Medycyna zagrożeń i urazów radiacyjnych

• Druk: Warszawa, 2004
• Seria / cykl: Medycyna ratunkowa i medycyna katastrof
• Autor: Marek M. Janiak
• Wydawca: PZWL

Przedmiotem książki jest przeciwdziałanie zdarzeniom radiacyjnym oraz likwidacja ich skutków, które obejmują trzy aspekty biomedyczne: postępowanie ratunkowe na miejscu zdarzenia i transport ofiar do zakładów leczniczych, szacowanie dawek pochłoniętych przez porażonych, leczenie obrażeń. Autorzy opisują m.in.: podstawowe elementy fizyki promieniowania jonizującego i dozymetrii, zasady ochrony radiologicznej, biologiczne przyczyny uszkodzeń popromiennych, chorobę popromienną, zaburzenia psychiczne oraz ich leczenie.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5871-0
• ISBN druku: 83-200-2958-9
• Liczba stron: 182

Wstęp  9
1.Podstawowe elementy fizyki promieniowania jonizującego i dozymetrii – Maria Anna Staniszewska  11
Charakterystyka źródeł i rodzajów promieniowania jonizującego 11
	Promieniowanie elektromagnetyczne  11
	Promieniowanie jonizujące korpuskularne  13
	Źródła promieniowania jonizującego  14
	Aparatura rentgenowska   15
	Radioizotopy   15
Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią  16
Działanie promieniowania jonizującego na żywą tkankę 18
Czynniki warunkujące skutki oddziaływania promieniowania
jonizującego na żywe organizmy  20
	Promieniowanie słabo i silnie jonizujące   20
	Małe i duże dawki promieniowania   21
	Podział dawki w czasie (frakcjonowanie)   21
Rodzaje ekspozycji na promieniowanie jonizujące   22
Podstawowe jednostki i wielkości stosowane w dozymetrii promieniowania
jonizującego    23
	Dawka pochłonięta       23
	Dawka równoważna       24
	Dawka skuteczna    24
	Mierzalne wielkości dozymetryczne   25
	Dawka ekspozycyjna      26
	Kerma   26
	Aktywność promieniotwórcza   27
Metody oceny narażenia w przypadku ekspozycji zewnętrznej 27
	Pomiar dawki ekspozycyjnej    27
	Metody bezpośrednie      28
	Metody pośrednie    30
	Szacowanie dawki pochłoniętej      32
	Metody eksperymentalne   32
	Metody teoretyczne       33
Metody oceny narażenia w przypadku ekspozycji wewnętrznej 34

2.Biologiczne podłoże uszkodzeń popromiennych- Andrzej Wójcik, Irena Szumiel    37
Uszkodzenia DNA i ich naprawa  37
Popromienna śmierć komórki    39
	Śmierć interfazalna       40
	Śmierć mitotyczna   41
	Zależność dawka–efekt dla śmierci komórki      42
Skutki deterministyczne i stochastyczne     45
Wczesne i późne skutki deterministyczne    47
Ostry zespół popromienny i zespół skórny   48
	Ostry zespół popromienny (ARS)     48
	Zespół skórny (CRS)       49

3.Zespół szpiku kostnego – Zygmunt Pojda    52
Struktura i funkcja układu krwiotwórczego  52
	Komórki macierzyste      55
	Komórki ukierunkowane (prekursorowe)   56
	Komórki dojrzałe    56
	Komórki podścieliska krwiotwórczego     57
Promieniowrażliwość komórek krwiotwórczych     58
Kliniczna manifestacja zespołu szpikowego ostrej choroby popromiennej 59
	Szpik jako „narząd krytyczny”  60
Leczenie zespołu szpikowego ostrej choroby popromiennej    61
	Endogenna odnowa szpiku z przetrwałych napromienienie
	komórek macierzystych    62
	Przeszczepy krwiotwórcze     63
	Banki komórek macierzystych jako źródło przeszczepianego
	materiału      65
Podsumowanie   65

