Kolorowy świat w odbiorze Polaków i Niemców w szerszym kontekście językowo-kulturowym

• Druk: 2018
• Autor: Izabela Bawej
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Obiektem badawczym pracy są wyrażenia z komponentem kolorystycznym. Podstawową kwestią dociekań jest ich charakterystyka wraz z utrwalonym w nich językowym ujęciem rzeczywistości pozajęzykowej ukazanym w planie konfrontacji międzyjęzykowej. W książce język traktuje się jako narzędzie opisu i ujęcia elementów rzeczywistości oraz instrument pośredniczący w próbach dotarcia człowieka do świata, który go otacza i który jest w nim.
Praca składa się z dwóch części. Części pierwszej – teoretycznej – obejmującej dwa rozdziały, w pełni świadomie nadano charakter przeglądowy. Dlatego rozdział pierwszy zawiera ogólne informacje o barwie jako zjawisku fizycznym (pochodnej rozszczepienia światła), wrażeniach i spostrzeżeniach barwnych. Omawia się w nim także fizjologiczne podstawy widzenia kolorów, przedstawia symbolikę barw w szerokim kontekście kulturowym oraz dokonuje przeglądu stanu badań nad nazwami barw w różnych językach. Rozdział zamykają wybrane zagadnienia z zakresu semantyki barw. W rozdziale drugim zostaje sprecyzowana podstawa teoretyczna dla analizy przedstawionej w części empirycznej pracy.
W części drugiej zostają szczegółowo omówione założenia metodologiczne pracy: cele, materiał badawczy i metoda opisu korpusu językowego. Zasadnicza część pracy – materiałowa – poświęcona jest odtworzeniu wycinka językowo-kulturowego obrazu świata w języku polskim i w języku niemieckim. Analiza obejmuje semantyczno-kulturową charakterystykę połączeń nazw barw z klasami różnych obiektów, także w znaczeniu metaforycznym, z uwzględnieniem referencji prototypowych w rzeczywistości pozajęzykowej, co może przyczynić się do lepszego poznania kolorów, zrozumienia ich symboliki i uświadomienia sobie łączonych z nimi konotacji i konceptualizacji w obydwu językach. Całość rozprawy dopełniają podsumowanie całościowego obrazu kolorowego świata Polaków i Niemców, zakończenie, w którym ujęto najbardziej reprezentatywne wnioski wypływające z analiz szczegółowych, literatura źródłowa, źródła internetowe, literatura przedmiotu oraz streszczenie w języku niemieckim i angielskim.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Językoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8018-167-0
• Liczba stron: 268

Wstęp 7

CZĘŚĆ TEORETYCZNA 13 

1. Barwa jako przedmiot badań naukowych	13 

1.1. Barwa jako zjawisko fizyczne 13 
1.2. Wrażenia i spostrzeżenia barwne 19 
1.3. Fizjologiczne podstawy widzenia barw 24 
1.4. Symbolika barw 28 
1.5. Barwa w badaniach lingwistycznych	32 
1.6. Semantyka barw w języku 36 

2. Język jako narzędzie interpretacji otaczającego świata 45 

2.1. Kulturowy charakter języka	45 
2.2. Relatywizm językowy 49 
2.3. Koncepcja językowego obrazu świata	54 
2.4. Wybrane założenia opisu semantyczno-kognitywnego 64

CZĘŚĆ EMPIRYCZNA 69 

3. Cele, materiał badawczy i metoda opisu 69 

3.1. Cele 69 
3.2. Materiał badawczy 70 
3.3. Metoda opisu 73 

4. Nazwy barw w językowym obrazie świata Polaków i Niemców 85 

4.1. Kolor: biały/weiß 85 
4.2. Kolor: żółty/gelb 117 
4.3. Kolor: czerwony/rot 137 
4.4. Kolor: niebieski/blau 162 
4.5. Kolor: zielony/grün 184 
4.6. Kolor: czarny/schwarz 206

Zakończenie 233 

Podsumowanie 236 

Literatura źródłowa 241 

Źródła internetowe 242 

Literatura przedmiotu 243 

Spis tabel i rysunków 258 

Zusammenfassung	262 

Summary	265