Kontrola tworzenia i stosowania prawa podatkowego pod rządami Konstytucji RP

• Druk: 2006
• Autor: Cezary Kosikowski, Eugeniusz Ruśkowski, Leonard Etel
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Synteza badań zaprezentowana w raporcie Eugeniusza Ruśkowskiego różni się od wielu innych opracowań związanych z tematem "reformy podatków" tym, iż nie stanowi ona tylko i wyłącznie wizji jednej osoby, lecz 14 osobowego zespołu badawczego skupiającego pracowników zarówno naukowych, jak i szeroko pojętej praktyki stosowania prawa podatkowego (pracowników aparatu skarbowego czy sądownictwa administracyjnego). Takie czy inne postulaty de lege ferenda mają swoje uzasadnienie w szeroko przeprowadzonych przez ten zespół badaniach prawno - dogmatycznych oraz empirycznych, rzetelnej ocenie stanu rzeczywistego związanego z różnymi aspektami stosowania prawa podatkowego i nader skomplikowanymi problemami dotyczącymi władczego rozstrzygania w konfliktogennej sferze podatkowej (...). Wydaje się jednak, iż takiego raportu wyjściowego do "naprawy systemu podatkowego" w Polsce dotąd nie było i dlatego dla wszelkich władz publicznych wyniki tych badań mogą stanowić niezwykle cenne źródło informacji oraz inspiracji w dalszym procesie przebudowy polskiego prawa podatkowego, usprawnienia funkcjonowania w szczególności administracji skarbowej. Prof. dr hab. Jerzy Małecki Autorzy: Leonard Etel, Cezary Kosikowski, Eugeniusz Ruśkowski

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-1885-3
• ISBN druku: 83-7416-973-7
• EAN: 9788326418853
• Liczba stron: 216

Wprowadzenie (E. Ruśkowski) 	 11
Wykaz skrótów 	 15
CZĘŚĆ I	Kontrola tworzenia prawa podatkowego (C. Kosikowski)
Rozdział 1. Założenia badawcze 	 19
1. Ustalenia wyjściowe i terminologiczne 	 19	2. Weryfikacja hipotez roboczych jako rezultat przeprowadzonych badań empirycznych 	 20
Rozdział 2. Ocena organizacji i funkcjonowania procesu legislacyjnego dotyczącego tworzenia prawa podatkowego 	 22
1. Podstawy prawne 	 22	2. Faza prac przedlegislacyjnych 	 25	3. Faza prac projektodawczych 	 28	4. Faza uzgodnień, opiniowania i konsultacji projektu 	 32	5. Faza uchwalania ustawy podatkowej 	 35	6. Faza podpisywania ustawy podatkowej i jej ogłaszania 	 40	7. Faza wydawania aktów wykonawczych do ustawy podatkowej 	 42	8. Reakcje na akty normatywne prawa podatkowego ze strony Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Rzecznika Praw Obywatelskich 	 43	9. Faza badania zgodności przepisów prawa podatkowego z Konstytucją RP 	 47
Rozdział 3. Ocena konstytucyjnego modelu kontroli tworzenia prawa podatkowego i jego funkcjonowania 	 52
1. Funkcje i kryteria kontroli tworzenia prawa podatkowego 	 52	2. Miejsce kontroli tworzenia prawa podatkowego ze względu na fazy procesu legislacyjnego 	 54	3. Podmioty kontroli tworzenia prawa podatkowego oraz ich odpowiedzialność 	 58	4. Formy i tryb kontroli tworzenia prawa podatkowego oraz korzystanie z jej wyników 	 60
Rozdział 4. Wnioski końcowe i propozycje zmian 	 63
