Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki
Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki stanowi złożoną i pełną wyzwań dziedzinę pielęgniarstwa, która wymaga od pielęgniarek stałego aktualizowania wiedzy i doskonalenia umiejętności praktycznych.
Książka stanowi źródło aktualnej wiedzy z zakresu podstawowych i zaawansowanych procedur medycznych i opisuje współudział pielęgniarki w świadczeniach diagnostyczno-terapeutycznych realizowanych na rzecz pacjenta znieczulanego i w stanie zagrożenia życia.
Zagadnienia dotyczące opieki pielęgniarskiej przedstawiono w formie zaplanowanego, zorganizowanego, celowego działania realizowanego z wykorzystaniem struktury klasyfikacji diagnoz pielęgniarskich.
Część I. Podstawy pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki 1
1. Fundamentalne aspekty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki – Danuta Dyk 3
1.1. Ustawiczne kształcenie 3
1.2. Udzielanie przez pielęgniarkę świadczeń zdrowotnych 5
1.3. Współpraca w zespole 7
1.4. Rodzina pacjenta 9
Piśmiennictwo 11
2. Monitorowanie stanu chorego na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii 12
2.1. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi – Lucyna Płaszewska-Żywko 12
2.2. Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego – Lucyna Płaszewska-Żywko 25
2.3. Pomiar ciśnienia zaklinowania w kapilarach płucnych.
Pomiar rzutu serca – Lucyna Płaszewska-Żywko 30
2.4. Pulsoksymetria i kapnometria – Katarzyna Wojnar-Gruszka 40
2.5. Równowaga kwasowo-zasadowa – Ewa Kawalec-Kajstura 49
2.6. Bilans wodno-elektrolitowy – Ewa Kawalec-Kajstura 65
2.7. Monitorowanie temperatury ciała – Ewa Kawalec-Kajstura 75
Piśmiennictwo 83
3. Procedury medyczne wykonywane na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii 85
3.1. Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych – Stanisław Wojtan 85
3.2. Wziernikowanie dróg oddechowych za pomocą bronchofiberoskopu
– Ilona Nowak-Kózka, Aurelia Sega 99
3.3. Tlenoterapia – Katarzyna Wojnar-Gruszka 107
3.4. Mechaniczna wentylacja płuc – Katarzyna Wojnar-Gruszka 115
3.5. Toaleta dróg oddechowych – Katarzyna Wojnar-Gruszka 135
3.6. Kontrapulsacja wewnątrzaortalna – Lucyna Płaszewska-Żywko 142
3.7. Ciągłe leczenie nerkozastępcze – Ilona Nowak-Kózka 152
3.8. Pozaustrojowe wspomaganie czynności wątroby – Aurelia Sega 165
3.9. Pozaustrojowa wymiana gazów – Bożena Seczyńska 171
3.10. Hipotermia terapeutyczna – Lucyna Płaszewska-Żywko 198
Piśmiennictwo 208
4. Postępowanie w nagłym zatrzymaniu krążenia u pacjentów na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii – Michał Mandecki 212
4.1. Nagłe niespodziewane zatrzymanie krążenia w czasie znieczulenia 213
4.2. Postępowanie według schematu zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych (ALS) 237
4.3. Opieka poresuscytacyjna 242
Piśmiennictwo 255
5. Profilaktyka i kontrola zakażeń na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii – Sylwia Miętkiewicz, Bożena Nowaczyk 256
5.1. Zapobieganie zakażeniom na oddziałach intensywnej terapii 257
5.2. Postępowanie z pacjentem zakażonym 260
5.3. Monitorowanie i kontrola zakażeń 262
5.4. Zakażenia na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii 264
Piśmiennictwo 286
6. U warunkowania kulturowe, religijne i etyczne opieki nad pacjentem na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii – Beata Dobrowolska, Aleksandra Gutysz-Wojnicka 287
6.1. Wprowadzenie 287
6.2. Normy kodeksowe i ochrona tożsamości kulturowej pacjenta 288
6.3. Kulturowo kompetentna opieka pielęgniarska 289
6.4. Ocena przekonań kulturowych/religijnych oraz oczekiwań pacjenta i jego rodziny 291
6.5. Współpraca z rodziną pacjenta pochodzącego
z odmiennego kręgu kulturowego 300
