Obserwacje i pomiary astronomiczne dla studentów, uczniów i miłośników astronomii

• Druk: Warszawa, 2012
• Autor: Andrzej Branicki
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Książka zawiera propozycje kilkudziesięciu prostych obserwacji astronomicznych, które można przeprowadzić samodzielnie bez jakichkolwiek instrumentów optycznych albo za pomocą lornetki lub aparatu fotograficznego, oraz opisuje obserwacje trudniejsze, wymagające podstawowej wiedzy fizycznej i astronomicznej oraz dysponowania skromnym instrumentarium, jakim dysponuje wiele szkół i miłośników astronomii. Obserwacje obiektów i zjawisk astronomicznych o charakterze badawczym są w przekonaniu autora - wieloletniego nauczyciela akademickiego - niezbędne na każdym poziomie edukacji astronomicznej.

Książka adresowana jest głównie do nauczycieli akademickich oraz nauczycieli szkół średnich pragnących prowadzić praktyczne zajęcia z astronomii, a także do wszystkich osób pragnących samodzielnie poznawać otoczenie Ziemi.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Fizyka i astronomia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-1891-4
• ISBN druku: 978-83-235-0692-8
• Liczba stron: 328

Pobierz spis treści»

Przedmowa      7

Część I. Podstawowe obserwacje astronomiczne      11

1. Zmierzch      13
1.1. Rozmiary Ziemi      13
1.2. Barwy nieba      17
1.3. Zniekształcenia tarcz Słońca i Księżyca      21
2. Zmiany położenia gwiazd      23
2.1. Ruch gwiazd względem horyzontu      23
2.2. Doba gwiazdowa i doba słoneczna      26
2.3. Sezonowe zmiany położenia gwiazd      27
3. Geografia nieba      29
3.1. Rozpoznawanie i lokalizacja najbardziej znanych obiektów      29
4. Słońce      42
4.1. Kątowe rozmiary Słońca      42
4.2. Kształt orbity Ziemi      46
4.3. Ruch obrotowy Słońca      48
4.4. Tor ruchu Słońca względem gwiazd      52
5. Księżyc      55
5.1. Ciemna strona Księżyca      55
5.2. Fazy Księżyca      61
5.3. Czy zawsze jest taki sam?      65
5.4. Kształt orbity Księżyca      67
5.5. Przestrzenna orientacja orbity Księżyca      70
6. Meteory      75
6.1. Spotkanie z Ziemią      75
6.2. Liczenie meteorów      76
7. Planety      79
7.1. Badanie ruchu Marsa, Jowisza lub Saturna      80
7.2. Badanie ruchu Wenus      84
8. Gwiazdy      86
8.1. Migotanie gwiazd      86
8.2. Barwy gwiazd      86
8.3. Obserwacje zmian jasności gwiazdy δ Cep lub Algola      87
8.4. Wyznaczanie odległości do gwiazd      92
8.5. Śladem Newtona      96
9. Galaktyka      106
9.I. Czym jest jasny pas Drogi Mlecznej?      106
9.2. Jaka jest geometryczna forma Galaktyki? Gdzie jest położony Układ Słoneczny?      107
9.3. Liczenie gwiazd      109
10. Wszechświat      117
Dodatek A. Wykonanie prostych pomocy      121
A.1. Zaznaczanie pozycji obiektu względem horyzontu      121
A.2. Pomiar kątów      122
A.3. Wskaźnik pozycji niewidocznych obiektów      123
A.4. Wyskalowanie pola widzenia lornetki lub lunetki      124
A.5. Zastosowanie lornetki jako projektora      125
Dodatek B. Fotografowanie nieba      132
B.1. Dobór parametrów ekspozycji      132
B.2. Najprostszy sposób fotografowania nieba      135
B.3. Fotografowanie Słońca i Księżyca      138
B.4. Skala kątowa obrazu      141
B.5. Aparaty cyfrowe      141
Dodatek C. Mapy nieba      143
C.1. Mapy I–V      143
C.2. Mapy Ekl.1–Ekl.6      144

Część II. Pomiary astronomiczne      159

11. Wyznaczanie odległości i rozmiarów Księżyca (metoda I)      161
12. Wyznaczanie odległości i rozmiarów Księżyca (metoda II)      169
13. Wyznaczanie wysokości i rozmiarów wybranych struktur na powierzchni Księżyca      175
14. Wyznaczanie odległości do obiektów obracających się wraz z obserwatorem      183
15. Wyznaczanie odległości do obiektów metodą paralaksy geocentrycznej      192
16. Wyznaczanie odległości, promienia orbity i rozmiarów Wenus      197
17. Wyznaczanie odległości, promienia orbity i rozmiarów Jowisza      202
18. Badanie ruchu obrotowego Słońca      210
19. Wyznaczanie temperatury fotosfer gwiazdowych na podstawie pomiarów fotometrycznych      221
20. Wyznaczanie rozkładu gęstości gwiazd, gęstości centralnej i całkowitej liczby gwiazd w gromadach kulistych      230
21. Badanie rozkładu gwiazd w Galaktyce na podstawie zliczeń gwiazd      241
Dodatek D. Obliczanie odległości kątowej obiektów      258
Dodatek E. Skalowanie obrazów nieba      261
Dodatek F. Wyznaczanie pozycji obiektów (α, δ) na podstawie znanych współrzędnych gwiazd      262
Dodatek G. Kamera CCD w astronomii (podstawowe pojęcia)      267
Dodatek H. Wyznaczanie jasności obiektów z obrazów nieba wykonanych kamerą CCD      274
Dodatek I. Wyznaczanie współczynnika ekstynkcji atmosfery      287
Dodatek J. Kody programów obliczeniowych      292
Dodatek K. Podstawowe wielkości fizyczne i astronomiczne      314

Objaśnienie używanych symboli      322
Skorowidz      325