Anachronizm i aktualność

• Druk: Kraków, 2013
• Autor: Mariusz Sztuka
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Polska nauka o edukacji potrzebuje impulsów i otwarć - na nowe kategorie teoretyczne, koncepcje i pola problemowe. Niestety, autorzy wielu rozpraw i publikacji nie wpisują się w to założenie. Unikają wypłynięcia na szerokie wody i rezygnują z możliwości przeżycia intelektualnych przygód, zamykają się w opłotkach bądź wyważają otwarte drzwi (powielając te same, dawno już rozwiązane problemy), wreszcie - są ateoretyczni. Niezbyt często zdarzają się teksty, które dają czytelnikowi możliwość zrekonstruowania własnego sposobu myślenia czy dialogu. Na szczęście książka Mariusza Sztuki daleko wykracza poza powyższy opis. Autor potrafi w swoich - prowadzonych niemalże na wzór Foucaultowskiej metody genealogii - narracjach ukazać wyłanianie się kolejnych dyskursów (i kolejnych wersji rzeczywistości) resocjalizacyjno-pedagogicznych oraz przedstawić je w bardzo przekonujący sposób. Resocjalizacja stanowi w jego ujęciu swoistą krystalizację zarówno dynamiki napięcia między różnymi podejściami teoretycznymi, jak i konkretnymi, realnymi zjawiskami. Trzeba dodać, że Autor nie konfrontuje wyłaniających się z badań obrazów myśli i rzeczywistości z jakimkolwiek obrazem »idealnej« czy »postulowanej« wersji resocjalizacji. Jego narracje są pozbawione wszelkiego moralizatorstwa i dydaktyzmu, tak kuszących w przypadku analiz problemów związanych z resocjalizacją (nie zakłada on też istnienia »ostatecznej prawdy«, do której naukowiec powinien dojść za wszelką cenę). Stają się w tym kontekście otwartym tekstem, który zaprasza czytelnika do nadawania własnych znaczeń.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Zbyszka Melosika
Praca wypełnia istniejącą w polskim piśmiennictwie z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej lukę, która wynika z niewystarczającej analizy naukowej aspektu teleologicznego resocjalizacji. Przy czym, co warto podkreślić, ów aspekt rozpatrywany jest z pozycji pedagoga. Książka Mariusza Sztuki jest w tym kontekście niewątpliwie propozycją nowatorską i zainteresuje zarówno praktyków resocjalizacji, jak i teoretyków zgłębiających to zjawisko.
Z recenzji dr. hab. Marka Heine

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-233-3471-2
• ISBN druku: 978-83-233-3471-2
• Liczba stron: 296

Wprowadzenie   11
Wieloraka nowoczesność  11
Nowoczesność jako aktualność  15
Nowoczesność jako epoka  16
Nowoczesność jako katalog cech  19
Nowoczesność jako krytyka  23

Rozdział 1. Dwa początki idei resocjalizacji  29

1.1. Krajobraz przednowoczesny  29
1.2. Wczesny początek idei resocjalizacji  32
1.2.1. Prefiguracje  33
1.2.2. Przejrzystość zła / kres niepewności   36
1.2.3. Przesłonięcie transcendencji, monopol przemocy i nowa wrażliwość  38
1.2.4. Dzieło humanitarystów i utylitarystów  43
1.2.5. Maszyneria władzy  47
1.3. Drugi początek idei resocjalizacji  53
1.3.1. Nowoczesne pytanie  53
1.3.2. Model resocjalizacyjny w warunkach państwa socjalnego  60

Rozdział 2. U źródeł pedagogicznej orientacji polskiej resocjalizacji  67

2.1. Nauki o wychowaniu – przestrzeń nowoczesnych odpowiedzi  67
2.1.1. W służbie najsłabszym  70
2.1.2. Etos inteligencki – odrębna geneza polskiej resocjalizacji  75
2.2. Trudne kontynuacje. Idea resocjalizacji w polskiej rzeczywistości powojennej   87

Rozdział 3. Idea resocjalizacji w epoce „zmierzchu idei”. Kryzys modelu korekcyjnego w społeczeństwach Zachodu – konteksty i konsekwencje   101

3.1. Punkty zwrotne  110
3.2. Społeczno-kulturowe podłoże kryzysu  124
3.3. Neoliberalna sceneria przeobrażeń  138

Rozdział 4. Reakcje na kryzys – perspektywa wielu nowoczesności  149

4.1. Retrybutywizm – restauracja wątków wczesnego początku idei resocjalizacji   152
4.2. Konstruktywizm (immanentne kontroświecenie  157
4.3. Pragmatyzm (powrót barbarzyńców?)  163
4.4. Jeszcze inny powrót do przeszłości (mit społeczności – właściciela konfliktu)   172
4.5. Poza kryzysem – wytrwały marsz modernizmu   180

Rozdział 5. Polska myśl resocjalizacyjna wobec przesileń modernistycznej formacji intelektualnej  185

5.1. Kierunki rozwoju teorii i praktyki – polskie odpowiedzi  185
5.2. W konfrontacji z kryzysem (którego nie było)   208

Rozdział 6. Humanitarni menedżerowie. Renesans resocjalizacji?  223

6.1. What works. Nurt pragmatyczny i jego krytyka   223
6.1.1. Model R-N-R. Zasady skutecznego oddziaływania resocjalizacyjnego  232
6.1.2. Komentarze i krytyka  243
6.2. Pedagog resocjalizacyjny – tradycyjny etos czy nowa formuła społecznego zaangażowania?  251

Zakończenie   259
Literatura cytowana   263
Anachronism and topicality. Th e rehabilitative ideal in tussle over modernity (Summary)   293
Анахронизм и актуальность. Идея ресоциализации в споре о современности (Pезюме)   295