Nowy odbiorca?

• Druk: 2020
• Autor: Anna Kowalska
• Wydawca: Oficyna Naukowa

Książka zawiera krytyczny przegląd teorii kultury współczesnej z perspektywy przemian modelu odbiorcy i odbioru ? od klasycznych koncepcji kultury masowej z lat pięćdziesiątych XX wieku po najnowsze prace poświęcone kulturze uczestnictwa. Koncentracja na odbiorcy i jego podmiotowości staje się dla autorki sposobem na pisanie społecznej teorii mediów, powiązanej z kulturową transformacją systemów komunikacji społecznej. Wnikliwej analizie poddaje ona ukryte założenia na temat rozumienia zarówno samej kultury, jak i koncepcji jednostki jako jej uczestnika. Przedstawia również praktyczne wymiary odkrywania odbiorcy przez teorie, a przede wszystkim problem kompetencji medialnych publiczności oraz projektów edukacji medialnej. W centrum zainteresowania sytuuje wnikliwą i zarazem wszechstronną refleksję semiotyczną dotyczącą współczesnych przemian odbiorcy kultury. Mamy tu do czynienia z refleksją o charakterze systemowym, z istoty swej interdyscyplinarną. Jej podstawę metodologiczną stanowi nowocześnie uprawiana socjologia kultury.

Współczesny i zarazem na wskroś nowoczesny charakter refleksji badawczej, jaką prezentuje autorka, czyni jej książkę tytułem bez precedensu na naszym rynku wydawniczym. Nie mieliśmy dotąd w rodzimej literaturze naukowej podobnego syntetycznego opracowania, które obejmowałoby rozległą całość przemian modelu odbioru i odbiorcy, a jednocześnie przedstawiało bogaty repertuar zagadnień związanych z tą złożoną, niełatwo poddającą się refleksji naukowej tematyką.

Autorka nie tylko referuje klasyczne koncepcje teoretyczne, lecz również wielokrotnie przywołuje w swoich rozważaniach literaturę nową i najnowszą, powołując się na prace Manuela Castellsa, Lva Manovicha, Andrew Keena, Henry'ego Jenkinsa, Jamesa Gee, Paula Levinsona, Pierre'a Levy'ego, Sonii Livingstone i wielu innych badaczy tej złożonej problematyki.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-64363-60-3
• ISBN druku: 978-83-64363-06-1
• Liczba stron: 259

Spis treści

 

Wprowadzenie /9

Rozdział I. Odbiorca nieobecny /13
Teorie kultury masowej /13
 
Teorie kultury masowej a tradycja selektywnych ujęć kultury /15
 
„Ukryte założenia i jawne interpretacje kultury masowej” /18
 
Elitarne koncepcje kultury vs teorie kultury masowej /21
 
Postulaty, oceny, emocje /23
 
Model komunikowania i model artykulacji kultury a nieobecność odbiorcy /29
 
Koncepcja społeczeństwa masowego w służbie ideologii kultury masowej /31
 
Odbiorca we wczesnych badaniach empirycznych /34
 
Widownia jako „masa społeczna” /35
 
Dominujący paradygmat teoretyczny i badawczy w badaniach  nad komunikowaniem masowym a badania nad odbiorcami /40
 
Stopniowe przemiany w sposobach rozumienia odbiorcy w komunikacji masowej /43
 
Ponowne odkrycie małych grup społecznych /44
 
Teoria użytkowania i korzyści /46

Rozdział II. Odbiorca odnaleziony /50
Brytyjskie studia kulturowe /50
 
Problem rozumienia kultury /51
 
Podstawowy układ odniesienia dla kształtującego się w studiach kulturowych rozumienia kultury /51
 
