Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym

• Druk: 2013
• Autor: Agata Dembek, Agata Nowotny, Agnieszka Strzemińska, Aleksandra Gołdys, Anna Giza, Jacek Wasilewski, Katarzyna Drogowska, Marcin Darmas, Mateusz Halawa, Mikołaj Lewicki, Mirosława Marody, Piotr Bekas
• Wydawca: Scholar

Zestaw powszechnie znanych prawd o polskim społeczeństwie zawiera cechy nader niepokojące: skłonność do narzekania, pesymizm, niski poziom kapitału społecznego, zawiść i wiele innych. Składają się one na syndrom zbiorowości aspołecznej, niezdolnej do współdziałania. Ten negatywny autowizerunek ma całkiem realne konsekwencje. Jeśli wiemy, że Polacy nie są zdolni do współpracy, to wybieramy strategie indywidualistyczne. Trudno jednak rozstrzygnąć, czy wybór strategii indywidualistycznej wynika z niezdolności do współpracy – cokolwiek by to miało oznaczać, czy z przekonania, że ponieważ wszyscy wiemy, że nie jesteśmy zdolni do współpracy, współpraca nie może się udać. Negatywne autostereotypy, które dominują w przestrzeni publicznego dyskursu, wymagają więc namysłu i wnikliwej analizy. Niewykluczone bowiem, że są one nie tyle opisem rzeczywistości, co mechanizmem jej tworzenia, przekształcając przestrzeń publiczną w permanentny dylemat więźnia.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-487-3
• Liczba stron: 480

Anna Giza
Wprowadzenie. O nowych szatach cesarza, wiedzy wspólnej
i badaniu samowiedzy społecznej   9
1. Życie w podzielanej rzeczywistości   11
2. Wiedza wspólna   14
3. Tworzenie samowiedzy społecznej  16
4. Założenia badawcze   25
Część I. Lustra
Słupki
Mateusz Halawa
Rozdział 1. Tylu Polaków naraz widzieć…
O statystycznym wytwarzaniu społeczeństwa  34
Anna Giza
Rozdział 2. „Czarna materia”, czyli społeczeństwo polskie
według sondaży   67
1. O co nas pytano?   69
2. Segmentacja, czyli wyłanianie społeczeństwa  94
3. Sondaż w służbie symbolicznych pośredników   99
Aneks  103
Słowa
Anna Giza
Rozdział 3. Dwie Polski o dwóch Polskach, czyli samoreprodukujący się
dyskurs   105
1. Dobór tytułów i metoda analizy   106
2. Kto o kim mówi?   109
3. Figura „polskości”, czyli pacjent z traumą  114
4. Podsumowanie   141
Agata Dembek
Rozdział 4. O (nie)moralnej kondycji polskiego obywatelstwa
i polskich elit   146
1. Jacy obywatele?   149
2. Jakie elity?   153
Gesty
Jacek Wasilewski
Rozdział 5. Od Buzka do Tuska. Jak premierzy opowiadali Polskę
w swoich exposé?   158
1. Polska z perspektywy zarządzania strategicznego   160
2. Relacje z Polską   168
3. A to Polska właśnie  174
Jacek Wasilewski, Katarzyna Drogowska
Rozdział 6. Czy warto rozmawiać? Analiza blogów polityków  178
1. Perspektywa politologiczna  179
2. Perspektywa semiotyczna   189
3. Podsumowanie   200
Obrazy
Marcin Darmas
Rozdział 7. O szaleństwie, w którym jest metoda: etos rycerski
a samoświadomość w polskiej kinematografii   202
1. Narodziny rycerstwa – dobrowolne krępowanie żołnierza greckiego
epoki klasycznej   204
2. Cnoty żołnierskie: aristeia   208
3. Wychowanie w Sparcie – sławienie wojownika-obywatela w elegiach
Tyrtajosa  210
4. Etos rycerski a sprawa polska   212
5. Pojedynki honorowe II Rzeczypospolitej   219
6. Etos rycerski w polskiej kinematografii  222
7. Obywatelka z marmuru i nowohucki murarz  223
8. Robotnik – inteligent – rycerz   227
9. Konkluzja  232
Agata Nowotny, Agnieszka Strzemińska, Piotr Bekas
Rozdział 8. Polska jaka jest, każdy widzi. O przedstawieniach Polski,
Polaków i polskości w polskiej prasie  234
1. Obrazy jako nośnik znaczeń   235
2. Skadrowana struktura społeczna, czyli o Polakach
w fotoreportażach   240
3. Nieudana ucieczka od nieadekwatnych obrazów, czyli o obrazach
zdeterminowanych strukturą wydawniczą  244
4. Wieś „sielska anielska”, czyli o estetyzacji polskiej wsi   247
5. Polska nieobecna  251
6. Utracony kanon współczesności, czyli o brakujących kodach
reprezentujących polskie społeczeństwo   254
Anna Giza
Rozdział 9. Społeczeństwo przed telewizorem, czyli co widać
w ramówce   259
1. Telewizyjne ramówki jako ukryta struktura świata   266
2. Kogo widać w ramówkach?   269
3. Kręgi społeczne i instytucje  272
3. Świat ramówek i życie społeczne Polaków   275
Mirosława Marody
Rozdział 10. Ku pokrzepieniu serc  280
1. Polskie seriale obyczajowe   286
2. Świat według polskich seriali obyczajowych  289
3. Serial jako misja   300
Część II. Ci, którzy patrzą
Mikołaj Lewicki
Rozdział 11. Popękane lustro. Wydawcy, publicyści i redaktorzy
o samowiedzy Polaków  306
1. Media masowe jako przedmiot refleksji socjologicznej  307
2. Rzeczywistość mediów  312
3. Media o rzeczywistości   326
4. Rola mediów w wytwarzaniu samowiedzy Polaków   342
5. Obszary niewiedzy   346
6. Wnioski   348
Aneks. Informacje o badaniu dziennikarzy, redaktorów i wydawców  353
Rozdział 12. Po drugiej stronie lustra, czyli doświadczanie
społeczeństwa   356
1. Samowiedza: metodologia badania   356
2. Doświadczenia społeczne, czyli poza lustrem   367
3. Podsumowanie   420
Aneks. Scenariusze wywiadów   421
Anna Giza
Rozdział 13. Społeczeństwo patrzy na siebie: społeczna percepcja
sondaży   430
1. Społeczna percepcja słupków   433
2. Słupek jako fakt społeczny  443
Anna Giza
Zakończenie. Rozplatając na nowo to, co społeczne – czyli o potrzebie
autorefleksji   449
1. Społeczeństwo jako zadanie   450
2. Społeczeństwo mówi?   455
3. Rozplatając to, co społeczne   458
Bibliografia  460
Indeks osób   473
Autorzy   480