Polityka państwa wobec starzenia się ludności w Polsce
Tematyka starzenia się ludności stanowi jedno z kluczowych zagadnień w debacie publicznej i dyspucie naukowej prowadzonych w ostatnich latach. Na różnych poziomach (ponadnarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym), w ramach różnych szczegółowych polityk publicznych, podejmowane są działania ukierunkowane na spowolnienie procesu starzenia się ludności, ograniczenie jego negatywnych skutków społeczno-ekonomicznych, zapewnienie społeczeństwu o zmienionej strukturze wieku wysokiej jakości życia, a gospodarce - stworzenie warunków do jej dalszego rozwoju.
W książce podjęto tematykę polityki wobec starzenia się ludności realizowanej w Polsce. Dokonano analizy zapisów dokumentów strategicznych programujących krajową politykę ekonomiczną oraz polityki szczegółowe. Na tej podstawie zidentyfikowano i usystematyzowano priorytety krajowej polityki wobec starzenia się ludności. Choć starzenie się ludności jest zjawiskiem o zasięgu globalnym, jego przyczyny, przebieg i skutki charakteryzuje zróżnicowanie terytorialne. Władze lokalne i regionalne, ze względu na bliskość czynników warunkujących wzorce zachodzących zmian demograficznych oraz przypisywaną im rosnącą odpowiedzialność za kreowanie rozwoju społecznego i gospodarczego jednostek terytorialnych, powinny zatem odgrywać istotną rolę w kreowaniu polityki wobec starzenia się. W związku z tym przeprowadzono badanie diagnozujące zakres i instrumentarium polityki wobec starzenia się ludności realizowanej na poziomie regionalnym przez regionalne władze samorządowe. W badaniu zweryfikowano między innymi:
• czy w regionie powołano organy regionalne lub przedstawicieli pełniących rolę „rzecznika" agendy poświęconej problematyce starzenia się ludności,
• czy władze regionalne sformułowały strategię dedykowaną wyzwaniom determinowanym starzeniem się ludności,
• czy w strategiach regionalnych ujęto cele i działania odpowiadające na konsekwencje starzenia się ludności,
• czy władze regionalne wdrażają programy i projekty stanowiące odpowiedź na zmieniającą się sytuację demograficzną regionu, we współpracy i/lub porozumieniu z podmiotami działającymi w regionie, ze środków europejskich ulokowanych w regionalnych programach operacyjnych,
• czy w regionie realizowane są działania informacyjno-edukacyjne dedykowane tematyce starzenia się ludności i jego konsekwencji?
Realizacja założonych w książce celów i zaprezentowane wyniki zmniejszają lukę poznawczą w obszarze badań nad polityką wobec starzenia się w Polsce, szczególnie realizowaną na poziomie regionalnym. Monografia może stanowić również źródło wiedzy dla praktyków - samorządowców odpowiedzialnych za kreowanie polityk publicznych na poziomie regionalnym i lokalnym.