6.6. Konflikty wartości i podejmowanie decyzji etycznych w opiece nad pacjentem odmiennym kulturowo 301
Piśmiennictwo 304
Część II. Pielęgniarstwo anestezjologiczne 307
7. Homeostaza układowa i narządowa podczas znieczulenia – Barbara Tamowicz 309
7.1. Homeostaza 309
7.2. Odpowiedź stresowa organizmu na interwencję chirurgiczną 309
7.3. Termoregulacja 315
7.4. Równowaga wodno-elektrolitowa 318
7.5. Równowaga kwasowo-zasadowa 325
7.6. Odpowiedź organizmu na stres okołooperacyjny – podsumowanie 329
Piśmiennictwo 331
8. Farmakologia leków stosowanych podczas znieczulenia ogólnego i regionalnego oraz sedacji i analgosedacji – Barbara Tamowicz 332
8.1. Anestetyki wziewne 332
8.2. Dożylne środki znieczulenia ogólnego 334
8.3. Środki zwiotczające mięśnie 338
8.4. Środki znieczulenia przewodowego 345
8.5. Interakcje między lekami stosowanymi w procedurach anestezjologicznych 348
Piśmiennictwo 350
9. O cena przedoperacyjna pacjenta i przygotowanie do znieczulenia – Barbara Tamowicz 351
9.1. Cel przedoperacyjnej konsultacji anestezjologicznej 351
9.2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe 352
9.3. Ryzyko związane ze znieczuleniem 359
9.4. Premedykacja farmakologiczna 360
9.5. Ułożenie pacjenta na stole operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju zabiegu operacyjnego oraz znieczulenia 364
Piśmiennictwo 368
10. Sprzęt, aparatura, dokumentacja stosowana w anestezjologii – Janusz Kidacki, Beata Horeczy 369
10.1. Sprzęt i aparatura, stanowisko znieczulenia 369
10.2. Dokumentacja 377
11. Znieczulenie ogólne – Beata Horeczy, Maciej Kolowca, Bogusław Gawęda 379
11.1. Wskazania do wykonania znieczulenia ogólnego 379
11.2. Przebieg znieczulenia ogólnego 380
11.3. Ryzyko powikłań 386
11.4. Zapobieganie powikłaniom anestezjologicznym 388
Piśmiennictwo 391
12. Znieczulenie przewodowe miejscowe i regionalne – Marek Wojtaszek, Dorota Ozga 392
12.1. Środki znieczulenia przewodowego 392
12.2. Charakterystyka środków znieczulenia miejscowego 395
12.3. Postępowanie przed znieczuleniem przewodowym 396
12.4. Postępowanie w czasie znieczulenia przewodowego 396
12.5. Rodzaje znieczulenia przewodowego 398
12.6. Najczęstsze techniki znieczulenia przewodowego 400
12.7. Powikłania znieczulenia przewodowego 413
Piśmiennictwo 416
13. Opieka nad pacjentem w bezpośrednim okresie po operacji i znieczuleniu – Dorota Ozga, Wioletta Mędrzycka-Dąbrowska, Marek Wojtaszek 417
13.1. Ocena stanu pacjenta i postępowanie pooperacyjne 417
13.2. Powikłania pooperacyjne 418
13.3. Ocena bólu pooperacyjnego 422
Piśmiennictwo 431
14. Specyfika prowadzenia znieczulenia, analgosedacji i sedacji w kardiochirurgii, neurochirurgii, chirurgii naczyniowej, traumatologii, urologii, ginekologii, położnictwie, laryngologii, okulistyce – Elżbieta Mach-Lichota, Bogusław Gawęda 432
14.1. Znieczulenie w kardiochirurgii 432
14.2. Znieczulenie w neurochirurgii 435
14.3. Znieczulenie w laryngologii 437
14.4. Znieczulenie w okulistyce 439
14.5. Znieczulenie w chirurgii naczyniowej 441
14.6. Znieczulenie w urologii i ginekologii 442
14.7. Znieczulenie w położnictwie 445
14.8. Znieczulenie w traumatologii 448
Piśmiennictwo 451
15. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem bariatrycznym – Krystyna Woźniak, Dorota Ozga 452
15.1. Odrębności opieki okołooperacyjnej nad pacjentem bariatrycznym 452
15.2. Okres przedoperacyjny 454
15.3. Opieka śródoperacyjna 456
15.4. Wybudzenie i opieka pooperacyjna 457
Piśmiennictwo 459
16. Specyfika przeprowadzania procedur anestezjologicznych w ramach oddziału chirurgii jednego dnia i poza salą operacyjną – Stanisław Wojtan 460
16.1. Organizacja opieki nad pacjentami leczonymi w ramach chirurgii jednego dnia 460
16.2. Kwalifikacja pacjenta do postępowania w ramach chirurgii jednego dnia 461
