Odpowiedzialność prawna za strajk i inne formy pracowniczego protestu

• Druk: 2018
• Seria / cykl: MONOGRAFIE
• Autor: Małgorzata Kurzynoga
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Monografia stanowi pierwszą kompleksową analizę odpowiedzialności prawnej pracownika oraz związku zawodowego za nielegalny strajk i inne formy pracowniczego protestu.
Czytelnicy odnajdą w niej m.in. odpowiedzi na pytania:

kto, wobec kogo i za co może ponieść odpowiedzialność z tytułu nielegalnego strajku lub innej formy pracowniczego protestu,
czy dopuszczalne jest rozwiązanie stosunku pracy z działaczem związkowym objętym szczególną ochroną trwałości stosunku pracy,
jak kształtuje się odpowiedzialność członka organu związku zawodowego za szkody wyrządzone nielegalnym strajkiem lub inną formą pracowniczego protestu,
czy istnieje możliwość pociągnięcia związku zawodowego do odpowiedzialności za działania jego struktur wewnętrznych posiadających osobowość prawną.

Ponadto autorka omawia rozwiązania prawne stosowane w państwach europejskich w zakresie odpowiedzialności za strajk i inne akcje zbiorowe oraz środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnym strajkom. Dokonuje również oceny zgodności polskich przepisów z prawem międzynarodowym oraz przestawia postulaty de lege ferenda.
Adresaci:Książka jest przeznaczona dla praktyków: adwokatów, radców prawnych, sędziów, pracowników działów kadr, działaczy związkowych. Będzie przydatna przedstawicielom nauki, przede wszystkim prawa pracy, ale także prawa cywilnego oraz prawa karnego.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8160-178-8
• ISBN druku: 978-83-8124-827-3
• EAN: 9788381601788
• Liczba stron: 550

Wykaz skrótów | str. 13

Wstęp | str. 17

Rozdział 1
Pojęcie i podstawy prawne odpowiedzialności za strajk i inne formy pracowniczego protestu | str. 25
1. Pojęcie odpowiedzialności prawnej | str. 25
2. Pojęcie strajku i innej formy pracowniczego protestu | str. 33
3. Ewolucja odpowiedzialności prawnej za strajk i inne formy pracowniczego protestu | str. 36
3.1. Okres międzywojenny (1918–1939) | str. 37
3.2. Okres 1945–1982 | str. 56
3.3. Okres 1982–1991 | str. 61
3.4. Okres od 1991 r. (stan obecny) | str. 65
4. Podstawy i ograniczenia odpowiedzialności za strajk i inne formy protestu w prawie międzynarodowym, europejskim i polskim | str. 72
4.1. Prawo do strajku i innych form protestu jako prawo (wolność) człowieka | str. 72
4.2. Uzasadnienie odpowiedzialności za strajk i inne formy protestu w świetle Konstytucji RP | str. 81
4.3. Ograniczenia odpowiedzialności za strajk i inne formy protestu w świetle Konstytucji RP | str. 86
4.4. Odpowiedzialność a prawo do strajku w świetle międzynarodowego prawa pracy | str. 92
5. Wnioski | str. 104

Rozdział 2
Zakres odpowiedzialności za strajk i inne formy pracowniczego protestu – uwagi ogólne | str. 107
1. Zakres podmiotowy odpowiedzialności za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 107
1.1. Podmioty ponoszące odpowiedzialność | str. 108
1.1.1. Osoba, która w związku z pełnioną funkcją nie dopełnia obowiązków określonych w ustawie | str. 109
1.1.2. Osoba kierująca strajkiem / akcją protestacyjną | str. 110
1.1.3. Organizator strajku / akcji protestacyjnej | str. 118
1.1.4. Uczestnik strajku / akcji protestacyjnej | str. 128
1.2. Podmioty uprawnione do dochodzenia odpowiedzialności | str. 129
2. Zakres przedmiotowy odpowiedzialności za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 134
2.1. Naruszenie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych czy naruszenie jakiejkolwiek ustawy jako przesłanka odpowiedzialności? | str. 135
2.2. Bezprawność cywilna czy naruszenie ustawy jako przesłanka odpowiedzialności na podstawie art. 26 ust. 3 u.r.s.z.? | str. 144
2.3. Stopień naruszenia przepisów ustawy a zakres odpowiedzialności | str. 151
3. Reżim i zasada odpowiedzialności odszkodowawczej za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 152
4. Wnioski | str. 160

