Neurologia wieku podeszłego
Autorzy książki, reprezentujący różne dziedziny nauki i różne specjalizacje medyczne, przygotowali doskonały podręcznik, w którym dzielą się wiedzą na temat najnowszych osiągnięć w badaniach i praktyce klinicznej dotyczących złożonych problemów chorych neurologicznie osób starszych. Diagnoza neurologiczna może być trudniejsza w przypadku starszych pacjentów, u których objawy kliniczne są często nietypowe, wywiad niełatwy do uzyskania, badania trudniejsze do interpretacji, a znane objawy neurologiczne często wieloczynnikowe.
W części pierwszej zostały zawarte zagadnienia demograficzne, prawne i biologiczne dotyczące seniorów i procesu starzenia się.
Część druga jest poświęcona zagadnieniom klinicznym – diagnostyce, profilaktyce oraz leczeniu schorzeń i zaburzeń neurologicznych.
Neurologia wieku podeszłego łączy wiedzę i doświadczenie ekspertów, którzy przygotowali książkę nie tylko wszechstronną pod względem zakresu, lecz także z istotnym praktycznym naciskiem na wskazówki dotyczące postępowania z pacjentami starszymi z zaburzeniami neurologicznymi.
Książka z pewnością zainteresuje neurologów, psychiatrów, psychologów klinicznych, geriatrów, lekarzy POZ oraz osoby przygotowujące się do egzaminów specjalizacyjnych.
- Kategorie:
- Redakcja: Agnieszka Gorzkowska, Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-01-22891-0
- ISBN druku: 978-83-01-22757-9
- Liczba stron: 900
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Przedmowa XXVII 1. Proces starzenia się ludności Polski – o wyłaniających się wyzwaniach zdrowotnych, społecznych, gospodarczych i politycznych – Piotr Szukalski 1 Wprowadzenie 1 Przyczyny starzenia się ludności 2 Specyfika przebiegu starzenia się ludności 6 Wyzwania społeczne, polityczne i gospodarcze 8 Wyzwania dla sfery zdrowia publicznego 11 2. Senior w polskim porządku prawnym – Patrycja Potejko 15 Definicja terminu „osoba starsza” 16 Senior na gruncie prawa cywilnego 17 Zdolność do czynności prawnych 17 Ubezwłasnowolnienie 19 Wady oświadczenia woli 24 Pełnomocnictwo 26 Testament 27 Umowa darowizny 29 Dożywocie 32 Obowiązek alimentacyjny 34 Senior w postępowaniu cywilnym 35 Senior na gruncie prawa karnego 36 Senior jako świadek w postępowaniu karnym i cywilnym 43 3. Zjawisko starzenia 47 Teorie ewolucyjne – Dominika Włoch-Salamon 47 Teorie komórkowe – Grzegorz Tylko 57 4. Choroby naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego u osób starszych – Adam Kobayashi 75 Epidemiologia 75 Etiopatogeneza 76 Definicja i kryteria diagnostyczne 80 Badania i metody diagnostyczne 81 Tomografia komputerowa 81 Rezonans magnetyczny 83 Angiografia 85 Inne metody diagnostyczne 85 Diagnostyka różnicowa 86 Leczenie 87 Profilaktyka pierwotna 87 Leczenie ostrej fazy udaru mózgu 88 Leczenie udaru niedokrwiennego mózgu 89 Leczenie udaru krwotocznego 93 Leczenie krwotoku podpajęczynówkowego 93 Profilaktyka wtórna udaru mózgu 93 Rehabilitacja 94 5. Nowotwory układu nerwowego w wieku podeszłym – Jacek Kunicki, Tomasz Mandat 97 Epidemiologia 97 Etiopatogeneza 100 Definicja i kryteria rozpoznania 101 Badania i metody diagnostyczne 101 Diagnostyka różnicowa 104 Leczenie 105 Glejaki (glejak wielopostaciowy) 106 Oponiaki 