16.3. Opieka okołooperacyjna 463
Piśmiennictwo 465
Część III. Pielęgniarstwo w intensywnej opiece 467
17. Proces sprawowania opieki pielęgniarskiej według założeń klasyfikacji NANDA – Danuta Zarzycka 469
17.1. Charakterystyka terminologii medycznej według WHO i terminologii pielęgniarskiej według NANDA 469
17.2. Zasady stosowania terminologii NANDA w praktyce opieki pielęgniarskiej 474
17.3. Użyteczność terminologii dla rozwoju opieki pielęgniarskiej 480
17.4. Specyfika diagnoz pielęgniarskich w intensywnej opiece medycznej 481
Piśmiennictwo 484
18. Opieka nad chorym w stanie zagrożenia życia spowodowanym ostrą niewydolnością układu oddechowego – Aleksandra Gutysz-Wojnicka, Anna Doboszyńska 486
18.1. Ostra niewydolność układu oddechowego 486
18.2. Opieka nad chorym w stanie zagrożenia życia spowodowanym ostrą niewydolnością układu oddechowego 491
Piśmiennictwo 522
19. Opieka nad chorym w stanie zagrożenia życia spowodowanym niewydolnością układu krążenia – Edyta K. Cudak, Dorota Kazimierska 523
19.1. Definicja niewydolności serca 523
19.2. Opieka pielęgniarska nad chorym w stanie zagrożenia życia spowodowanym niewydolnością układu krążenia 537
Piśmiennictwo 552
20. Opieka nad pacjentem w stanie zagrożenia życia spowodowanym niewydolnością układu nerwowego – Danuta Dyk, Aleksandra Gutysz-Wojnicka 553
20.1. Stany zagrożenia życia spowodowane niewydolnością układu nerwowego 553
20.2. Opieka pielęgniarska nad pacjentem w stanie zagrożenia życia spowodowanym niewydolnością układu nerwowego 568
Piśmiennictwo 584
21. Opieka nad chorym w stanie zagrożenia życia spowodowanym wstrząsem – Danuta Dyk, Aleksandra Gutysz-Wojnicka, Celina Glaza 585
21.1. Wstrząs 585
21.2. Opieka pielęgniarska nad chorym w stanie zagrożenia
życia spowodowanym wstrząsem 591
21.3. Procedura przetaczania płynów przez pompę infuzyjną objętościową 602
Piśmiennictwo 606
22. Odrębności opieki nad chorym w starszym wieku w stanie zagrożenia życia – Bożena Nowaczyk 607
22.1. Społeczno-demograficzne aspekty starzenia się społeczeństwa 607
22.2. Narządowe i układowe zmiany inwolucyjne 609
22.3. Opieka pielęgniarska nad chorym w starszym wieku w stanie zagrożenia życia 613
22.4. Rehabilitacja 623
Piśmiennictwo 624
23. Opieka okołotransplantacyjna – Lidia Glinka, Małgorzata Braczkowska 625
23.1. Dawca narządów 625
23.2. Postępowanie przy pobieraniu narządów i tkanek od dawcy zmarłego 633
23.3. Opieka nad biorcą przeszczepu 634
23.4. Opieka nad biorcą w okresie pooperacyjnym 637
Piśmiennictwo 642
24. Opieka nad chorym w schyłkowym okresie życia na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii – Sylwia Miętkiewicz 643
24.1. Chory w schyłkowym okresie życia na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii 643
24.2. Opieka pielęgniarska nad chorym i jego rodziną w schyłkowym okresie życia 645
Piśmiennictwo 656
25. Leczenie żywieniowe chorych w stanach zagrożenia życia spowodowanych niewydolnością jednego lub kilku podstawowych układów organizmu – Karina Stefańska-Wronka, Celina Glaza 657
25.1. Niedożywienie kaloryczno-białkowe jako problem chorych leczonych na oddziale intensywnej terapii 657
25.2. Opieka pielęgniarska nad chorym leczonym żywieniowo w stanach zagrożenia życia spowodowanych niewydolnością jednego lub kilku podstawowych układów organizmu 668
25.3. Procedura żywienia parenteralnego 684
25.4. Procedura żywienia enteralnego 687
Piśmiennictwo 693
26. Delirium, ból i zaburzenia snu u pacjentów na oddziale intensywnej terapii – Aleksandra Gutysz-Wojnicka, Wioletta Mędrzycka-Dąbrowska 695
26.1. Majaczenie (delirium) 695
26.2. Ból u chorych na oddziale intensywnej terapii 697
26.3. Zaburzenia snu u chorych na oddziale intensywnej terapii 702
Piśmiennictwo 708
Skorowidz 709
