Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy

• Druk: Łódź, 2013
• Autor: Monika Wiśniewska-Kin
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Autorka akcentuje potrzebę poszerzania przestrzeni semantycznej w dyskursie podręcznikowym oraz konieczność uprawnienia przez szkołę otwartości poznawczej, co daje dzieciom/uczniom prawo do:
- wyrastania z egocentrycznego oglądu świata i poszerzania horyzontów własnej egzystencji o cele ogólne i wybiegające w przyszłość;
- poznawania siebie, rozumnego pielęgnowania indywidualności sprzężonej z empatią, odpowiedzialnością i troską o dobro ogólne;
- budowanie własnej tożsamości w dialogu z innymi, przy poszanowaniu inności w zróżnicowanej kulturowo wspólnocie oraz roztropnego spożytkowania czasu i przestrzeni oraz radzenia sobie z przeciwnościami losu.

Książka zawiera wyniki wnikliwych analiz zrekonstruowanych przez autorkę dyskursów podręcznikowego i dziecięcego oraz ich dramatyczną konfrontację. Paradygmat kognitywistyczny, rozumiany jako nowy kontekst teoriopoznawczy w badaniach edukacyjnych, stworzył możliwość uchwycenia podręcznikowych i uczniowskich sposobów kategoryzacji, dominujących typów racjonalności (taksonomicznej lub potocznej), a także stereotypowego i aksjologicznego opisu rzeczywistości.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7525-794-6
• Liczba stron: 360

Wprowadzenie	5

1.	Krytyczna refleksja o stanie współczesnej edukacji	15

1.1.	Pytania o źródła stagnacji szkoły	15
1.2.	Próba wskazania środków zaradczych	18

2.	Poszukiwanie miejsca dla dyskursu dziecięcego w psychologicznych teoriach uczenia się	23

2.1.	Znaczenie  środowiska  edukacyjnego  w rozwijaniu  możliwości  poznawczych dzieci w teorii Lwa S. Wygotskiego	25
2.2.	Wspomaganie uczenia się w Brunerowskiej pedagogice wzajemności	30
2.3.	Rola społecznych interakcji i wspólnego zaangażowania w koncepcjach H. Rudolpha Schaffera i Davida Wooda	35
2.4.	Pobudzanie aktywności poznawczej w upośrednianym uczeniu się według koncepcji Reuvena Feuersteina i Pniny S. Klein oraz Ragnara Rommetveita	41

3.	Dyskursy podręcznikowy i dziecięcy w kognitywistycznym ujęciu krytyczno-emancypacyjnym	50

3.1.	Źródła paradygmatu kognitywistycznego	50
3.2.	Kognitywizm jako nowy kontekst teoriopoznawczy badań edukacyjnych   60
3.3.	Kategorie dominacji i wyzwolenia w opisywaniu rzeczywistości edukacyjnej	88
3.4.	Sposoby rozumienia dyskursu podręcznikowego i dziecięcego	94

4.	Dyskurs podręcznikowy jako narzędzie dominacji	100

4.1.	Teksty podręcznikowe – w kręgu spraw dobrze znanych	100
4.2.	Koniunkturalizm pedagogiczny książki obrazkowej	103
4.3.	Model komunikacji generowany przez podręcznik	106
4.4.	Działania metodyczne podporządkowane koncepcji pedagogicznej podręcznika 	111

5.	Dyskurs dziecięcy jako forma edukacji wyzwalającej	118

5.1.	Warunki dorastania do wolności	120
5.2.	Wzrastanie w postawie empatii i odpowiedzialności	131
5.3.	Bycie wspólnotowe – dorastanie do poszanowania odrębności	137
5.4.	Dorastanie do roztropnego spożytkowania czasu i przestrzeni	141

6.	Wybór jakościowych strategii badawczych 	149

6.1.	W poszukiwaniu uzasadnień postępowania badawczego	149
6.2.	Rozszerzenie perspektywy, czyli o kognitywistycznych kategoriach badawczych	154
6.3.	Sformułowanie celów dla nowych wymiarów edukacji	161
6.4.	Wnikanie w głąb badanych zjawisk z perspektywy uczestniczącej	164
6.5.	Doświadczanie codzienności szkolnej	171
6.6.	Sposób prezentowania materiału	174

7.	Dyskurs podręcznikowy. Od dosłowności do idealizacji 	176

7.1.	Kody domu 	176
7.2.	Sfera szkoły 	196
7.3.	Kręgi wspólnoty 	217
7.4.	Pojmowanie czasu 	229

8.	Dyskurs dziecięcy. Wykraczanie poza obszar oczywistości 	237

8.1.	Wyobrażenie domu 	238
8.2.	Szkoła – jaka mogłaby być? 	263
8.3.	Razem z innymi – więzi wspólnotowe 	277
8.4.	To, co otacza, i to, czego nie widać 	301

Zakończenie, czyli czas dla nowych pytań 	322
Bibliografia 	335