CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość
CIT. Podatki i rachunkowość to jedyny na rynku komentarz, który dzięki wyjątkowemu połączeniu omówienia aspektów podatkowych i rachunkowych pomoże księgowym, doradcom podatkowym i biegłym rewidentom uniknąć błędów popełnianych przy rozliczaniu należnego podatku dochodowego od osób prawnych. W książce znajdziesz: omówienie orzeczeń sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości oraz interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej, wskazanych w każdym przepisie ustawy o CIT; porównanie regulacji podatkowych z przepisami ustawy o rachunkowości, co pozwala ocenić i wybrać poprawny sposób rozliczenia rachunkowego i podatkowego; wiele praktycznych przykładów rozliczeń rachunkowych, przegląd linii orzeczniczych pozwalających ocenić zmiany poglądów w zakresie interpretacji konkretnych przepisów i związane z tym ryzyko stosowania konkretnej interpretacji w praktyce; opis zmian prawnych wprowadzonych w ramach pakietu dla przedsiębiorców mającego ograniczyć skutki recesji wywołanej pandemią koronawirusa. W dwunastym wydaniu książki przedstawiono wszystkie najważniejsze regulacje związane ze stosowaniem komentowanej ustawy, w tym najnowsze zmiany dotyczące m.in.: zasad opodatkowania tzw. estońskim CIT, specjalnego funduszu inwestycyjnego umożliwiającego szybsze rozliczenie amortyzacji środków trwałych, obowiązku sporządzania strategii podatkowej, reguł opodatkowania CIT spółki komandytowej i spółki jawnej oraz przepisy przejściowe, zasady rozliczania podatku w nowych „spółkach nieruchomościowych”, cen transferowych, przepisów związanych z wsparciem dla przedsiębiorców w postaci tarcz antykryzysowych0–8.0, subwencji PFR, wraz ze skutkami otrzymania tego wsparcia w rozliczaniu podatku CIT. Dla bardziej kontrowersyjnych zapisów ustawy wskazano dominujące linie orzecznictwa. Jednocześnie rachunkowa analiza przepisów dokonana w komentarzu ułatwi poprawne ujmowanie zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Rozdział 1. Podmiot i przedmiot opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Art. 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
I . Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
II . Definicja podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
1. Uwagi wprowadzające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
2 . Osoba prawna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
3. Spółka kapitałowa w organizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Rachunkowość spółki kapitałowej w organizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
4. Jednostki nieposiadające osobowości prawnej jako podatnicy . . . . . . . 64
Jednostki budżetowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Wspólnoty mieszkaniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Inne jednostki nieposiadające osobowości prawnej będące podatnikami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
5. Spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
6. Spółka komandytowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
7. Spółka jawna jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
8. Przepisy przejściowe dotyczące spółki komandytowej oraz jawnej . . . . 81
Dotychczasowe straty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Art. 1a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
I. Grupa kapitałowa jako podatnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
II. Warunki utworzenia podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
III. Procedura utworzenia podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . 94
IV. Utrata statusu podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
V. Działanie podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Art. 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
II. Działalność rolnicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
III. Działy specjalne produkcji rolnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
IV. Działalność leśna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
V. Przychody z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznych umów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
VII. Przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani ryczałtem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
VIII. Wypłaty, o których mowa w art. 27 u.z.s. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Art. 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
II. Siedziba i zarząd osoby prawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
III. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . 124
IV. Dochody nierezydentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
V. Obowiązek podatkowy wybranych form i rodzajów działalności w umowach międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
1. Zakład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
2. Zakład w przypadku robót budowlanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
3. Miejsce opodatkowania dochodów a brak rezydencji . . . . . . . . . . . . . . 135
VI. Metody eliminacji podwójnego opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140
Art. 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
I. Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
II. Obszary morskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
III. Specjalne strefy ekonomiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Art. 4a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
I. Przedsiębiorstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
II. Zorganizowana część przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
III. Program restrukturyzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
IV. Urząd skarbowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
V. Podatek od towarów i usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
VI. Partnerstwo publiczno-prywatne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
VII. Samochód osobowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
VIII. Mały podatnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
IX. Zagraniczny zakład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
X. Certyfikat rezydencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
XI. Ubezpieczyciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
XII. Spółka niebędąca osobą prawną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
XIII. Definicje związane z pojawieniem się spółki komandytowo -akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej i spółki jawnej w roli podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Prosta spółka akcyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
