HR compliance. Skuteczne wykrywanie nadużyć i zachowań niepożądanych

• Druk: 2022
• Autor: Ilona Kuźniecow, Ireneusz Piecuch, Jagoda Gospodarek, Karolina Barszczewska, Michał Kibil, Monika Domańska, Paulina Duma, Piotr Matuszewski, Piotr Żyłka
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

\n\nHR compliance jest to system działań pracodawcy i jego upoważnionych przedstawicieli lub struktur stworzony w celu kontroli przestrzegania prawa. Dotyczy obszarów związanych z pracownikami, w których członkowie organizacji mogą być zarówno sprawcami, jak i ofiarami naruszeń.
\n\nWedług autorów efektywne działania kontrolne powinny uwzględniać:\n • zapobieganie zachowaniom niepożądanym, takim jak mobbing, dyskryminacja czy molestowanie seksualne;\n • procedury przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń naruszeń prawa przez pracowników;\n • przestrzeganie przez pracodawcę praw pracowników.
\n\nW publikacji omówiono zagadnienia takie jak:\n • odpowiedzialność członków zarządu;\n • zmniejszanie ryzyka związanego z wykorzystaniem technologii systemów rozproszonych;\n • cyberbezpieczeństwo cyfrowych kanałów zarządzania zgłoszeniami;\n • przykłady dobrych praktyk w zakresie tworzenia i implementacji systemów whistleblowingowych w Polsce.
\n\nDzięki lekturze książki czytelnik dowie się, jak krok po kroku stworzyć system HR compliance, aby był oparty na właściwych regulacjach oraz miał praktyczne zastosowanie. \n Publikacja przeznaczona jest zarówno dla pracowników i menedżerów działów HR, jak i dla prawników oraz specjalistów do spraw compliance. Zainteresuje również przedstawicieli kadry kierowniczej. \n \n „Zdecydowanie wartościowe jest połączenie idei przestrzegania norm i zasad z aktywnością działów HR i szerzej – z aktywnością pracodawców i kadry kierowniczej w dziedzinie zarządzania. Niektóre książki dostępne na rynku, w sposób zapewne niezamierzony, utrwalają podział na tak zwany miękki i twardy HR. W dzisiejszych realiach zarządzania biznesem, w świecie norm i standardów oraz coraz szybciej postępujących zmian, podejście holistyczne jest wysoce wskazane. I właśnie to podejście wybrzmiewa w niniejszej publikacji”.\n Jarosław Marciniak

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8328-108-7
• ISBN druku: 978-83-8286-773-2
• EAN: 9788383281087
• Liczba stron: 214

Wykaz najważniejszych skrótów | str. 11
Wstęp | str. 13

Czym jest compliance? | str. 14
Filary HR compliance | str. 15
Znaczenie HR compliance | str. 16

Rozdział I
Odpowiedzialność członków zarządu | str. 19

Zarząd – spiritus movens firmy | str. 19
Kodeks karny – lektura obowiązkowa | str. 21
Kodeks spółek handlowych – zagadka należytej staranności | str. 24
Kodeks pracy | str. 25
Projekt ustawy – nowe podstawy odpowiedzialności | str. 26
Odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu | str. 27
Trzy małpki a odpowiedzialność członków zarządu | str. 28

Rozdział II
Pierwszy filar – eliminacja zachowań naruszających prawa pracowników | str. 30

Niedopuszczanie do mobbingu i dyskryminacji przez eliminację zachowań niepożądanych | str. 30

1.1. Prawidłowe identyfikowanie zachowań niepożądanych | str. 30
1.1.1. Zasada równego traktowania w zatrudnieniu. Dyskryminacja. Charakterystyka pojęcia „dyskryminacja” | str. 31
1.1.2. Rodzaje dyskryminacji. Kryteria dyskryminacyjne | str. 33
1.1.3. Molestowanie jako szczególny przejaw dyskryminacji | str. 35
1.1.4. Przykłady nierównego traktowania w zatrudnieniu | str. 37
1.1.5. Mobbing  | str. 40
1.1.5.1. Definicja mobbingu | str. 40
1.1.5.2. Przesłanki mobbingu | str. 41
1.1.5.2.1. Działanie dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu | str. 41
1.1.5.2.2. Nękanie lub zastraszanie | str. 42
1.1.5.2.3. Uporczywość i długotrwałość | str. 43
1.1.5.2.4. Cel: poniżanie, ośmieszanie, odizolowanie lub wyeliminowanie z zespołu | str. 45
1.1.5.2.5. Skutek: zaniżona ocena przydatności zawodowej | str. 48
1.1.6. Zachowania niepożądane niebędące mobbingiem i dyskryminacją | str. 49

