Obcy u naszych drzwi
Uciekają z brutalnego, ogarniętego wojnami świata i pukają do naszych drzwi – uchodźcy. Dla ludzi za drzwiami – obcy i nieproszeni goście, którzy budzą niepokój i strach.
Zjawisko migracji i uchodźctwa jest częścią historycznej dynamiki i jako takie nie jest niczym nowym. Po raz pierwszy jednak mierzymy się z nim w nowej formie – nie tylko bowiem dokonuje się na ogromną skalę, lecz także rozgrywa się na naszych oczach – na ekranach telewizorów i kartach codziennej prasy, co doprowadziło do ogólnospołecznej „moralnej paniki”. Kryzys uchodźczy uderza w dobre samopoczucie Europy, która po 27 latach względnego spokoju musi zmierzyć się z nowymi wyzwaniami i rosnącą paniką.
Zygmunt Bauman w charakterystyczny dla siebie i celny sposób analizuje współczesną panikę migracyjną i pokazuje, jak politycy i media zarządzają nią, kierując swoje wypowiedzi zwłaszcza do tych, których społeczna sytuacja jest już i tak niepewna. Socjolog podkreśla, że polityka separacji to rozwiązanie krótkoterminowe i Europa prędzej czy później będzie musiała znaleźć nowy sposób na wspólne istnienie wielokulturowych i wielonarodowych społeczeństw.
Książka przeznaczona dla czytelników gotowych podać w wątpliwość uproszczenia przekazów medialnych i podjąć wysiłek próby odpowiedzi na pytanie, jak żyć razem na przepełnionej planecie. Jest to zarazem ostatnia napisana przez Zygmunta Baumana publikacja, którą traktować można jako swoisty testament wybitnego socjologa ewidentnie zaniepokojonego kursem, jaki objęły współczesne państwa wobec tych, którzy już nie mieszczą się w ich granicach.
Papież Franciszek wzywa nas, żebyśmy „odrzucili cząstkę Heroda, która pozostała w naszym sercu i prosili Pana o łaskę płakania nad naszą obojętnością, płakania nad okrucieństwem świata, naszych własnych serc i wszystkich tych, którzy sami pozostając anonimowi, podejmują społeczne i ekonomiczne decyzje, które otwierają drogę do podobnych tragedii”. A następnie pyta: „Kto zapłakał? Czy ktoś w naszym świecie dziś zapłakał?”
Z tekstu
Zygmunt Bauman był i pozostanie niewątpliwie jedną z najważniejszych postaci europejskiej i światowej socjologii, a także najczęściej cytowanym polskim socjologiem. Jego wkład w badanie kondycji współczesnych społeczeństw jest nieoceniony, ponieważ to właśnie Baumanowi zawdzięczamy zdefiniowanie takich pojęć jak płynna nowoczesność czy miksofobia, które na stałe weszły nie tylko do słownika nauk społecznych, ale także do debaty publicznej. Nawet jeśli przeciętnemu czytelnikowi teksty Baumana kojarzą się ze ściśle naukową, niemal techniczną analizą zjawisk społecznych, warto podjąć próbę zapoznania się choć z jedynym z nich, a wydana w 2016 roku książka „Obcy u naszych drzwi” stwarza ku temu doskonałą okazję. W rzeczywistości bowiem, mimo socjologicznych odniesień i całego aparatu naukowego, Bauman pisze w sposób przejrzysty, który powinien być zrozumiały nawet dla laika. Ponadto, trudno o lepszą publikację pozwalającą zrozumieć współczesny „kryzys migracyjny” niż właśnie „Obcy u naszych drzwi” – krótki i treściwy wykład o lęku, odpowiedzialności i podwójnej moralności Zachodu.
Cocteau & Co.,
cocteauandco.pl
