Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki. T. 2 - 32 Kulturowa teoria literatury a uczniowska recepcja tekstów kultury

• Druk: Katowice, 2016
• Redakcja naukowa: Bernadeta Niesporek-Szamburska, Danuta Krzyżyk, Ewa Jaskółowa, Małgorzata Wójcik-Dudek
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

„Tom drugi publikacji gromadzi artykuły, których autorzy skupili się na zagadnieniach sposobów nauczania, dobrych praktyk nauczycielskich oraz na kwestiach tak bardzo społecznie dyskutowanych, a dotyczących systemu egzaminów. I tak do rozdziału pierwszego
pt. Sztuka uczenia. Nauczyciel i jego warsztat wprowadzeniem jest istotne opracowanie (głos w dyskusji panelowej) wskazujące na pozycję kształcenia językowego w szkole z punktu widzenia ucznia jako podmiotu nauczania i wspierające go w takiej roli w trakcie nauki, a później w życiu — podejście tekstocentryczne. Kolejno prezentowane są w tej części artykuły odwołujące się do doświadczeń, wskazujące na rolę czytania — także z rodzicami, znaczenie sztuki w polonistycznych działaniach — wreszcie odsłaniające inspirujące metody i narzędzia dydaktyczne. Ich autorzy pokazują, jak poszerzać granice tradycyjnie rozumianej polonistyki.
W opracowaniach rozdziału drugiego — Polonistyka wobec wyzwań nowoczesności — badacze zaprezentowali całe spektrum problemów związanych z edukacją polonistyczną w środowisku cyfrowym, z nauczaniem w czasach nowych technologii niosących ze sobą wiele możliwości, ale też zagrożeń. Najobszerniejszą część tomu drugiego stanowi rozdział Szkoła dobrych praktyk polonistycznych. Składa się on z 16 artykułów stanowiących propozycje rozwiązań dydaktycznych, dotyczących konkretnych tytułów i twórców — analizy oraz interpretacji ich
tekstów, a także oryginalnych, niebanalnych rozwiązań dydaktycznych. Tę część zamyka opis działań uczniów i absolwentów z Kawiarenki Literackiej działającej przy I LO im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie. Koncert Kawiarenki w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach uświetnił pierwszy dzień Kongresu. Problematykę programową dopełniają artykuły z rozdziału czwartego tomu drugiego pt. Egzaminy: opisywanie i testowanie kompetencji uczniów, których treść była także przedmiotem dyskusji
panelowych. Obradom Kongresu towarzyszyło pięć paneli dyskusyjnych: Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie, Egzamin zewnętrzny z języka polskiego a kształcenie językowe w szkole, Polonistyka w świecie różnic kulturowych, czyli polonistyka powszechna i elitarna, Płynne granice polonistyki — komparatystyka szkolna i uniwersytecka oraz Uchodźcy — studenci i uczniowie. Ze względu na wagę i wartość głosów w dyskusji pomieszczono je — najczęściej jako teksty wprowadzające — w poszczególnych rozdziałach.” (fragment Wstępu tomu I)

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Redakcja: Bernadeta Niesporek-Szamburska, Danuta Krzyżyk, Ewa Jaskółowa, Małgorzata Wójcik-Dudek
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-226-3189-8

Spis treści

Rozdział 1: Sztuka uczenia. Nauczyciel i jego warsztat
Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska: Tekstocentryzm a kwestie podmiotowości w edukacji polonistycznej / 11
Witold Bobiński: Uczniowskie prawo do reader’s response. Czy Celtowie i Australijczycy
najtrafniej odczytali testament Wóycickiego? / 23
Krystyna Koziołek: Literatura i „dobre życie”. Zagubione powinności kształcenia literackiego / 35
Dominik Borowski: Na peryferiach Miejsce literatury dla młodzieży w kształceniu
polonistycznym / 45
Dorota Karkut: Rodzice i nauczyciele zapraszają do świata książki — o rozwijaniu zainteresowań i postaw czytelniczych dzieci i młodzieży / 57
Zofia Zasacka: Nie musi być nudnie! Literatura piękna w szkole a uczniowskie motywacje czytelnicze / 71
Paweł Sporek: Co czytać we współczesnej szkole? Wobec kanonu — kryteria doboru
lektury (szanse, możliwości, zagrożenia) / 87
Beata Gromadzka: Myśleć jak artysta. Jeszcze raz o kontakcie ze sztuką jako źródle postawy twórczej / 101
Natalia Spychalska: Dlaczego nauczanie poezji jest ważne? / 119
Piotr Bogalecki: Spotkanie parasola i maszyny do szycia? Sztuka najnowsza w dydaktyce polonistycznej / 135
Jan Zdunik; Pod rękę z literaturą. O wykorzystaniu psychologii na lekcjach języka polskiego / 147
Tomasz Wroczyński: Najnowsza literatura polska w podręcznikach do szkół ponadgimnazjalnych: gatunki, style, formy / 161
Beata Kapela-Bagińska: (Wy)Grać na polskim! — gry dydaktyczne jako metody wspomagające proces edukacji na różnych etapach kształcenia /  175
Marta Bolińska: Metoda projektu w edukacji humanistycznej (Świętokrzyski System Wspierania Talentów — Fascynujący Świat Nauki) / 187
Mariola Wilczak, Sylwia Pikula: „Biuletyn Polonistyczny” jako przestrzeń dialogu polonistów / 203

