Małżeństwo. Początek i koniec

• Druk: Łódź, 2013
• Autor: Piotr Szukalski
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Celem pracy jest spojrzenie na małżeństwo – zarówno na jego początek, jak i koniec – z perspektywy demograficznej. Obiektem zainteresowania w niniejszym studium jest zatem sprawdzenie, jak w powojennej Polsce zmieniało się podejście do formowania i rozpadu związku małżeńskiego poprzez analizę „twardych” danych liczbowych, mówiących o częstości występowania najważniejszych zdarzeń demograficznych w sferze małżeńskości, takich jak zawieranie związku małżeńskiego, rozwody, separacje, owdowienia. Przeprowadzona w pracy analiza wskazuje na zachodzący proces zmian podejścia do formowania i do rozpadu małżeństw. Zmniejszająca się atrakcyjność małżeństwa jako instytucji społecznej współwystępuje z coraz częstszym odwoływaniem się do nietradycyjnych form zakończenia związku – rozwodu i separacji. Zmiany te zachodziły w całym powojennym okresie, aczkolwiek poszczególne podokresy odznaczały się różnym tempem zmian. Największą dynamiką odznaczały się w tym przypadku lata sześćdziesiąte oraz okres ostatniego ćwierćwiecza. Patrząc z perspektywy ostatnich dwóch dekad, można powiedzieć, iż widoczne wcześniej przemiany podejścia do małżeństwa uległy jedynie przyspieszeniu, choć jednocześnie bez wątpienia pojawiły się na masową skalę niedopuszczalne wcześniej możliwości odwoływania się do alternatywnych form życia małżeńsko-rodzinnego, związane z brakiem formalizowania łączącej dwie dorosłe osoby intymnej więzi.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7969-031-2
• Liczba stron: 204

Wprowadzenie     	7

1.	Społeczno-ekonomiczny kontekst zmian instytucji małżeństwa w powojennej Polsce	11

1.1.	Zmiany funkcji i form intymnych związków między dwojgiem dorosłych    	11
1.2.	Wpływ kryzysów społecznych na zachowania matrymonialne	18
1.3.	Korzyści płynące z życia związku małżeńskim	22
1.4.	Małżeństwo jako szczególny typ kariery rodzinnej    	25
1.5.	Źródła danych o początkach i końcu małżeństwa   	26
1.6.	Podsumowanie rozdziału pierwszego  	28
Literatura   	29

2.	Narzeczeństwo	32

2.1 Wprowadzenie     	32
2.2.	Wyniki badań własnych	34
2.3.	Podsumowanie rozdziału drugiego  	41
Literatura    	42

3.	Małżeństwa nowo zawarte	43

3.1. Wprowadzenie	43
3.2. Skłonność do zawierania małżeństw 	44
3.3. Wiek nowożeńców    	51
3.4.	Różnica wieku między nowożeńcami	52
3.5.	Małżeństwa naprawcze  	65
3.6.	Małżeństwa binacjonalne	70
3.7.	Małżeństwa wyznaniowe    	77
3.8.	Małżeństwa powtórne     	89
3.9.	Małżeństwa w „szczególnym” wieku  	105
3.10.	Sezonowość małżeństw .     	109
3.11.	Podsumowanie rozdziału trzeciego 	112
Literatura     	113

4.	Rozwody	116

4.1. Wprowadzenie	116
4.2.	Ewolucja rozwodowości w badanym okresie  	116
4.3.	Wybrane charakterystyki rozwodzących się par    	122
4.4.	Podstawowe dane o dzieciach dotkniętych rozwodem rodziców	126
4.5.	Przestrzenne zróżnicowanie rozwodów     	131
4.6.	Podsumowanie rozdziału czwartego    	133
Literatura  	133
 

5.	Separacje	134

5.1. Wprowadzenie	134
5.2. Częstość separacji	135
5.3. Wybrane charakterystyki małżeństw separowanych 	138
5.4. Separacje zniesione    	141
5.5.	Zróżnicowanie terytorialne  	143
5.6.	Podsumowanie rozdziału piątego	145
Literatura   	146

6.	Owdowienia	147

6.1. Wprowadzenie	147
6.2.	Częstość owdowienia we Francji	147
6.3.	Długookresowe zmiany częstości owdowienia w Polsce – ujęcie modelowe    	149
6.4.	Skala wdowieństwa jako pośrednia informacja o owdowieniach 	155
6.5.	Owdowienie w świetle danych bieżącej ewidencji ludności 	157
6.6.	Wpływ owdowienia na stan zdrowia i umieralność    	160
6.7.	Podsumowanie rozdziału szóstego    	162
Literatura  	163

7.	Bilans małżeństw w powojennej Polsce	165

7.1. Wprowadzenie	165
7.2.	Czynniki oddziałujące na bilans małżeństw 	167
7.3.	Bilans małżeństw w Polsce     	168
7.4.	Przyczyny rozwiązania małżeństw w powojennej Polsce   	171
7.5.	Liczba małżeństw istniejących  	173
7.6.	Bilans małżeństw w ujęciu regionalnym    	175
7.7.	Podsumowanie rozdziału siódmego    	181
Literatura   	183

Aneks I Struktura stanu cywilnego ludności Polski według spisów powszechnych z lat 1921-2011	184