Gottloba Fregego koncepcja analizy filozoficznej - 04 Badanie problemów filozoficznych

• Druk: Katowice, 2014
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Filozofia
• Autor: Gabriela Besler
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Gottlob Frege, niemiecki matematyk, logik i filozof, który istotnie wpłynął na kształt dwudziestowiecznej filozofii analitycznej, przez czterdzieści lat swego życia pracował nad ugruntowaniem podstaw arytmetyki liczb naturalnych. Nieprzerwanie zadawał sobie pytanie: Czym jest liczba? Szukając odpowiedzi, rozwijał swój system logiczny, modyfikował poglądy na temat koncepcji logiki, precyzował pomysły semantyczne i dookreślał rozumienie prawdy.
Podstawowym zadaniem tej rozprawy jest rekonstrukcja koncepcji analizy filozoficznej przedstawionej w pismach Gottloba Fregego. W oryginalny sposób autorka przedstawia analizę filozoficzną na przykładach dwóch wielkich problemów filozoficznych: liczby i prawdy. Analizując liczbę, Frege posługuje się swą logiką i semantyką. W drugim przypadku analizy dokonuje nie za pomocą precyzyjnych narzędzi logicznych, ale z odwołaniem do innych czynności poznawczych. Tym samym, pośrednio, Frege pokazał ograniczenia logiki.
W tej rozprawie czytelnik znajdzie omówienie następujących tematów dotąd rzadko podejmowanych w polskiej literaturze filozoficznej: filozofia Fregego na tle dziewiętnastowiecznej filozofii niemieckiej oraz rozwój jego poglądów.
Ważniejsze pisma Fregego są dobrze znane polskiemu czytelnikowi. W prezentowanej pracy będzie się mógł także zapoznać z fragmentami dotąd nietłumaczonych tekstów Fregego.
W bibliografii zostały zebrane wszystkie pisma Fregego: opublikowane za życia autora, przygotowane do druku, ale nieopublikowane i te pisane nie z myślą o publikacji. Książka zawiera także katalog listów pisanych przez Fregego i do niego oraz indeksy: rzeczowy i osobowy.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Matematyka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-226-2361-9

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Zadania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Tezy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Metoda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Stan badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Ustalenia terminologiczne . . . . . . . . . . . . . . . 17
Rozdział pierwszy
Zagadnienia wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Frege jako spadkobierca i kontynuator filozofii niemieckiej oraz prekursor
filozofii analitycznej . . . . . . . . . . . . . . . 19
Analiza jako metoda filozoficzna . . . . . . . . . . . . . 32
Rozdział drugi
Rodzaje analizy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Analiza za pomocą rozróżnienia: funkcja i jej argument . . . . . 47
Analiza językowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Rola języka naturalnego. . . . . . . . . . . . . . . 62
Semantyka Fregego . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Semantyka a koncepcja myśli . . . . . . . . . . . . . 87
Analiza logiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Logicyzm i antypsychologizm jako podstawy filozofii logiki Fregego . 95
Logika Fregego . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Pismo pojęciowe a królestwo myśli . . . . . . . . . . . 127
Rozdział trzeci
Analizowanie a inne czynności poznawcze . . . . . . . . . 131
Definiowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Rodzaje definicji . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Warunki poprawności definicji . . . . . . . . . . . . 140
Rozjaśnianie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
To, co nieanalizowalne i niedefiniowalne . . . . . . . . . 150
Rozjaśnianie a niektóre rodzaje definicji . . . . . . . . . 153
Definiowanie a analityczność . . . . . . . . . . . . . . 154
Wnioskowanie przez analogię. . . . . . . . . . . . . . 156
Definiowanie, rozjaśnianie, wnioskowanie przez analogię a królestwo
myśli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Rozdział czwarty
Badanie problemów filozoficznych . . . . . . . . . . . . 161
Schemat postępowania Fregego . . . . . . . . . . . . . 161
Liczba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Prawda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Zakończenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Appendix
Biografia intelektualna Gottloba Fregego . . . . . . . . . . 205
Stosowane skróty . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Bibliografia podmiotowa . . . . . . . . . . . . . . . 213
Publikacje książkowe wydane za życia Fregego . . . . . . . 213
Pośmiertne wydania tekstów Fregego . . . . . . . . . . 214
Teksty opublikowane za życia Fregego . . . . . . . . . . 215
Recenzje napisane przez Fregego. . . . . . . . . . . . 216
Teksty nieopublikowane za życia Fregego . . . . . . . . . 217
Teksty niepublikowane za życia, ale przygotowane do druku przez
Fregego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
Listy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
Polskie tłumaczenia tekstów Fregego. . . . . . . . . . . 222
Bibliografia przedmiotowa . . . . . . . . . . . . . . . 223
Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Indeks osobowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
Zusammenfassung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247