Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa

• Druk: Warszawa, 2012
• Autor: Wiesław Lizak
• Wydawca: Scholar

Świat pozimnowojenny charakteryzuje się dużą dynamiką ról i pozycji międzynarodowych poszczególnych państw oraz grup państw w ramach istniejącego ładu międzynarodowego. Procesy przemian zachodzą także na kontynencie afrykańskim, dotychczas postrzeganym przede wszystkim przez pryzmat dystansów rozwojowych, tendencji autorytarnych w ramach systemów politycznych poszczególnych państw czy też konfliktów etnicznych i międzynarodowych. Reformy przeprowadzane zarówno w wymiarze wewnątrzpaństwowym, jak i w ramach instytucji powołanych dla pogłębiania współpracy międzynarodowej, które symbolizuje ukuty przez byłego prezydenta RPA Thabo Mbekiego termin „afrykański renesans”, stwarzają szanse na stopniową zmianę sytuacji mieszkańców kontynentu.
Wiesław Lizak swą książkę poświęcił właśnie analizie działań państw afrykańskich na rzecz stworzenia skutecznych i efektywnych środków reagowania w sytuacjach kryzysowych. Autor przedstawił w niej genezę, ewolucję i funkcjonowanie najważniejszych instytucji bezpieczeństwa i współpracy – począwszy od Organizacji Jedności Afrykańskiej, po prezentację Unii Afrykańskiej jako organizacji, której zadania i kompetencje mają być odpowiedzią na wyzwania rozwojowe i modernizacyjne, przed którymi stoi współczesna Afryka.
W literaturze polskiej nie było dotychczas monografii tak wszechstronnie przedstawiającej afrykańskie instytucje bezpieczeństwa.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Polityka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-594-8
• ISBN druku: 978-83-7383-594-8
• Liczba stron: 528