4.Zespół żołądkowo-jelitowy ostrej choroby popromiennej –Andrzej Wieczorek, Stanisław Góźdź    67
Wprowadzenie    67
Patofizjologia zespołu żołądkowo-jelitowego (GIS)   68
Przebieg i objawy kliniczne zespołu żołądkowo-jelitowego     70
Leczenie zespołu żołądkowo-jelitowego  72

5.Zmiany popromienne skóry i ich leczenie –Andrzej Kułakowski, Andrzej Wieczorek, Stanisław Góźdź  79
Wprowadzenie    79
Mechanizmy uszkodzeń popromiennych skóry     80
Przebieg i objawy kliniczne popromiennego uszkodzenia skóry 81
Leczenie popromiennych uszkodzeń skóry   85
	Leczenie ogólne     85
	Leczenie miejscowe    85

6.Podstawowe zasady ochrony radiologicznej –Maria Anna Staniszewska      91
Realizacja zasad ochrony radiologicznej w odniesieniu do ekspozycji zawodowej i środowiskowej     92
Realizacja zasad ochrony radiologicznej w odniesieniu do ekspozycji medycznej     94
	Diagnostyka rentgenowska    97
	Radiologia interwencyjna   100
	Tomografia komputerowa (TK)  103
	Medycyna nuklearna      105

7.Dozymetria biologiczna w ocenie dawki pochłoniętej –Andrzej Wójcik, Wacław Stachowicz, Jacek M Michalik  110
Wprowadzenie    110
Cytogenetyczne metody oceny dawki w limfocytach krwi obwodowej 111
	Aberracje chromosomowe niestabilne i stabilne   111
	Szybka dozymetria w warunkach masowego narażenia (test „triage”)   119
Elektronowy rezonans paramagnetyczny (EPR) w próbkach kości lub szkliwie zęba   119
	Zasada spektroskopii EPR     119
	Zasada pomiaru sygnału EPR i ocena dawki promieniowania 120
	Zalety i ograniczenia metody EPR oraz zakres czułości     122

8. Ważniejsze wypadki radiacyjne i płynące z nich wnioski –Andrzej Wójcik, Marek. K. Janiak  126
Wprowadzenie    126
Główne przyczyny wypadków     129
	Radiografia przemysłowa   129
	Stacje sterylizacji radiacyjnej   130
	Radioterapia    132
	Zgubione źródła promieniowania     133
	Przekroczenie masy krytycznej uranu lub plutonu   133
Wnioski płynące z analizy wypadków radiacyjnych  135

9.Zagrożenia bronią jądrową i radiologiczną –Marek. K. Janiak, Zbigniew Jaworowski     137
Wprowadzenie   137
Detonacja ładunku nuklearnego      138
	Skutki użycia broni jądrowej  140
Użycie broni radiologicznej     142
Atak na instalację lub składowisko wypalonego paliwa jądrowego 143
Ryzyko zdrowotne związane z terroryzmem radiologicznym i nuklearnym    145
Medyczne postępowanie ratownicze i lecznicze    146
Sposoby zapobiegania terroryzmowi radiologicznemu i nuklearnemu 148
Podsumowanie      151

10.Profilaktyka i leczenie zaburzeń zdrowotnych u ofiar zdarzeń radiacyjnych – Marek. K. Janiak      155
Przygotowanie personelu ratowniczego     155
Postępowanie z ofiarami zdarzeń radiacyjnych    157

11.Zaburzenia psychiczne i pomoc ofiarom zdarzeń radiacyjnych – Olaf E Truszczyński, Marek. K. Janiak 168
Zaburzenia psychiczne o charakterze ostrym i przewlekłym  169
Czynniki wpływające na intensywność reakcji psychicznych
wywołanych przez zdarzenia radiacyjne    172
Przeciwdziałanie i leczenie zaburzeń psychicznych    173
Skorowidz    176