Obowiązki pracodawcy w zakresie przeciwdziałania mobbingowi, dyskryminacji i innym zachowaniom niepożądanym w zakładzie pracy | str. 55

2.1. Podstawowe obowiązki wynikające z Kodeksu pracy | str. 55
2.2. Wdrożenie procedur | str. 57
2.2.1. Tryb wprowadzenia | str. 57
2.2.2. Zakres regulacji | str. 60
2.3. Szkolenia | str. 62

Działania następcze przy zgłoszeniu mobbingu, dyskryminacji i innych zachowań niepożądanych | str. 63

3.1. Postępowanie wyjaśniające jako element systemu zapobiegania | str. 63
3.2. Tryb wnoszenia zgłoszenia | str. 65
3.3. Osoba uprawniona do wniesienia zgłoszenia | str. 67
3.4. Wszczęcie postępowania wyjaśniającego | str. 67
3.5. Powołanie komisji wyjaśniającej | str. 68
3.6. Przeprowadzenie postępowania dowodowego w ramach postępowania wyjaśniającego | str. 69
3.7. Procedury organizacji prac komisji wyjaśniającej | str. 70
3.8. Rozstrzygnięcie zgłoszenia | str. 71
3.9. Prawa osoby zgłaszającej nadużycia i osoby, której zgłoszenie dotyczy | str. 72
3.9.1. Zakaz niekorzystnego traktowania dyskryminowanych | str. 72
3.9.1.1. Zakaz niekorzystnego traktowania mobbingowanych | str. 74
3.9.1.2. Anonimowość i poufność | str. 75
3.9.2. Domniemanie niewinności | str. 76
Rozdział III
Drugi filar – zapewnienie przestrzegania prawa przez pracowników | str. 78

Sygnalista – geneza i status | str. 78

1.1. Geneza pojęcia sygnalisty | str. 78
1.1.1. Powstanie pojęcia sygnalisty w systemie światowym | str. 78
1.1.2. Polska geneza pojęcia sygnalisty | str. 80
1.2. Status sygnalisty na gruncie dyrektywy o ochronie sygnalistów | str. 83
1.3. Status sygnalisty na gruncie projektu polskiej ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa | str. 84
1.4. Czy tylko sygnalista jest objęty ochroną? | str. 89
1.5. Czy sygnalistą może być tylko pracownik? | str. 91

Zakres nadużyć podlegających zgłoszeniu | str. 92

2.1. Zakres wynikający z dyrektywy o ochronie sygnalistów | str. 92
2.2. Rozszerzenie zakresu przez podmioty obowiązane | str. 93
2.3. Wyłączenia zastosowania ochrony sygnalistów | str. 95

Prawa sygnalisty | str. 97

3.1. Prawa sygnalisty w świetle przepisów | str. 97
3.2. Zakaz działań odwetowych | str. 97
3.2.1. Czym są działania odwetowe? | str. 98
3.2.2. Zakres zakazu działań odwetowych | str. 99
3.2.3. Osoby pomagające | str. 100
3.2.4. Osoby powiązane | str. 100
3.2.5. Formy działań odwetowych | str. 101
3.2.6. Środki ochrony prawnej przed działaniami odwetowymi | str. 104
3.2.7. Odpowiedzialność dyscyplinarna | str. 106
3.2.8. Odszkodowanie | str. 107
3.2.9. Ciężar odpowiedzialności | str. 107
3.3. Kiedy sygnalista nie podlega ochronie prawnej? | str. 108
3.4. Prawo do bycia anonimowym | str. 109

Wdrożenie regulaminu zgłoszeń wewnętrznych | str. 111

4.1. Brak wdrożenia i nieprawidłowe objęcie ochroną sygnalistów | str. 111
4.2. Odpowiedzialność finansowa | str. 113
4.3. Ujawnienie publiczne | str. 115
4.4. Wizerunek przedsiębiorstwa | str. 117

Kanały zgłoszeń nieprawidłowości | str. 118

5.1. Ustanowienie skutecznych kanałów zgłoszeń naruszeń prawa jako wartość dla przedsiębiorstwa | str. 118
5.2. Podział kanałów zgłoszeń | str. 119
5.3. Rodzaje kanałów zgłoszeń wewnętrznych | str. 121
5.4. Cechy wewnętrznych kanałów zgłoszeń naruszeń prawa | str. 124
5.5. Procedura wdrożenia wewnętrznych kanałów zgłoszeń nieprawidłowości | str. 125
5.6. Wniesienie zgłoszenia naruszenia prawa. Podjęcie decyzji o wdrożeniu działań naprawczych | str. 127
5.7. Podmioty uprawnione do przyjmowania i koordynowania rozpoznawania zgłoszeń | str. 128
5.8. Obowiązek informacyjny | str. 129
5.9. Działania następcze wynikające ze zgłoszenia naruszeń | str. 132