Rozdział 2: Polonistyka wobec wyzwań nowoczesności
Piotr Łuszczykiewicz: Wykładowca medialny czy umedialniony? / 213
Kordian Bakuła: Człowiek myszkujący. Przyczynek do antropologii początku XXI wieku / 223
Agnieszka Kopacz: Środowisko cyfrowe i edukacja polonistyczna — kilka słów o dobrych
 praktykach / 241
Anna Wileczek: Czytanie i pisanie na ekranie. (Samo)kształcenie kompetencji komunikacyjnych młodszych dzieci / 251
Ilona Copik, Eugeniusz Szymik: Rola Internetu w podejmowaniu aktywności uczenia się ucznia szkoły podstawowej / 265
Renata Bryzek: Polonistyczne czytanie ikonicznych tekstów kultury w wirtualnej rzeczywistości / 281
Agnieszka Kulig: Z sieci do zeszytu. Media społecznościowe w pracy ze szkolną lekturą / 297
Joanna Hobot-Marcinek: Dlaczego klasycy? — o zagrożeniach i perspektywach ponowoczesnej edukacji polonistycznej /  311

Rozdział 3: Szkoła dobrych praktyk polonistycznych
Grażyna B. Tomaszewska: Tak mało czy tak dużo? O interpretacji Daru Czesława Miłosza
w gimnazjum / 323
Janusz Waligóra: Niech staną zegar… Od mowy pogrzebowej do poetyckich figur utraty i żalu — rozpoznania i próby literackie / 341
Magdalena Paprotny: Trzy daty śmierci i sześć pogrzebów — od tajemnicy do lektury Trenów. O wykorzystaniu kontekstów w szkolnych spotkaniach z Janem z Czarnolasu / 359
Jadwiga Maksym-Kaczmarek: Problem komunikacji na lekcjach języka polskiego w kontekście poezji Wisławy Szymborskiej / 371
Aleksandra Dusza, Katarzyna Krulicka: Rozbijanie frazeologizmów w twórczości Wisławy Szymborskiej / 385
Wioletta Żórawska: Oni i wiersze, czyli licealista sam na sam z tekstami Cypriana Norwida / 395
Anna Radzewicz-Bork: Implikacje metodyczne poetyckiej rozmowy Miłosza z Mickiewiczem / 405
Agata Kucharska-Babula: Pieśni Mieczysława Karłowicza na lekcjach języka polskiego w liceum — rozważania na podstawie wybranych Preludiów Kazimierza Przerwy-Tetmajera / 417
Małgorzata Antuszewicz: Kulturowa teoria literatury a uczniowska recepcja tekstów kultury /  431
Natalia Grzeszczuk: Poststrukturalistyczne strategie interpretacyjne a poezja współczesna
— Radość pisania Wisławy Szymborskiej w szkole ponadgimnazjalnej / 445
Monika Polok: Projekty lekcji filologiczno-filozoficznych o ludzkim doświadczeniu
na przykładzie Czarnych sezonów Michała Głowińskiego / 459
Ewa Ogłoza: Dzieło i twórca: Hans Christian Andersen. Polonistyczny projekt edukacyjny / 469
Maria Szoska: Źle obejrzane… O możliwościach interpretacyjnych filmu na lekcjach języka polskiego w gimnazjum / 487
Justyna Hanna Budzik: Inspiracje dydaktyczne dla edukacji filmowej: alternatywy dla modelu „przyliterackiego” / 501
Wiesława Wantuch: Teatr w działaniu, czyli o warunkach rozwoju kompetencji interpretacyjnych gimnazjalistów (na przykładzie projektu Laboratorium teatralne) /  515
Andrzej Król: Kawiarenki Literackiej polonistyczne zobowiązanie / 531

Rozdział 4 Egzaminy: opisywanie i testowanie kompetencji uczniów
Lidia Wiśniewska, Marek Urbanowicz: Egzaminy szkolne obecne i pożądane. Głosy z III i IV Forum Edukacyjnego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza / 541
Alicja Jakubowska-Ożóg: Umiejętności interpretacyjne uczniów na przykładzie prac „olimpijskich”w szkole średniej — oczekiwania i wyniki / 551
Maria Romanowska: Interpretacja na egzaminie maturalnym — oczekiwania i problemy / 563

Posłowie / 577