Omawiacze, laurkodawcy, publicyści i krytycy

• Druk: Toruń, 2013
• Autor: Rafał Moczkodan
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

W dotychczasowym piśmiennictwie na temat Drugiej Emigracji brak prac o ambicjach syntetyzujących dotyczących krytyki literackiej. Dominują studia poświęcone poszczególnym krytykom, ich zapatrywaniom, zainteresowaniom, sympatiom i antypatiom literackim. Dr Rafał Moczkodan jako pierwszy próbuje ogarnąć emigracyjne piśmiennictwo krytycznoliterackie szerzej, co nie znaczy, że bez pewnych ograniczeń. Stanąwszy w obliczu ogromu materiału, musiał zdecydować się na radykalną selekcję. Wybrał „Wiadomości”, jako najważniejszy tygodnik literacki emigracji, ramy czasowe zamknął w granicach 1946–56 i – choć ta końcowa cezura z punktu widzenia logiki rozwoju literatury emigracyjnej może budzić wątpliwości – takie ograniczenie materiału było z pewnością decyzją słuszną. Dzięki niemu Moczkodan mógł stworzyć syntezę pewnej całości – krytycznoliterackiego piśmiennictwa londyńskiego pierwszego powojennego okresu polskiej emigracji niepodległościowej. W tym rozumieniu praca ma charakter pionierski. Z recenzji dra hab. Wacława Lewandowskiego, prof. UMK Lektura monografii Rafała Moczkodana jest wielowątkowa. Historycznoliteracka, kiedy autor dokonuje rekonstrukcji stanowiska polskiej emigracji wobec pisarzy z kanonu lekturowego (Mickiewicz, Sienkiewicz, Prus, Żeromski i inni), kiedy odnotowuje reakcję pisma na twórczość powstającą na emigracji i w kraju, kiedy wreszcie punktuje „polonocentryczny” stosunek do literatury powstającej na Zachodzie; kulturologiczna (z zakresu kultury literackiej, rozumianej jako system produkcji, dystrybucji i reemisji znaczeń), kiedy badacz pokazuje funkcjonowanie pisma w systemie instytucji życia literackiego emigracji oraz w kontekście środowiskowych napięć, nacisków i samozwrotności polityki redakcyjnej pisma; historyczno-polityczna, kiedy oceny kultury (również literackiej) przekłada na system światopoglądowo-ideowy polskiej emigracji niepodległościowej po II wojnie światowej. To wszystko są ważne i konieczne problemy. Z recenzji prof. dra hab. Mariana Kisiela

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-231-3100-7
• Liczba stron: 436

WSTĘP / 7
 
Rozdział I. ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE / 10
1. Ramy czasowe / 11
2. Krytyka literacka i dobór tekstów / 18
 
Rozdział II. „WIADOMOŚCI” I ICH SYTUACJA W LATACH 1946–1956 / 29
1. Tło historyczne / 29
2. Miejsce „Wiadomości” / 35
3. Ideowy kształt pisma / 43
4. Literatura na łamach „Wiadomości” / 55
5. Opinie o „Wiadomościach” / 66
 
Rozdział III. MIECZYSŁAW GRYDZEWSKI I POLITYKA REDAKCYJNA / 72
1. Głosy o Grydzewskim / 72
2. Kryterium „drukowalności” tekstu i jego miejsce w piśmie / 75
3. Kryteria literackie / 82
4. „Pismo robi się samo” / 87
5. Pozyskiwanie recenzji / 91
 
Rozdział IV. KRYTYKA W „WIADOMOŚCIACH” – KONTEKSTY I PUNKTY ODNIESIEŃ / 109
1. Pion ideowy pisma a zadania literatury i krytyki / 109
2. Wspólne cele, różne metody / 125
3. Życie literackie – między rejestracją a animacją / 140
4. Rubryki / 160
5. Zapowiedzi, przedpłaty, prenumerata i reklama / 167
5.1. Zapowiedzi / 167
5.2. Przedpłaty / 169
5.3. Prenumerata / 172
5.4. Reklama / 175
6. Listy do redakcji / 179
7. Recenzje i szkice, czyli trochę statystyki / 186
 
Rozdział V. „RODOWÓD SWÓJ CZERPIĄ, JAK DON KICHOT, Z MITÓW I TRWAJĄ – JAK MITY” 
– OBRAZ LITERATURY POLSKIEJ SPRZED 1939 ROKU / 192
1. Adam Mickiewicz / 193
2. Stefan Żeromski / 210
3. Henryk Sienkiewicz / 220
4. Bolesław Prus / 226
5. Inni autorzy / 234
 
Rozdział VI. „CHODZI JEDNAK O ZACHOWANIE PROPORCJI”  – 
KRYTYCZNA RECEPCJA LITERATURY KRAJOWEJ / 242
1. Prace naukowe i popularnonaukowe /243
1.1. Historia literatury / 243
1.2. Historia / 254
1.3. Inne prace / 258
2. Literatura piękna / 262
2.1. Proza / 262
2.2. Biografie i wspomnienia / 281
2.3. Poezje / 284
3. Szkice i artykuły dotyczące „odwilży” / 287
 
Rozdział VII. „POLSKA KSIĄŻKA, KTÓRA NAS WIĄŻE Z OJCZYZNĄ 
I TOWARZYSZY NA TUŁACZCE” – TEKSTY KRYTYCZNE POŚWIĘCONE LITERATURZE EMIGRACYJNEJ / 293
1. Poezja / 294
2. Proza / 302
2.1. II wojna światowa / 302
2.2. Emigracja – kraj – polskość / 316
2.3. Inne / 326
3. Prace naukowe / 332
 
Rozdział VIII. „POMIJA Z PREMEDYTACJĄ ABSOLUTNIE WSZYSTKO, 
CO DOTYCZY STOSUNKÓW POLSKO-SOWIECKICH” – OPINIE KRYTYKI O LITERATURZE ZACHODNIEJ / 345
1. II wojna światowa i powojenny układ sił / 347
2. Prace naukowe / 361
3. Literatura piękna / 368
 
ZAKOŃCZENIE / 396
BIBLIOGRAFIA / 410
INDEKS NAZWISK / 420