MENU

Edukacja żywieniowa

(eBook)
0.00  [ 0 ocen ]
 Dodaj recenzję
Rozwiń szczegóły »
  • Druk: Warszawa, 2018

  • Seria / cykl: Edukacja i zdrowie

  • Autor: Isobel R. Contento

  • Tłumacz: Olga Siara

  • Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

  • Formaty:
    mobi
    ePub
    (Watermark)
    Watermark
    Znak wodny czyli Watermark to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie najbardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.

Produkt niedostępny
Dodaj do schowka

Edukacja żywieniowa

Oddajemy do rąk Czytelników pierwszy w Polsce podręcznik edukacji żywieniowej. Książka Isobel Contento to kompendium wiedzy o tym, jak projektować, realizować i oceniać skuteczność programów i interwencji edukacyjnych związanych z zachowaniami żywieniowymi. W podręczniku omówiono: • najważniejsze teorie wykorzystywane w edukacji żywieniowej wraz z przykładami zastosowania wiedzy w praktyce; • procedurę ułatwiającą studentom i praktykom projektowanie skutecznej edukacji żywieniowej, przełożenie teorii na strategie, cele edukacyjne i praktykę oraz opracowanie planu edukacyjnego; • zagadnienia dotyczące realizacji edukacji żywieniowej w różnych grupach: wśród dzieci, młodzieży i dorosłych, osób o niskim poziomie alfabetyzmu i osób z różnych grup kulturowych. „ Edukacja żywieniowa” to książka przeznaczona dla studentów różnych poziomów studiów przed- i podyplomowych w zakresie żywienia. Może być przydatna także dla pracujących edukatorów żywieniowych i menedżerów jako źródło wszechstronnych informacji do planowania i realizacji skutecznych programów edukacji żywieniowej skierowanych do różnych grup odbiorców. Na całym świecie obserwujemy zwiększanie się częstości występowania chorób dietozależnych, w tym otyłości, oraz nadal istniejące w niektórych krajach niedożywienie. Edukacja żywieniowa jest obecnie potrzebna bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Na szczęście w szkołach, miejscach pracy i społecznościach docenia się znaczenie tej edukacji dla zmniejszania ryzyka wystąpienia tych problemów zdrowotnych. Oznacza to, że edukatorzy żywieniowi mają obecnie możliwości dokonywania rzeczywistych zmian we współczesnym świecie

  • Sposób dostarczenia produktu elektronicznego
    Produkty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.
    Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.
    Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
  • Ważne informacje techniczne
    Minimalne wymagania sprzętowe:
    procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturach
    Pamięć operacyjna: 512MB
    Monitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bit
    Dysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejsca
    Mysz lub inny manipulator + klawiatura
    Karta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/s
    Minimalne wymagania oprogramowania:
    System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows Mobile
    Przeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5
    Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScript
    Zalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.
    Informacja o formatach plików:
    • PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
    • EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
    • MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
    • Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
    Rodzaje zabezpieczeń plików:
    • Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
    • Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Przedmowa do wydania polskiego XXI
Przedmowa XXIII
Podziękowania XXVI
Część I Połączenie badań, teorii i praktyki: podstawy 1
1. Edukacja żywieniowa: ważna, ciekawa i niezbędna w dzisiejszym skomplikowanym świecie 3
Przegląd zagadnień 3
Plan rozdziału 3
Cele uczenia się 3
Wprowadzenie 4
Dlaczego edukacja żywieniowa jest potrzebna? 4
	Nadrzędnym celem jest poprawa zdrowia i samopoczucia 4
	Nasze wzory żywienia i aktywności fizycznej nie są optymalne 6
	Nasze wybory żywności nie zawsze są dobre dla naszej planety 7
	Złożoność wyborów dotyczących żywności 7
	Skomplikowane środowisko informacyjne 7
	Zagubienie i niepokój konsumentów 8

Wyzwania związane z edukowaniem ludzi, jak prawidłowo się żywić 9
	Wpływy biologiczne: czy nasze ciało ma wrodzoną mądrość? 9
	Preferencje kulturowe i społeczne 10
	Czynniki rodzinne i psychologiczne 11
	Poczucie upodmiotowienia: jednostka i społeczność 11
	Zasoby materialne i kontekst środowiskowy 12
	Marketing, struktury społeczne i polityka 12
Podejścia do celów edukacji żywieniowej 13
	Komunikaty przekazywane wyłącznie w celach informacyjnych 13
	Komunikaty przekazywane w celu motywowania odbiorców i ułatwiania im zachowań korzystnych dla zdrowia i samopoczucia 14
	Komunikaty mające wywrzeć wpływ na twórców polityki 14

Współczesna defi nicja edukacji żywieniowej 14
	Czy termin „edukacja żywieniowa” jest właściwy? 17
	Podsumowanie współczesnej definicji edukacji żywieniowej 18
	Wizja stowarzyszeń zawodowych 19

Skuteczność edukacji żywieniowej 19
Czym się zajmują edukatorzy żywieniowi? Siedliska, odbiorcy i zakres edukacji żywieniowej 20
	Siedliska: gdzie edukacja żywieniowa jest prowadzona? 20
	Odbiorcy edukacji żywieniowej 23
	Zakres edukacji żywieniowej 24

Edukacja żywieniowa, zdrowie publiczne i promocja zdrowia: role i kontekst edukacji żywieniowej 25
Cel książki i przegląd zagadnień 26
	Uczenie się nowego słownictwa 27
	Przegląd zagadnień uwzględnionych w książce 27
Pytania i zadania 29
Bibliografia 29

2. Determinanty wyborów pokarmowych i zmian sposobu żywienia: implikacje dla edukacji żywieniowej 33
Przegląd zagadnień 33
Plan rozdziału 33
Cele uczenia się 33

Przegląd determinant wyborów i zachowań żywieniowych 34
Determinanty związane z żywnością: biologia i doświadczenia 34
	Predyspozycje behawioralne zdeterminowane biologiczne 35
	Doświadczenia związane z żywnością 36
	Uczenie się z kontekstu społeczno-emocjonalnego: warunkowanie społeczne 39
	Podsumowanie naszych doświadczeń związanych z jedzeniem 41