108 Gruczolaki przysadki mózgowej 110 Nowotwory kąta mostowo-móżdżkowego (osłoniaki nerwu VIII) 110 Nowotwory kanału kręgowego 111 Nowotwory wtórne – przerzutowe 111 6. Infekcje układu nerwowego u osób starszych – Joanna Zajkowska, Agata Czarnowska 117 Epidemiologia 117 Etiopatogeneza 117 Definicja i kryteria rozpoznania 118 Objawy kliniczne infekcji ośrodkowego układu nerwowego 118 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 121 Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 122 Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 124 Grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 125 Nowotworowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 125 Zapalenie mózgu 125 Kleszczowe zapalenie mózgu 126 Opryszczkowe zapalenie mózgu 127 Zapalenie móżdżku i pnia mózgu 128 Zapalenie rdzenia kręgowego 129 Ropień/ropniak 129 Ropień mózgu 129 Zapalenie kręgosłupa i tkanek przykręgosłupowych 130 Zapalenie obwodowego układu nerwowego 132 Badania i metody diagnostyczne neuroinfekcji 134 Badanie PMR 134 Neuroobrazowanie 136 Diagnostyka różnicowa 137 Leczenie 138 Leczenie ropnia mózgu/kręgosłupa 139 7. Autoimmunologiczne zapalenia mózgu u osób starszych – Robert Bonek 141 Zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał przeciwko receptorom NMDA (ang. N-methyl-D-aspartate; kwas N-metylo-D-asparaginowy) 143 Epidemiologia 143 Patogeneza i obraz patologiczny 144 Kryteria diagnostyczne 144 Obraz kliniczny 145 Badania diagnostyczne 146 Diagnostyka różnicowa 147 Leczenie 148 Limbiczne zapalenie mózgu 148 Patofizjologia – receptory i przeciwciała 148 Epidemiologia 149 Kryteria diagnostyczne 150 Objawy kliniczne 150 Badania diagnostyczne 151 Diagnostyka różnicowa 153 Leczenie 154 Limbiczne zapalenie mózgu z przeciwciałami przeciwko kinazie adenylanowej 5 154 Definicja 154 Epidemiologia 154 Patogeneza i obraz patologiczny 155 Objawy kliniczne i przebieg choroby 156 Badania diagnostyczne. 156 Diagnostyka różnicowa 156 Leczenie 156 Zapalenie pnia mózgu Bickerstaffa 157 Definicja i status nozologiczny 157 Epidemiologia 157 Patogeneza i obraz patologiczny 158 Kryteria diagnostyczne 158 Objawy kliniczne i przebieg choroby 159 Badania diagnostyczne 159 Diagnostyka różnicowa 160 Leczenie 160 8. Stwardnienie rozsiane u osób starszych – Ewa Krzystanek 165 Epidemiologia 165 Etiopatogeneza i objawy 166 Definicja i kryteria rozpoznania 168 Badania i metody diagnostyczne 172 Diagnostyka różnicowa 175 Leczenie 178 9. Bóle głowy u osób starszych – Izabela Domitrz 183 Epidemiologia 183 Etiopatogeneza 183 Definicja i kryteria rozpoznania 184 Diagnostyka różnicowa bólów głowy 185 Migrena 185 Ból głowy typu napięciowego 188 Śródsenny ból głowy 190 Neuralgia trójdzielna 191 Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnicy skroniowej 192 Ból głowy w przemijających napadach niedokrwiennych mózgu 193 Ból głowy w dokonanym udarze niedokrwiennym 194 Ból głowy w krwotocznym udarze mózgu 195 Ból głowy w krwotoku podpajęczynówkowym 196 Pourazowe bóle głowy 196 Guz mózgu 197 Choroby oczu 197 Metaboliczne bóle głowy 198 Bóle głowy związane z różnymi substancjami egzogennymi 198 Sercowy ból głowy 199 Leczenie 200 10. Jak diagnozować i leczyć napady