Nil nisi veritas
Jacek Matuszewaski to osobowość zawsze pełna pasji twórczej, polemicznej, nauczycielskiej bądź pozaakademickiej, ujawniającej się w działaniach obywatelskich i wspólnotowych. Dorobek naukowy Jubilata to ponad sto różnorodnych publikacji, zapewnia Mu on znaczące oraz trwałe miejsce w historii polskiej nauki prawa, jak też w historii tout court. Dzięki bogactwu treści Jego prac, a także celnej formie wypowiedzi, starannie i jasno dobranym słowom, ciętym, ale i błyskotliwym sformułowaniom Jego wpływ na współczesną kulturę prawną, nie tylko naszego środowiska, jest niebagatelny. Nie wszystkie planowane prace udało Mu się do tej pory zakończyć. Możemy oczekiwać dalszych studiów nad testamentem Bolesława Krzywoustego idących w kierunku rewizji poglądów dotychczasowej historiografii nadających mu tak ważne znaczenie ustrojowe. W sferze zainteresowań J. S. Matuszewskiego znajdują się również badania nad dziejami polskiego podpisu, także problemu znaczącego nie tylko w sferze stosunków prawnych. Profesor prezentuje wyraźną skłonność naukową wynikającą z przekonania, że znacznie efektywniejsze są wyniki badań prowadzone przez więcej niż jedną osobę. Zapewnia to bowiem wielostronne, niemożliwe do uzyskania przez jedną osobę spojrzenie na opracowywane materiały, jak też pomaga uchronić przed pochopnymi wnioskami.
Jacek Matuszewski – znamienne pasje w uprawianiu historii prawa, W. Witkowski 9
Dzieje skarbowości polskiej i jej prawa w pracach dr. hab. Jacka Matuszewskiego, C. Kosikowski 27
Bibliografia prac naukowych prof. zw. dr. hab. Jacka Matuszewskiego, J. Machut-Kowalczyk 39
„Species pertinentes ad vectigal”, czyli co miał na myśli Aelius Marcianus, A. Pikulska-Radomska 51
Kilka uwag o swobodzie kształtowania stosunków prawnych w prawie starożytnego Bliskiego Wschodu, L. Fijałkowska 61
Z badań nad operacjami majątkowymi w średniowiecznym Krakowie, Z. Rymaszewski 69
„Kwestia końska” w polskim ustawodawstwie średniowiecznym, J. Szymczak 81
Rękopisy Statutu krakowsko-warckiego z 1421/1423 roku, W. Uruszczak 99
Urzędnicy Koniecpolskich – starostów sieradzkich 1455–1481, A. Szymczakowa 115
Postępowanie przed sądem panującego o zwrot zabranych przez niego dóbr ziemskich w Polsce od XIII do połowy XV wieku, K. Goźdź-Roszkowski 131
Weichbild magdeburski w rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej nr 4405, M. Mikuła 147
Księga ławnicza w życiu późnośredniowiecznego Pleszewa (1494–1501), Kozak 161
Dziedziczenie urzędów w austriackim rodzie von Puchheim, T. Kruszewski 173
Marszałkowie koronni w świetle konstytucji sejmowych z lat 1504–1699. Z badań nad urzędami centralnymi Rzeczypospolitej szlacheckiej, J. Malec 191
Pitavalik małomiasteczkowy – z akt sądowych Kowalewa Pomorskiego w XVII i XVIII wieku, Z. Naworski 203
Ewolucja sejmów walnych okresu regnum w latach 1587–1668, Lewandowska-Malec 217
Prawa litewskiego „lepszość i większa z zdrową polityką stosowność”, A. B. Zakrzewski 231
Niedynastyczne małżeństwa Jagiellonów i królów elekcyjnych, T. Szulc 243
Proces przed krzemienieckim sądem miejskim w Leśniowie w 1747 r. Z badań nad praktyką wymiaru sprawiedliwości w miastach przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, M. Mikołajczyk 275
Wprowadzanie nowego porządku. O legitymizacji wymiaru sprawiedliwości w dawnym Sądzie Krajowym w Poznaniu, A. Gulczyński 297
Przysięga dowodowa w polskim prawie miejskim i ziemskim w XVII–XVIII wieku. Model normatywny oraz praktyka sądowa na przykładzie wybranych mniejszych miast województwa pomorskiego i malborskiego, a także sądu grodzkiego w Kiszporku (Dzierzgoniu), P. Kitowski 315
Szlachta przed sądami w świetle rezolucji Rady Nieustającej, M. Głuszak 331
O prawie rzymskim w opus magnum Tadeusza Czackiego słów kilka, I. Jakubowski 345
Kwestia tzw. juristitium oraz działań Rady Stanu Królestwa Polskiego w okresie powstania listopadowego, W. Witkowski 357
Polacy – sędziowie warszawskiego sądu okręgowego 1876–1915, A. Korobowicz 375
Opieka duchowa w więzieniach Królestwa Polskiego w latach 1815–1867 na przykładzie więzienia piotrkowskiego, J. Bieda 385
List gończy w świetle „Dzienników Urzędowych Województwa Mazowieckiego” z lat 1816–1821, P. Kamińska 401
Terminologia akt hipotecznych w zakresie własności łódzkich nieruchomości w latach 1826–1865, D. Wiśniewska-Jóźwiak 417
Rola procesowa opinii biegłych lekarzy na przykładzie praktyki Sądu Policji Prostej Okręgu Zgierskiego w Królestwie Polskim w latach 1851–1870, J. Machut-Kowalczyk 429
Rosyjski model administracji publicznej u kresu imperium, G. Smyk 451
Prawda pamięci? (o szkodliwości „nieklasycznej historiografii”), M. Cetwiński 463
Rewolucji rosyjskiej rok pierwszy. Wybrane zagadnienia prawa karnego, A. Lityński 473
Rada Finansowa (Finanzrat) wersalskiego Wolnego Miasta Gdańska (1923–1939), T. Maciejewski 491
Kodeks Makarewicza w opiniach niemieckich autorów, D. Janicka 501
Placówka Zapasowa Organów Resortu Sprawiedliwości Generalnego Gubernatorstwa w Görlitz 1944–1945, A. Wrzyszcz 517
Asesor sądowy – udana reaktywacja historycznej instytucji czy nietrafna nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych?, D. Malec 529
Początki, rozwój i stan obecny ustawodawstwa o wykonywaniu kar i innych środków prawnokarnej reakcji na przestępstwo w Polsce w latach 1918–2015, S. Lelental 549
Ewolucja zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej od Kodeksu zobowiązań do Kodeksu cywilnego, M. Kłos 577
Rezygnacja przez nupturientów i małżonków ze wspólności ustawowej w świetle praktyki notariuszy Łódzkiej Izby Notarialnej, A. Marciniak-Sikora 589
Wykaz skrótów 605
Afiliacje 607
