Idea śmierci w filozofii
Jan Marx urodził się 19 stycznia 1941 w Warszawie. Ukończył zaocznie polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Studiował również na Wydziale Maszynowym Politechniki Gdańskiej. Jako krytyk zadebiutował w 1968 roku we „Współczesności". Przekłada prozę francuską, rosyjską i niemiecką. Pracował w kilku zawodach. Był mechanikiem silników lotniczych i konstruktorem maszyn, wykładowcą nauk politycznych na Politechnice Warszawskiej oraz teorii i historii literatury w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Siedlcach, nurkiem i instruktorem państwowym nurkowania swobodnego CMAS. Od 1979 do 1986 roku kierował działem krytycznym miesięcznika „Poezja", od 1982 do 1986 roku pracował również w dziale kulturalnym tygodnika „Odrodzenie", natomiast od 1987 do 1990 roku kierował działem zagranicznym tygodnika „Kultura". Przez sześć lat pisywał tam swe słynne „Rzeczy najgorsze", będące kontynuacją „Książek najgorszych", pisanych w latach 1982-1984 w tygodniku „Tu i Teraz". Obie te rubryki zyskał mu wśród koterii literackich reputację najbardziej znienawidzonego krytyka w Polsce.
Od 1990 do 1993 roku kierował działem krytycznym miesięcznika „Dziś", w 1990 roku wszedł również do zespołu założycielskiego tygodnika „Nie", w którym drukował do 1993 roku, natomiast od 1990 do 1996 roku kierował działem literacko-artystycznym „Nowego Tygodnika Popularnego", gdzie drukował eseje i recenzje oraz prowadził stały felieton pod szyldem „Małpie zwierciadło". W 2002 roku doktoryzował się z filozofii na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej i do 2020 roku wykładał filozofię, logikę i etykę w Wyższej Szkole Menadżerskiej w Warszawie. Od 2022 roku jest redaktorem w Wydawnictwie Menadżerskiej Akademii Nauk Stosowanych (d. Wyższa Szkoła Menadżerska). Począwszy od debiutu swe prace krytyczne i przekłady podpisywał również kilkunastoma pseudonimami, najczęściej używając czterech: Marcin Kogge, Michał Küchmaister, Konrad Lang i Mikołaj Morski. Od debiutu w 1968 roku wydrukował 1384 recenzje, eseje i rozprawy oraz 31 książek krytyczno-literackich, m.in: Grupa poetycka „Kwadryga" LSW 1983, „Gry krytyczne" KAW 1985, „Legendarni i tragiczni. Eseje o polskich poetach przeklętych” Wydawnictwo Alfa 1993 (cztery wydania: 1996, 1998, 2000), „Skamandryci" Wydawnictwo Alfa 1993, „Dwudziestoletni poeci Warszawy 1994, „Młoda Polska" Wydawnictwo Alfa 1994, „Wielcy romantycy" Wydawnictwo Alfa 1999, „Legendarni i tragiczni. Eseje o polskich poetach przeklętych”. Seria druga. Wydawnictwo Alfa 2002, „Idea samobójstwa w filozofii od antyku do współczesności". Wydawnictwo Alfa 2003, „Miłość i śmierć. O poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej". Oficyna Wydawnicza Atut 2007, „Pomiędzy wieżą Babel a wieżą z kości słoniowej. O poezji Tadeusza Różewicza" Oficyna Wydawnicza Atut 2008, „Spektakularne precedensy śmierci w tradycji śródziemnomorskiej" Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa 2016, „Rzeczy najgorsze" Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa" 2016, "Małpie zwierciadło". Instytut Wydawniczy „Prasa i Książka" 2017, „Karola Marksa teoria i praktyka rewolucji". Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa" 2021. Napisał również podręcznik „Filozofia dla menadżerów (Od Talesa do Wittgensteina)" Oficyna Wydawnicza WSM 2012 (cztery wydania: 2007, 2009, 2015. Ułożył także kilka antologii poetyckich. Opracowana przezeń dwutomowa „Antologia polskiej poezji miłosnej od Kochanowskiego do Barańczaka «Twój czar nade mną trwa...» Kraków 1992 była czterokrotnie wznawiana.
Spis rozdziałów
Wstęp
1. Aspekty etyczne pierwszych samobójstw wczesnego antyku
2. Samobójstwo Sokratesa jako zwieńczenie misternej maskarady uczuć
3. Samobójstwa heroiczno-ucieczkowe w cezariańskim
Rzymie
4. Seneka - teoretyk samobójstwa i analityk sprzężenia człowieka z jego obsesjami
5. Schronienie się w introspekcję przed opresyjną rzeczywistością jako alternatywa schronienia się w śmierć
6. Geneza potępienia samobójstwa w tradycji
chrześcijańskiej
7. Samobójstwo jako akt świadomy i rozumny
8. Filozofia przeciw zabobonów i
9. Samobójstwo jako realizacja suwerennego prawa
do przerwania własnego istnienia
10. Sąd ostateczny czy samosąd ostateczny a mity negatywne towarzyszące samobójstwu
11. Życie ludzkie: niepotrzebna nikomu droga donikąd
12. Nietzscheańska rozumność heroiczna samobójstwa jako
alternatywa nie zasługującej na gloryfikowanie śmierci
naturalnej
13. Aspekty bytu jako narzędzia tortur a niemożność zniesienia istnienia
14. Korona cierniowa z róż
15. Niemożność ucieczki z więzienia własnego
„ja” i wyplątania się z sieci subiektywnych uzależnień
16. Życie jako droga na szafot
17. Samobójstwo uwalniające z egzystencjalnej pułapki
bytu
18. Przeżycie ekstatyczne jako cezura pomiędzy bytem a niebytem oraz samobójstwo uwalniające od trwogi i ciężaru
istnienia
19. Osaczenie egzystencjalnym lękiem a wkład we własną
śmierć
20. Samobójstwa we dwoje
21. Iść na rzeź czy zginąć z własnej ręki
22. Życie jako agonia
23. Tanatyczny splot miłości, neurastenii i katastroficznej psychozy
24. Neutralność etyczna gestów definitywnych
25. Klasyfikowanie chmur wedle kształtów
Skorowidz osób
Bibliografia