padaczkowe oraz padaczkę u osób starszych – Joanna Jędrzejczak 203 Wprowadzenie 203 Epidemiologia rozpowszechnienia napadów i padaczki u osób starszych 204 Definicja padaczki i kryteria diagnozy 204 Etiopatogeneza padaczki u osób starszych 206 Choroby naczyniowo-mózgowe 206 Choroby małych naczyń i mikronaczyń 208 Inne choroby naczyniowo-mózgowe 208 Wpływ trombolizy na napady 208 Padaczka i późniejszy rozwój chorób naczyniowo-mózgowych 210 Padaczka związana z otępieniem 212 Padaczka o podłożu immunologicznym 214 Badania i metody diagnostyczne 215 Obraz kliniczny napadów 215 Diagnostyka różnicowa 216 Badania diagnostyczne 222 Badania neuroobrazujące 225 Leczenie 228 Optymalna jakość życia 233 Opieka zespołowa 234 Uwzględnienie chorób współistniejących 235 Podsumowanie 236 11. Choroba Alzheimera i inne otępienia w starszym wieku – Agnieszka Gorzkowska, Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec 241 Otępienie 241 Choroba Alzheimera 245 Epidemiologia 245 Etiopatogeneza i czynniki ryzyka 245 Definicja i kryteria rozpoznania 247 Badania i metody diagnostyczne 254 Diagnostyka różnicowa 255 Leczenie 257 Otępienie naczyniopochodne 259 Epidemiologia 259 Etiopatogeneza i czynniki ryzyka 259 Definicja i kryteria rozpoznania 260 Diagnostyka 261 Diagnostyka różnicowa 263 Leczenie 263 Otępienie czołowo-skroniowe 264 Epidemiologia 265 Etiopatogeneza 265 Kryteria rozpoznania 265 Diagnostyka i diagnostyka różnicowa 266 Leczenie 269 Otępienie ciał Lewy’ego 270 Otępienie z ciałami Lewy’ego 270 Epidemiologia 270 Etiopatogeneza 270 Definicja i kryteria rozpoznania 271 Podstawowe kryteria diagnostyczne 272 Objawy wspierające rozpoznanie 273 Badania i metody diagnostyczne 274 Diagnostyka różnicowa 276 Leczenie 276 Choroba Parkinsona z otępieniem 278 Epidemiologia 278 Etiopatogeneza 278 Definicja i kryteria rozpoznania 279 Badania i metody diagnostyczne 279 Diagnostyka różnicowa 279 Leczenie 280 Łagodne zaburzenia poznawcze 280 Definicja i epidemiologia 280 Etiopatogeneza 281 Diagnostyka 281 Leczenie 281 12. Choroby pozapiramidowe w starszym wieku – Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec, Agnieszka Gorzkowska 287 Łagodne objawy parkinsonowskie 287 Epidemiologia 287 Etiopatogeneza 287 Definicja i kryteria rozpoznania 288 Badania i metody diagnostyczne 289 Diagnostyka różnicowa 289 Leczenie 290 Choroba Parkinsona 290 Epidemiologia 290 Etiopatogeneza 291 Definicja i kryteria rozpoznania 292 Objawy pozaruchowe w chorobie Parkinsona 294 Badania i metody diagnostyczne 295 Diagnostyka różnicowa 299 Leczenie 300 Postępujące porażenie nadjądrowe 308 Epidemiologia 308 Etiopatogeneza 308 Definicja i kryteria rozpoznania 309 Badania i metody diagnostyczne 311 Diagnostyka różnicowa 315 Leczenie 316 Zanik wieloukładowy 316 Epidemiologiam 316 Etiopatogeneza 316 Definicja i kryteria rozpoznania 317 Badania i metody diagnostyczne 320 Diagnostyka różnicowa 323 Leczenie 323 Zwyrodnienie korowo-podstawne 324 Epidemiologia 324 Etiopatogeneza 324 Definicja i kryteria rozpoznania 324 Badania i metody diagnostyczne 326 Diagnostyka różnicowa 328 Leczenie 328 Choroba Huntingtona 328 Epidemiologia 328 Etiopatogeneza 329 Definicja i kryteria rozpoznania 329 Badania i metody