XIV. Wartość emisyjna udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
XV. Pochodne instrumenty finansowe i waluty wirtualne . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
1. Pochodne instrumenty finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
2. Waluty wirtualne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
XVI. Komercjalizowana własność intelektualna i podmiot komercjalizujący . . . 191
XVII. Działalność badawczo-rozwojowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
1. Działalność badawczo-rozwojowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
2. Działalność naukowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
3. Prace rozwojowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
XVIII. Rzeczywisty właściciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
XIX. Fundusze inwestycyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
XX. Wierzytelności banku hipotecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
XXI. Odpisy na straty kredytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
XXII. Alternatywna spółka inwestycyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
XXIII. Pracownicze plany kapitałowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
1. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
2. Uczestnicy pracowniczych planów kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
3. Dobrowolność oszczędzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
4. Wpłaty dokonywane do PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
5. Wpłata powitalna i dopłaty roczne do PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
XXIV. Ustawa z 8.03.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
XXV. Spółka nieruchomościowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Art. 4b. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Art. 4c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
I. Zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
II. Zmiany konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
III. Zasady dokumentowania obowiązujące w pierwszym kwartale 2014 r. i po tym okresie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Art. 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
II. Opodatkowanie wspólników spółek osobowych – problemy i wątpliwości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
1. Uwagi wprowadzające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
2. Dochód osoby prawnej osiągany w spółce osobowej . . . . . . . . . . . . . . 218
3. Spółki osobowe a umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania . . 226
III. Opodatkowanie współwłasności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
IV. Opodatkowanie wspólnego przedsięwzięcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
V. Opodatkowanie wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
Art. 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
II. Skarb Państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
III. Narodowy Bank Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
IV. Jednostki budżetowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
V . Fundusze celowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
VI. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej . . . . . . . . . 237
VII. Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej . . . . . . . 238
VIII. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
IX. Przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej . . . . . . . . . . . . . . . 239
X. Jednostki samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
XI. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
XII. Agencja Rynku Rolnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
XIII. Fundusze inwestycyjne i instytucje wspólnego inwestowania . . . . . . . . . . 242
XIV. Fundusze emerytalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
XV. Zakład Ubezpieczeń Społecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248
XVI. Fundusz Rezerwy Demograficznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
XVII. Agencja Nieruchomości Rolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
XVIII. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
XIX. Narodowy Fundusz Zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
XX. Bankowy Fundusz Gwarancyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
XXI. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
XXII. Jednostki dozoru technicznego, o których mowa w ustawie o dozorze technicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
XXIII. Krajowy Zasób Nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
XXIV. Polska Agencja Nadzoru Audytowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
Art. 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
I. Wprowadzenie – ogólne zasady ustalania dochodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
II. Dochody i koszty nieuwzględniane przy obliczaniu dochodu . . . . . . . . . . 265
III. Rozliczanie strat podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
1. Ogólne zasady rozliczania strat z lat ubiegłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
2. Odliczanie strat przy przekształcaniu, przejmowaniu, łączeniu i dzieleniu podmiotów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
3. Straty przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji . . . . . . . . . . . 272
4. Rozliczanie straty zagranicznego zakładu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272
5. Rozliczanie strat instytucji kredytowych związanych z działalnością oddziału . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
6. Rozliczanie strat, gdy podatnik wybierze zryczałtowany podatek dochodowy spółek kapitałowych (CIT estoński) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
IV. Szczególne zasady ustalania dochodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275
V. Różnice w rachunkowym i podatkowym ujęciu dochodu . . . . . . . . . . . . . . 275
Art. 7a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
II. Dochód i strata w podatkowej grupie kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278
III. Rozliczenie strat powstałych przed powstaniem podatkowej grupy kapitałowej i w czasie jej istnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278
Art. 7aa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Art. 7b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287
II. Przychody z zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288
2. Przychody z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289
Dywidendy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291