Postępowanie z wpływającymi zgłoszeniami oraz podejmowanie działań następczych | str. 134

6.1. Ustalenie wewnętrznych procedur rozpoznawania zgłoszeń naruszeń | str. 134
6.2. Skład komisji wyjaśniającej | str. 136
6.2.1. Powołanie komisji wyjaśniającej | str. 136
6.2.2. Członkowie komisji wyjaśniającej | str. 136
6.2.3. Liczba członków komisji wyjaśniającej | str. 139
6.3. Tryb procedowania komisji | str. 140
6.4. Przeprowadzanie postępowania dowodowego | str. 141
6.5. Rozstrzygnięcie postępowania. Przekazanie informacji zwrotnej | str. 142

Wpływ przepisów o sygnalistach na RODO | str. 144

7.1. Wstęp | str. 144
7.2. Ochrona danych osobowych jako kategoria naruszeń zgłaszanych przez sygnalistów | str. 144
7.3. RODO a obowiązki spoczywające na pracodawcach | str. 146
7.3.1. Poufność danych | str. 146
7.3.2. Obowiązki pracodawcy | str. 147
7.3.3. Podstawy przetwarzania danych | str. 150
7.3.4. Powierzanie przetwarzania danych podmiotom zewnętrznym | str. 151
7.3.5. Procedura zgłaszania naruszeń | str. 151
7.3.6. Zakres zbieranych danych | str. 152
Rozdział IV
Trzeci filar – zgodność regulacyjna – przestrzeganie przez pracodawcę prawa pracy | str. 153

Zarządzanie zgodnością (compliance), w tym w obszarze HR | str. 153

1.1. Wstęp do zarządzania zgodnością | str. 153
1.2. Rola oficera compliance a zarządzanie zgodnością | str. 154
1.2.1. Określenie mapy ryzyka | str. 155
1.2.2. Dostosowanie procesów | str. 155
1.2.3. Przeprowadzanie postępowań wyjaśniających | str. 156
1.2.4. Działania zaradcze | str. 157
1.2.5. Prowadzenie polityki szkoleniowej | str. 158
1.3. Rola sygnalisty w procesie zarządzania zgodnością | str. 159
1.4. Zarządzanie zgodnością a ryzyko regulacyjne | str. 160
1.5. System zgodności | str. 161
1.5.1. Ład korporacyjny jako fundament systemu zgodności | str. 161
1.5.2. Należyta organizacja jako element systemu zgodności | str. 163
1.5.3. Hierarchiczny system regulacji wewnętrznych | str. 165
1.5.4. System zgodności dopasowany do wymogów organizacji | str. 166
1.6. Budowanie odpowiedzialności za zgodność | str. 168

Dobre praktyki w zakresie zarządzania zgodnością | str. 169
Zarządzanie zgodnością a HR | str. 171

Rozdział V
Odpowiedzialność za dopuszczanie się naruszeń w zakresie 
 działań niepożądanych na podstawie przepisów Kodeksu pracy, Kodeksu cywilnego, Kodeksu wykroczeń i Kodeksu karnego | str. 176

Słowem wstępu | str. 176
Odpowiedzialność pracodawcy | str. 176
Mobbing | str. 177

3.1. Dochodzenie odszkodowania od pracodawcy | str. 177
3.2. Obrona pracodawcy przed zarzutem mobbingu | str. 178
3.3. Wysokość odszkodowania | str. 180
3.4. Odpowiedzialność pracodawcy za krzywdę doznaną przez pracownika | str. 181
3.5. Wysokość zadośćuczynienia | str. 182
3.6. Naruszenie dóbr osobistych | str. 184
3.7. Zbieg odszkodowania i zadośćuczynienia | str. 185
3.8. Odpowiedzialność regresowa sprawcy mobbingu | str. 186

Dyskryminacja | str. 186

4.1. Wysokość odszkodowania | str. 188
4.2. Naruszenie dóbr osobistych | str. 189
4.3. Odpowiedzialność regresowa osoby odpowiedzialnej za dyskryminację | str. 190
4.4. Molestowanie | str. 191

Odpowiedzialność za dopuszczanie się innych zachowań niepożądanych | str. 193

5.1. Odpowiedzialność karna i wykroczeniowa pracodawcy | str. 195
5.2. Szczególne podstawy odpowiedzialności karnej i wykroczeniowej | str. 196
5.3. Odpowiedzialność sprawcy działań niepożądanych | str. 199
5.3.1. Odpowiedzialność cywilna | str. 199
5.3.2. Odpowiedzialność karna i wykroczeniowa | str. 201
5.4. Odpowiedzialność sprawcy fałszywego zgłoszenia | str. 202

Podsumowanie | str. 204

Literatura | str. 207
Autorzy | str. 209