Rozdział 3
Odpowiedzialność prawna za strajk i inne formy pracowniczego protestu w ujęciu prawnoporównawczym | str. 165
1. Uwagi wstępne | str. 165
2. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w Niemczech i Holandii | str. 166
2.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 168
2.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 171
2.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 173
3. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu we Francji | str. 175
3.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 176
3.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 182
3.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 188
4. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w Belgii | str. 190
4.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 191
4.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 191
4.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 192
5. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w Hiszpanii | str. 194
5.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 195
5.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 196
5.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 197
6. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu we Włoszech | str. 198
6.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 199
6.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 201
6.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 202
7. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w państwach nordyckich | str. 203
7.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 204
7.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 208
7.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 210
8. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w państwach Europy Środkowej | str. 212
8.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 213
8.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 213
8.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 216
9. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w państwach bałtyckich | str. 217
9.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 218
9.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 219
9.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 221
10. Odpowiedzialność za strajk i inne formy protestu w Wielkiej Brytanii | str. 223
10.1. Odpowiedzialność związku zawodowego | str. 224
10.2. Odpowiedzialność pracowników | str. 226
10.3. Środki prawne mające na celu zapobieżenie nielegalnej akcji zbiorowej | str. 227
11. Wnioski | str. 229

Rozdział 4
Odpowiedzialność prawna związku zawodowego za strajk i inne formy pracowniczego protestu | str. 233
1. Uwagi wstępne | str. 233
2. Osobowość prawna związku zawodowego – jej skutki w sferze odpowiedzialności odszkodowawczej | str. 236
3. Przypisywanie związkowi zawodowemu skutków zachowania osób fizycznych | str. 245
3.1. Odpowiedzialność związku zawodowego za czyny własne | str. 246
3.2. Odpowiedzialność związku zawodowego za czyny cudze | str. 252
4. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone strajkiem / akcją protestacyjną zorganizowaną przez zakładową organizację będącą samodzielnym związkiem zawodowym | str. 256
5. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone strajkiem / akcją protestacyjną zorganizowaną przez zakładową organizację bez osobowości prawnej, będącą ogniwem związku ponadzakładowego | str. 257
6. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone strajkiem / akcją protestacyjną zorganizowaną przez zakładową organizację z osobowością prawną, będącą ogniwem związku ponadzakładowego | str. 262
6.1. Zakładowa organizacja związkowa jako podmiot odpowiedzialny | str. 263
6.2. Zagrożenia wynikające z dochodzenia odpowiedzialności tylko z majątku zakładowej organizacji związkowej | str. 266
6.3. Odpowiedzialność związku zawodowego za działania struktur zakładowych posiadających osobowość prawną | str. 270
6.3.1. Odpowiedzialność związku zawodowego na podstawie art. 416 k.c. | str. 273
6.3.1.1. Organy zakładowych organizacji związkowych jako organy samego związku zawodowego | str. 274
6.3.1.2. Konsekwencje uznania organów struktur zakładowych za organy związku zawodowego | str. 281
6.3.2. Odpowiedzialność związku zawodowego na podstawie art. 430 k.c. | str. 282
6.3.2.1. Powierzenie wykonania czynności | str. 284
6.3.2.2. Zwierzchnik – podwładny | str. 288
6.3.2.3. Prawo statutowe jako źródło stosunku zwierzchnictwa – podporządkowania | str. 289
6.3.3. Odpowiedzialność związku zawodowego na podstawie art. 422 k.c. | str. 296
6.4. Podmiot odpowiedzialny – rozważania de lege ferenda | str. 299
7. Zasadność i zakres odpowiedzialności odszkodowawczej – rozważania de lege ferenda | str. 304
7.1. Zakres szkód podlegających naprawieniu | str. 305
7.2. Zagrożenia związane z nieograniczoną odpowiedzialnością odszkodowawczą | str. 309
7.3. Funkcje odpowiedzialności odszkodowawczej | str. 312
7.4. Ograniczenie zasady pełnego odszkodowania jako instrument ochrony prawa do strajku i innych form protestu | str. 316
7.5. Kontrola legalności strajku jako instrument ochrony przed szkodami | str. 318
8. Odpowiedzialność z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji | str. 325
9. Odpowiedzialność z tytułu prowadzenia działalności sprzecznej z ustawą | str. 330
9.1. Organizacja nielegalnego strajku lub innej formy protestu jako działalność sprzeczna z ustawą | str. 330
9.2. Sankcje z tytułu działalności sprzecznej z ustawą | str. 334
10. Wnioski | str. 338