Wykaz skrótów   9
Wstęp   17
Rozdział 1
Wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa w Afryce  32
1.1. Afrykańskie granice  33
1.2. Sprzeczności etniczno-kulturowe   42
1.3. Gospodarka a afrykańskie  69
1.4. Słabość instytucji państwa  81
1.5. Ewolucja percepcji wyzwań i zagrożeń
dla bezpieczeństwa w Afryce  99
Rozdział 2
Geneza afrykańskiego regionalizmu  103
2.1. Jedność Afryki – geneza i ewolucja idei   103
2.2. Kształtowanie się regionalnego mechanizmu współpracy w Afryce   119
2.3. Powstanie Organizacji Jedności Afrykańskiej   135
Rozdział 3
OJA a problemy bezpieczeństwa w Afryce w okresie zimnej wojny    142
3.1. OJA jako organizacja bezpieczeństwa regionalnego   142
3.1.1. Cele i zasady OJA   142
3.1.2. Organy OJA   149
3.2. Działania na rzecz dekolonizacji   157
3.3. Działania na rzecz regulowania sporów i konfliktów   165
3.3.1. Działania mediacyjne   168
3.3.2. Operacje pokojowe – misja w Czadzie   172
3.4. Kształtowanie się regionalnego mechanizmu ochrony praw człowieka  184
Rozdział 4
Ewolucja OJA jako organizacji bezpieczeństwa regionalnego
po zimnej wojnie   191
4.1. Przesłanki ewolucji koncepcji i mechanizmów współpracy regionalnej
w ramach OJA   191
4.2. Aktywizacja OJA po zakończeniu zimnej wojny – misje OJA
w Rwandzie    200
4.3. Powstanie Mechanizmu Prewencji, Opanowywania
i Rozwiązywania Konfliktów    207
4.4. OJA wobec wyzwań epoki pozimnowojennej –
poszukiwanie nowych rozwiązań   219
4.4.1. Działania na rzecz stworzenia sił pokojowych    221
4.4.2. Działania na rzecz pokoju w ramach Mechanizmu Prewencji,
Opanowywania i Rozwiązywania Konfliktów   226
4.5. Działania na rzecz utworzenia strefy bezatomowej w Afryce  236
Rozdział 5
Powstanie Unii Afrykańskiej   243
5.1. Przesłanki powstania Unii Afrykańskiej  243
5.2. Powstanie Unii Afrykańskiej   250
5.3. Formalnoprawne ramy działania Unii Afrykańskiej –
powstanie Rady Pokoju i Bezpieczeństwa   256
5.3.1. Cele Unii Afrykańskiej  256
5.3.2. Zasady Unii Afrykańskiej  262
5.3.3. Organy Unii Afrykańskiej  271
5.3.3.1. Zgromadzenie Unii   271
5.3.3.2. Rada Wykonawcza  272
5.3.3.3. Wyspecjalizowane Komitety Techniczne  273
5.3.3.4. Parlament Panafrykański  274
5.3.3.5. Trybunał Sprawiedliwości   276
5.3.3.6. Instytucje finansowe   277
5.3.3.7. Komisja  280
5.3.3.8. Komitet Stałych Przedstawicieli  281
5.3.3.9. Rada Gospodarcza, Społeczna i  Kulturalna  282
5.3.4. Powstanie Rady Pokoju i Bezpieczeństwa i jej kompetencje   283
5.4. Koncepcje reformy mechanizmów współpracy
w ramach Unii Afrykańskiej   290
Rozdział 6
Aktywność Unii Afrykańskiej na rzecz stabilności,
pokoju i bezpieczeństwa   300
6.1. Rozwiązywanie sporów i konfliktów   300
6.2. Afrykańskie siły pokojowe   308
6.3. Misje pokojowe Unii Afrykańskiej   320
6.3.1. Misja pokojowa w Burundi (AMIB)   320
6.3.2. Misja Unii Afrykańskiej w Sudanie (AMIS)   325
6.3.3. Misja Unii Afrykańskiej w Somalii (AMISOM)   340
6.4. Promowanie demokracji, praworządności i zasad dobrego rządzenia  347
6.5. Prawa człowieka w działalności UA   355
6.6. Działania w sferze społeczno-gospodarczej – NEPAD   360
7
Rozdział 7
Afrykańskie organizacje subregionalne i ich rola
w kształtowaniu bezpieczeństwa   375
7.1. Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej – ECOWAS   375
7.1.1. Powstanie i ewolucja ECOWAS   375
7.1.2. Problemy bezpieczeństwa w pracach ECOWAS   379
7.1.3. Misja ECOMOG w Liberii  383
7.2. Południowoafrykańska Wspólnota Rozwoju – SADC   392
7.2.1. Geneza i ewolucja współpracy w subregionie
południowoafrykańskim   392
7.2.2. Mechanizmy współpracy SADC w sferze bezpieczeństwa  397
7.2.3. Operacja „Boleas” w Lesotho   402
7.3. Inne organizacje subregionalne   408
7.3.1. Unia Arabskiego Maghrebu – AMU   408
7.3.2. Wspólnota Państw Sahelu i Sahary – CEN-SAD   411
7.3.3. Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Środkowej –
CEEAC/ECCAS   415
7.3.4. Międzyrządowa Władza do spraw Rozwoju – IGAD   420
7.3.5. Wspólnota Wschodnioafrykańska – EAC   425
7.3.6. Wspólny Rynek Afryki Wschodniej i Południowej – COMESA   428
Rozdział 8
Zmienność i ewolucja afrykańskiego systemu bezpieczeństwa   435
8.1. Ewolucja regionalnego systemu bezpieczeństwa   435
8.2. Czynniki ewolucji afrykańskiego systemu bezpieczeństwa  451
8.3. Efektywność działań regionalnych instytucji bezpieczeństwa  463
Zakończenie   468
Bibliografia   472
Indeks osobowy   508
Mapy  518