Determinanty osobiste 43
	Determinanty intrapersonalne 43
	Determinanty interpersonalne 45

Determinanty społeczne i środowiskowe 45
	Środowisko fizyczne/infrastruktura 46
	Środowisko ekonomiczne 48
	Środowisko informacyjne 50

Co to wszystko oznacza dla edukatorów żywieniowych? 51
	Wiedza na temat żywienia nie wystarcza 52
	Edukacja żywieniowa a determinanty związane z żywnością 53
	Edukacja żywieniowa a determinanty osobiste 54
	Edukacja żywieniowa a determinanty środowiskowe 54

Implikacje dla kompetencji potrzebnych edukatorom żywieniowym 57
	Kompetencje potrzebne edukatorom żywieniowym według Towarzystwa Edukacji Żywieniowej i Zachowania 57
	Kompetencje według akademii żywienia i dietetyki 58]

Podsumowanie 58
	Biologia i osobiste doświadczenia związane z żywnością 58
	Determinanty osobiste 58
	Determinanty społeczne/środowiskowe 59
	Wiedza i umiejętności to za mało 59
	Wnioski dotyczące umiejętności edukatorów żywieniowych 59
Pytania i zadania 59
Bibliografia 60

3. Przegląd zagadnień dotyczących edukacji żywieniowej: pomoc w zdobyciu motywacji, umiejętności i wsparcia dla zmian zachowania 65
Przegląd zagadnień 65
Plan rozdziału 65
Cele uczenia się 65

Wprowadzenie: elementy przyczyniające się do sukcesu edukacji żywieniowej 66
	Elementy przyczyniające się do sukcesu edukacji żywieniowej 66

Pierwszy element sukcesu: koncentracja na zmianie zachowania i działaniach 67
	Koncentracja na konkretnych zachowaniach lub działaniach jest kluczowa dla odniesienia sukcesu 68

Drugi element sukcesu: uwzględnienie wpływów albo determinant zmiany zachowania i działania 69
	„Wiedza” jest problematycznym terminem w edukacji żywieniowej 70
	Rola wiedzy jako determinanty działań lub zmiany zachowania 71
	Czynniki psychospołeczne jako determinanty działania i zmiany zachowania 73
	Nauki behawioralne pomagają nam zrozumieć Alicję i Raya 77
	Interakcje czynników kulturowych i społeczno-psychologicznych 79
	Wpływ kontekstu kulturowego 80

Trzeci element sukcesu: wykorzystanie teorii jako przewodnika lub narzędzia w edukacji żywieniowej 82
	Podejścia społeczno-psychologiczne do działania i zmiany zachowań 82
	Podstawowa „teoria” 83
	Teoria jako ustrukturyzowane narzędzie 83
	Należy precyzyjnie określić, jaką teorią się posługujemy 85
	Komponenty teorii: wyjaśnienie terminów 86
	Związki między badaniami, teorią i praktyką 87
	Przydatność wielu teorii z obszaru nauk behawioralnych 87
	Wspólne elementy teorii z obszaru psychologii społecznej 88
	Zarys teorii społeczno-psychologicznej 90

Czwarty element sukcesu: połączenie złożonych czynników zmiany zachowania z wystarczającym czasem trwania i intensywnością – podejście społeczno-ekologiczne 92
	Zmiana zachowań dzięki Gatekeeperom 93

Piąty element sukcesu: projektuj edukację żywieniową przy użyciu strategii opartych na teorii i dowodach 95
Wniosek: ramy koncepcyjne dla prowadzenia edukacji żywieniowej 96
	Zmiana zachowania wymaga czasu 97
	Wnioski 99
Podsumowanie 102
	Pierwszy element sukcesu: koncentracja na zmianie zachowania lub działaniu 102
	Drugi element sukcesu: uwzględnienie determinant zmiany zachowania lub działania 102
	Trzeci element sukcesu: wykorzystanie teorii i dowodów 102
	Czwarty element sukcesu: uwzględnienie wielu poziomów oraz długotrwałe i intensywne interwencje 102
	Piąty element sukcesu: zaprojektowanie odpowiednich strategii i aktywności 103
Pytania i zadania 103
Bibliografia 103

4. Zwiększanie świadomości oraz wzmacnianie upodmiotowienia i motywacji do zmiany zachowania i podjęcia działania 107
Przegląd zagadnień 107
Plan rozdziału 107
Cele uczenia się 107

Edukacja żywieniowa a zwiększanie motywacji i poczucia upodmiotowienia: akcent na to, dlaczego warto podjąć działanie 108
	Znaczenie teorii motywacji dla skuteczności edukacji żywieniowej 109
	Model przekonań zdrowotnych 109
	Determinanty działania według modelu przekonań zdrowotnych 109
	Postrzegane ryzyko: przezwyciężanie nieuzasadnionego optymizmu 110
	Dowody z badań 111
	Istota modelu przekonań zdrowotnych 112

Zastosowanie modelu przekonań zdrowotnych w edukacji żywieniowej dla zwiększenia motywacji i aktywizacji odbiorców 112
	Zwiększ świadomość ryzyka, problemu lub potrzeby 114
	Posługuj się skutecznie zagrożeniem lub ryzykiem w swoich przekazach 114
	Odnieś się do postrzeganych korzyści i barier 115
	Zwiększaj poczucie własnej skuteczności 115
	Zapewnij sygnały do działania 115
	Przykłady interwencji z zastosowaniem modelu przekonań zdrowotnych 115
	Przypadek Alicji: wykorzystanie modelu przekonań zdrowotnych jako narzędzia 119

Teoria planowanego zachowania/uzasadnionego działania 120
	Zachowanie 121
	Intencja behawioralna 122
	Postawy 123
	Sprzeczne postawy: ambiwalencja 124
	Postrzegane normy (presja społeczna) 124
	Postrzegana kontrola behawioralna 125
	Związek między intencją behawioralną a zachowaniem 125