1. Wnioski końcowe 	 63	2. Propozycje zmian 	 64	A. Propozycje zmian dotyczących modelu tworzenia prawa podatkowego 	 64	B. Propozycje zmian dotyczących modelu kontroli tworzenia prawa podatkowego 	 68	Recenzja części I (B. Brzeziński) 	 70
CZĘŚĆ II	Kontrola stosowania prawa podatkowego (E. Ruśkowski)
Rozdział 1. Ogólna charakterystyka przeprowadzonych badań oraz podstawowe pojęcia i klasyfikacje 	 83
1. Cel badań, hipotezy badawcze i ich weryfikacja 	 83	2. Organizacja i metodologia badań 	 83	3. Podstawowe pojęcia i klasyfikacje na potrzeby badawcze 	 85
Rozdział 2. Ogólna charakterystyka i ocena funkcjonowania kontroli stosowania prawa podatkowego w świetle przeprowadzonych badań 	 89
1. Uwagi do całości systemu 	 89	2. Kontrola stosowania prawa podatkowego w administracji skarbowej 	 89	2.1. Wprowadzenie 	 89	2.2. Kontrola skarbowa 	 90	2.2.1. Uwagi wstępne 	 90	2.2.2. Ocena zasad i funkcjonowania kontroli skarbowej w świetle przeprowadzonych badań 	 91	2.3. Inne rodzaje kontroli stosowania prawa podatkowego w ramach administracji skarbowej 	 100	2.4. Problemy stosowania prawa podatkowego i kontroli tych procesów w wybranej dziedzinie funkcjonowania administracji skarbowej (egzekucji administracyjnej zobowiązań podatkowych) 	 104	2.4.1. Wprowadzenie 	 104	2.4.2. Podstawowe ustalenia i wnioski NIK 	 105	2.4.3. Podstawowe problemy funkcjonowania egzekucji administracyjnej zobowiązań podatkowych w świetle przeprowadzonych badań 	 107	2.5. Realizacja zadań Ministra Finansów w zakresie jednolitego stosowania prawa podatkowego 	 109	2.5.1. Wprowadzenie 	 109	2.5.2. Podstawowe ustalenia badawcze w zakresie wydawania interpretacji ogólnych Ministra Finansów 	 110	2.5.3. Jednolitość stosowania prawa podatkowego a nowa konstrukcja wiążących interpretacji prawa podatkowego w sprawach indywidualnych, w świetle przeprowadzonych badań 	 112	3. Kontrola wykonywana przez sądy i organy ochrony prawa 	 113	3.1. Kontrola wykonywana przez sądy administracyjne (sądowoadministracyjna) 	 113	3.1.1. Wprowadzenie 	 113	3.1.2. Reforma sądownictwa administracyjnego a sprawność rozpatrywania spraw podatkowych przez sądy administracyjne 	 115	3.1.3. Reforma sądownictwa administracyjnego a jakość orzecznictwa w sprawach podatkowych 	 119	3.2. Kontrola wykonywana przez Trybunał Konstytucyjny i inne sądy 	 122	3.2.1. Kontrola sprawowana przez Trybunał Konstytucyjny 	 122	3.2.2. Kontrola wykonywana przez Sąd Najwyższy i sądy powszechne 	 124	3.3. Kontrola sprawowana przez organy ochrony prawa 	 125	3.3.1. Kontrola wykonywana przez Rzecznika Praw Obywatelskich 	 125	3.3.2. Kontrola prokuratorska 	 126	4. Kontrola wykonywana przez Sejm i Najwyższą Izbę Kontroli 	 127	4.1. Kontrola sprawowana przez Sejm 	 127	4.2. Kontrola wykonywana przez Najwyższą Izbę Kontroli 	 129
Rozdział 3. Wnioski końcowe i propozycje zmian 	 131
1. Wprowadzenie 	 131	2. Uwagi generalne do całości systemu kontroli stosowania prawa podatkowego w Polsce 	 131	3. Uwagi szczegółowe do poszczególnych elementów systemu kontroli stosowania prawa podatkowego w Polsce 	 134	3.1. Podsystem kontroli stosowania prawa podatkowego w administracji skarbowej 	 134	3.1.1. Uwagi do całości podsystemu 	 134	3.1.2. Propozycje reformy kontroli skarbowej 	 136	3.1.3. Propozycje odnośnie do pozostałych form kontroli stosowania prawa podatkowego w ramach administracji skarbowej 	 140	3.2. Podsystem kontroli wykonywanej przez sądy i organy ochrony prawa 	 142	3.2.1. Kontrola sądowoadministracyjna 	 142	3.2.2. Kontrola wykonywana przez inne sądy i organy ochrony prawa 	 146	3.3. Kontrola sprawowana przez Sejm i Najwyższą Izbę Kontroli 	 146	Recenzja części II (J. Małecki) 	 148
CZĘŚĆ III	Kontrola tworzenia i stosowania lokalnego prawa podatkowego (L. Etel)
Rozdział 1. Cel badań 	 159
Rozdział 2. Miejscowe i lokalne prawo podatkowe jako przedmiot badań 	 160
1. Miejscowe prawo podatkowe 	 160	2. Lokalne a miejscowe prawo podatkowe 	 163
Rozdział 3. Podstawy prawne stanowienia przez gminy prawa podatkowego 	 166
Rozdział 4. Kontrola tworzenia i stosowania lokalnego i miejscowego prawa podatkowego jako przedmiot badań 	 172
Rozdział 5. System kontroli tworzenia miejscowego prawa podatkowego - wnioski wynikające z badań 	 174
1. Uwagi ogólne 	 174	2. Nadzór RIO jest utrudniony z uwagi na brak regulacji ustawowych całościowo normujących proces tworzenia prawa przez gminę 	 176	3. Brak nadzoru RIO na etapie przygotowania projektów uchwał podatkowych 	 177	4. RIO mają mało czasu na analizę zgodności z prawem uchwał podatkowych 	 177	5. Brak sankcji z tytułu niezrealizowania przez organy gminy ustawowych obowiązków związanych z procesem tworzenia prawa podatkowego 	 178	6. Zmienność i niski poziom legislacyjny ustaw regulujących podatki i opłaty samorządowe jest zasadniczym powodem kwestionowania uchwał podatkowych przez RIO 	 179	7. Ogólnikowy charakter przepisów ustawowych upoważniających radę gminy do tworzenia prawa podatkowego skutkuje przekraczaniem granic upoważnień ustawowych 	 180	8. Duże rozbieżności w orzecznictwie RIO 	 181	9. Brak obowiązku publikowania w wojewódzkim dzienniku urzędowym rozstrzygnięć nadzorczych RIO 	 182	10. Ustawowego określenia wymaga sprawa nadzoru RIO nad uchwałami przyznającymi pomoc publiczną 	 183	11. Źle działa system kontroli podejmowania przez rady gmin uchwał w sprawie ulg i zwolnień podatkowych stanowiących pomoc publiczną dla przedsiębiorców 	 183	12. Źle działa system wewnętrznej kontroli procesu tworzenia miejscowego prawa podatkowego 	 185	13. Nie jest uregulowana działalność lobbingowa w procesie stanowienia miejscowego prawa podatkowego 	 186
Rozdział 6. System kontroli stosowania lokalnego prawa podatkowego - wnioski wynikające z badań 	 188
1. Uwagi ogólne 	 188	2. Gmina powinna mieć prawo zaskarżania do sądu administracyjnego orzeczeń SKO 	 189	3. Zły jest system kontroli decyzji przyznających pomoc publiczną 	 190	4. Nie przynosi efektów kontrola skarbowa prawidłowości uiszczania podatków samorządowych 	 191	5. Modyfikacji wymagają interpretacje prawa podatkowego dokonywane przez gminne organy podatkowe 	 191	6. Podatki stanowiące dochód budżetu gminy powinny być w całości realizowane przez gminne organy podatkowe 	 192
Rozdział 7. Konkluzje 	 194
Recenzja Części III (Z. Ofiarski) 	 196
Bibliografia 	 209
Skorowidz rzeczowy 	 215