diagnostyczne 330 Diagnostyka różnicowa 331 Leczenie 331 13. Choroby nerwowo-mięśniowe u osób starszych – Marta Banach, Justyna Pigońska 337 Wprowadzenie 337 Choroby mięśni 339 Miopatie 339 Miopatie mitochondrialne 342 Miopatie zapalne 345 Miopatie toksyczne 349 Miopatie endokrynne 355 Dystrofia miotoniczna 356 Choroby złącza nerwowo-mięśniowego 362 Miastenia 362 Zespół Lamberta-Eatona (LEMS) 366 Wrodzone zespoły miasteniczne 368 Choroby neuronu ruchowego 369 Stwardnienie zanikowe boczne (ALS) 369 Choroby splotu ramiennego 372 Choroby nerwów obwodowych 378 Zespół cieśni nadgarstka 379 Polineuropatie 382 Polineuropatie zapalne 386 Zespół Guillaina-Barrégo-Strohla (GBSS) 386 Przewlekła polineuropatia demielinizacyjna (CIDP) 389 Neuropatia cukrzycowa 391 Neuropatie spowodowane układowym zapaleniem naczyń 395 Obwodowa neuropatia wywołana lekami 402 Podsumowanie 409 14. Pourazowe uszkodzenia układu nerwowego w wieku senioralnym – Paweł Sokal 417 Wprowadzenie 417 Urazy czaszkowo-mózgowe w wieku senioralnym 418 Diagnostyka 418 Urazy czaszkowo-mózgowe 419 Leczenie operacyjne 422 Leczenie zachowawcze 426 Urazy kręgosłupa 427 Profilaktyka 432 15. Problemy farmakoterapii w populacji osób starszych – Jarosław Woroń, Barbara Gryglewska 437 Wprowadzenie 437 Zmiany farmakokinetyki i farmakodynamiki leków w procesie starzenia 437 Nieprawidłowości farmakoterapii 439 Efekty kliniczne farmakoterapii jatrogenizacyjnej 440 Interakcje lekowe – czynniki ryzyka i typy interakcji 444 Istotne klinicznie interakcje lekowe 446 Decyzje terapeutyczne u osób starszych – uwarunkowania 450 16. Zaburzenia neurologiczne indukowane przez leki u osób starszych – Jarosław Woroń 455 Niekorzystny wpływ psychofarmakoterapii na farmakoterapię bólu 456 Polekowe zaburzenia pamięci 458 Bóle głowy indukowane farmakoterapią 459 Charakterystyka polekowego bólu głowy 460 Upadki i zaburzenia chodu indukowane farmakoterapią 461 Leki indukujące neuropatię obwodową 461 Leki indukujące jako działanie niepożądane zaburzenia smaku 462 Indukowane przez leki zaburzenia ruchowe 464 Prodepresyjne działanie farmakoterapii 466 17. Neurorehabilitacja w wieku podeszłym 469 Problemy neurorehabilitacji osób starszych – Iwona Sarzyńska-Długosz 469 Wprowadzenie 469 Neurorehabilitacja osób starszych 470 Upadki 471 Niedożywienie 474 Zespół pogorszenia wydolności fizycznej wskutek unieruchomienia 475 Rehabilitacja neuropsychologiczna osób starszych – Alina Borkowska 479 Wprowadzenie 479 Czym jest terapia neuropsychologiczna? 480 Rehabilitacja neuropsychologiczna a nasilenie zmian poznawczych 481 Rehabilitacja neuropsychologiczna w poprawie procesów komunikacji 489 Podstawy skuteczności rehabilitacji neuropsychologicznej 492 18. Problemy logopedyczne wieku podeszłego – Klaudia Kluj-Kozłowska 497 Wprowadzenie 497 Zaburzenia mowy w okresie późnej dorosłości 498 Zmiany w mowie i komunikacji wynikające z fizjologicznego procesu starzenia się 498 Zmiany w mowie i komunikacji wynikające z chorób neurozwyrodnieniowych 503 Zaburzenia mowy i języka w chorobach naczyniowych 519 Zaburzenia połykania 520 Diagnoza neurologopedyczna 522 Terapia neurologopedyczna pacjenta 525 19. Problemy stomatologiczne w schorzeniach neurologicznych