Rozszerzenia teorii planowanego zachowania/uzasadnionego działania 126
	Rozszerzenia teorii planowanego zachowania: nacisk na dodatkowe przekonania 126
	Rozszerzenia teorii planowanego zachowania: nacisk na uczucia i emocje 127
	Od „chciałbym” do „będę”: znaczenie intencji implementacji (plany działania) 129
	Nawyk 129
	Jak zrozumieć Jasona i jego przyjaciół 129
	Dowody z badań i interwencji potwierdzające teorię planowanego zachowania 129
	Inne motywatory zmiany wyborów pokarmu i zachowań żywieniowych 132
	Osobiste znaczenia nadawane jedzeniu 132
	Istota teorii planowanego zachowania 133

Zastosowanie teorii planowanego zachowania w edukacji żywieniowej dla zwiększenia motywacji i aktywizacji odbiorców 133
	Projektowanie komunikatów dotyczących przekonań i postaw wobec podjęcia działania 133
	Wzmacnianie pozytywnych postaw i uczuć 134
	Badanie norm i oczekiwań społecznych 135
	Identyfikacja norm osobistych i moralnych 135
	Zwiększanie poczucia własnej skuteczności i kontroli: pokonywanie barier i trudności 135
	Badanie przekonań dotyczących własnego Ja 135
	Rozpoznawanie własnych nawyków, schematów i tradycji kulturowych 136
	Podejmowanie decyzji i przezwyciężanie ambiwalencji 136
	Przypadek Marii: zastosowanie teorii planowanego zachowania w edukacji żywieniowej 136

Teoria samostanowienia 139
	Komponenty teorii 139
	Badania i interwencje z zastosowaniem teorii samostanowienia 141
	Główne tezy teorii samostanowienia 142

Zastosowanie teorii samostanowienia w edukacji żywieniowej dla zwiększenia motywacji i aktywizacji odbiorców 142
Podsumowanie 143
	Model przekonań zdrowotnych 143
	Teoria planowanego zachowania/uzasadnionego działania i jej rozszerzenia 143
	Teoria samostanowienia 144
	Wnioski 144
Pytania i zadania 144
Bibliografia 146

5. Ułatwianie uzyskania zdolności do zmiany zachowania i podjęcia działania 150
	Przegląd zagadnień 150
	Plan rozdziału 150
	Cele uczenia się 150

Edukacja żywieniowa a ułatwianie zmiany zachowania: akcent na to, jak podjąć działanie 151
Niwelowanie luki między intencją a działaniem: edukatorzy żywieniowi w roli coachów 151

Rozumienie determinant działania i strategii zmiany zachowania 151
Teoria społeczno-poznawcza 151
	Determinanty osobiste: akcent na sprawstwo i upodmiotowienie ludzi 154
	Determinanty związane z zachowaniem 157
	Czynniki środowiskowe 159
	Dowody z badań i interwencji 161
	Przykłady z nowych mediów 164
	Istota teorii społeczno-poznawczej 164

Zastosowanie teorii społeczno-poznawczej w edukacji żywieniowej w celu ułatwienia zmiany zachowania 166
	Oczekiwania dotyczące efektów 166
	Potencjał behawioralny: zwiększanie wiedzy związanej z żywnością i żywieniem oraz umiejętności poznawczych 168
	Rozwijanie umiejętności behawioralnych w zakresie żywności i żywienia oraz zwiększanie poczucia własnej skuteczności 168
	Wykorzystanie nowych mediów w celu upodmiotowienia odbiorców 169
	Formułowanie celów działania 169
	Podtrzymywanie zmiany 170
	Wsparcie środowiskowe dla zmiany 170
	Przypadek Raya: zastosowanie teorii społeczno-poznawczej w edukacji żywieniowej 172

Modele samoregulacji: akcent na planowanie i poczucie własnej skuteczności 175
	Powiązane konstrukty: samoregulacja, nasilona kontrola i funkcja wykonawcza 176
	Procesualny model zachowań zdrowotnych 176

Teoria ugruntowana: osobiste polityki żywnościowe 179

Model transteoretyczny i konstrukt etapów zmiany 180
	Konstrukt etapów zmiany 180
	Determinanty zmiany 182
	Procesy zmiany 183
	Procesy zmiany na różnych etapach 184
	Przykłady badań i interwencji 185
	Istota modelu transteoretycznego 186

Zastosowanie modelu transteoretycznego w edukacji żywieniowej 188

Podsumowanie 188
	Edukacja żywieniowa jako coaching 188
	Teoria społeczno-poznawcza 189
	Modele samoregulacji 189
	Model transteoretyczny 189
	Ogólny nacisk na ułatwianie zmiany zachowania i podjęcia działania 189
Pytania i zadania 190
Bibliografi 191

6. Promowanie wsparcia środowiskowego dla zmiany zachowania 195
Przegląd zagadnień 195
Plan rozdziału 195
Cele uczenia się 195

Wsparcie środowiskowe ułatwiające dokonywanie prozdrowotnych wyborów 196
	Definicje terminów 196

Podejście społeczno-ekologiczne 198
	Zastosowanie modelu społeczno-ekologicznego do oceny i projektowania interwencji: międzynarodowy program Pro Children Project (projekt na rzecz dzieci) 199
	Projektowanie interwencji z zastosowaniem teorii z modelu społeczno-ekologicznego: program Just for You (właśnie dla ciebie) dla kobiet o niskich dochodach w pierwszym roku po urodzeniu dziecka 200

Zmiana środowiska społecznego na poziomie interpersonalnym: rodzina, rówieśnicy i sieci społeczne 201
	Rodziny 202
	Podstawy teoretyczne edukacji żywieniowej w rodzinie: przykład Marii 205
	Sieci społeczne i wsparcie społeczne 205
	Przydatne strategie angażowania interpersonalnego środowiska społecznego 206
	Wsparcie społeczne na przykładzie Marii i Alicji 207

Siedliska środowiskowe: strategie zmiany na poziomie organizacyjnym 208
	Strategie dla siedlisk szkolnych 208
	Strategie przydatne w miejscach pracy 210

Siedliska środowiskowe: działania na rzecz zmiany na poziomie społeczności 215
	Budowanie partnerstwa i nawiązywanie współpracy 215
	Budowanie potencjału społeczności 217
	Interwencje na poziomie społeczności 219
	Zabudowa/infrastruktura środowiska: lokalne supermarkety i życzliwość dla pieszych 221

