Ideologiczne i polityczne uwarunkowania komunikacji językowej
Problematyka 11 tekstów, które składają się na oddawany do rąk Czytelnika tom Ideologiczne i polityczne uwarunkowania komunikacji językowej, dotyczy komunikacji w jej ideologicznym i politycznym wymiarze. Zależności między polityką a ideologią, które budzą silne emocje w dyskursie publicznym, nie stały się jednak myślą przewodnią w prezentowanej publikacji. Autorki i autorzy decydują się na wybór jednego z dwóch pojęć i koncentrują zainteresowania badawcze na zjawiskach określanych przykładowo jako zachowanie polityczne,
polityka językowa, politolingwistyka, wielkie ideologie,
debata polityczna.
Oprócz określonych wizji świata oraz doktryn i programów politycznych, w których światopoglądy znajdują swoje odbicie, szczególne miejsce w tomie zajmuje sprawa wartości i wartościowania: pojęcie wartości moralnych oraz
wartościowanie językowe. Lingwistki i lingwiści opierają swoje badania przede wszystkim na materiale polsko-, niemiecko-, angielsko-, francusko- i włoskojęzycznym, czerpiąc w równym stopniu tak ze współczesności, jak z historii. Ze względu na interdyscyplinarny charakter przedstawionych rozważań tom podzielono na pięć części poświęconych sprawom historycznym, terminologicznym, pragmatycznym, translatorycznym oraz dydaktycznym.
Książka wpisuje się w krajobraz przeżywających w ostatnich latach swój rozkwit badań językoznawczych o nachyleniu interdyscyplinarnym, stanowiąc ważną próbę ich dokumentacji. Przegląd spisu treści przynosi obraz konsekwentnego i w pełni świadomego wyboru poruszanych tematów. Redaktorom udało się zebrać szereg szczegółowych opracowań zainspirowanych ideologicznymi i politycznymi uwarunkowaniami komunikacji językowej. W wyborze tym uzasadnia się wartość monografii, która w jedenastu rozdziałach oferuje paletę interesujących spostrzeżeń i perspektyw, będącą częścią szerokiego spektrum wybranego tematu. Opierając się na materiale polsko-, niemiecko-, angielsko-, francusko- i włoskojęzycznym oraz czerpiąc w równym stopniu tak ze współczesności, jak i z historii, monografia pokazuje, gdzie lingwistyka tekstu i dyskursu politycznego i ideologicznego – pod względem treści i metody – znajduje się dzisiaj i dokąd może prowadzić jej droga w przyszłości. (Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Fereta)
******
Ideological and Political Conditions of Language
Communication
The eleven texts included in the Ideological and Political Conditions of Language Communication address communication in its ideological and political aspect. The relations between
politics and
ideology, which arouse strong emotions in public
discourse, are not the keynote of the presented publication. The authors choose one of the two notions and focus their research on the phenomena defined as political behaviour, language policy, politolinguistics, major political ideologies, political discourse.
Aside from the defined visions of the world as well as political doctrines and programmes, which reflect beliefs, the book focuses on values and valuation, i.e. moral values and
language value. The linguists base their research on Polish, German, English, French and Italian language material, drawing from the present and history. Due to interdisciplinary character of the presented reflections, the volume has been divided into five parts, devoted to historical, terminological, pragmatic, translational and didactic matters.
******
Dr hab. Małgorzata Guławska – adiunkt w Instytucie Lingwistyki Stosowanej UW, absolwentka polonistyki na UMK w Toruniu oraz germanistyki i slawistyki na Uniwersytecie w Würzburgu w Niemczech. Interesuje się gramatyką i frazeologią porównawczą polsko-niemiecką oraz powiązaną z tymi zagadnieniami problematyką translatoryczną i leksykograficzną. Wśród
publikacji na ten temat wyróżniają się 2 monografie: Aspektualität im Deutschen und Polnischen (München 2000) i Somatische und emotionale Konzepte
im in der deutschen und polnischen Phraseologie (Frankfurt am Main 2013) oraz współautorstwo serii wydawniczej "Studia Phraseologica et Paroemiologica",
wydawanej w Hamburgu od 2019 roku. W ostatnich opracowaniach podejmuje temat metaforyki zdrowia i choroby w dyskursie publicznym.
Wstęp 7
I. Aspekt historyczny
Anna Just: O polityce, politykach i politycznym zachowaniu w XVII wieku w świetle dzieł Macieja Gutthätera-Dobrackiego 15
Anna Maria Harbig: Hierarchia języków w szkołach Galicji w narracji urzędników habsburskich pod koniec XVIII wieku 32
II. Aspekt terminologiczny
Michał Fijałkiewicz: Termin Europa Środkowa i jego konotacje 53
Piotr Nagórka: Pojęcia wartości moralnych ks. prof. Józefa Tischnera. Diagnoza terminologiczna na podstawie cyklu telewizyjnego rozmów Józefa Tischnera z Jackiem Żakowskim „Tischner czyta katechizm” 78
Urszula Topczewska: Język czy dyskurs? Refleksje metodologiczne nad przedmiotem badań politolingwistyki 99
III. Aspekt pragmatyczny
Michał Basiak: O językowej polityce zacierania śladów kłopotliwej historii na przykładzie Centrum Bankowo-Finansowego (wcześniej siedziby Komitetu Centralnego PZPR) w Warszawie 117
Małgorzata Guławska: Metafory zdrowia i choroby w świetle wielkich ideologii 139
Albert Guziak: Wartościowanie językowe w komunikacji politycznej na przykładzie przekazów medialnych 157
Agnieszka Kulczyńska: Montaż telewizyjnej debaty polityków jako narzędzie retoryczne – debata prezydencka we Francji (Emmanuel Macron – Marine Le Pen, 2017) 169
IV. Aspekt translatoryczny
Tomasz Konik: Tłumaczenie a ideologia – o wyborach tłumacza (i/lub redaktora), świadomych i nie tylko 197
V. Aspekt dydaktyczny
Karolina Zajączkowska: Ideologia w podręcznikach szkolnych do historii. Przykład bitwy pod Wiedniem w podręcznikach polskich i austriackich 217
O autorach 233
Przeczytaj fragment
(pdf)
O Autorach
Brak informacji
(pdf)
Seria
Brak informacji
(pdf)
Wstęp
Brak informacji
Zobacz więcej
Zobacz mniej
