Aztecka układanka

• Druk: Warszawa, 2021
• Autor: José Luis De Rojas, Julia Madajczak, Katarzyna Granicka, Monika Jaglarz, Szymon Gruda
• Redakcja naukowa: Julia Madajczak, Szymon Gruda
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Książka ta za pośrednictwem indiańskiego rękopisu pozwala zajrzeć do azteckiego domu i poznać losy zwykłych rodzin zmagających się ze skutkami hiszpańskiego podboju. To opowieść o niezwykłym rękopisie, który połączył losy dawnych Azteków ze współczesną historią Polski. Około 1540 roku na ziemiach należących do don Hernána Cortésa indiańscy skrybowie wykonali spis ludności, który jest obecnie jednym z najstarszych znanych źródeł w języku nahuatl. Zawarli w nim unikatową wiedzę na temat życia Indian we wczesnokolonialnej Nowej Hiszpanii. W ciągu kolejnych stuleci dokument uległ podziałowi: część zaginęła, a jeden z fragmentów, wywieziony przez Niemców z bombardowanego Berlina, trafił do Biblioteki Jagiellońskiej.

Julia Madajczak, Katarzyna Granicka, Szymon Gruda, Monika Jaglarz i José Luis de Rojas z jednej strony prezentują fascynującą historię kolekcji pochodzącej z byłej Pruskiej Biblioteki Państwowej w Berlinie i stanowiącej jej część kolekcji amerykańskiej, z drugiej zaś dostarczają czytelnikowi wysokiej jakości edycję krytyczną źródła w języku nahuatl wraz z narzędziami do samodzielnego tłumaczenia i interpretacji jego treści.

To pierwsza taka próba w całej polskiej literaturze naukowej. Należy wziąć pod uwagę fakt, że także w popularnonaukowej literaturze świata zajmującej się źródłami pisanymi w językach indiańskich, takich dwujęzycznych wydań nie ma. Są oczywiście wydania ściśle naukowe, przedstawiające oryginał i tłumaczenie wraz z komentarzami, ale wówczas bez wprowadzenia czytelnika w język i cywilizację autorów źródła (Z recenzji prof. Jana Szemińskiego).

Ambitnego zadania opracowania nahuatlańskiego manuskryptu podjął się kompetentny zespół specjalistów z różnych dziedzin (epigrafiki, filologii, etnohistorii, archiwistyki), dzięki czemu teksty poszczególnych rozdziałów wprowadzających w lekturę manuskryptu zostały rzetelnie opracowane (Z recenzji prof. Aleksandra Posern-Zielińskiego).

*****

Aztec Puzzle. A Sixteenth-Century Manuscript from the Jagiellonian Library Collection

A team of specialists prepared a critical edition of the oldest census in the Nahuatl language, complementing the text with the tools for independent translation and interpretation of its content. This book is the first publication of this sixteenth-century Aztec manuscript, which for centuries was almost “invisible” to scientists. One of the most valuable features of the Tepoztlan census is that it creates the opportunity to look into the homes of ordinary people.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Językoznawstwo
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Redakcja: Julia Madajczak, Szymon Gruda
• ISBN: 978-83-235-4884-3
• ISBN druku: 978-83-235-4876-8
• Liczba stron: 284

Pobierz spis treści»

Podziękowania 7

Wstęp – Julia Madajczak 11

1. Berlinka – Monika Jaglarz, Julia Madajczak 15

2. Aztekowie – José Luis de Rojas, Julia Madajczak 25

3. Rękopis – Julia Madajczak, Katarzyna Granicka, Szymon Gruda, Monika Jaglarz, José Luis de Rojas 45
3.1. Markizat Doliny Oaxaki 48
3.2. Organizacja Tepoztlanu 51
3.3. Mieszkańcy Tepoztlanu 56
3.4. Praca i trybut 59
3.5. Pisanie i przepisywanie 63
3.6. Aztecka układanka 65

4. Nahuatl – Katarzyna Granicka, Szymon Gruda 69
4.1. Polityka językowa w czasach kolonialnych 73
4.2. Źródła w nahuatl 76

5. Lektura dokumentu – Szymon Gruda, Julia Madajczak 79
5.1. Wymowa i pisownia 79
5.2. Podstawowe wiadomości z gramatyki języka nahuatl 82
 5.2.1. Zaimki osobowe 83
 5.2.2. Formy absolutywne i dzierżawcze rzeczowników 83
 5.2.3. Liczebniki 84
 5.2.4. Liczba mnoga czasowników w czasie teraźniejszym 84
 5.2.5. Czas przeszły niedokonany 85
 5.2.6. Odmiana nieregularnego czasownika „być” 85
 5.2.7. Czasowniki posiłkowe 85
 5.2.8. Wykonawcy czynności 86
 5.2.9. Rezultat wykonanej czynności 86
 5.2.10. Narzędzia 87
 5.2.11. Dopełnienie czasownika 87
 5.2.12. Dopełnienia nieokreślone 88
 5.2.13. Czasowniki zwrotne 88
 5.2.14. Kierunek wykonywania czynności 89
 5.2.15. Partykuła in 89
 5.2.16. Spójnik auh 90

6. Transkrypcja i tłumaczenie – Julia Madajczak, José Luis de Rojas 93

Bibliografia 253

Spis ilustracji 258

Spis tabel 259

Indeks nazwisk 260

Indeks nazw geograficznych 282