Przychody z udziału w zyskach osób prawnych dotyczące zysku ze spółki komandytowo-akcyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
Umorzenie udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294
Podatkowe skutki umorzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296
Problem opodatkowania tzw. operacji buy-back . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
Przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299
Rozwiązanie (likwidacja) spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301
Podwyższenie kapitału zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Dopłaty przy fuzjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
Podział spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306
Gotówkowa część zapłaty przy wymianie udziałów (akcji) spółek
kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
Wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe . . . . . . 308
Odsetki od udziału kapitałowego wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę komandytowo -akcyjną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
Przychody z tytułu udzielonej pożyczki partycypacyjnej . . . . . . . . . . . . 311
Łączenie lub podział spółek i inne przekształcenia a przychody z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312
Przychód z obniżenia kapitału akcyjnego w PSA . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
3. Przychody z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego do osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316
4. Pozostałe przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce komandytowo-akcyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
5. Przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
6. Przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
7. Pozostałe przychody z zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Zasady opodatkowania pochodnych instrumentów finansowych . . . . . 321
Zasady opodatkowania odpłatnego zbycia walut wirtualnych . . . . . . . 321
Zakwalifikowanie przychodów z obrotu walutami wirtualnymi do źródła – kapitały pieniężne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322
Przychody z obrotu walutami wirtualnymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
Koszty uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
Międzyokresowe rozliczanie kosztów uzyskania przychodów . . . . . . . . 323
Określenie kosztów uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
„Wykopywanie” walut wirtualnych przez „kopaczy” . . . . . . . . . . . . . . . 324
Sprzedaż towarów/usług rozliczana walutami wirtualnymi . . . . . . . . . . 324
8. Ubezpieczyciele, banki i inne instytucje finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . 324
III. Rachunkowe aspekty rozliczania dochodu z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325
Art. 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329
II. Rok podatkowy – definicja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
III. Rozpoczęcie działalności a rok podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331
IV. Nabycie statusu podatnika przez spółkę jawną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333
V. Zmiana roku podatkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
VI. Wcześniejsze zakończenie roku podatkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
VII. Rok podatkowy kapitałowej grupy podatkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338
Art. 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
II. Prowadzenie ewidencji rachunkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342
1. Ogólne zasady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342
2. Wyodrębnienie niektórych ewidencji na mocy przepisów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345
III. Przychody, koszty i dochód w ewidencji rachunkowej a rozliczenie podatku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346
IV . Ustalanie dochodu w drodze oszacowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
V. Szacowanie dochodu u podatników mających ograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym oraz przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani zryczałtowanym podatkiem prowadzący równolegle inną działalność gospodarczą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
VII. Spis z natury niektórych towarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355
Art. 9a. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
II. Treść dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . . 360
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360
2. Dokumentacja wymagana do końca 2016 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364
Określenie funkcji, jakie będą spełniać podmioty uczestniczące w transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364
Określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formy i terminy zapłaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367
Metoda i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368
Określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369
Wskazanie innych czynników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
Określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń . . . . . . . 370
3. Dokumentacja wymagana od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. . . . . . . . . . 372
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 2 000 000 euro i nie większych niż 10 000 000 euro . . . . . . . . . . . . 372
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 10 000 000 euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 20 000 000 euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
III. Podmioty zobowiązane do sporządzenia dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . 376
IV. Warunki obligujące do sporządzenia dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380
2. Transakcje między podmiotami powiązanymi wymagające udokumentowania do 31.12.2016 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381
3. Transakcje między podmiotami powiązanymi wymagające udokumentowania od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. . . . . . . . . . . . . . . . 385
4. Transakcje i umowy z podmiotami z rajów podatkowych . . . . . . . . . . . 387
5. Podmioty wyłączone z obowiązku sporządzania dokumentacji . . . . . . 389
V. Skutki podatkowe braku dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 392
VI. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . 393
Art. 9b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398
II. Warunki umożliwiające stosowanie rozliczania różnic kursowych według ustawy o rachunkowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398