Sektory wpływu: działania na rzecz zmiany polityki i systemów 221
	Związek między edukacją, zmianą środowiskową, polityką i systemami 221
	Interwencje w obszarze polityki: co się sprawdza? 222
	Działania na rzecz zmiany polityki i zmian systemowych na poziomie organizacyjnym 222
	Działania na rzecz zmiany polityki i zmian systemowych na poziomie społeczności i miasta 224
	Polityka publiczna 225

Model logiczny w planowaniu edukacji żywieniowej 226
Podsumowanie 227
	Strategie edukacji żywieniowej ukierunkowane na środowisko społeczne na poziomie interpersonalnym 230
	Strategie edukacji żywieniowej ukierunkowane na zmianę polityki i zmiany systemowe w siedliskach środowiskowych 230
	Wybór prozdrowotny powinien być łatwy 231
Pytania i zadania 231
Bibliografia 232

Część II Wykorzystanie badań i teorii w praktyce: procedura projektowania edukacji żywieniowej osadzonej w teorii – krok po kroku 237
7. Krok 1: Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania na podstawie oceny
problemów i zachowań uczestników 239
Przegląd zagadnień 239
Plan rozdziału 239
Cele uczenia się 240

Znaczenie usystematyzowanego procesu w projektowaniu skutecznej edukacji żywieniowej 240
	Procedura DESIGN edukacji żywieniowej dla skutecznej edukacji żywieniowej 241
	Procedura DESIGN edukacji żywieniowej rozumiana jako COACHING 241

Zarys procedury DESIGN w planowaniu edukacji żywieniowej osadzonej w teorii 241
	Proces i model dbałości o żywienie 243
	Definiowanie terminów 243

Wykorzystanie procedury DESIGN edukacji żywieniowej do planowania aktywności i wsparcia środowiskowego 245
	Projektowanie bezpośrednich i pośrednich działań edukacyjnych 245
	Projektowanie środowiskowych działań wspierających 246
	Projektowanie interwencji edukacyjnych i zapewniających wsparcie środowiskowe 246
	Arkusze i zeszyt ćwiczeń 246
	Studium przypadku: jak procedura DESIGN przekłada teorię i badania na praktykę w każdym kroku 247
	Szczegółowy opis procedury DESIGN 248

Krok 1. Decyzja o wyborze docelowej zmianyzachowania dla danej grupy na podstawie oceny problemów i zachowań uczestników 252
	„Tematy” versus „koncentracja na zachowaniach” jako podstawy edukacji żywieniowej 252
	Dlaczego przeprowadzanie oceny w twojej grupie jest niezbędne 252
	Włączanie uczestników zwiększa ich motywację i upodmiotowienie oraz skuteczność programu 253

Kim są uczestnicy twoich zajęć? 253

Czego możesz się dowiedzieć na temat problemów i zachowań uczestników twoich zajęć z ogólnodostępnych źródeł?254
	Czego możesz się dowiedzieć na temat problemów uczestników z ogólnodostępnych źródeł? 254
	Czego możesz się dowiedzieć na temat zachowań uczestników z ogólnodostępnych źródeł? 256

Czego możesz się dowiedzieć na temat problemów i zachowań konkretnej grupy uczestników? 257
	Czego możesz się dowiedzieć o problemach od konkretnej grupy? 257
	Nadaj problemom priorytety 258
	Czego możesz się dowiedzieć na temat zachowań konkretnej grupy? 258
	Określanie priorytetowych zachowań i praktyk: kryteria 259

Wybierz docelową zmianę zachowania dla grupy uczestników 262
	Arkusze do wyboru priorytetowych zachowań, działań i praktyk 263
	Docelowa zmiana zachowania: na ile jest ono specyficzne? 263
	Docelowa zmiana zachowania versus cele behawioralne 265
	Docelowa zmiana zachowania versus cele edukacyjne 265
	Docelowa zmiana zachowania osiągalna w krótkim i długim czasie 265
	Docelowa zmiana zachowania może służyć szerszym celom związanym z wartościami 265

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce 266
	Uczniowie podejmą zachowania pozwalające zbilansować energię i poprawić zdrowie 267

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza „Krok 1: Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania” 267
Pytania i zadania 268
Bibliografia 268
Krok 1. Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania i celu(ów) działań 270

8. Krok 2: Eksploracja determinant zmiany zachowania stanowiącej cel interwencji 275
Przegląd zagadnień 275
Plan rozdziału 275
Cele uczenia się 275

Poznanie uczestników programu i ich środowisk 276
	Badanie społecznego i kulturowego kontekstu uczestników twoich zajęć 277
	Badanie istotnych indywidualnych i społecznych mocnych stron i atutów 277

Badanie psychospołecznych determinant zmiany zachowania 278
	Teoria dostarcza wskazówek 279
	Badanie potencjalnych czynników motywujących do zmiany zachowania 279
	Badanie potencjalnych czynników ułatwiających zmianę zachowania 282
	Metody badania potencjalnych psychospołecznych determinant zmiany zachowania 283

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce – Krok 2 284

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza „Krok 2: Eksploracja determinant zmiany” 286
	Determinanty zmiany jako most między teorią a praktyką edukacji żywieniowej 288
Pytania i zadania 288
Bibliografia 288
Krok 2: Eksploracja determinant zmiany zachowania lub podjęcia działań 289

9. Krok 3: Selekcja teorii i wyjaśnienie filozofii interwencji 292
Przegląd zagadnień 292
Plan rozdziału 292
Cele uczenia się 292

Wprowadzenie: planowanie wstępne 293

Wybór teorii lub tworzenie odpowiedniego modelu 294
	Teoria w kontekście społeczno-kulturowym 294
	Teorie szczególnie przydatne dla motywowania uczestników 295
	Teorie szczególnie użyteczne do rozwijania (facylitacji) zdolności do podjęcia działań 295
	Teorie przydatne w motywowaniu uczestników i w kształtowaniu umiejętności potrzebnych do podjęcia działania 296
	Determinanty wspólne dla wielu teorii 296
	Przykłady modeli łączących determinanty z głównych teorii 297
	Wybór lub konstruowanie modelu teoretycznego dla twojej interwencji 298
	Całościowe ramy teoretyczne łączące determinanty i teorię w praktykę edukacji żywieniowej 300

