Acta Geographica Lodziensia t. 96/2010
ZARYS TREŚCI
Praca dotyczy dynamiki lądolodu oraz wieku i chronologii zdarzeń glacjalnych w lobie płockim podczas
vistulianu. Rozważania nad obecnością ostatniego lądolodu skandynawskiego w rejonie Kotliny Płockiej
mają długą historię, lecz dotychczas brak jest zgodności co do liczby, rangi i wieku nasunięć lądolodu,
jak i charakteru glacjacji.
Kompleksowe badania sedymentologiczne, datowania luminescencyjne osadów oraz analizę mezostrukturalną
deformacji glacitektonicznych przeprowadzano w kilkunastu odsłonięciach. Szczegółowym
kartowaniem geologicznym objęto strefy glacimarginalne, maksymalnego zasięgu ostatniego lądolodu
(LGM) oraz położonych na jego zapleczu pasm pagórkowatej wysoczyzny: Czamanin–Otmianowo–Paruszewice
(preLGM-1) i Izbica Kujawska–Pagórki Chodeckie–Szewo–Korzeń Królewski (preLGM-2). Analizowano
rzeźbę glacjalną na bazie numerycznego modelu terenu DTED2, a także odtworzono ukształtowanie
i litologię podłoża lądolodu.
Wykluczono możliwość wkroczenia lądolodu w rejon Kotliny Płockiej we wczesnym i środkowym vistulianie.
Wykazano, że podczas ostatniego zlodowacenia lądolód tylko raz nasunął się na obszar SE Kujaw,
Kotliny Płockiej i południowej części Pojezierza Dobrzyńskiego, co nastąpiło między 22,9 a 18,7 ka
BP. Zdarzenie to skorelowano z fazą poznańską stadiału głównego zlodowacenia wisły. Lądolód przekroczył
zasięg starszej fazy, leszczyńskiej, formując
lob płocki znaczący maksimum ostatniego zlodowacenia
w centralnej Polsce na linii: Korzecznik – Przedecz – Kubłowo – Walentowo – Kamienna – Antoniewo –
Sokołów – Osiny – Szczawin – Gąbin – Mijakowo – Goślice – Zągoty.
Wpływ na dynamikę lądolodu w lobie płockim miały uwarunkowania lokalne: topografia terenu, warunki
hydrologiczne podłoża oraz termika stopy lądolodu. Transgresja przebiegała z krótkimi postojami na
liniach przeszkód topograficznych w rejonie pasm preLGM-1 oraz preLGM-2. Pasma uważane dotychczas
za formy recesyjne, to moreny pchnięte przekroczone przez lądolód (preLGM-1) lub ciągi stożków glacimarginalnych,
zawierających fragmenty previstuliańskich form marginalnych (preLGM-2). Określono, że
tego typu poprzeczna megalineacja utworzona została w strefie frontalnej szybko przemieszczającego się
lądolodu.
Lądolód w lobie płockim cechował się ciepłym ustrojem bazalnym, jedynie w brzeżnej strefie podczas
LGM spąg lądolodu płatowo miał charakter zimny. Dominującym mechanizmem ruchu lodu w okresie
poprzedzającym rozwój drenażu kanałowego i stabilizacji czoła lądolodu na linii LGM był poślizg bazalny,
powodujący wydatny wzrost prędkości, a także ciągłe deformacje podłoża. Geometria kierunków ruchu
mas lodowych w lobie płockim miała charakter wachlarzowy, charakterystyczny dla brzeżnej strefy strumienia
lodowego. Oszacowano, że miąższość lądolodu była mała (ca 100–300 m), a profil podłużny
spłaszczony, właściwy dla lodowców wyprowadzających.
Dynamika napływu mas lodowych oraz uzyskane parametry paleoglacjologiczne pozwoliły uznać, że
lob płocki wykształcony został w zakończeniu szybkiego strumienia lodowego intensywnie zasilanego
z zaplecza. Ten wyróżniający się w zarysie LGM element brzeżnej części lądolodu odpowiada głównej
linii płynięcia lodu w dystalnej części strumienia Wisły.
Wykazano przydatność kinetostratygrafii w rekonstrukcji paleogeograficznej zdarzeń glacjalnych.
- Kategorie:
- Redakcja: Danuta Dzieduszyńska, Kazimierz Kłysik, Krystyna Turkowska, Krzysztof Kożuchowski, Paweł Jokiel
- Język wydania: polski
- ISSN: 0065-1249
- Liczba stron: 171
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Zarys treści 7 Wprowadzenie 9 Obszar badań 10 Dotychczasowe poglądy dotyczące zdarzeń glacjalnych w lobie płockim 13 Cel i zakres pracy oraz uwagi dotyczące wybranych pojęć 16 Metody badań 17 Badania terenowe 17 Badania laboratoryjne 22 Analiza archiwalnych materiałów geologicznych i kartograficznych 23 Prezentacja wyników badań i uwagi o przyjętej stratygrafii 24 Budowa geologiczna i rzeźba obszaru badań 27 Podłoże kenozoiku 27 Podłoże czwartorzędu 28 Miąższość czwartorzędu 37 Wykształcenie i stratygrafia plejstocenu 38 Podłoże osadów stadiału głównego zlodowacenia wisły 42 Rzeźba i powierzchniowa budowa geologiczna 43 Analiza sedymentologiczna i mezostrukturalna 48 Stanowiska w strefach glacimarginalnych zaplecza LGM 48 Stanowiska Paruszewice i Otmianowo 48 Obszar testowy Izbica Kujawska – Pustynia 63 Stanowisko Piotrów 73 Stanowisko Korzeń Królewski 79 Budowa geologiczna i formowanie stref glacimarginalnych na zapleczu LGM 84 Stanowiska w strefie maksymalnego zasięgu lądolodu 86 Stanowisko Przedecz 86 Stanowisko Mijakowo 90 Obszar testowy Kubłowo 92 Maksymalny zasięg ostatniego lądolodu 98 Stanowiska wysoczyznowe 100 Stanowisko Guźlin 100 Stanowiska Lisica, Kretki, Zawada Nowa, Gaj, Gole, Kowal i Rokicie 104 Interpretacja przewodnich cech budowy geologicznej wysoczyzn 110 Rekonstrukcja nasunięcia lobu płockiego 111 Liczba i wiek zdarzeń glacjalnych w lobie płockim 111 Dynamika nasunięcia lądolodu w lobie płockim 124 Kierunki ruchu lądolodu 124 Prędkość napływu mas lodowych oraz warunki hydrologiczno-termiczne w podłożu lądolodu 128 Kształt powierzchni i miąższość lądolodu 133 Lokalne uwarunkowania dynamiki lądolodu w lobie płockim 135 Podsumowanie i dyskusja 137 Wnioski 145 Literatura 147 Spis ilustracji 162 Summary 164