Rozdział 5
Odpowiedzialność pracownika za strajk i inne formy pracowniczego protestu | str. 343
1. Uwagi wstępne | str. 343
2. Odpowiedzialność pracownicza za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 344
2.1. Przesłanki odpowiedzialności | str. 346
2.1.1. Organizacja, kierowanie, udział w nielegalnym strajku / akcji protestacyjnej a naruszenie obowiązku pracowniczego | str. 346
2.1.2. Wina uczestnika, organizatora, kierującego nielegalnym strajkiem / akcją protestacyjną | str. 359
2.1.2.1. Wina organizatorów a wina zwykłych uczestników strajku | str. 361
2.1.2.2. Kryteria oceny stopnia winy pracownika | str. 372
2.2. Formy odpowiedzialności | str. 380
2.1.1. Odpowiedzialność porządkowa | str. 380
2.1.2. Odpowiedzialność materialna | str. 385
2.1.3. Rozwiązanie umowy o pracę | str. 388
2.3. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych a naruszenia prawa podczas organizacji akcji pracowniczej | str. 389
2.4. Odpowiedzialność w sferze świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień
ze stosunku pracy | str. 407
2.5. Odpowiedzialność wynikająca z pragmatyk pracowniczych | str. 418
3. Odpowiedzialność cywilna za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 424
3.1. Odpowiedzialność pracownika organizującego strajk / akcję protestacyjną bez upoważnienia związku zawodowego | str. 425
3.2. Odpowiedzialność pracownika organizującego strajk / akcję protestacyjną w imieniu związku zawodowego | str. 429
3.2.1. Stanowisko Sądu Najwyższego | str. 429
3.2.2. Podmiot odpowiedzialny w świetle ustawy o sporach zbiorowych | str. 431
3.2.3. Podmiot odpowiedzialny w świetle prawa cywilnego | str. 433
4. Odpowiedzialność karna za strajk i inną akcję protestacyjną | str. 446
4.1. Podmiot czynu zabronionego | str. 449
4.2. Kwalifikacja prawna czynów zabronionych | str. 451
4.3. Strona przedmiotowa odpowiedzialności karnej | str. 455
4.3.1. Znamiona czynu zabronionego w art. 26 ust. 1 i 2 u.r.s.z.. | str. 455
4.3.2. Określenie znamion przestępstw w art. 26 ust. 1 i 2 u.r.s.z. a zasada nullum crimen
sine lege | str. 457
4.4. Strona podmiotowa odpowiedzialności | str. 467
4.5. Zasadność i zakres odpowiedzialności karnej – rozważania de lege ferenda | str. 471
4.5.1. Podstawa i zasady kryminalizacji | str. 473
4.5.2. Ochrona dóbr prawnych jako aksjologiczna podstawa sankcji karnych w zbiorowych stosunkach pracy | str. 479
4.5.3. Sankcje karne za strajk i inne formy protestu a konstytucyjne i międzynarodowe zasady kryminalizacji | str. 483
5. Wnioski | str. 493

Zakończenie | str. 499

Bibliografia | str. 515

Orzecznictwo | str. 541

Druki sejmowe | str. 549