Odnowa kaznodziejstwa polskiego w twórczości homiletów włocławskich XX wieku

• Druk: Toruń, 2011
• Seria / cykl: SCRIPTA THEOLOGICA THORUNIENSIA
• Redakcja naukowa: Tadeusz Lewandowski
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Wiek XX nazywany jest czasem kryzysu kaznodziejstwa z jednej strony, z drugiej zaś czasem narodzin i rozwoju współczesnego ruchu homiletycznego. Właśnie dostrzeżenie tego kryzysu i jego konsekwencji dla życia religijnego stało się od początku XX wieku impulsem do szukania sposobów odrodzenia przepowiadania słowa Bożego w Kościele. Następuje coraz większe zainteresowanie się kaznodziejstwem zarówno ze strony Magisterium Kościoła, jaki teologów, a efektem tego są rodzące się ruchy odnowy formalnej, następnie materialnej, w końcu teologicznej kościelnego przepowiadania. Pod ich wpływem,zwłaszcza odnowionego obrazu Kościoła na II Soborze Watykańskim, następuje proces przejścia od pojmowania kaznodziejstwa jako teorii wymowy kościelnej do teologii przepowiadania słowa Bożego. Monografia ks. Tadeusza Lewandowskiego ukazuje, w jaki sposób idee odnowy kaznodziejstwa, obecne w Europie i Polsce, znalazły odbicie w wymiarze jednego środowiska kościelnego,środowiska homiletów włocławskich: W. Krynickiego, M. Nassalskiego, W.Mirskiego i M. Rzeszewskiego. Ich twórczość homiletyczna stanowi przykład właściwej recepcji tendencji ogólnokościelnych w wymiarze Kościoła lokalnego. Ta recepcja w dużej mierze polegała na przyjęciu i adaptacji do polskich warunków zachodniej myśli teologicznej. Poszczególni autorzy wykorzystali dostępne źródła poprzez ich tłumaczenie, akomodację, ubogacenie i ukonkretnienie dostosowane do potrzeb Kościoła w Polsce. Ich działalność otwarta na nauczanie Kościoła powszechnego i krytyczny odbiór refleksji teologicznej wyrastającej z tego nauczania przyczyniła się do kształtowania w Polsce odnowy kaznodziejstwa. Jest ona rzeczywiście odzwierciedleniem zachodzących przemian w pojmowaniu urzeczywistniania się podstawowej funkcji Kościoła, jaką jest przepowiadanie słowa Bożego.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Religia i teologia
• Redakcja: Tadeusz Lewandowski
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-231-2718-5
• Liczba stron: 396

Wykaz skrótów / 13
Wstęp / 15

Rozdział I
Nurty odnowy w kaznodziejstwie XX wieku / 27
1.1. Kaznodziejstwo na przełomie wieków – nurt neoscholastyczny / 27
1.2. Ruch retorycznej odnowy kaznodziejstwa – odnowa formy / 41
1.3. Odnowa treści przepowiadania – nurt kerygmatyczny / 50
1.4. Współczesne nurty odnowy kaznodziejstwa / 61
1.4.1. Próby teologicznego ujęcia kaznodziejstwa / 62
1.4.2. Biblijno-antropologiczny wymiar przepowiadania / 78
1.4.3. Soborowa wizja teologii przepowiadania / 88

Rozdział II
Teoria wymowy kościelnej w twórczości W. Krynickiego i M. Nassalskiego / 105
2.1. Elementy teorii kaznodziejstwa bpa Władysława Krynickiego / 105
2.1.1. Głosiciel słowa Bożego / 108
2.1.2. Źródła homiletyczne / 113
2.1.2.1. Pismo Święte / 114
2.1.2.2. Ojcowie Kościoła / 120
2.1.2.3. Wzory kaznodziejstwa rodzimego / 122
2.1.3. Postulaty praktyczne / 129
2.2. Postulaty homiletyczne M. Nassalskiego / 137
2.2.1. Zasadnicze kierunki teorii kaznodziejstwa / 138
2.2.2. Teoria misji i rekolekcji parafialnych / 152
2.3. Realizacja teorii wymowy w praktyce kaznodziejskiej Krynickiego i Nassalskiego / 161
2.3.1. Formy twórczości kaznodziejskiej / 162
2.3.2. Źródła / 171
2.3.2.1. Pismo Święte / 171
2.3.2.2. Nauczanie Ojców Kościoła / 176
2.3.2.3. Magisterium Kościoła i święci / 179
2.3.2.4. Kaznodziejstwo rodzime / 181
2.3.3. Tematyka kazań / 182
2.3.3.1. Prawdy wiary / 182
2.3.3.2. Życie sakramentalne / 192
2.3.3.3. Zagadnienia moralne i społeczne / 201
2.3.4. Język i styl kazań / 207
2.4. Próba oceny / 211

Rozdział III
Odnowa formy i treści kazania w twórczości Władysława Mirskiego / 217
3.1. Teoria kaznodziejstwa / 218
3.1.1. Uwarunkowania historyczno-literackie / 218
3.1.2. Uwarunkowania teologiczne / 223
3.1.3. Postulaty homiletyczne / 225
3.2. Praktyka kaznodziejska / 229
3.2.1. Źródła i treść / 230
3.2.1.1. Ewangelia i człowiek / 230
3.2.1.2. Człowiek wezwany do świętości / 232
3.2.1.3. Wzrastanie do świętości / 234
3.2.1.4. Treści dogmatyczne / 235
3.2.2. Elementy formalne / 241
3.3. Próba oceny / 254

Rozdział IV
Teologiczne podstawy kaznodziejstwa w twórczości Mariana Rzeszewskiego / 257
4.1. Elementy teologii kaznodziejstwa / 258
4.1.1. Natura kaznodziejstwa / 259
4.1.2. Skuteczność kaznodziejstwa / 272
4.1.3. Podmiot kaznodziejstwa / 282
4.2. Biblijny wymiar kaznodziejstwa / 299
4.2.1. Pismo Święte żywym słowem Bożym / 299 4.2.2. Pismo Święte w kaznodziejstwie / 302
4.2.3. Hermeneutyka biblijna w kaznodziejstwie / 309
4.3. Antropologiczny wymiar kaznodziejstwa / 317
4.3.1. Świat, w którym żyje słuchacz słowa Bożego / 318
4.3.2. Współczesny człowiek wyzwaniem dla kaznodziejstwa / 322
4.3.3. Kaznodziejstwo o strukturze antropologicznej / 334
4.4. Liturgiczny kontekst kaznodziejstwa / 339
4.4.1. Liturgia w kaznodziejstwie / 340
4.4.2. Homilia w liturgii / 346
4.5. Próba oceny / 352

Zakończenie / 361
Bibliografia / 367
Erneuerung der polnischen predigtlehre im Werk der Leslauer Homileten des 20. Jahrhunderts. Von der T heorie der Kirchlichen R ede bis zur Theologie der Verkündigung (Zusammenfassung) / 385
Indeks osobowy / 391