Wyjaśnienie filozofii edukacyjnej zajęć lub interwencji 302
	Pomaganie i edukowanie: kto jest odpowiedzialny za problem, kto za rozwiązanie? 302
	Dodatkowe rozważania 305

Przełożenie przyjętej w interwencji perspektywy na sposób przekazywania treści dotyczących żywności i żywienia 306

Wyjaśnienie zastosowanego w interwencji spojrzenia na wykorzystanie zasobów edukacyjnych z różnych źródeł 307

Rozważenie twoich potrzeb i podejścia jako edukatora żywieniowego 308

Wnioski 308

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce 310

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza „Krok 3: Selekcja teorii i wyjaśnienie filozofii interwencji” 311

Pytania i zadania 311
Bibliografia 311

Krok 3. Selekcja teorii i wyjaśnienie filozofii interwencji 313

10. Krok 4: Identyfikacja celów – przełożenie teorii behawioralnej na cele edukacyjne 315
Przegląd zagadnień 315
Plan rozdziału 315
Cele uczenia się 315

Przełożenie teorii behawioralnej na działania za pośrednictwem celów 316

Sformułowanie celów edukacyjnych odnoszących się do determinant docelowej zmiany zachowania 318
	Cele edukacyjne nawiązują do determinant z teorii 318
	Rozważania podczas formułowania celów edukacyjnych 318
	Ogólne cele edukacyjne 319
	Konkretne cele edukacyjne 319

Jak zadbać o to, aby cele edukacyjne angażowały myśli, uczucia i działania uczestników? 322
	Formułowanie celów edukacyjnych odzwierciedlających pożądaną złożoność uczenia się 322

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce 331

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza „Krok 4: Identyfikacja ogólnych celów edukacyjnych” 331

Pytania i zadania 332
Bibliografia 332

Krok 4: identyfikacja ogólnych celów edukacyjnych 333

11. Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych – nacisk na wzmacnianie motywacji do zmiany zachowania i podjęcia działań 335
Przegląd zagadnień 335
Plan rozdziału 335
Cele uczenia się 335

Układ odniesienia dla opracowania aktywności w edukacji żywieniowej opartej na teorii 336
	Uczestnicy z niskimi dochodami 339

Przełożenie teorii behawioralnej na praktykę edukacyjną: determinanty, strategie zmiany zachowania, aktywności edukacyjne i plany edukacyjne 339
	Wyjaśnienie terminów 340
	Zależności między strategiami zmiany zachowania a determinantami i zmianą zachowania 340
	Selekcja strategii zmiany zachowania 340
	Relacja między strategiami zmiany zachowania i aktywnościami edukacyjnymi 341

Pozyskanie zainteresowania i zaangażowania odbiorców 342
	Informacje versus doświadczenia edukacyjne 342
	Tworzenie możliwości aktywnego udziału i uczenia się 343

Wykorzystanie strategii zmiany zachowań do opracowania aktywności edukacyjnych wzmacniających motywację do zmiany zachowania 344
	Podsumowanie strategii zmiany zachowania i aktywności edukacyjnych 344
	Strategie zmiany zachowania i aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: postrzeganie ryzyka 347
	Strategie zmiany zachowań i aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: pozytywne oczekiwania dotyczące efektów lub postrzegane korzyści 349
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznych determinant: postrzegane bariery i poczucie własnej skuteczności 351
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: postawy afektywne/emocje 354
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: preferencje pokarmowe 355
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznych determinant: normy społeczne i deskryptywne 355
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: przekonania dotyczące własnego Ja 356
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: nawyki i rutyny 357
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: intencje behawioralne 358
	Wykorzystanie determinant i strategii zmiany zachowania do opracowania praktycznych aktywności edukacyjnych: Program Food, Health & Choices 361

Organizowanie i ustalanie sekwencji aktywności edukacyjnych (4E): plan edukacyjny lub plan zajęć 364
	Ustalanie sekwencji działań dydaktycznych (4E) 364
	Tworzenie sekwencji według etapów zmiany modelu transteoretycznego 367

Zbadanie innych cech uczestników i rozważania na temat zasobów dostępnych podczas interwencji 367
	Identyfikacja ważnych cech uczestników 367
	Rozważania praktyczne i zasoby do wykorzystania podczas interwencji 367

Tworzenie planu edukacyjnego: podstawy 368
	Tworzenie konspektu każdych zajęć – zacznij od matrycy planowania 368
	Opracowanie ostatecznego planu/ów edukacyjnego/ych: plan gotowy do użycia w twojej grupie 369

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce 369
	Tytuł zajęć, docelowa zmiana zachowania i ogólne cele edukacyjne 370
	Plan edukacyjny: wykorzystanie narzędzia planowania – matrycy – do stworzenia planu zajęć 370
	Ostateczny plan edukacyjny: opracowanie planu w postaci narracyjno-dydaktycznej do przeprowadzenia zajęć 370

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza „Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych” 371
	Tytuł zajęć, docelowa zmiana zachowania i ogólne cele edukacyjne 371
	Wykorzystanie narzędzia planowania – matrycy – do stworzenia planu edukacyjnego 371
	Ostateczny plan edukacyjny: opracowanie planu edukacyjnego w postaci narracyjno-dydaktycznej do przeprowadzenia zajęć 371
	Pilotaż planu edukacyjnego 373
	Plany edukacyjne w praktyce 373
Pytania i zadania 373
Bibliografia 374
Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych 376

12. Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych – nacisk na rozwijanie zdolności do zmiany zachowania i podjęcia działań 381
Przegląd zagadnień 381
Plan rozdziału 381
Cele uczenia się 381

Rozwijanie zdolności do zmiany zachowania i podjęcia działań: przegląd 382

Przełożenie teorii behawioralnej na praktykę edukacyjną: determinanty, strategie zmiany zachowania i aktywności edukacyjne 384

Zwiększanie wiedzy i umiejętności związanych z żywnością i żywieniem: wzmacnianie potencjału behawioralnego 387
	Strategie zmiany zachowania i aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: wiedza i umiejętności poznawcze 388
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: umiejętności afektywne 390
	Strategie zmiany zachowania i praktyczne aktywności edukacyjne dla teoretycznej determinanty: umiejętności behawioralne 392