wieku podeszłego – Hanna Hüpsch-Marzec 531 Wprowadzenie 531 Zaburzenia wydzielania śliny 531 Halitoza 534 Zespół pieczenia jamy ustnej 537 Bruksizm 539 Niedobór witaminy D – wspólny problem neurologów i stomatologów 545 Zaburzenia smaku w chorobach neurologicznych 547 Zmęczenie w chorobach neurologicznych – wpływ na jamę ustną 549 Choroby neurodegeneracyjne, związki z mikroflorą i chorobami jamy ustnej 550 Komunikowanie się personelu gabinetu stomatologicznego z osobami cierpiącymi na demencję 554 Zapobieganie upadkom w gabinecie stomatologicznym pacjentów obciążonych chorobami neurologicznymi 556 20. Problemy neurologiczne po transplantacji u pacjenta osiągającego wiek senioralny – Joanna Musialik 565 Neurotoksyczność leków immunosupresyjnych 566 Encefalopatia 568 Zespół tylnej odwracalnej encefalopatii 569 Drgawki 571 Neuroinfekcje związane z przeszczepianiem narządów 572 Incydenty mózgowo-naczyniowe 574 21. Aktywność fizyczna w schorzeniach neurologicznych wieku podeszłego – Jarosław Cholewa, Joanna Cholewa 579 Rekomendacje AF dla osób starszych 580 AF w stwardnieniu rozsianym (MS) 582 Programowanie AF 582 Podsumowanie 583 AF w zespołach otępiennych 584 Programowanie AF 584 Podsumowanie 586 AF w chorobie Parkinsona (PD) 587 Programowanie AF 587 Podsumowanie 590 AF w migrenie 590 Programowanie AF 591 Podsumowanie 592 AF w udarach mózgu 592 Programowanie AF 593 Podsumowanie 595 Podsumowanie rozdziału 595 22. Opieka paliatywna dla osób starszych – Wojciech Leppert, Grzegorz Loroch, Maria Forycka 599 Definicje opieki paliatywnej 599 Opieka paliatywna dla osób starszych – wskazania i kwalifikacja 601 Wielolekowość i polipragmazja 608 Geriatryczna opieka paliatywna 608 Zasady leczenia bólu u osób starszych 610 Przewlekłe nudności i wymioty 618 Zaparcie stolca wywołane opioidami 623 Duszność 628 23. Zaburzenia nastroju i zachowania u osób starszych – Aleksandra Skiba, Piotr Gałecki 645 Wprowadzenie 645 Zaburzenia nastroju 645 Zaburzenia afektywne dwubiegunowe w wieku podeszłym 646 Zaburzenia depresyjne w wieku podeszłym 648 Inne zaburzenia psychiczne w grupie osób starszych 652 Zaburzenia zachowania 653 Podsumowanie 654 24. Odwracalne zaburzenia poznawcze późnego wieku – Alicja Klich-Rączka, Karolina Piotrowicz 657 Wprowadzenie 657 Rozpowszechnienie 659 Ostre odwracalne zaburzenia poznawcze 660 Diagnostyka 661 Patofizjologia 661 Czynniki ryzyka majaczenia 662 Postępowanie i leczenie 663 Przewlekłe odwracalne zaburzenia funkcji poznawczych 664 Zaburzenia funkcji poznawczych w cukrzycy 664 Zaburzenia funkcji poznawczych w chorobach tarczycy 666 Odwracalne zaburzenia poznawcze w chorobach nerek 668 Zaburzenia poznawcze w niewydolności wątroby 670 Zaburzenia funkcji poznawczych w niedoborze witaminy B12 673 Zaburzenia poznawcze w niedoborze kwasu foliowego 675 Zaburzenia poznawcze w anemii 676 Zaburzenia funkcji poznawczych w niedoborze sodu 676 Choroby układu krążenia a odwracalne zaburzenia poznawcze 677 Zaburzenia funkcji poznawczych w chorobach układu oddechowego 679 25. Śpiączka w wieku podeszłym – Kornelia Kędziora-Kornatowska 685 Wprowadzenie 685 Możliwe przyczyny śpiączki 687 Epidemiologia 688 Kliniczne rozpoznanie śpiączki u osób w wieku podeszłym 