Jakość życia. Konsumpcja. Monografia dedykowana Profesor Teresie Słaby
Jak głoszą słowa piosenki W życiu piękne są tylko chwile, jubileusz urodzin Pani prof. dr hab. T. Słaby dowodzi, że jej życie naukowe jest pasmem pięknych chwil, które złożyły się na bogaty dorobek naukowo-badawczy i publikacyjny. Szesnaście lat kierowania zespołem i współpracy naukowej zaowocowało także naszymi awansami naukowymi, za co dzisiaj chcielibyśmy podziękować. Pani prof. dr hab. T. Słaby rozszerzała nasze horyzonty badawcze o zagadnienia dotyczące poziomu, jakości i godności życia, a także wskazywała na nowe spojrzenie na konsumpcję, także przy wykorzystywaniu metod statystycznych. Zachowania konsumentów przechodzą dynamiczną transformację pod wpływem zarówno megatrendów, jak i zmian, jakie się dokonują w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym polskich konsumentów. W badaniach, wspólnie z Panią prof. dr hab. T. Słaby, odnosiliśmy się m.in. do: konsumenta i konsumpcji we współczesnej gospodarce, elit ekonomicznych w Polsce, klasy wyższej, singli i osób starszych, zachowań przedsiębiorczych i konsumpcyjnych w rodzinach opiekujących się dziećmi i młodzieżą z niepełnosprawnością, niedoborów konsumpcji w polskich gospodarstwach domowych. Ponadto zastanawialiśmy się jak żyć w kryzysie, i szukaliśmy odpowiedzi, jak zmieniły się zachowania polskich gospodarstw domowych pod wpływem tego załamania gospodarczego. Problematyka ta stała się inspiracją dla wielu doktorantów. Prof. dr hab. Teresa Słaby była promotorką 21 prac doktorskich. Monografia dedykowana prof. dr hab. T. Słaby, pt. Jakość życia. Konsument, składa się z dwóch części, które poprzedzają, jakże zasłużone, listy gratulacyjne. Są one wyrazem nie tylko uznania dla dorobku i działalności Pani Profesor, ale także przyjaźni i sympatii. W części I monografii znalazły się rozdziały, które składają się na holistyczne podejście do jakości życia. Autorzy przybliżają jakość życia w różnych aspektach jej postrzegania, zarówno w rozważaniach czysto naukowych, jak i poprzez poszukiwanie związków z praktyką życia społecznego i gospodarczego. Część II odnosi się do konsumpcji i konsumenta, którmusi sprostać dotychczasowym i nowym wyzwaniom. Autorzy prowadzą rozważania na temat: procesów konsumpcji, przemian w konsumpcji pod wpływem zmieniających się zachowań rynkowych konsumentów, megatrendów, uwarunkowań ekonomicznych, społecznych i marketingowych czy potrzeby ochrony praw konsumentów. Mamy nadzieję, że niniejsza monografia będzie dla Pani prof. dr hab. T. Słaby dowodem uznania i życzliwości, a także wspomnieniem dotychczasowych wspólnych przedsięwzięć naukowych i publikacyjnych. Anna Dąbrowska, Mirosława Janoś-Kresło, Rafał Kasprzak, Bogdan Mróz
