa kwestia miejska to swoisty eseistyczny manifest dla XXI-wiecznych studiów miejskich – próba odpowiedzi na pytanie o kierunek ich rozwoju oraz najpoważniejsze problemy, dobitna przestroga przed postępującą prywatyzacją tego, co publiczne i wspólne oraz celująca w jej polityczne oddalenie «urbanizacji» kanonicznych pojęć filozoficznych (dostarczanych nam przez Spinozę, Rousseau czy Marksa), a także wybranych nowoczesnych rewolucji. Brytyjski autor nie ogranicza się jednak do rekonstrukcji czy przypomnienia stanowisk historycznych; ich przywołanie ma raczej na celu połączenie przerwanych ścieżek w miejskiej polityce demokratycznej, jak również zarysowanie paraleli między kolejnymi polityczno-ekonomicznymi przekształceniami przestrzeni miejskiej. książka nie zniewala swoimi rozmiarami, stanowi niezwykle interesujący głos w debacie zainaugurowanej w latach siedemdziesiątych XX wieku przez Castellsa4. Zmiany w ramach globalnej kondycji miejskiej prowadzą zdaniem Merrifielda do konieczności postawienia nowego pytania o miasto, dalece wykraczającego poza nieco dziś przestarzałe intuicje hiszpańskiego socjologa. Tym razem powinno ono dotykać drapieżczych praktyk urbanizacyjnych i być powiązane z nową falą globalnego oporu wyznaczonego przez publiczne protesty i okupacje przestrzeni miejskiej w tak rożnych miejscach jak Tunis, Santiago de Chile, Madryt, Ateny, Nowy Jork czy Stambuł5. Każdemu rozdziałowi omawianej książki przyświeca w tym kontekście Foucaultowski imperatyw kwestionowania i eksponowania naszej aktualności, równoznaczny z analizowaniem stojących przed nami możliwości zmiany i dróg rozwoju”.
Z wprowadzenia do polskiego wydania
Przetłumaczona w tym roku na język polski przez Piotra Juskowiaka „Nowa kwestia miejska” Andy’ego Merrifielda, pracownika Uniwersytetu Cambridge oraz aktywisty, to bez wątpienia wyjątkowa pozycja. Ta wydana w oryginale w 2014 roku książka skierowana jest głównie do osób zajmujących się miastem zarówno naukowo, jak i praktycznie w działaniu, ale także do wszystkich, którzy interesują się teorią miejską czy też prowadzą lub chcą prowadzić kierunki studiów zajmujące się miastem. Jak czytamy na okładce książki, „Andy Merrifield podejmuje wyzwanie zaktualizowania dla studiów miejskich kanonicznych teksów filozofii – od Spinozy i Rousseau przez Marksa i Benjamina po Deborda”. To także znakomita lektura dla osób czytających od jakiegoś czasu lawinowo wydawane w Polsce książki o mieście. Wszystko to czyni publikację Wydawnictwa PWN naprawdę szczególną.
Martyna Fołta,
artPapier