688 Diagnostyka – badania dodatkowe 691 Diagnostyka różnicowa 692 Leczenie 693 Rokowanie 694 26. Zaburzenia snu u osób w starszym wieku – Adam Wichniak, Aleksandra Wierzbicka 697 Wprowadzenie 697 Fizjologia snu 698 Zasady diagnozowania zaburzeń snu 700 Bezsenność 701 Zaburzenia oddychania związane ze snem 706 Hipersomnie pochodzenia ośrodkowego 708 Zaburzenia rytmu okołodobowego snu i czuwania 711 Parasomnie 712 Zaburzenia ruchowe związane ze snem 714 Podsumowanie 716 27. Zespoły bólowe w wieku senioralnym – Magdalena Kocot-Kępska 721 Epidemiologia bólu u osób w wieku podeszłym 723 Etiopatogeneza bólu 725 Zmiany zachodzące w procesach nocycepcji wraz z wiekiem człowieka 727 Kliniczna ocena pacjenta w wieku podeszłym z bólem 728 Zasady leczenia bólu u chorych w wieku podeszłym 731 Metody leczenia bólu u chorych w wieku podeszłym 732 Farmakoterapia 733 Metody niefarmakologiczne 743 28. Drżenie u osób starszych – Klaudia Plinta, Beata Łabuz-Roszak, Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec 747 Wprowadzenie 747 Podział drżenia 747 Właściwości drżenia 748 Najczęstsze postacie drżenia 750 Drżenie fizjologiczne 750 Drżenie samoistne 750 Drżenie ortostatyczne 754 Drżenie w chorobie Parkinsona 754 Drżenie w chorobie Wilsona 756 Drżenie dystoniczne 756 Drżenia neuropatyczne 757 Drżenie móżdżkowe 757 Drżenie Holmesa (dawniej śródmózgowiowe/czerwienne/wzgórzowe) 757 Drżenie podniebienia 758 Drżenie polekowe oraz toksyczne 758 29. Zawroty głowy i zaburzenia równowagi u osób starszych – Zyta Beata Wojszel, Marta Świętek, Michał Świętek, Łukasz Magnuszewski 763 Epidemiologia 763 Etiopatogeneza 764 Definicja i kryteria rozpoznania 767 Badania i metody diagnostyczne 770 Diagnostyka różnicowa 775 Leczenie 777 30. Upadki osób starszych – Elżbieta Mirek, Magdalena Filip, Karolina Piotrowicz, Jerzy Gąsowski 785 Epidemiologia 785 Fizjologia równowagi i kontroli posturalnej 786 Starzenie się – równowaga i kontrola posturalna a upadki 789 Przyczyny upadków 791 Czynniki wewnątrzpochodne upadków 791 Czynniki środowiskowe (zewnątrzpochodne) upadków 794 Medyczne uwarunkowania upadków w starości 799 Skutki zdrowotne upadków 803 31. Neurologiczne zespoły paranowotworowe u osób w wieku podeszłym – Joanna Rybacka-Mossakowska, Sławomir Michalak 807 Epidemiologia 807 Etiopatogeneza 808 Definicja i kryteria rozpoznania 812 Badania i metody diagnostyczne 820 Diagnostyka różnicowa 824 Leczenie 827 Diagnostyka laboratoryjna neurologicznych zespołów paranowotworowych – Izabela Gumółka 828 Metoda immunofluorescencji pośredniej (IIFT) 830 Metoda CBA 833 Inne laboratoryjne metody diagnostyczne 837 Dokładnie określone przeciwciała onkoneuralne 838 Częściowo scharakteryzowane przeciwciała onkoneuralne 839 32. Neurologiczne zespoły niedoborowe w wieku podeszłym – Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec, Agnieszka Gorzkowska, Kornelia Kędziora-Kornatowska 845 Wprowadzenie 845 Niedobór witaminy B1 (tiaminy) 847 Niedobór witaminy B3 (niacyny, witaminy PP) 849 Niedobór witaminy B6 (pirydoksyny) 850 Niedobór witaminy B9 (kwasu foliowego) 851 Niedobór witaminy B12 (kobalaminy) 853 Niedobór witaminy D 856 Niedobór witaminy E 858 Odrębności wieku podeszłego 860 Skorowidz 863