Acta Geographica Lodziensia t. 97/2011
ZARYS TREŚCI
Przedstawiono wyniki badań nad zmiennością zasobów wód podziemnych zgromadzonych w płytkich poziomach
wodonośnych województwa łódzkiego i terenów z nim sąsiadujących. W sensie hydrologicznym obszar
ten obejmuje zlewnie drugiego rzędu: Bzury, Skrwy (lewej), Jeziorki, Pilicy, Warty po Poznań oraz niewielkie
fragmenty zlewni sąsiednich. W badaniach uwzględniono 41 poziomów wodonośnych posiadających ciągłą,
bądź dającą się uzupełnić, serię pomiarową o długości przynajmniej trzydziestu lat, mieszczącą się w wieloleciu
1951–2000. Wybrane zbiorniki wód podziemnych reprezentują w miarę pełne spektrum warunków fizycznogeograficznych
i hydrogeologicznych badanego obszaru. Jednorodność serii pomiarowych została oceniona przy
użyciu dwu testów statystycznych: nieparametrycznego (test serii) oraz parametrycznego (F–Snedecora).
W dalszej części opisano dynamikę zasobów wód podziemnych. Na zmiany te składają się wahania krótkookresowe
(scharakteryzowane na podstawie zmian tygodniowych położenia zwierciadła wody podziemnej),
sezonowe oraz wieloletnie. Przeprowadzono również analizę ekstremalnych rocznych położeń zwierciadła wody
podziemnej. Poziomy wodonośne badanego obszaru charakteryzują się słabo bądź bardzo słabo zaznaczoną
sezonowością zmian ich wypełnienia. Wydaje się także, że większa zmienność roczna wiąże się, w badanej
próbie, ze stosunkowo małą zasobnością zbiorników wód podziemnych. Te bardziej zasobne posiadają zdecydowanie
dłuższe rytmy wahań. W środkowej Polsce, w przekroju wieloletnim, zaobserwowano względną trwałość
wypełnienia poziomów wodonośnych. Ponad 70 % z nich nie wykazuje istotnych statystycznie tendencji do
zmian położenia zwierciadła wody podziemnej. Rozkłady przestrzenne analizowanych charakterystyk nie wykazują
wyraźnego uporządkowania. Zauważono jednak słabo zarysowaną tendencję do nieco innego kształtu
i rytmu wahań występującą na obszarze odpowiadającym w dużej części zlewni Pilicy. Dotyczy to szczególnie
wahań o większej częstotliwości.
Otrzymane estymatory składowych dynamiki zasobów wód podziemnych skonfrontowano z podstawowymi
charakterystykami hydrogeologicznymi i geograficznymi poziomów wodonośnych (średnią głębokością, izolacją
poziomu od powierzchni, rodzajem wodonośca oraz podatnością na zanieczyszczenia). Istnienie ewentualnych
powiązań między nimi sprawdzono przy pomocy testu χ2. Na większość cech dynamiki zwierciadła wody podziemnej
najczęściej i najmocniej wpływa głębokość jego występowania. W największym stopniu różnicuje ona
zachowanie poziomów wodonośnych w obrębie wahań sezonowych (wszystkie analizowane zmienne są od niej
zależne), najmniejszy natomiast wpływ ma ona na skalę, kierunek i charakter wieloletnich tendencji stanu wypełnienia
zbiorników wody podziemnej.
Przeprowadzono również próbę typologii dynamiki zasobów płytkich wód podziemnych na badanym obszarze.
Wykorzystano tu analizą składowych głównych wykonaną na podstawie macierzy kowariancji z odpowiednio
dobranych danych wejściowych (konieczność posiadania przez nie podobnej wariancji). Pierwsze dwie
składowe główne grupowano następnie hierarchiczną metodą Warda, a optymalną liczbę wydzielonych klas
ustalono przy pomocy kryterium VRC. Ostatecznie wydzielono osiem typów dynamiki zasobów wód podziemnych.
Poziomy wyróżnionych typów nie grupują się w przestrzeni, a charakter dynamiki zależy głównie od cech
fizjograficznych zbiorników wody podziemnej. Zauważono również, że pewne zbiory cech poziomów wodonośnych
są charakterystyczne dla określonego typu dynamiki.
- Kategorie:
- Redakcja: Danuta Dzieduszyńska, Kazimierz Kłysik, Krystyna Turkowska, Krzysztof Kożuchowski, Paweł Jokiel
- Język wydania: polski
- ISSN: 0065-1249
- Liczba stron: 115
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Zarys treści 7 Wprowadzenie 7 Płytkie wody podziemne w Polsce 9 Pojęcie „płytka woda podziemna” 9 Wody podziemne w Polsce w ujęciu regionalnym 9 Zagadnienie dynamiki płytkich wód podziemnych w literaturze 11 Krótkookresowe wahania zwierciadła wody podziemnej 12 Sezonowe wahania płytkich wód podziemnych 14 Wieloletnia zmienność zwierciadła wody podziemnej 15 Ekstremalne roczne stany zwierciadła wody podziemnej 17 Badania dynamiki płytkich wód podziemnych w środkowej Polsce 18 Materiał badawczy 22 Obszar badań i lokalizacja posterunków 22 Zakres czasowy analiz 26 Zagadnienie jednorodności szeregów czasowych 30 Podstawowe właściwości badanych szeregów czasowych 34 Metodyka i sposób prezentacji wyników 34 Właściwości szeregów czasowych głębokości do zwierciadła wody podziemnej 36 Powiązania podstawowych charakterystyk statystycznych dynamiki zwierciadła wody podziemnej z cechami poziomów wodonośnych 39 Dynamika płytkich wód podziemnych 41 Dynamika zmian krótkookresowych 41 Krótkookresowe zmiany położenia zwierciadła wody podziemnej 41 Związek dynamiki krótkookresowej zwierciadła wody podziemnej z cechami poziomów wodonośnych 49 Wzajemne relacje pomiędzy wzniosami i spadkami zwierciadła wody podziemnej 51 Wahania sezonowe 53 Wybrane metody szacowania zmienności sezonowej 53 Zmiany sezonowe położenia zwierciadła wody podziemnej 55 Związek sezonowych zmian położenia zwierciadła wody podziemnej z cechami poziomów wodonośnych 59 Zmiany wieloletnie 61 Metoda analizy 61 Wieloletnie tendencje zmian położenia zwierciadła wody podziemnej 62 Ekstremalne stany zwierciadła wody podziemnej 65 Metoda analizy 65 Rozkłady ekstremów rocznych. 67 Kwantyle prawdopodobieństwa ekstremów rocznych 67 Autokorelacja w szeregach ekstremów rocznych 71 Próba typologii płytkich wód podziemnych w środkowej Polsce 73 Opis metody 73 Składowe główne i typy dynamiki zwierciadła wody podziemnej 75 Charakterystyka wydzielonych typów dynamiki zwierciadła wody podziemnej 77 Podsumowanie 82 Literatura 85 Spis ilustracji 91 Summary 93 Wykaz skrótów 101 Załączniki 103