Listy gratulacyjne do Jubilatki prof. dr hab. Teresy Słaby
Wprowadzenie
Część I. Jakość życia - podejście holistyczne
Walenty Ostasiewicz
1. Jakość życia jako cel nauk społecznych
1.1. Zagadnienia leksykalno-terminologiczne
1.2. Życie w Życiu
1.3. Podstawy etyczne
1.4. Jakość państwa a jakość życia
1.5. Gospodarka oparta na potrzebach
1.6. Jakość języka a jakość życia
1.7. Grupowa przypadłość Antona
Podsumowanie
Bibliografia
Hanna Brycz
2. Jakość życia w rozumieniu nauk psychologicznych i nauk ekonomicznych
2.1. Jakość życia - podejście psychologiczne
2.2. Jakość życia w naukach ekonomicznych
2.3. Konsumpcjonizm w naukach ekonomicznych i naukach psychologicznych
Podsumowanie
Bibliografia
Stanisław Maciej Kot
3. Własność i osobliwość przestrzeni jakości życia
3.1. Bodziec obiektywny a jego subiektywna percepcja - przykład z kolorymetrii
3.2. Materiał statystyczny i metody
3.2.1. Archiwalne dane statystyczne
3.2.2. Dane z budżetów gospodarstw domowych
3.2.3. Metody badania zależności między jakością życia a poziomem życia
3.3. Wyniki badań empirycznych
Podsumowanie
Bibliografia
Tomasz Panek
4. Koncepcja pomiaru jakości życia
4.1. Podejście skandynawskie
4.2. Podejście amerykańskie
4.3. Zintegrowane podejścia do koncepcji jakości życia
4.3.1. Podejście nordyckie
4.3.2. Podejście niemieckie
4.3.3. Koncepcja pomiaru jakości życia w Europejskim Systemie Wskaźników Społecznych
4.3.4. Koncepcja pomiaru jakości życia w Europejskim Systemie Statystycznym
4.3.5. Koncepcja pomiaru jakości życia OECD
4.3.6. Podejście zespołu R. Constanzy
Podsumowanie
Bibliografia
Ewa Frątczak
5. Regresja logistyczna jako narzędzie modelowania poziomu i jakości życia
5.1. Regresja logistyczna - początki
5.2. Regresja logistyczna - teoria
5.2.1. Model regresji logistycznej a model regresji liniowej
5.3. Estymacja parametrów modelu regresji logistycznej (na przykładzie regresji binarnej)
5.4. Interpretacja wyników estymacji. Różnica interpretacji pomiędzy regresją liniową a regresją logistyczną
5.5. Inne rodzaje modelowania - model uporządkowany i model o postaci wielomianu regresji logistycznej
5.5.1. Regresja logistyczna - model uporządkowany
5.5.2. Regresja logistyczna o postaci wielomianu - uogólnione logity .
5.6. Znaczenie kodowania zmiennych jakościowych w modelach regresji logistycznej
5.7. Istota wnioskowania statystycznego w modelach regresji logistycznej
5.7.1. Ocena istotności oszacowanych parametrów
5.8. Predykcja i testowanie modelu predykcyjnego z wykorzystaniem regresji logistycznej
Podsumowanie
Bibliografia
Grażyna Karmowska
6. Postęp społeczny w Polsce na tle państw Grupy Wyszehradzkiej
6.1. Mierniki rozwoju społeczno-ekonomicznego (HDI i SPI)
6.2. Charakterystyka badanych regionów
Podsumowanie .