Kultura jest zwyczajna /53
 
Kulturalizm /55
 
„Ojcowie założyciele” w roli ludzi marginalnych (marginal men) /58
 
Dziedzictwo kulturalizmu /60
 
Kultura i polityka /61
 
Problem ideologii /64
 
Próba zerwania z opozycją kultura wysoka–kultura niska /67
 
Kultura popularna /67
 
Kultura współczesna /70
 
Stuart Hall. Kodowanie i dekodowanie /73

Rozdział III. Wspólnoty interpretacyjne /78
David Morley i dostrzeżenie roli kontekstu dekodowania / 78
 
Heterogeniczność publiczności /80
 
Kultura robotnicza /81
 
Subkultury /83
 
Pojęcie subkultury /84
 
Polityka stylu /86
 
„Publiczność kobieca” i feministyczne badania nad odbiorem / 90
 
Problem reprezentacji /91
 
Odbiorca aktywny /95
 
Rasa i etniczność /99
 
Problem stereotypizacji mniejszości /100
 
Rola przynależności etnicznej, narodowej i rasowej /102
 
Metodologia badań nad odbiorcami /106

Rozdział IV. Edukacja medialna /111
Dostrzeżenie roli kompetencji odbiorców kultury /111
 
Studia kulturowe jako inspiracja i teoretyczna baza projektów edukacji medialnej /115
 
Społeczne zaangażowanie studiów kulturowych /115
 
Pojmowanie roli intelektualisty w brytyjskich studiach kulturowych /117
 
Kulturowa polityka różnicy w praktyce /119
 
Studia kulturowe i ich dalsze interpretacje. Potencjał pedagogiczny / 123
 
Związki między pedagogiką krytyczną a studiami kulturowymi / 126
 
Źródła projektów edukacji medialnej /129
 
Co to jest edukacja medialna? Problem kompetencji medialnych /131
 
Media jako forma pedagogiki i socjalizacji /135
 
Protekcjoniści kontra zwolennicy edukacji medialnej /136
 
Edukacja medialna. Między teorią a praktyką /140
 
Critical media literacy. Teoria w praktyce /143
 
Krytyczna edukacja medialna /144
 
Studia kulturowe w szkole /148

Rozdział V. Rewolucja cyfrowa? /150
Najnowsze ujęcia kultury /150
 
„Choroba natychmiastowości” /153
 
Retoryka „wielkiego zerwania” /154
 
Postmodernistyczny nihilizm /156
 
W drodze do przełamania impasu teoretycznego /156
 
Kategoria kultury raz jeszcze /156
 
Kumulatywny charakter sceny komunikacyjnej /159
 
Teoria miękkiego determinizmu /160
 
Perspektywa długiego trwania /162
 
Rola analogowej fazy audiowizualności w kształtowaniu się „cyfrowego przewrotu”. Potencjał badań studiów kulturowych /166
 
Publiczność subkulturowa /169
 
Fani /174
 
Kultura fanów /178
 
„Awangarda” kultury uczestnictwa /182
 

Rozdział VI. Kultura uczestnictwa /185
Problem interaktywności /185
 
Socjologiczne ujęcia interaktywności /192
 
Interaktywność i uczestnictwo /193
 
Społeczna historia najnowszych technologii /194
 
Aktywiści sieciowi /196
 
Śmierć autora? /197
 
Społeczne i kulturowe protokoły kultury uczestnictwa /199
 
Internet Web 2.0 /200
 
Media społeczne /202
 
Kultura uczestnictwa czy kult amatora? /204
 
Społeczna przestrzeń Internetu /206
 
Cyfrowy podział /207
 
Cyfrowy podział w Polsce /210
 
Luka uczestnictwa /212
 
Edukacja medialna 2.0 /215
 
Edukacja medialna 2.0 w praktyce /216
 
Edukacja medialna 2.0 w szkole. Trudności i ograniczenia 219
 
Edukacja nieformalna. „Wspólnoty przyciągania” /221
 
Społeczności kreatywne /222

Zakończenie /225

Indeks osób /232

Indeks rzeczowy /237

Bibliografia /241

Podziękowania / 256