Wzmacnianie procesów samoregulacji (samokierowania zmianą) i osobistego sprawstwa 393

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce – Krok 5 406
	Tytuł zajęć, docelowa zmiana zachowania i ogólne cele edukacyjne 406
	Plan edukacyjny: wykorzystanie narzędzia planowania – matrycy do zaprojektowania zajęć 407
	Plan edukacyjny: opracowanie konkretnego planu do przeprowadzenia zajęć 407

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej – wypełnienie arkusza „Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych” z naciskiem na podjęcie działań 407
	Tytuł sesji, docelowa zmiana zachowania i ogólne cele edukacyjne 407
	Tworzenie sekwencji aktywności jest ważne: 4E 407
	Plan edukacyjny: wykorzystanie narzędzia planowania – matrycy – do tworzenia konspektu zajęć 408
	Konkretny plan edukacyjny do przeprowadzenia zajęć 408
	Pilotaż planu edukacyjnego 409
	Plany edukacyjne w praktyce 409
Pytania i zadania 409
Bibliografia 410

Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych 412

13. Krok 6: Nakreślenie planu ewaluacji 416
Przegląd zagadnień 416
Plan rozdziału 416
Cele uczenia się 416

Wprowadzenie: po co ewaluacja? 417

Co należy poddać ewaluacji? Rodzaje ewaluacji 418
	Ewaluacja formatywna albo pilotaż 418
	Ewaluacja efektów: efekty krótko-, średnio- i długoterminowe 419
	Ewaluacja procesu 421
	Łączenie planu ewaluacji z projektowaniem interwencji 421

Planowanie ewaluacji efektów 421
	Doprecyzowanie efektów, które będą podlegały ewaluacji 422
	Określenie metod zbierania danych i narzędzi do pomiaru efektów 422
	Ewaluacja efektów dla determinant zmiany: efekty osiągalne w krótkim okresie 423
	Ewaluacja efektów dla docelowej zmiany zachowania: efekty osiągalne w średnim okresie 425
	Projektowanie narzędzi behawioralnych właściwych poznawczo i motywujących 430
	Ewaluacja efektów za pomocą wskaźników fizjologicznych: efekty osiągalne w długim okresie 432
	Wybór lub tworzenie narzędzi ewaluacji dla twojej interwencji 432
	Projektowanie narzędzi do ewaluacji behawioralnej dla odbiorców o niskim poziomie alfabetyzmu 435
	Konstruowanie właściwego planu ewaluacji do pomiaru efektów i wpływów 439
	Prowadzenie ewaluacji zgodnie z zasadami etyki: świadoma zgoda 440

Planowanie ewaluacji procesu 440
	Ewaluacja procesu w celu zrozumienia implementacji interwencji 441
	Dane z ewaluacji procesu służą zrozumieniu powiązań między
	implementacją a efektami 442
	Wykorzystanie danych dotyczących procesu 443

Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce – Krok 6 444
	Ewaluacja efektu 444
	Ewaluacja procesu 444

Twoja kolej na projektowanie edukacji żywieniowej: wypełnienie arkusza
„Krok 6: Nakreślenie planu ewaluacji” 445
Pytania i zadania 445
Bibliografia 445

Krok 6. Nakreślenie planu ewaluacji 448
Procedura DESIGN edukacji żywieniowej 451
Krok 1. Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania i celu/ów działań 452
Krok 2. Eksploracja determinant zmiany zachowania lub podjęcia działań 455
Krok 3. Selekcja teorii i wyjaśnienie filozofii interwencji 458
Krok 4. Identyfikacja ogólnych celów edukacyjnych 460
Krok 5: Generowanie planów edukacyjnych 462
Plan edukacyjny dla dodatkowych zajęć 466
Krok 6. Nakreślenie planu ewaluacji 469

14. Wykorzystanie procedury DESIGN do promowania wsparcia środowiskowego dla zmiany zachowania i podjęcia działań 472
Przegląd zagadnień 472
Plan rozdziału 472
Cele uczenia się 473

Wprowadzenie: promowanie społecznego, politycznego i środowiskowego wsparcia dla docelowej zmiany zachowania będącej przedmiotem interwencji 473

Krok 1: Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania dla danej grupy na podstawie oceny problemów i zachowań 475
	Kim są uczestnicy twoich zajęć? 476
	Czego możesz się dowiedzieć na temat problemów i zachowań uczestników twoich zajęć z ogólnie dostępnych źródeł? 476
	Czego możesz się dowiedzieć na temat problemów i zachowań twojej konkretnej grupy odbiorców? 476
	Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania dla twoich odbiorców 476

Krok 2: Eksploracja możliwości wsparcia środowiskowego dla docelowej zmiany zachowania 477
	Interpersonalne środowisko społeczne 477
	Siedliska środowiskowe: wsparcie z poziomu instytucji i społeczności 477
	Sektory wpływu: polityka, struktury społeczne i systemy 478
	Metody analizowania polityk, systemów i środowiska 479

Krok 3: Selekcja komponentów interwencji i właściwej teorii 479
	Wybór liczby i rodzaju komponentów 480
	Wybór właściwych teorii i podejść promowania działań obejmujących
	wsparcie społeczne w zakresie polityk, systemów i środowiska 482

Krok 4: Identyfikacja celów wsparcia środowiskowego dla docelowej zmiany zachowania interwencji 485
	Zapisanie ogólnych celów wsparcia środowiskowego: na przykładzie studium przypadku 485
	Zapisanie celów specyficznych dla każdego poziomu lub sektora 485

Krok 5: Generowanie planów zwiększenia interpersonalnego wsparcia społecznego 488
	Wzmacnianie wsparcia ze strony istniejących sieci 488
	Tworzenie nowych sieci społecznych wspierających zmianę 489
	Tworzenie informacyjnego wsparcia dla behawioralnych celów programu 491

Krok 5: Generowanie planów aktywności w zakresie polityk, systemów i środowiska żywnościowego na poziomie instytucji i społeczności 491
	Aktywności w zakresie polityki żywnościowej, systemów i środowiska w szkołach 491
	Działania w zakresie polityk, systemów i środowiska żywnościowego w miejscu pracy 493
	Działania w zakresie polityk, systemów i środowiska żywnościowego w społecznościach 493
	Projektowanie działań na poziomie społeczności 494