Bibliografia
Małgorzata J. Radziukiewicz
7. Ubóstwo osób pracujących w Polsce na tle innych krajów - przyczyny i tendencje zmian
7.1. Ubóstwo i praca - dane i definicje
7.2. Szacunki skali ubóstwa pracujących w świecie na podstawie dostępnych źródeł
7.2.1. Zasięg ubóstwa wśród pracujących w USA
7.2.2. Zjawisko biedy wśród pracujących w krajach UE i Polsce
7.2.3. Ubóstwo pracujących w krajach wschodzących i rozwijających się
7.3. Przyczyny biedy wśród pracujących
Podsumowanie
Bibliografia
Jolanta Perek-Białas
8. Od statystyki do jakości życia w starości - subiektywne rozważania
8.1. Statystyka
8.2. Oszczędzanie na czas starości - recenzja doktoratu .
8.3. Wskaźniki
8.4. Konsumpcja
8.5. Osoby starsze jako konsumenci
8.6. Jakość życia a osoby starsze jako konsumenci
Podsumowanie
Bibliografia
Rafał Kasprzak
9. Przemysły kreatywne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - rozwój i wpływ na jakość życia w regionie
9.1. Definicja sektora kreatywnego oraz wielkość eksportu w Europie Środkowo-Wschodniej
9.2. Sektor kreatywny w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
9.2.1. Albania
9.2.2. Białoru
9.2.3. Bośnia i Hercegowina
9.2.4. Bułgaria
9.2.5. Chorwacja
9.2.6. Czechy
9.2.7. Estonia
9.2.8. Węgry
9.2.9. Łotwa
9.2.10. Litwa
9.2.11. Czarnogóra
9.2.12. Polska
9.2.13. Rumunia
9.2.14. Serbia
9.2.15. Słowacja
9.2.16. Słowenia
9.2.17. Macedonia
9.2.18. Ukraina
9.3. Wyzwania biznesowe w sektorze kreatywnym
9.4. Polityka publiczna krajów Europy Środkowo-Wschodniej
9.5. Oddziaływanie sektora kreatywnego na jakość życia w regionie
Podsumowanie
Bibliografia
Teresa Skalska
10. Trzeci sektor w turystyce i rekreacji
10.1. Trzeci sektor - znaczenie, główne obszary działania
10.2. Organizacje pozarządowe w turystyce i rekreacji
10.3. Gospodarcze i społeczne znaczenie zjawiska - potrzeba pomiaru
Podsumowanie
Bibliografia
Małgorzata Gotowska
11. Działania przedsiębiorstw na rzecz odpowiedzialnego rozwoju w aspekcie jakości życia ludzi
11.1. Zrównoważony rozwój, czyli rozwój odpowiedzialny
11.2. Model odpowiedzialnego rozwoju w polskich przedsiębiorstwach - studia przypadku
Podsumowanie
Bibliografia
Część II. Konsumpcja i konsument wobec dotychczasowych i nowych wyzwań
Teresa Pałaszewska-Reindl
12. Aspekty społeczne w badaniach konsumpcji
12.1. Rozwój badań nad konsumpcją
12.2. Wkład prof.?dr hab.?T. Słaby do badań nad konsumpcją
Podsumowanie
Bibliografia
Aniela Styś
13. Procesy konsumpcji - postrzeganie, pomiar, tendencje zmian
13.1. Procesy konsumpcji w dorobku Jubilatki - refleksje retrospektywne
13.2. Ocena poziomu konsumpcji w gospodarstwach domowych
13.3. Nowe uwarunkowania konsumpcji
13.4. Konsumpcja w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu
13.5. Nowe trendy w konsumpcji
Podsumowanie
Bibliografia
Józefa Kramer
14. Konwergencja realna a nowe trendy konsumpcji
14.1. Konwergencja jako zapomniany warunek integracji Unii Europejskiej i zmiany struktury konsumpcji
14.2. Megatrendy rozwoju cywilizacyjnego i trendy rozwoju konsumpcji w kontekście konwergencji realnej
14.3. Szczegółowe trendy konsumenckie
Podsumowanie
Bibliografia
Anna Dąbrowska, Mirosława Janoś-Kresło
15. Konsumpcja w trzech odsłonach
15.1. Konsumpcja nadmiaru
15.2. Konsumpcja umiaru
15.3. Konsumpcja wirtualna
Podsumowanie
Bibliografia
Bogdan Mróz
16. Między hedonizmem a minimalizmem - poszukiwania konsumentów XXI w.
16.1. W sidłach konsumpcjonizmu
16.2. Dekonsumpcja i minimalizm konsumencki
16.3. Paradoks - dekonsumpcja na pokaz?
Podsumowanie
Bibliografia
Grażyna Światowy