III. Zasady rozliczania różnic kursowych według zasad rachunkowych . . . . . . 399
IV. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku zmiany metody . . . . . . 401
V. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku przekształceń jednostek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
Art. 10. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
Art. 11. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403
II. Podmioty powiązane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405
III . Transfer dochodów i warunki ich szacowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412
IV. Metody szacowania zysków transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z 10.09.2009 r. – definicje i podstawowe pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416
Wartość rynkowa transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 418
Analiza porównywalności transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420
3. Metody szacowania dochodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422
Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422
Metoda ceny odsprzedaży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424
Metoda rozsądnej marży („koszt plus”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425
Metoda zysku transakcyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 426
Ustalanie wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług . . . . . . . . . . 427
Wydatki na reklamę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428
Pożyczki i kredyty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428
Wydatki na badania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429
Wspólne wytworzenie dóbr niematerialnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429
4. Sposób i tryb eliminowania podwójnego opodatkowania transakcji transgranicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430
V. Porozumienia w sprawie ustalania cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . 432
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432
2. Rodzaje uprzednich porozumień cenowych (UPC) . . . . . . . . . . . . . . . . . 433
3. Forma prawna uprzednich porozumień cenowych . . . . . . . . . . . . . . . . 435
4. Składanie wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435
5. Opłaty za złożenie wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 438
6. Negocjacje i uzgodnienia po złożeniu wniosku, wycofanie wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439
VI. Korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440
VII. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych . . . 441
Rozdział 1a. Ceny transferowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442
Oddział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444
Art. 11a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444
I. Definicje transakcji i powiązań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446
1 . Cena transferowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447
2. Podmiot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447
3. Podmioty niepowiązane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447
4. Podmioty powiązane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447
5. Powiązania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449
6 . Transakcja kontrolowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449
7. Uprzednie porozumienie cenowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449
II. Znaczący wpływ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453
1. Znaczący wpływ wynikający z relacji właścicielskich, zarządczych lub kontrolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453
2. Znaczący wpływ wywierany przez osobę fizyczną . . . . . . . . . . . . . . . . 454
III. Powiązania o charakterze rodzinnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454
IV. Udział pośredni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454
Art. 11b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455
Wyłączenia stosowania przepisów o cenach transferowych . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Zasada ceny rynkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
Art. 11c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
Zasada cen rynkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457
Art. 11d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458
Metody ustalania cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 459
Art. 11e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460
Korekta cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460
Art. 11f . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462
Usługi o niskiej wartości dodanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463
Art. 11g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
Pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
Art. 11h. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
Zasada korekty odpowiedniej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
Art. 11i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466
Transakcje z podmiotami w „rajach podatkowych” . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466
Art. 11j . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466
Delegacje ustawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467
Oddział 3. Dokumentacja cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 468
Art. 11k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 468
I. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469
II. Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . 470
Art. 11l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 474
Określenie wartości transakcji kontrolowanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 475
Art. 11m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476
Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . 477
Art. 11n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 479
Transakcje kontrolowane nieobjęte obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 480
Art. 11o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481
Inni podatnicy obowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 482
Art. 11p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483
Grupowa dokumentacja cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484
Art. 11q . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485
Elementy lokalnej dokumentacji cen transferowych i grupowej dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485
Art. 11r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 492