Krok 5: Generowanie planu sekwencji wdrożenia 497
	Studium przypadku jako przykład planu zawierającego sekwencję działań 497

Krok 6: Nakreślenie planu ewaluacji 499
	Ewaluacja wsparcia społecznego na poziomie interpersonalnym 499
	Ewaluacja wsparcia w zakresie polityk, systemów i środowiska na wielu poziomach 499
Podsumowanie 502
Studium przypadku: procedura DESIGN w praktyce 503
Twoja kolej: wypełnienie arkuszy dla sześciu kroków procedury DESIGN – koncentracja na wsparciu społecznym, wsparciu w zakresie polityk, systemów i środowiska 506
Pytania i zadania 506
Bibliografia 507
Procedura DESIGN edukacji żywieniowej dla działań związanych ze wsparciem środowiskowym 508
Krok 1. Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania i celu/ów działań 509
Krok 2. Eksploracja środowiskowych determinant zmiany 510
Krok 3. Selekcja komponentów interwencji i odpowiedniej teorii 512
Krok 4. Identyfikacja celów wsparcia środowiskowego 514
Krok 5. Generowanie planów wsparcia środowiskowego 515
Krok 6. Nakreślenie planu ewaluacji 517
Procedura DESIGN edukacji żywieniowej dla działań związanych ze wsparciem środowiskowym 520
Krok 1. Decyzja o wyborze docelowej zmiany zachowania i celu/ów działań 521
Krok 2. Eksploracja środowiskowych determinant zmiany 522
Krok 3. Selekcja komponentów interwencji i odpowiedniej teorii 524
Krok 4. Identyfikacja celów wsparcia środowiskowego 526
Krok 5. Generowanie planów wsparcia środowiskowego 527
Krok 6. Nakreślenie planu ewaluacji 529

Część III Badania i teoria w działaniu: realizacja edukacji żywieniowej w praktyce 
15. Skuteczna realizacja edukacji żywieniowej w grupach 535
Przegląd zagadnień 535
Plan rozdziału 535
Cele uczenia się 535

Podstawowe zasady skutecznej realizacji edukacji żywieniowej 536

Podstawowe zasady komunikowania się z grupą 536
	Charakterystyka nadawcy 538
	Charakterystyka informacji 539
	Charakterystyka odbiorców (audytorium) 541
	Komunikacja w kontekście społecznym 542

Zrozumienie i zastosowanie teorii uczenia się: podejścia do uczenia się i style uczenia się 544
	Zrozumienie teorii uczenia się 544
	Implikacje dla podejść do uczenia się: aktywne uczenie się i uczenie się we współpracy 545
	Zrozumienie stylów uczenia się: model Kolba 545

Zrozumienie i stosowanie teorii projektowania dydaktycznego 548
	Zrozumienie teorii projektowania dydaktycznego 548
	Stosowanie teorii projektowania dydaktycznego: cykl nauczania 549

Tworzenie środowisk sprzyjających uczeniu się 551
	Dynamika grupy według Lewina 551
	Tworzenie bezpiecznych, sprzyjających zmianie środowisk uczenia się 552
	Rozumienie dynamiki grupy w czasie zajęć z edukacji żywieniowej 554

Metody kształcenia: praktyczne sposoby aktywizowania uczenia się i wzmacniania zmiany zachowania 556
	Metody kształcenia służące wdrażaniu doświadczeń edukacyjnych 556

Prowadzenie zajęć grupowych: od planu do realizacji 560
	Otwarcie 560
	Zajęcia 560
	Zakończenie: zamknięcie i planowanie działania 563
	Współprowadzenie zajęć grupowych 563
	Studium przypadku ilustrujące połączenie psychospołecznej teorii zmiany zachowania, teorii uczenia się i teorii projektowania dydaktycznego/ nauczania 566
	Warsztaty w edukacji żywieniowej 566
Podsumowanie 566
Pytania i zadania 567
Bibliografia 567

16. Środki dydaktyczne i inne kanały dla edukacji żywieniowej 570
Przegląd zagadnień 570
Plan rozdziału 570
Cele uczenia się 570

Wprowadzenie 571

Wykorzystywanie pomocy wizualnych i prezentacji ustnych podczas zajęć grupowych 571
	Rodzaje pomocy wizualnych 572
	Zasady projektowania pomocy wizualnych 575
	Wytyczne do stosowania pomocy wizualnych w czasie zajęć z grupą 577

Opracowanie i wykorzystywanie materiałów pisanych 578
	Planowanie materiału drukowanego 579
	Tworzenie motywujących i skutecznych materiałów drukowanych 580

Aktywności edukacyjne z wykorzystaniem innych kanałów 583
	Planowanie aktywności 583
	Wskazówki dla edukacji żywieniowej z wykorzystaniem różnych kanałów 584

Wykorzystanie środków masowego przekazu i marketingu społecznego 591
	Informacyjne kampanie żywieniowe w środkach masowego przekazu 591
	Marketing społeczny 591
	Projektowanie działań marketingu społecznego 597
	Wdrażanie działań marketingu społecznego 599
	Porównianie marketingu społecznego i edukacji żywieniowej 602

Wykorzystywanie nowych technologii 605
	Urządzenia 605
	Narzędzia 606
	Przekaz zindywidualizowany 609
	Zaawansowane technologie a młodzież 610
Podsumowanie 610
Pytania i zadania 611
Bibliografia 611

17. Praca z osobami w różnym wieku, z różnych kultur i o różnym poziomie alfabetyzmu 615
Przegląd zagadnień 615
Plan rozdziału 615
Cele uczenia się 615

Wprowadzenie 616

Praca z dziećmi i młodzieżą 616
	Dziecko w wieku przedszkolnym 616
	Średnie dzieciństwo i adolescencja 621
	Myślenie, obawy i zachowania nastolatków związane z żywnością, żywieniem i zdrowiem 623
	Metody edukacji żywieniowej starszych dzieci i młodzieży 626

