„Forum Lingwistyczne” 2016, nr 3 - 15 Autorytet i pasja. Profesor Władysław Lubaś i początki katowickiej szkoły socjolingwistycznej
Redaktor naczelna Magdalena Pastuchowa, redakcja naukowa numeru Ewa Biłas-Pleszak, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Jacek Warchala
Językoznawstwo współczesne traci swój autonomiczny wymiar, odwołuje się bowiem do dziedzin takich, jak socjologia, psychologia, neurologia, kognitywistyka czy informatyka, a także zmienia profil swoich badań na bardziej praktyczny. Prezentowany numer „Forum Lingwistycznego” wpisuje się właśnie w tak rozumianą tendencję, stając się płaszczyzną wymiany myśli, koncepcji, metod stosowanych w językoznawstwie, ale także przestrzenią penetrowania dziedzin pokrewnych, jak logopedia i neurolingwistyka czy wyrosła z językoznawstwa
socjolingwistyka; ma stać się także obszarem przełamywania granic między dziedzinami, stąd obecność tekstów wprowadzających odbiorcę na teren politologii, socjologii lub medioznawstwa.
Artykuły zawarte w dziale Studia łączy próba rekonstrukcji praktyk językowych, zainteresowanie szczegółem i chęć zastosowania lingwistycznych narzędzi do badania genetycznie i gatunkowo różnych tekstów oraz zjawisk. Jako temat potraktowano w nich wypowiedzi zamieszczone w mediach masowych – prasie, radiu (także w ich odsłonie internetowej) oraz telewizji ‒ w odmianach zarówno mówionej, jak i pisanej. W dziale tym znalazł się również tekst dotyczący związku badań językoznawczych z praktyką logopedyczną. W dziale Archiwalia zamieszczono tłumaczenie dwu tekstów z końca XX i początku XXI w. Oba artykuły warte są przypomnienia ze względu na wagę i aktualność poruszanej problematyki. Teksty zebrane w dziale Polemiki, choć z pozoru różne, to powiązane analizą języka i jego społecznych realizacji. Dział Varia gromadzi m.in. opracowania dokumentujące życie naukowe Instytutu Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej, czyli sprawozdania z konferencji organizowanych w latach 2015 i 2016.
Spis Treści
Od Redakcji / 7
Studia
Waldemar Czachur: Językowe formy budowania równowagi w relacjach międzynarodowych. Lingwistyczna analiza listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku / 13
Ewelina Gajewska: Sposoby realizacji funkcji perswazyjnej w ogłoszeniach z dziedzin: praca/ nauka zawodu zamieszczanych w dzienniku „Czas” w drugiej połowie XIX wieku / 23
Emilia Kałuzińska: „A Tobie? Ile brakuje do szczęścia?” O socjalizacyjnych możliwościach reklamy / 31
Marzena Makuchowska: Funkcje toposu Szatana we współczesnym polskim dyskursie religijnym / 49
Rafał Nocuń: Język prowokacji w mediach alternatywnych na przykładzie radia internetowego KonteStacja / 63
Danuta Pluta-Wojciechowska: Językoznawcza i logopedyczna analiza syntetycznej metody wywoływania zębowej głoski zwarto‑szczelinowej / 75
Mariusz Rutkowski: Językowy wymiar paternalizmu – na przykładzie interakcji lekarz – pacjent i urzędnik – klient / 87
Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz: Telewizyjny dyskurs polityczny / 97
Archiwalia
Ewa Jędrzejko: The Twilight of Structuralism in Linguistics? / 109
Władysław Lubaś: The Identifying Function of Language / 117
Polemiki
Ewa Ficek: Co wiemy (a czego nie wiemy) o dyskursie publicznym? Wokół książki Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy pod redakcją Marka Czyżewskiego, Karola Franczaka, Magdaleny Nowickiej i Jerzego Stachowiaka (Warszawa 2014, 428 s.) / 129
Joanna Przyklenk: Lingwistycznie o dyskursie (dyskursach), czyli uwag kilka po lekturze książki Dyskurs i jego odmiany pod redakcją Bożeny Witosz, Katarzyny Sujkowskiej-Sobisz i Ewy Ficek (Katowice 2016, 368 s.) / 135
Jacek Warchala: O rozmowie urzędowej. Uwagi po lekturze książki Mariusza Rutkowskiego Rozmowa urzędowa. Analiza konwersacyjno-dyskursywna (Warszawa 2015, 314 s.) / 143
Katarzyna Węsierska: Giełkot – zagadnienie wciąż słabo znane. Głos po lekturze książki Yvonne Van Zaalen i Isabelli Reichel Cluttering. Current Views on Its Nature, Diagnosis, and Treatment (Bloomington 2015, 294 s.) / 151
Varia
Aldona Skudrzyk: Autorytet i pasja. Profesor Władysław Lubaś i początki katowickiej szkoły socjolingwistycznej / 159
Ewa Biłas-Pleszak, Katarzyna Sujkowska-Sobisz: Uniwersytet wobec zmian i potrzeb współczesności. Kilka uwag na temat kierunków studiów o profilu praktycznym / 167
Amanda Caban, Beata Duda: Sprawozdanie z konferencji naukowej „Współczesne tendencje w diagnozie i terapii logopedycznej” (Chorzów, 10 października 2015) / 173
Karolina Lisczyk-Kubina: Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej „Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w mediach masowych. Teoria i praktyka” (Katowice, 2 marca 2016) / 179
Kinga Wąsińska, Wioletta Wilczek: Wielki dzień historyków języka. Sprawozdanie z Kongresu Historyków Języka (Katowice, 13–15 kwietnia 2016) / 183
Noty o autorach / 189