Aktualizacja analizy porównawczej i analizy zgodności . . . . . . . . . . . . . . . 492
Art. 11s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 492
Przedstawianie i sporządzanie dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493
Art. 11t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
I. Informacja o cenach transferowych przekazywana Szefowi Krajowej
Administracji Skarbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496
II. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych . . . 501
III. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . 503
Rozdział 2. Przychody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506
Art. 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521
II. Kategorie przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 525
III. Przychody w walutach obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 565
IV. Przychody z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 566
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 566
2. Przychody należne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 568
3. Obniżanie i podwyższanie przychodu o zwroty, rabaty, bonifikaty, skonta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569
Zwroty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569
Rabat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570
Bonifikata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571
Skonto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571
Ceny transferowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572
V. Data powstania przychodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573
VI. Przychody niezaliczane do przychodów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . 581
VII. Cesja umowy najmu lub innych umów o podobnym charakterze . . . . . . . 623
VIII. Przychody ze zbycia udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623
1. Sprzedaż krótka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623
2. Wymiana udziałów (akcji) spółek opodatkowanych w Unii Europejskiej lub Europejskim Obszarze Gospodarczym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625
IX. Wsparcie państwa i instytucji w związku z pandemią COVID-19 (tarcze 1.0-9.0) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 628
1. Wsparcie ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych . . . . . . . . . . . . . 628
Zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne . . . . . . . . 628
Świadczenie postojowe dla osób prowadzących jednoosobowo działalność gospodarczą oraz zleceniobiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . 635
Dodatkowe świadczenie postojowe dla osób prowadzących jednoosobowo działalność gospodarczą oraz zleceniobiorców . . . . . 638
2. Wsparcie ze strony urzędów pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 639
Wsparcie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych udzielane przez wojewódzki urząd pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 639
Dodatkowe wsparcie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych udzielane przez wojewódzki urząd pracy . . . . . . . . . 645
Dofinansowanie dla przedsiębiorców zatrudniających pracowników z powiatowego urzędu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 647
Dofinansowanie z powiatowego urzędu pracy dla przedsiębiorcy bez pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649
Pożyczka bezzwrotna dla mikroprzedsiębiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . 651
Dotacja 5000 zł dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 651
3. Wsparcie ze strony Polskiego Funduszu Rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . . . 654
Wsparcie dla dużych przedsiębiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654
Wsparcie dla mikro-, małych i średnich firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 655
4. Skutki podatkowe otrzymanego wsparcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 661
Art. 13. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663
Art. 14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 664
II. Przychód z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych oraz usług . . . 664
III. Wartość rynkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 669
IV. Kwestionowanie ceny przez organ podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 672
Art. 14a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675
II. Świadczenie niepieniężne w celu zaspokojenia zobowiązania . . . . . . . . . . 677
Rozdział 3. Koszty uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 679
Art. 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 679
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 695
II. Definicja kosztów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 696
1. Związek kosztów podatkowych z przychodem i inne warunki generowania kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 696
2. Definitywne dokonanie wydatku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 697
3. Wydatki dokonane w celu uzyskania przychodów i niezwiązane z przychodami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701
Koszty bezpośrednie i pośrednie uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . 701
Koszt podwyższenia kapitału zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 702
Koszty związane z przekształceniem spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 705
Wypłacane umowne odszkodowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 705Koszty dotyczące wypłacanych dywidend i innych zobowiązań wobec wspólników spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707
Wydatki na reklamę i marketing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 708
Rabat związany z wydanymi bonami towarowymi . . . . . . . . . . . . . . . . 710
Koszty poniesione zgodnie z nieważną umową . . . . . . . . . . . . . . . . . . 710
Racjonalność i efektywność wydatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 710
4. Związek wydatku z działalnością gospodarczą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 712
5. Udokumentowanie wydatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713
Ciężar dowodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 715
6. Wydatki w walutach obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 716
III. Koszty uzyskania przychodów u ubezpieczycieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 717
IV. Koszty uzyskania przychodów pracowniczych programów emerytalnych u pracodawców i w funduszach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 721
V. Koszty uzyskania przychodów wynikających z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 725
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 725
