Spis treści
Wykaz skrótów............................................................................................. 7
Wykaz schematów ...................................................................................... 8
Wstęp ............................................................................................... 10
Rozdział 1. Stanowienie prawa podatkowego.......................................... 13
1.1. Czym jest stanowienie prawa podatkowego?........................ 13
1.2. Czym jest prawo podatkowe?............................................... 14
1.3. Dwa przeciwstawne sposoby pojmowania stanowionego prawa podatkowego............................................................... 19
1.4. Kształtowanie treści materialnej prawa podatkowego – problemy podstawowe................................................................ 25
1.5. Empiryczne zasady legislacji podatkowej – próba syntezy.. 35
1.6. Dobra wiara w procesie tworzenia treści przepisów prawa podatkowego......................................................................... 41
1.7. „Inwestycje legislacyjne” w materialnym prawie podatkowym, czyli stanowienie prawa w złej wierze........................ 49
1.8. Tworzenie treści przepisów prawa podatkowego – w stronę racjonalnego modelu............................................................. 53
1.9. Od czego zależy wzrost albo spadek efektywności fiskalnej prawa podatkowego?............................................................. 59
1.10. Pięć podstawowych postulatywnych zasad rządzących tworzeniem prawa podatkowego................................................. 66
1.11. Charakterystyka ewolucji materialnego prawa podatkowego minionego dwudziestolecia – najistotniejsze cechy.............. 71
1.12. Legalizm procesu tworzenia treści przepisów prawa podatkowego.................................................................................. 79
1.13. Czy współczesny ustrój daje szansę tworzenia dobrego prawa podatkowego?....................................................................... 85
1.14. Przepisy przejściowe w materialnym prawie podatkowym.. 103
1.15. Konkluzje.............................................................................. 108
Rozdział 2. Istotne elementy normatywnej konstrukcji podatku............. 109
2.1. Normatywne elementy konstrukcji podatku......................... 109
2.2. Swoista podmiotowość prawno-podatkowa w podatkach pośrednich............................................................................. 111
2.3. Przedmiot opodatkowania jako normatywny element konstrukcji podatku..................................................................... 117
2.4. Subiektywna teoria przedmiotu opodatkowania................... 120
2.5. Podstawa opodatkowania – problemy sporne....................... 122
2.6. Stawki podatkowe jako normatywny element konstrukcji podatku.................................................................................. 125
2.7. Warunki płatności zobowiązania podatkowego jako element konstrukcji podatku............................................................... 126
2.8. Zobowiązanie podatkowe – istota......................................... 127
2.9. Ulgi podatkowe jako normatywny element konstrukcji podatku...................................................................................... 130
2.10. Zwrot podatku jako fakultatywny element konstrukcji podatku........................................................................................... 131
2.11. Księgi (ewidencje) podatnika jako fakultatywny element konstrukcji podatku............................................................... 133
2.12. Miejsce podmiotowej sukcesji praw i obowiązków w materialnym prawie podatkowym................................................. 135
2.13. Deklaracje podatkowe – problemy podstawowe................... 137
Rozdział 3. Interpretacja prawa podatkowego......................................... 141
3.1. Czym jest interpretacja przepisów prawa podatkowego?..... 141
3.2. Pluralizm interpretacyjny – istota problemu......................... 144
3.3. Dogmatyka przepisów materialnego prawa podatkowego.... 146
3.4. Urzędowa interpretacja przepisów prawa podatkowego a poglądy prawne podmiotów prawa podatkowego i judykatury. 148
3.5. Proces interpretacji przepisów prawa podatkowego............. 159
3.6. Zasada analogii w wykładni prawa podatkowego................. 162
3.7. Podmioty prawa podatkowego nie powinny być represjonowane za brak umiejętności przewidywania przyszłych poglądów prawnych judykatury na temat przepisów podatkowych.................................................................................. 163
3.8. Sola scriptura – przeciwieństwo subiektywnej teorii interpretacji przepisów prawa podatkowego................................ 173
3.9. Sądowa interpretacja przepisów prawa podatkowego.......... 177
3.10. Etyka obywatelska w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego......................................................................... 184
3.11. Konkluzje.............................................................................. 188
Rozdział 4. Stosowanie prawa podatkowego........................................... 190
4.1. Problemy pojęciowe.............................................................. 190
4.2. Podmioty stosujące prawo podatkowe.................................. 193
4.3. Bezpośrednie stosowanie przepisów prawa UE.................... 205
4.4. Wsteczne stosowanie prawa podatkowego – pojemny wyjątek od zasady............................................................................... 207
4.5. Nadużycie prawa podatkowego............................................ 208
4.6. Unikanie opodatkowania w procesie stosowania prawa podatkowego............................................................................. 209
4.7. Stosowanie prawa podatkowego będące schematem podatkowym................................................................................... 212
4.8. Czy „agresywne planowanie podatkowe” jest stosowaniem prawa podatkowego?............................................................. 215
4.9. Zasada dyskontynuacji części szczegółowej materialnego prawa podatkowego .............................................................. 217
4.10. Bezprawność prawnopodatkowa........................................... 219
4.11. Trzy odmienne postawy podmiotów stosujących prawo podatkowe (albo go niestosujących) ........................................ 221
4.12. Sądowe stosowanie prawa podatkowego, czyli skutki „kurateli” sądów nad „nieudolnym” (jakoby) prawodawcą podatkowym.......................................................................... 223
4.13. Czy podatnicy masowo, a przede wszystkim świadomie uczestniczyli w oszustwach podatkowych?.......................... 231
4.14. Stosowanie prawa podatkowego w świetle pojęcia „dobrej wiary” oraz kryterium „dochowania należytej staranności”. 236
4.15. Konkluzje.............................................................................. 239
Podsumowanie – pięć wadliwych (błędnych) założeń dotyczących współczesnego prawa podatkowego...................................................................... 241
Bibliografia ............................................................................................... 245
Akty prawne ............................................................................................... 253
Orzecznictwo sądów administracyjnych...................................................... 254
Orzecznictwo TK......................................................................................... 254
Orzecznictwo TSUE.................................................................................... 257
Inne dokumenty........................................................................................... 258