17. Interdyscyplinarność w badaniach nad zachowaniem konsumentów - ujęcie terminologiczne
17.1. Zachowania ludzi jako obiekt badań naukowych
17.2. Dylematy badawcze w interpretowaniu pojęcia ?zachowanie"
17.3. Próba interdyscyplinarnego wyjaśnienia terminu ?zachowanie"
17.4. Zachowanie indywidualne w kontekście komunikacji społecznej
17.5. Identyfikacja problemów w badaniu zachowania konsumentów
Podsumowanie
Bibliografia
Tomasz Zalega
18. Świadoma konsumpcja w zachowaniach konsumenckich polskich seniorów w świetle wyników badań własnych
18.1. Przegląd literatury przedmiotu
18.1.1. Świadoma konsumpcja jako trend konsumencki - ujęcie teoretyczne
18.1.2. Pojęcie i cechy świadomego konsumenta
18.1.3. Świadoma konsumpcja a idea Fair Trade
18.2. Metodologia badań
18.2.1. Konceptualizacja badań
18.2.2. Dobór próby badawczej i jej charakterystyka
18.3. Wyniki i dyskusja
18.3.1. Zachowania konsumenckie badanych osób w wieku 65+
18.3.2. Badani seniorzy jako świadomi konsumenci
Podsumowanie
Bibliografia
Krystyna Gutkowska
19. Zachowania żywieniowe konsumentów a założenia zrównoważonego
rozwoju, zrównoważonej diety i jakości życia
19.1. Zachowania konsumentów wobec żywności, zrównoważony rozwój i zrównoważona dieta oraz jakość i godność życia w ujęciu teoretycznym i w kontekście wyników badań
19.2. Jakość żywności jako kryterium wyboru w kontekście bezpieczeństwa zdrowotnego żywności oraz idei zrównoważonego rozwoju
19.3. Zachowania konsumentów wobec mięsa w kontekście idei zrównoważonego rozwoju
Podsumowanie
Bibliografia
Małgorzata Pawłowska
20. Zadłużenie gospodarstw domowych w bankach w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej
20.1. Rozwój rynku kredytu bankowego dla gospodarstw domowych w UE
20.2. Działania regulacyjne po kryzysie finansowym
20.3. Rozwój rynku kredytu bankowego dla gospodarstw domowych w Polsce
Podsumowanie
Bibliografia
Małgorzata Bombol
21. Kobiecy świat finansów - o specyfice decyzji finansowych kobiet
21.1. Rola pieniędzy w życiu człowieka
21.2. Różnice płci a podejście do pieniędzy
21.3. Badania empiryczne zachowań finansowych Polek aktywnych zawodowo
Podsumowanie
Bibliografia
Grzegorz Maciejewski
22. Infrastruktura domowa jako czynnik wzrostu konsumpcji gospodarstw domowych
22.1. Gospodarstwo domowe jako podmiot konsumpcji
22.2. Infrastruktura konsumpcyjna polskich gospodarstw domowych
Podsumowanie
Bibliografia .
Krystyna Świetlik
23. Dochodowo-cenowe uwarunkowania konsumpcji żywności w Polsce w latach 2000-2015
23.1. Produkt krajowy brutto
23.2. Dochody sektora gospodarstw domowych
23.3. Dochody rozporządzalne gospodarstw domowych (według badań budżetów gospodarstw domowych)
23.4. Ceny żywności i koszty utrzymania rodzin
Podsumowanie
Bibliografia
Józef Sala
24. Rozwój turystycznej bazy noclegowej w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
24.1. Rola turystycznej bazy noclegowej na rynku oraz czynniki jej rozwoju
24.2. Uwarunkowania i paradygmaty rozwoju turystycznej bazy noclegowej w krajach Unii Europejskiej
24.3. Wielkość i tendencje rozwoju bazy noclegowej w Polsce
24.4. Jakość usług turystycznej bazy noclegowej w Polsce w świetle badań Pracowni Analiz Społecznych Ipsylon
Podsumowanie
Bibliografia
Irena Ozimek
25. Ochrona konsumentów w Polsce jako element poziomu warunków życia
25.1. Cele unijnej polityki konsumenckiej
25.2. Instytucjonalna ochrona konsumentów w Polsce
25.3. Przegląd wybranych regulacji prawnych z zakresu ochrony konsumentów
w Polsce i Unii Europejskiej
Podsumowanie
Bibliografia
Osiągnięcia naukowo-badawcze prof. zw. dr hab. Teresy Słaby
Fotografie
