Młodzi emeryci w Polsce

• Druk: Warszawa, 2014
• Autor: Anna Pawlina, Katarzyna Suwada, Łukasz Krzyżowski, Wojciech Kowalik
• Wydawca: Scholar

W Polsce proces starzenia się ludności postępuje bardzo szybko, co zmienia kształt „polskiej kultury starości”. Na potrzeby niniejszej książki termin ten definiujemy jako zestaw norm i praktyk społeczno-kulturowych – realizowanych zarówno przez osoby starsze, jak i osoby młode wobec osób starszych – szczególnie istotnych na dalszych etapach życia. W naszych badaniach skoncentrowaliśmy się na „młodych” emerytach, a więc takich, którzy formalnie przeszli na emeryturę w okresie ostatnich pięciu lat. Ich doświadczenie emerytury jest więc krótkie, można powiedzieć, że są w fazie przejściowej pomiędzy kolejnymi etapami życia – pomiędzy późną dorosłością a starością. Ale jest to okres kluczowy, jeżeli chcemy gruntownie poznać doświadczenie starzenia się i uchwycić bieg życia jednostki w całej jego złożoności. Przejście na emeryturę może być postrzegane jako znaczący moment w życiu człowieka. Ma on wpływ nie tylko na jednostkę przechodzącą na emeryturę, ale oddziaływa również na innych ludzi: członków rodziny, współpracowników, przyjaciół i znajomych. Jest więc kluczowy dla wielu wymiarów relacji społecznych. Pojawia się jednak pytanie, czy stanowi on punkt zwrotny w wymiarze tożsamościowym człowieka, czy w zasadniczy sposób odbija się na sposobie definiowania samego siebie i odnajdywania się w otaczającej rzeczywistości społecznej. Odpowiedź na to pytanie nie może być (i nie jest) odpowiedzią łatwą. Moment przechodzenia na emeryturę, jak i sam czas emerytury, nie jest bowiem doświadczeniem jednorodnym.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-698-3
• ISBN druku: 978-83-7383-698-3
• Liczba stron: 178

SPIS TREŚCI
Wstęp  7
Rozdział 1
Społeczno-kulturowe konteksty przechodzenia na emeryturę  11
1.1. Kulturowe konteksty starzenia się społeczeństw  11
1.2. Między pracą a emeryturą. Wokół mglistej koncepcji przechodzenia
na emeryturę   16
1.2.1. Trendy w zakresie pracy i przechodzenia na emeryturę   16
1.2.2. Teorie wyjaśniające (wczesną) dezaktywizację zawodową
osób starszych   20
1.2.3. Czy tylko aktywność produktywna?   25
1.2.4. Emerytura jako etap w biegu życia człowieka – znaczenia  28
1.3. Przechodzenie na emeryturę w Polsce. Przegląd literatury
i badań ogólnopolskich  29
1.3.1. Statystyczny obraz polskiego emeryta   33
1.4. Podsumowanie  35
Rozdział 2
Metodologia badań własnych  37
2.1. Pogłębiony wywiad indywidualny   38
2.2. Analiza debaty prasowej  40
2.3. Konstrukcja próby i metody jej doboru  43
Rozdział 3
Wizerunki emerytów i osób starszych w przestrzeni medialnej  45
3.1. Starość i reforma emerytalna w debacie prasowej – analiza ilościowa  47
3.2. Różne wizje systemu emerytalnego  52
3.3. Procesy demograficzne w dyskursie prasowym  66
3.4. Różne oblicza życia i przestrzenie aktywności na emeryturze  70
3.5. Podsumowanie  79
Rozdział 4
Czynniki wpływające na strategie przechodzenia na emeryturę
w polskich… kulturach starości  81
4.1. Formalne warunki przejścia na emeryturę  81
4.1.1. Stare zasady nabywania prawa do świadczenia emerytalnego  81
4.1.2. Nowe zasady nabywania prawa do świadczenia emerytalnego   83
4.1.3. Emerytury pomostowe   84
4.2. Czynniki wypychające z rynku pracy   86
4.2.1. Stan zdrowia   86
4.2.2. Przyczyny rodzinne lub związane z opieką nad innymi   89
4.2.3. Utrata/brak możliwości znalezienia pracy  91
4.2.4. Relacje ze współpracownikami   93
4.3. Czynniki przyciągające do życia na emeryturze   95
4.3.1. Zasłużony odpoczynek   96
4.3.2. Stabilne źródło dochodu   97
4.3.3. Ucieczka przed niepewnością   98
4.4. Strategie przechodzenia na emeryturę   100
4.4.1. Proces przygotowań do przejścia na emeryturę   100
4.4.2. Moment przejścia na emeryturę   103
4.4.3. Uzasadnienia i emocje towarzyszące przechodzeniu na emeryturę   104
4.4.4. Pierwsze dni na emeryturze  111
4.4.5. Ocena decyzji o przejściu na emeryturę z perspektywy czasu   112
4.5. Wyobrażenia o emeryturze i plany emerytalne    113
4.6. Podsumowanie. Typy emerytów a obierane strategie emerytalne  117
Rozdział 5
Tożsamość „młodych” emerytów….
Doświadczenie przechodzenia na emeryturę w społeczeństwie polskim  119
5.1. Tożsamość w biegu życia   119
5.2. Cztery strategie radzenia sobie z przechodzeniem na emeryturę
polskich emerytów  121
5.2.1. Zadowoleni pracujący „młodzi” emeryci   123
5.2.2. Niezadowoleni pracujący „młodzi” emeryci  128
5.2.3. Zadowoleni niepracujący „młodzi” emeryci  132
5.2.4. Niezadowoleni niepracujący „młodzi” emeryci  138
5.3. „Młodzi” emeryci w otaczającym ich świecie  142
5.4. Podsumowanie  148
Zakończenie   154
Bibliografia  163
Aneks 1. Lista badanych  172
Aneks 2. Lista cytowanych artykułów prasowych  175
Informacja o Autorach  175