Filozofia religii

• Druk: Warszawa, 2022
• Autor: Janusz Dobieszewski
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Punktem wyjścia dla tej książki był wykład z filozofii religii prezentowany od kilku lat studentom. Zakres i ostateczny kształt publikacji znacznie wykracza jednak poza ramy tej formuły. Autor stara się przede wszystkim przedstawić różnorodność, bogactwo i inwencję filozoficznej refleksji nad religią, po drugie zaś, wskazać inspirującą i pobudzającą rolę problematyki religijnej dla filozofii.

Przeprowadzona analiza nie jest pozbawiona pewnych elementów subiektywizmu i własnych preferencji, co – zgodnie z naturą filozofii – wynika nie tyle z ludzkiej słabości poznawczej, co z „pojemności” i charakteru obiektu badań filozoficznych. Intencją autora było również uchwycenie reprezentatywności i „klasyczności” analizowanych postaci i zagadnień w duchu nieanalitycznego nurtu uprawiania filozofii. Publikacja poza wstępnymi zagadnieniami klasyfikacyjnymi i terminologicznymi, prezentuje szeroką panoramę filozoficznych poglądów na genezę i istotę religii, omawia problematykę dotyczącą Absolutu (Boga), w tym dowody na jego istnienie, wreszcie przedstawia współczesny nurt filozoficznej refleksji nad religią określany jako postsekularyzm.

*********

Philosophy of Religion. A Discourse

The book presents the author’s perspective on classical subjects, showing a variety, abundance and invention of philosophical reflection on religion. The eponymous philosophy of religion is seen from the perspective of non-analytical philosophy, which includes modern philosophical reflection on religion, defined as postsecularism.

*********

Prof. dr hab. Janusz Dobieszewski (ORCID 0000-0002-9174-6814) – zatrudniony na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią filozofii, filozofią społeczną i filozofią religii, specjalizuje się w filozofii rosyjskiej. Najważniejsze publikacje w jego dorobku naukowym to: "Włodzimierz Sołowjow. Studium osobowości filozoficznej" (2002), "Absolut i historia. W kręgu myśli rosyjskiej" (2012), "Syntezy i niuanse. Studia i szkice z filozofii rosyjskiej" (2019) oraz "Inność jako wartość. Studia i szkice z filozofii kultury i okolic" (2020).

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-5295-6
• ISBN druku: 978-83-235-5287-1
• EAN: 9788323552956
• Liczba stron: 366

Pobierz spis treści»

Słowo wstępne 7

CZĘŚĆ PIERWSZA. ZAGADNIENIA WYJŚCIOWE, TYPOLOGIE, TERMINOLOGIA 11
   1. Filozofia religii a filozofia 13
   2. Trzy sposoby uprawiania filozofii religii 16
   3. Filozofia religii a inne typy refleksji nad 
   religią 18
   4. Etymologia 24

CZĘŚĆ DRUGA. TEORIE ŹRÓDŁA I ISTOTY RELIGII 27
   1A. Redukcjonizm psychologiczny 29
      a. Zygmunt Freud 30
      b. Carl Gustav Jung 36
      c. Erich Fromm 42
   1B. Redukcjonizm antropologiczny 46
      a. Ludwik Feuerbach 46
      b. Fryderyk Nietzsche 50
   1C. Redukcjonizm socjologiczny 59
      a. Karol Marks 59
      b. Emil Durkheim 64
   1D. Redukcjonizm etyczny 68
      a. Immanuel Kant 68
   2. Fenomenologia religii 80
      a. Rudolf Otto 82
      b. Max Scheler 103
      c. Gerardus van der Leeuw 107
      d. Mircea Eliade 108
   3. Teorie filozoficzno-metafizyczne 113
      a. neotomizm 115
      b. Alfred Whitehead 119
      c. Henri Bergson 123
      d. Gabriel Marcel 127
      e. Paul Ricoeur 131
      f. Emmanuel Levinas 137
   4. Teorie teologiczno-antropologiczne 143
      a. Karl Barth 145
      b. Rudolf Bultmann 149
      c. Dietrich Bonhöffer 152
      d. Paul Tillich 154
      e. Karl Rahner 157
   5. Podsumowanie 160
   6. W stronę filozofii Absolutu 169

CZĘŚĆ TRZECIA. FILOZOFIA ABSOLUTU 177
   1. Filozoficzny problem Absolutu i religijna kwestia 
   Boga 179
   2. Byt a Bóg 191
   3. Sam Bóg 196
   4. Dowody na istnienie Boga 210
      a. dowód ontologiczny 214
      b. dowód kosmologiczny 233
      c. dowód teleologiczny 237
      d. dowody antropologiczne (moralne, aksjologiczne, 
      pragmatyczne) 240
      e. dowód estetyczny 244
      f. dowód probabilistyczny (zakład Pascala) 250

CZĘŚĆ CZWARTA. POSTSEKULARYZM 253
   1. Religia, lewica, współczesność 255
   2. Wystąpienie Habermasa 257
   3. Szkoła frankfurcka 261
   4. Nurty współczesnego postsekularyzmu 264
      a. mesjański witalizm 264
      b. projekt kenotyczny 269
      c. rewolucyjne chrześcijaństwo 283
      d. radykalna ortodoksja 298
      e. dodatek 305

ANEKSY 311
   Aneks 1. Uwagi o antropologii jurodztwa 313
   Aneks 2. O pocieszeniu, jakie niesie Horror 
   metaphysicus Leszka Kołakowskiego 319

Bibliografia 352
Nota 359
Indeks nazwisk 360