Ekonomia odkrycia naukowego. Analiza krytyczna
"Celem autorki była analiza głównych problemów metodologii ekonomii, by pokazać ich atrakcyjność, zasadność, istotę i głębię. Badania tego typu nie cieszą się dużym zainteresowaniem, choć ""kontemplują boskie stworzenie, postępując zgodnie z naturą przedmiotu i będąc przez nią ograniczony; gdy zaś bada samego siebie, jak pająk wysnuwając pajęczynę, staje się nieskończony i w istocie rzeczy wydaje na świat całą pajęczynę uczoności, godnej podziwu dla cienkości nici i sztuczki tkacza"".
W literaturze ekonomicznej, szczególnie polskiej, badania teoretyczne są rzadkością, choć nie brakuje bardzo dobrych podręczników i poradników na temat pisania prac dyplomowych, w których opisuje się założenia metodologiczne. Nie chodzi jednak o to, by ekonomia zyskała instrukcję, tylko o to, by zbudowała bazę naukową opartą na niepodważalnych standardach.
Zaproponowany tytuł monografii - Ekonomia odkrycia naukowego - nie jest przypadkowy. W kontekście badanej tematyki nawiązuje on do tytułu ważnej publikacji z filozofii nauk autorstwa K. Poppera pt. Logika odkrycia naukowego. Analizowana w tej książce ""krytykowalność"" (lub ""testowalność""), jako główne ""kryterium wartości poznawczej teorii"", stanowi podstawę prezentowanych rozważań, zarówno w kwestii meto¬dologicznej, jak i lingwistycznej. Ponadto podkreśla ważny etap w two¬rzeniu wiedzy naukowej w ekonomii, a mianowicie ""kontekst odkrycia"", który jest często pomijany w procesie badawczym. K. Popper opisuje go, ale pomija ten aspekt w swoich krytycznych analizach. Korespondencja treściowa i znaczeniowa z teoriami K. Poppera jest widoczna w każdym z rozdziałów monografii. Zarówno wtedy, gdy jest mowa o hipotezach i ich roli teoriopoznawczej, o zdaniach obserwacyjnych ""przesiąkniętych teorią"", o konwencjach metodologicznych, falsyfikacji, jako jedynym sensownym kryterium demarkacji, jak i wtedy, gdy jest mowa o konieczności szukania prawdy wg A. Tarskiego i intersubiektywnej sprawdzalności teorii naukowych. Poglądy, w duchu popperowskim, jak również I. Lakatosa (ucznia K. Poppera) stanowią szkielet teoretyczny poniższej publikacji. Zapewnia to stabilność, ale nie ""sztywność"" rozważaniom dotyczącym istoty ekonomii. Nie wszystkie teorie są jednak adekwatne i możliwe do aplikacji. Dlatego też monografia ta jest analizą krytyczną, rozważaniem nad naturą ekonomii jako nauki a regułami określającymi jej rzetelność i racjonalność."
Wstęp
Rozdział 1. Analiza procesu badawczego w ekonomii
1.1. Istota wiedzy naukowej
1.2. Wiedza naukowa w ekonomii
1.3. Schemat postępowania naukowego w ekonomii
1.4. Osobliwości języka ekonomii
Rozdział 2. Relacja ekonomii z innymi naukami
2.1. Klasyfikacja nauk a ekonomia
2.2. Związek ekonomii z fizyką i matematyką
2.3. Związek ekonomii z socjologią i psychologią
2.4. Związek ekonomii z naukami o zarządzaniu i finansami
2.5. Związek ekonomii z filozofią
2.6. Związek ekonomii z logiką
Rozdział 3. Założenia metodologiczne w ekonomii
3.1. Definicje i klasyfikacje w ekonomii
3.2. Problemy badawcze w ekonomii
3.3. Hipotezy badawcze w ekonomii
3.4. Teorie w ekonomii
3.5. Modele i założenia w ekonomii
Rozdział 4. Metody badawcze w ekonomii
4.1. Istota metody naukowej w ekonomii
4.2. Uzasadnianie twierdzeń naukowych w ekonomii
4.3. Sprawdzanie słuszności hipotez badawczych w ekonomii
4.4. Wyjaśnianie i prognozowanie w ekonomii
Zakończenie
Bibliografia