2. Koszty PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 728
VI. Koszty uzyskania przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych . . 729
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 729
2. Podstawowe koszty działalności funduszu emerytalnego . . . . . . . . . . . 730
3. Kwoty przekazane na rachunek rezerwowy otwartego funduszu emerytalnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731
4. Wpłaty na Fundusz Gwarancyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731
5. Opłaty pobierane przez Komisję Nadzoru Finansowego . . . . . . . . . . . . 732
VII. Koszty uzyskania przychodów w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 732
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 732
2. Rezerwa na ryzyko ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 734
3. Sekurytyzacja wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 735
4. Koszty w kasach oszczędnościowo-kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 737
VIII. Koszty z tytułu wpłat na własny fundusz przeznaczony na inwestycje . . . 738
IX. Koszty odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw . . . . . . 742
X. Koszty uzyskania przychodów w przypadku objęcia lub zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745
2. Koszty uzyskania przychodów z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część . . 745
3. Odpłatne zbycie udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny (aport) . . . . . . . . . . . . . . . . 750
4. Koszty uzyskania przychodów w przypadku umorzenia udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny albo ich zbycia na rzecz spółki w celu ich umorzenia, wystąpienia ze spółki komandytowo-akcyjnej lub obniżenia udziału kapitałowego w tej spółce w przypadku majątku otrzymanego przy likwidacji osoby prawnej . . . 753
5. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku podziału spółek kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 754
6. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa będącego osobą fizyczną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 755
XI. Koszty uzyskania przychodów w przypadku zbycia pożyczonych papierów wartościowych – tzw. sprzedaży krótkiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758
XII. Koszty uzyskania przychodów u przedsiębiorców telekomunikacyjnych . . 758
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758
2. Dopłaty do kosztów świadczonych usług wchodzących w skład usługi powszechnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758
3. Roczna opłata telekomunikacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 759
XIII. Koszty uzyskania przychodów w partnerstwie publiczno -prywatnym . . . . 760
XIV. Zasady wyceny majątku nabytego w ramach aportu przedsiębiorstwa oraz zbycia składników tego majątku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 761
XV. Zasady wyceny majątku zakładu przedsiębiorcy zagranicznego i w spółce europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 762
XVI. Zasady określania kosztów przy zbyciu majątku spółki niebędącej osobą prawną lub otrzymanego po likwidacji takiej spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . 763
XVII. Koszty związane z utworzeniem przyzakładowego żłobka lub przedszkola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 764
XVIII. Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu środków trwałych po zakończeniu opodatkowania zryczałtowanym podatkiem od spółek kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 766
XIX. Koszty uzyskania przychodów przy dochodach opodatkowanych i zwolnionych lub niestanowiących dochodów podatkowych . . . . . . . . . . 767
XX. Ustalanie kosztów surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji rolnej lub leśnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 769
XXI. Terminy rozliczania kosztów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 770
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 770
2. Koszty uzyskania bezpośrednio związane z przychodem . . . . . . . . . . . 771
3. Koszty uzyskania pośrednio związane z przychodem . . . . . . . . . . . . . . 773
4. Korygowanie kosztów – faktury korygujące i korekty cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 778
5. Koszty dotyczące okresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 781
6. Koszty prac rozwojowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 783
7. Koszty zarachowane zgodnie z ustawą o rachunkowości niestanowiące kosztu podatkowego – rezerwy i bierne rozliczenie kosztów . . . . . . . . 784
XXII. Koszty zaniechanych inwestycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 786
XXIII. Koszty wynagrodzeń, zasiłków i składek na ubezpieczenie społeczne w kosztach zakładów pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 788
XXIV. Koszty używania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 791
XXV. Koszty przeniesienia na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 793
XXVI. Koszty zbycia walut wirtualnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 794
Art. 15a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 795
Określanie różnic kursowych – metoda podatkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 796
Art. 15b. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 802
Art. 15ba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803
Sprzedaż pakietu wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803
Art. 15c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 805
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 808
II. Alternatywne ograniczenie kosztów obowiązujące w latach
2015–2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 809
III. Obowiązkowe ograniczenie kosztów obowiązujące od 1.01.2018 r. . . . . . . 813
1. Obliczanie limitu odliczania odsetek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 814
2. Koszty finansowania zewnętrznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 816
3. Wyłączenie określonych pożyczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 817
4. Odstępstwa o charakterze ogólnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 817
5. Odstępstwa dotyczące podmiotów wchodzących w skład grupy objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym . . . . . . . . . . . . 818
6. Wyłączenia podmiotowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 819
7 . Ograniczenie ustawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 819
Art. 15ca. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 824
Korekta kosztów finansowania dłużnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 824
Art. 15cb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 825