Uczący się dorosły 629
	Charakterystyka uczących się dorosłych 630
	Etap życia i role 631
	Metody edukacji żywieniowej dorosłych:nadawanie znaczenia uczeniu się 634
	Facylitowany dialog grupowy jakonarzędzie edukacyjne 636

Praca z grupami zróżnicowanymikulturowo 639
	Wrażliwość kulturowa i kompetencja kulturowa edukatorów żywieniowych 640
	Zasady projektowania i metody realizacji edukacji żywieniowej w grupach zróżnicowanych kulturowo 642
	Strategie opracowania i realizacji wrażliwych kulturowo interwencji skierowanych do grup Afroamerykanów 644
	Strategie opracowania i realizacji wrażliwych kulturowo interwencji skierowanych do odbiorców hiszpańskich/latynoskich 645

Odbiorcy z niskim poziomem alfabetyzmu 648
	Metody edukacji żywieniowej dostosowane do potrzeb osób z niskim poziomem alfabetyzmu 649
	Materiały wizualne dla odbiorców z niskim poziomem alfabetyzmu: przykład z programu MyPlate 653
Grupy różniące się związanymi z żywieniem czynnikami stylu życia 654
Podsumowanie 655
Pytania i zadania 656
Bibliografia 656

18. Edukatorzy żywieniowi jako agenci zmiany w środowisku 661
Przegląd zagadnień 661
Plan rozdziału 661
Cele uczenia się 661

Wprowadzenie 662

Znajomość badań i najlepszych praktyk w dziedzinie edukacji żywieniowej 662

Udział w rozwoju zawodu 664
	Kim oni są 665
	Poznajcie się nawzajem 665

Etyka w edukacji żywieniowej: zachowanie wiarygodności 667
	Sponsorowanie programów edukacji żywieniowej i działań zawodowych 667
	Konflikt interesów 668

Udział w koalicjach społecznościowych 669
	Rady do spraw polityki żywnościowej 669
	Lokalna polityka wellness 669
	Sieci edukacji żywieniowej 670
	Koalicje społecznościowe 670

Orędownictwo na rzecz żywienia i edukacji żywieniowej 670
	Komunikaty pisemne 670
	Dowody, wysłuchania i fora 671
	Pomoc w kształtowaniu prawa 671

Edukacja osób odpowiedzialnych za tworzenie polityki w rządzie 673
	Po co edukować wybieralnych urzędników w rządzie? 673
	Kim są wybieralni urzędnicy? 673
	Poznajcie się nawzajem 673

Nie zrobisz wszystkiego, ale możesz zrobić coś 674
Pytania i zadania 676
Bibliografia 676
Słownik 677
NAZWA I FORMAT
OPIS
ROZMIAR

Przeczytaj fragment

NAZWA I FORMAT
OPIS
ROZMIAR
(mobi)
Brak informacji
(epub)
Brak informacji

Inni Klienci oglądali również

7,16 zł
7,95 zł

O naturze wojny

"Wojna jest tylko kontynuacją polityki innymi środkami" ? pisał Carl von Clausewitz. Jego traktat "O naturze wojny", opublikowany po raz pierwszy w 1832 roku, już po śmierci autora, do dziś pozostaje najważniejszą rozprawą poświęcon...
18,00 zł
20,00 zł

Patologie edukacji: ideologia, polityka, biurokracja t.1.

XXI wiek charakteryzuje się burzliwym rozwojem wszelkich sfer życia, odciska swoje znamię także na nauce, wykształceniu, edukacji. Pojęcie edukacja (z łac. educatio – wychowanie)1 to „ogół procesów i oddziaływań, któryc...
29,64 zł
38,00 zł

(Anty)edukacja wczesnoszkolna

Doświadczenia gromadzone przez dziecko podczas różnorodnych interakcji z otoczeniem mogą przyczyniać się do intensywnego rozwoju, mogą mieć mierne skutki rozwojowe lub spowalniać, wygaszać czy zaburzać rozwój jednostki.R&oacut...
91,80 zł
102,00 zł

Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi oraz niepublicznymi w świetle reformy systemu edukacji

Książka stanowi kompendium wiedzy pozwalającej dyrektorowi sprawnie kierować powierzoną mu placówką. Omówione w niej zagadnienia dotyczą:powierzania stanowiska dyrektora, w tym m.in. niezbędnych wymagań, pr...
11,70 zł
13,00 zł

Wybrane konteksty współczesnej edukacji wczesnoszkolnej. Przedsiębiorczość - neuroedukacja - międzykulturowość

Książka ma na celu uporządkowanie wiedzy na temat przedsiębiorczości, neuroedukacji i międzykulturowości oraz możliwości ich pedagogicznych aplikacji w edukacji wczesnoszkolnej.
39,00 zł
50,00 zł

Edukacja małego dziecka. Tom 17

Wiek przedszkolny i szkolny, w opinii psychologów i pedagogów społecznych, jest etapem mającym największe znaczenie z punktu widzenia rozwoju społecznego dziecka. Rozpoczęcie edukacji w przedszkolu i w szkole wiąże się bowiem ze znaczącym...
22,62 zł
29,00 zł

Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji dziecka

Książka jest próbą opracowania zagadnień związanych z kompetencjami kreatywnymi nauczyciela wczesnej edukacji dziecka. Czy rzeczywiście – jak pyta D. Klus-Stańska – zniewolony administracyjnie i biurokratycznie nauczyciel zrzuca z si...
19,31 zł
22,45 zł

Szkoła jutra? Tradycja i (r)ewolucje w edukacji

Monografia jest przede wszystkim zapisem innowacyjnych praktyk edukacyjnych, eksperymentów i propozycji rozwiązań szkolnych w zwykłej, codziennej praktyce, mogących stanowić o sile tej książki. Nie tyle bowiem chodzi dziś o budowanie teoretyczny...
18,00 zł
20,00 zł

Kreatywność nauczycieli i uczniów w edukacji wczesnoszkolnej

Publikacja dotyczy ważnego zagadnienia, jakim jest kreatywność człowieka, rozwijana w procesie edukacji. Autorka koncentruje się na kreatywności nauczyciela i uczniów na pierwszym etapie edukacji szkolnej. Rozwój kreatywności, cenny z pun...

Recenzje

Nikt nie dodał jeszcze recenzji. Bądź pierwszy!