Patrz gdzie patrzę. Psychologiczne aspekty podejmowania cudzej perspektywy

• Druk: 2010
• Autor: Arkadiusz Białek
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Fenomen podejmowania perspektywy – bardzo dobrze osadzony, jako przedmiot badania psychologii, w konkretnej historycznej tradycji filozoficznej i psychologicznej oraz w określonym kontekście systematycznym – jawi się jednoznacznie jako interesujący poznawczo i praktycznie ważny obiekt badania, zasługujący na to, by się nim szczegółowo zająć, tak jak się to dzisiaj w psychologii robi i jak to zrobił Autor. Jego analizy, prowadzone zarówno w zakresie psychologii ogólnej (w systematycznym kontekście poznawania cudzych stanów umysłowych), psychologii rozwojowej (z uwzględnieniem także perspektywy ewolucyjnej), jak i psychologii społecznej, ukazują wielorakie związki łączące ten fenomen z innymi podstawowymi fenomenami interesującymi psychologię, dokładniej – rozmaite dyscypliny psychologiczne.

(...) Dociekania Autora, o szerokim zakresie i zróżnicowanym charakterze, ujawniają wysoki poziom całej roboty (zarówno analitycznej, jak i syntetycznej) – konkretnie jej szczegółowość, precyzję, swobodę poruszania się widoczną w zapowiedziach tego, co dopiero będzie, i przywołaniach tego, co już było, panowanie nad przedmiotem i materią analizy (o czym świadczy wielość przypisów i, przede wszystkim, ich treść) oraz wyczulenie na walor praktycznych zastosowań obecnego stanu zaawansowania psychologii w tym zakresie.
Z recenzji wydawniczej dra hab. Krzysztofa Krzyżewskiego

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-233-8178-5
• ISBN druku: 978-83-233-2944-2
• Liczba stron: 222

Wstęp
1. Perspektywa i podejmowanie perspektywy
1.1. Perspektywa
1.2. Podejmowanie perspektywy 
1.3. Doświadczanie oraz poznawanie cudzych stanów umysłowych – ujęcia historyczne 
1.3.1. „Sympatia” 
1.3.2. Einfühlung 
1.3.3. Współodczuwanie 
1.3.4. „Sympatia” a empatia
1.3.5. Przyjmowanie roli i „sympatia” w społecznym behawioryzmie
1.3.6. Przyjmowanie punktu widzenia słuchacza w rozmowie 
1.3.7. Empatia a podejmowanie perspektywy 
1.3.8. Wnioskowanie przez analogie 
1.3.9. Teoria atrybucji Heidera 
2. Podejmowanie perspektywy – współczesne wyjaśnianie 
2.1. Teorie-teorii 
2.1.1. Teoretyczny status potocznej psychologii 
2.1.2. Terminy odnoszące się do stanów umysłowych 
2.1.3. Rozwój „teorii umysłu” 
2.2. Teorie symulacji 
2.2.1. Symulacja jako udawanie i wyobrażanie (stanowisko Harrisa) 
2.2.2. Symulacja jako introspekcja i projekcja (stanowisko Goldmana) 
2.2.3. Symulacja jako identyfikacja i wnioskowanie praktyczne (stanowisko Gordona) 
2.3. Podsumowanie i dyskusja 
3. Podejmowanie perspektywy – rozwój zdolności 
3.1. Relacje diadyczne
3.2. Relacje triadyczne – wzbudzanie i uwzględnianie perspektywy 
3.2.1. Podążanie za spojrzeniem
3.2.2. Podzielanie przeżyć 
3.2.3. Odnoszenie społeczne 
3.2.4. Rozpoznawanie intencji 
3.2.5. Gesty wskazujące 
3.2.6. Znaczenie wczesnego poznania społecznego 
3.3. Uwzględnianie i zamienianie perspektywy 
3.3.1. Koordynowane wspólne zaangażowanie i podzielana intencjonalność 
3.3.2. Współdziałanie
3.3.3. Znaczenie udziału w koordynowanym wspólnym zaangażowaniu 
3.4. Udział podejmowania perspektywy w uczeniu się przez naśladowanie
3.5. Przyswajanie języka i posługiwanie się językiem a podejmowanie perspektywy
3.5.1. Przyswajanie języka
3.5.2. Wczesny okres posługiwania się językiem
3.5.3. Wpływ posługiwania się językiem na podejmowanie perspektywy – znaczenie słownictwa
3.5.4. Wpływ posługiwania się językiem na podejmowanie perspektywy – znaczenie składni
3.5.5. Wpływ posługiwania się językiem na podejmowanie perspektywy – znaczenie konwersacji
134
3.5.6. Posługiwanie się językiem a podejmowanie perspektywy – podsumowanie współzależności
4. Podejmowanie perspektywy przez dzieci i dorosłych 
4.1. Fałszywe przekonania – 
4.2. Podejmowanie perspektywy wizualnej 
4.3. Alternatywne nazwy 
4.4. Podejmowanie perspektywy wyższych poziomów 
4.5. Społeczno-poznawcza teoria rozwoju zdolności do podejmowania roli
4.6. Podejmowanie perspektywy u osób w starszym wieku 
5. Podejmowanie perspektywy w interakcji społecznej w ujęciu psycholingwistyki i psychologii społecznej 
5.1. Podejmowanie perspektywy w interakcji społecznej w ujęciu psycholingwistyki
5.1.1. Znaczenie według Grice’a 
5.1.2. Problem regresu w nieskończoność 
5.2. Podejmowanie perspektywy w interakcji społecznej w ujęciu psychologii społecznej 
5.2.1. Tendencyjność egocentryczna (egocentric bias) a podejmowanie perspektywy
5.2.1.1. Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania 
5.2.1.2. Epistemiczny egocentryzm (epistemic egocentrism)
5.2.1.3. Dopasowanie perspektywy (perspective adjustment)
5.3. Podsumowanie i dyskusja 
6. Zakończenie 
Literatura cytowana