Europa i prawo rzymskie. Szkice z historii europejskiej kultury prawnej

• Druk: 2009
• Autor: Witold Wołodkiewicz
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Przedmiotem niniejszego opracowania jest prawo rzymskie i jego wpływ na tworzenie prawoznawstwa współczesnej Europy.

Książka składa się z 4 części:

I. Prawo rzymskie i jego rola w rozwoju europejskiej kultury prawnej;

II. Prawo rzymskie w Oświeceniu i jego znaczenie dla tworzenia XIX-wiecznych kodyfi kacji prawa prywatnego;

III. Prawo rzymskie - kluczem do rozumienia współczesnego państwa i prawa;

IV. Romaniści - historycy prawa.

Prawo rzymskie umożliwia porozumienie pomiędzy prawnikami wychowanymi w różnych systemach prawnych, pozwala lepiej zrozumieć skomplikowane problemy europejskiej przestrzeni prawnej i to niezależnie od tego czy kontynuują one rozwiązania rzymskie, czy też stanowią ich przeciwieństwo.

Adresaci:

Książka będzie przydatna dla prawników różnych specjalności, czytelników spoza świata prawniczego i polityków zainteresowanych zagadnieniami prawno-ustrojowymi, a także studentów wydziałów prawnych i humanistycznych, którzy pragną poznać źródła współczesnej kultury prawnej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-1857-0
• ISBN druku: 978-83-7601-824-9
• EAN: 9788326418570
• Liczba stron: 704

Wykaz skrótów powoływanych prac i źródeł 	  11
Wstęp	 13
CZĘŚĆ I	Prawo rzymskie i jego rola w rozwoju europejskiej kultury prawnej 	 19
1. Prawo rzymskie 	 21	2. Pojęcie prawa 	 29	3. Ius et lex w rzymskiej tradycji prawnej 	 37	4. Prawo rzymskie. Od świata antycznego do współczesności 	 47	5. Greckie wpływy na powstanie ustawy XII tablic (na marginesie glosy Accursiusa do D.1,2,2,4) 	 52	6. Ius commune europaeum - uwagi na marginesie książki Mario Caravale, Alle origini del diritto europeo 	 57	7. Historyczne uwarunkowania integracji prawa prywatnego w Unii Europejskiej 	 66	8. Nauczanie prawa - między wymaganiami teorii i praktyki 	 74	9. Reżimy autorytarne a prawo rzymskie 	 89	10. Prawo rzymskie lekiem na ukąszenie komunizmem. Przypadek Adama Ważyka 	 98	11. Prawo rzymskie w Rosji 	 109	12. Prawo rzymskie w XXI wieku 	 114	13. "Prawo rzymskie" w wypowiedziach polskich parlamentarzystów 	 121
CZĘŚĆ II	Prawo rzymskie w Oświeceniu i jego znaczenie dla tworzenia XIX-wiecznych kodyfikacji prawa prywatnego 	 139
1. Dialog Solona i Justyniana u Fénelona a dyskusja o prawie rzymskim w Polsce XVIII wieku 	 141	2. Ignacego Krasickiego dialog Demostenesa z Cyceronem 	 153	3. Prawo i prawoznawstwo w ideologii twórców Encyklopedii 	 165	4. André Jean Boucher d'Argis - osiemnastowieczny autor Listów sędziego z Paryża o prawie rzymskim i sposobie jego wykładania we Francji 	 178	5. Obraz systemu prawnego Polski w Encyklopedii Diderota 	 193	6. Prace legislacyjne nad Kodeksem Napoleona 	 201	7. Systematyka Kodeksu Napoleona 	 207	8. Uwagi na temat roli prawa rzymskiego w pracach nad Code civil des Français 	 212	9. Międzynarodowe prawo prywatne w pracach nad Kodeksem Napoleona 	 249	10. Mon Code est perdu! (na marginesie książki Katarzyny Sójki-Zielińskiej o Kodeksie Napoleona) 	 261	11. Dwieście lat Kodeksu Napoleona w Polsce - od nienawiści do miłości	 271
CZĘŚĆ III	Prawo rzymskie - kluczem do rozumienia współczesnego prawa i państwa 	 279
Rozdział I	Demokratyczne państwo prawa	 281
1. Uwagi na marginesie konstytucyjnego modelu państwa prawa 	 281	2. Rozważania Cycerona o państwie i prawie 	 289	3. Prawo naturalne a projekt Konstytucji RP 	 296	4. Mit omnipotencji prawa stanowionego (uwagi na marginesie edyktu Dioklecjana o cenach) 	 304	5. Promulgacja Kodeksu Teodozjusza na posiedzeniu senatu miasta Rzymu 	 315	6. "Tron i ołtarz" 	 321	7. Uwagi na marginesie ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 21 lipca 2006 r. (tzw. ustawy lustracyjnej) 	 326	8. "Okręcanie wyborców" - czyli crimen ambitus w prawie rzymskim 	 334	9. Korupcja 	 340	10. Pomniki 	 347	11. Pamięć o zmarłych 	 355	12. Kibice sportowi 	 362	13. Łacińskie paremie prawnicze w polskiej praktyce prawnej 	 368	14. Leges sapere (na marginesie księgi poświęconej profesorowi Januszowi Sondlowi) 	 391	15. Lex retro non agit - sformułowanie w polskiej praktyce prawnej 	 401	16. Retroaktywność prawa 	 439	17. Przedawnienie 	 445	18. Nieznajomość prawa szkodzi (u źródeł zasady ignorantia iuris nocet) 	 454	19. Cogitatio - voluntas w rzymskim prawie karnym (na marginesie D.48,19,18: cogitationis poenam nemo patitur) 	 468	20. Karanie 	 476	21. Prawo karne 	 485	22. Na marginesie żądań przywrócenia kary śmierci 	 490	23. Adwokaci 	 497
Rozdział II	Instytucje rzymskiego prawa prywatnego 	 502
1. Edoardo Volterra a współczesne badania nad małżeństwem rzymskim 	 502	2. Czynność prawna 	 514	3. Zobowiązania 	 519	4. Kontrakty 	 523	5. Odpowiedzialność quasi ex delicto w prawie rzymskim i jej wpływ na kształtowanie się współczesnych kategorii czynów niedozwolonych 	 528	6. Uwagi na temat lichwy 	 551	7. Spółka 	 562	8. Spadek 	 567	9. Upadłość 	 573	10. "Święta" własność prywatna 	 578
CZĘŚĆ IV	Romaniści - historycy prawa	 591
1. Romaniści włoscy - doktorzy honoris causa Uniwersytetów polskich 	 593	2. Ignacy Koschembahr-Łyskowski (1864-1945) 	 616	3. Stanisław Wróblewski - kodyfikator (1868-1938) 	 627	4. Karol Koranyi - Profesor profesorów (1897-1964) 	 642	5. Edward Gintowt (1899-1965) 	 648	6. Henryk Kupiszewski (1927-1994) 	 661
Wybór literatury 	 667
Indeks osób 	 671