Zwiększenie podatkowej atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction – NID) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 826
Art. 15d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 830
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 831
II. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – zapłata gotówką . . . . . . . 832
III. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – zapłata na konto spoza białej księgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 837
IV. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – niestosowanie MPP . . . . . 843
Art. 15e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 845
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 847
II. Ograniczenie kosztów usług niematerialnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 852
Art. 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 854
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 880
II. Wydatki na nabycie i ulepszenie środków trwałych oraz koszty amortyzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 880
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 880
2. Grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów . . . . . . . . . . . . . . . 882
3. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne . . . . . . . . . . . . . . . 884
III. Używanie samochodów w działalności gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . 886
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 886
2. Ograniczenie amortyzacji samochodu osobowego . . . . . . . . . . . . . . . . 886
3. Samochody prywatne pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 889
4. Pozostałe samochody osobowe niebędące i będące własnością podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 893
5. Składki AC samochodu osobowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 899
6. Straty powstałe w wyniku kolizji lub likwidacji (utraty) samochodu . . . 900
IV. Straty w rozliczaniu kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 902
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 902
2. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych . . . . . . 902
3. Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 906
4. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych opodatkowane podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 908
5. Straty powstałe w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 908
6. Straty (koszty) powstałe w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy . . . . . . . . . . 911
7. Straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. została zarachowana uprzednio jako przychód należny . . . . . . . . . . . . . . . . . . 912
8. Straty w części niepokrytej przychodami uzyskanymi z nabytych wierzytelności, w tym nabytego pakietu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 915
9. Straty z tytułu wydatków na nabycie wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio została zbyta przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną, w której podatnik jest wspólnikiem . . . . . . 915
V. Wierzytelności, odpisy aktualizujące rezerwy z nimi związane jako koszt uzyskania przychodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 916
1. Wierzytelności odpisane jako przedawnione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 916
2. Odpisy aktualizujące należności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 918
3. Wierzytelności odpisane jako nieściągalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 925
Udokumentowanie nieściągalności wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . 926
Kredyty i pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 929
4. Aspekty rachunkowe wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych . . . . 931
5. Rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 934
6. Rezerwy nieobowiązkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 941
7. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności, o których mowa w rozdziale 9 u.d.u.r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 942
8. Umorzone wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 943
9. Umorzone kredyty lub pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 945
10. Odpisy, rezerwy, wydatki i inne koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 945
VI. Kary, odszkodowania i inne opłaty o charakterze sankcji . . . . . . . . . . . . . . 945
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 945
2. Odszkodowania i sankcje z tytułu wypadków w pracy . . . . . . . . . . . . . 946
3. Koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań . . . . . . . . 949
4. Grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetki od tych grzywien i kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 950
5. Kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań za łamanie przepisów BHP lub ochrony środowiska . . . . . . . . . . . . . . . 950
6. Dodatkowa opłata produktowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 952
7. Dodatkowa opłata za brak sieci zbierania pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . 953
8. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 954
9. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytych bateriach i akumulatorach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 955
10. Dodatkowa opłata produktowa, o której mowa w art. 37 ust . 2 u.g.o.o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 956
11. Dodatkowa opłata, o której mowa w art. 12i ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 956
12. Dodatkowa opłata, o której mowa w art. 9 2 ust. 21 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi . . . . . . 957
13. Odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy
Ordynacji podatkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 957
14. Kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 959
15. Kwoty dodatkowe, które zgodnie z przepisami o cenach podlegają wpłaceniu do budżetu państwa – przepis uchylony 25.07.2014 r. . . . . 963
16. Kwoty dodatkowe opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym z przepisów o gospodarce nieruchomościami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 964
17. Opłaty sankcyjne, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 965
18. Dodatkowa opłata wymierzana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych . . . . . . . 966
VII. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych . . . 966
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 966
2. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 967
3. Wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych . . . .
