Literatura i kultura lat 60. XIX wieku między polityką a prywatnością
Monografia omawia zagadnienia literacko-kulturowe, ważne postaci i fakty historyczne dotyczące lat 60. XIX wieku. Poprzez odwołanie się do różnych zjawisk ówczesnego piśmiennictwa i dzięki przypomnieniu wielu nieznanych tekstów wskazuje nowe perspektywy badawcze dla tego okresu, postrzeganego jako czas zmian i niepewności, zaprzepaszczonych możliwości, trudnych wyborów, weryfikacji wzorców literackich i postaw życiowych. ****** Literature and culture of the 1860s between politics and privacy. Dislocation The monograph discusses literary and cultural issues, important figures and historical facts concerning the 1860s. By referring to various phenomena of the literary production of the time and by revisiting some unknown texts it presents new research perspectives of that period, perceived as a time of change and uncertainty, lost opportunities, difficult choices, a verification of literary models and attitudes to life.
Początek... 9
ZAGĘSZCZANIE MAPY
Grażyna Borkowska, Czytanie mapy: Litwa na przełomie lat 50. i 60. XIX stulecia 15
Renata Stachura-Lupa, „Młodzi” i „starzy” w Krakowie 32
Iwona Węgrzyn, Galicyjska lekcja roku 1863. Powstanie jako narodowe samobójstwo – w kręgu stańczykowskich metafor i diagnoz 43
Ewa Paczoska, Co się zdarzyło w roku 1867? 56
Joanna Dobrowolska, Dekada rewolucyjnych demokratów, czyli Polacy i Pierwsza Międzynarodówka 70
Tadeusz Budrewicz, O ruchliwości przestrzennej literatów dekady postyczniowej 88
Dawid Maria Osiński, W stronę diaspory syberyjskiej, czyli „sceny z życia koczującego” w latach 60. XIX wieku 104
PRZEMIESZCZENIA
Elżbieta Dąbrowicz, Pożegnania z romantyzmem. 1859–1863 125
Izabela Poniatowska, Franciszek Salezy Dmochowski. Między epokami 144
Andrzej Fabianowski, Kornel Ujejski i tom Dla Moskali w kontekście romantycznego słowianofilstwa i romantycznej rusofobii 157
Wiesław Rzońca, Kontynuacja i ciągłość. Cypriana Norwida lata 60. XIX wieku 168
Karol Samsel, Południe przemocy. Cyprian Norwid wobec polskich sztyletników i francuskich „terrorystów” w perspektywie violence studies 181
Olaf Krysowski, Kryzys światopoglądu romantycznego ? Uwagi o powinnościach literatury i dziennikarstwa lat 60. XIX wieku w korespondencji Wincentego Pola 192
Wiesław Ratajczak, Bohater historii i bohater egzystencji w twórczości prozatorskiej Teodora Tomasza Jeża z lat 60. XIX wieku 204
TEKTONIKA OPINII
Ewa Ihnatowicz, Dekada „Tygodnika Ilustrowanego” 217
Radosław Okulicz-Kozaryn, Ruch regularnie postępowy. Rewolucja moralna i powstanie styczniowe w świetle „Postępu” Józefa Osieckiego 232
Anna Janicka, Trans-„formacja”. „Przegląd Tygodniowy” 1866: numer pierwszy 248
Tadeusz Stegner, „Zwiastun Ewangeliczny” wobec wyzwań lat 60. XIX wieku 265
ATLAS RÓŻNORODNOŚCI
Ewa Hoffmann-Piotrowska, Kiedy sny przestały być znakami z nieba? Hermeneutyka oniryczna w „południe wieku” 281
Damian W. Makuch, Zapominanie. Późna działalność Eleonory Ziemięckiej w świetle wspomnień pośmiertnych 293
Elżbieta Flis-Czerniak, Szkoła „pozytywna” Franciszka Salezego Krupińskiego 313
Marta M. Kacprzak, Edycje piśmiennictwa staropolskiego w latach 60. XIX wieku 326
Urszula Kowalczuk, Wincentego Pola Pamiętnik do literatury polskiej XIX wieku. Geografia między historią literatury a autobiografią 343
Katarzyna Kościewicz, Seweryna Duchińska jako tłumaczka i popularyzatorka poezji obcej. Szkic do portretu z lat 60. XIX wieku 361
Magdalena Rudkowska, Labirynty obcości. Hoffmannowski Piaskun w przekładzie Felicjana Faleńskiego i jego konteksty 375
Tomasz Sobieraj, Między prywatnym a publicznym. Modele powieści w polskiej krytyce literackiej lat 60. XIX wieku 386
PUNKTY (PO)SZCZEGÓLNE
Małgorzata Okulicz-Kozaryn, Beata Elizy Orzeszkowej. Sielanka jako zagadnienie najwcześniejszej twórczości pisarki 407
Ewa Skorupa, Eksperymenty fi zjonomiczne u Orzeszkowej na podstawie Ostatniej miłości 415
Edyta Gracz-Chmura, O Wielkich początkach Jana Kantego Turskiego 428
Anna Pekaniec, Pamiętnik Kazimiery Pauliny Rogowskiej jako świadectwo i wyznanie 439
Mateusz Skucha, Kochanka i siostra, żona i wdowa. Para czerwona Józefa Ignacego Kraszewskiego – między poetyką a polityką 455
Joanna Zajkowska, Widziadło szczęścia w widziadle powieści – czyli o prozie polskiej z początku lat 60. XIX wieku. Casus Faleńskiego 467
Barbara Bobrowska, „Chudy literat” południa XIX wieku w prozie Józefa Ignacego Kraszewskiego i Felicjana Medarda Faleńskiego 483
ANEKS
Eliza Kącka, Siódma dekada 499
Bibliografia 513
Indeks osób 532
