Pielęgniarstwo opieki paliatywnej

• Druk: 2016
• Autor: Anna Kaptacz, Krystyna de Walden-Gałuszko
• Wydawca: PZWL

Nowoczesne opracowanie na temat postępowania z pacjentem u kresu życia. Publikacja będzie doskonałym źródłem wiedzy dla członków interdyscyplinarnego zespołu opieki paliatywnej, a szczególnie pielęgniarek, które w tym zespole odgrywają ważną rolę, niejednokrotnie lidera.
Przedstawiona wiedza dostarczy im narzędzi do sprawowania profesjonalnej opieki nad chorym i jego rodziną oraz pozwoli na kształtowanie właściwych postaw i systemu wartości.
Podręcznik spełnia współczesne wymagania nauczania przed i podyplomowego w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5305-0
• ISBN druku: 978-83-200-5225-1
• Liczba stron: 428

Przedmowa VII
1. Wprowadzenie do opieki paliatywnej – Izabela Kaptacz, Anna Kaptacz   1
	1.1. Założenia i organizacja opieki paliatywnej  1
		1.1.1. Definicja i filozofia postępowania w opiece paliatywnej  2
		1.1.2. Rozwój opieki paliatywnej na świecie i w Polsce  4
		1.1.3. Pacjent objęty opieką paliatywną w systemie opieki zdrowotnej w Polsce 6
		1.1.4. Formy opieki paliatywnej w Polsce  7
	1.2. Charakterystyczne aspekty pielęgniarstwa w opiece paliatywnej  9
		1.2.1. Wpływ Cicely Saunders, Hanny Chrzanowskiej i Virginii Henderson na rozwój pielęgniarstwa w opiece paliatywnej  10
		1.2.2. Kształcenie pielęgniarek w dziedzinie opieki paliatywnej w Polsce 11
		1.2.3. Kompetencje i miejsce pielęgniarki w interdyscyplinarnym zespole opieki paliatywnej  12
	1.3. Pacjent podmiotem opieki paliatywnej  13
		1.3.1. Potrzeby nieuleczalnie chorych  13
		1.3.2. Przebieg choroby niepoddającej się leczeniu  14
		1.3.3. Podmiotowość pacjenta w opiece paliatywnej  16

2. Zagadnienia jakości w opiece paliatywnej – Anna Kaptacz   19
	2.1. Terminologia i genealogia pojęć jakości życia i jakości opieki  19
	2.2. Jakość życia a jakość opieki  20 2.3. Aspekty oceny jakości życia 21
	2.4. Narzędzia stosowane w ocenie jakości życia  22
		2.4.1. Indeks stanu sprawności Karnofsky’ego  23
		2.4.2. Indeks jakości Spitzera  23
		2.4.3. Rotterdamska lista objawów 23
		2.4.4. Szpitalna skala lęku i depresji 24
		2.4.5. ESAS (Edmonton Symptom Assessment System)  24
		2.4.6. Kwestionariusz EORTC QLQ – C30 (European Organization for the Research and Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire – Core 30) 24
		2.4.7. STAS (Support Team Assessment Schedule)  25
	2.5. Zarządzanie a jakość opieki  26
	2.6. Kryteria oceny jakości opieki  27

3. Podstawy kliniczne i opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową w opiece paliatywnej 29
	3.1. Ból w chorobie nowotworowej – Izabela Kaptacz, Marcin Wiśniewski   29
		3.1.1. Patomechanizm bólu przewlekłego i jego rodzaje 30
		3.1.2. Ocena bólu przewlekłego  34
		3.1.3. Zasady farmakoterapii bólu przewlekłego i przebijającego  36
		3.1.4. Niefarmakologiczne metody leczenia bólu przewlekłego  45
		3.1.5. Rola i zadania pielęgniarki w ocenie i monitorowaniu bólu  46
	3.2. Opieka nad pacjentem z zaburzeniami ze strony układu oddechowego – Joanna Flakus   50
		3.2.1. Kaszel  50
		3.2.2. Chrypka  52	
		3.2.3. Duszność 53
		3.2.4. Krwioplucie  54 
		3.2.5. Krwotok z płuc  55
		3.2.6. Płyn w jamie opłucnowej 56
		3.2.7. Zapalenie płuc  57
	3.3. Opieka nad pacjentem z zaburzeniami ze strony układu pokarmowego – Marcin Wiśniewski, Wiesława Piotrowska   58
		3.3.1. Nudności i wymioty  59
		3.3.2. Czkawka  65
		3.3.3. Zmiany w obrębie jamy ustnej  66
		3.3.4. Dyspepsja, zespół uciśniętego żołądka, wzdęcia, dysfagia 74
		3.3.5. Krwawienia do przewodu pokarmowego  79
		3.3.6. Niedrożność przewodu pokarmowego  83
		3.3.7. Zaparcia stolca i zaczopowanie kałem  86
		3.3.8. Biegunka  92
		3.3.9. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej  95
		3.3.10. Wodobrzusze  97
		3.3.11. Stomie  99 
	3.4. Zasady żywienia i nawadniania pacjentów objętych opieką paliatywną – Wiesława Piotrowska, Anna Białoń-Janusz   101 
	3.5. Opieka nad pacjentem z zaburzeniami ze strony układu moczowego i płciowego – Anna Kaptacz   106 
		3.5.1. Niewydolność nerek  106 
		3.5.2. Objawy ze strony układu moczowego  107 
		3.5.3. Pielęgnowanie pacjenta z cewnikiem zewnętrznym i wewnętrznym  110 
		3.5.4. Pielęgnowanie pacjenta z przetokami  111
	3.6. Opieka nad pacjentem z objawami neuropsychiatrycznymi – Bożena Łukaszek, Izabela Kaptacz  114 
		3.6.1. Przygnębienie  114 
		3.6.2. Zaburzenia lękowe  115 
		3.6.3. Zespół depresyjny 116 
		3.6.4. Zaburzenia świadomości  118
		3.6.5. Zespół majaczeniowy  119 
		3.6.6. Splątanie  120 
		3.6.7. Otępienie  121 
		3.6.8. Zaburzenia snu  122 
		3.6.9. Niedowłady i porażenia  123 
		3.6.10. Neurologiczne zespoły paranowotworowe  124 
		3.6.11. Tendencje i próby samobójcze  126 
	3.7. Postępowanie objawowe w innych zaburzeniach u pacjentów objętych opieką paliatywną  128 
		3.7.1. Zmęczenie – Anna Białoń-Janusz   128 
		3.7.2. Wyniszczenie nowotworowe – Anna Białoń-Janusz   136 
		3.7.3. Sedacja paliatywna – Marcin Wiśniewski, Wiesława Piotrowska   144 
		3.7.4. Nadmierna potliwość, gorączka – Anna Białoń-Janusz   146 
	3.8. Stany nagłe w opiece paliatywnej – Marcin Wiśniewski   151 
		3.8.1. Zespół żyły głównej górnej  151 
		3.8.2. Zespół ucisku rdzenia kręgowego 153 
		3.8.3. Hiperkalcemia 156 
		3.8.4. Hiponatremia  157 
	3.9. Opieka nad pacjentem ze zmianami w obrębie skóry i tkanki podskórnej – Marcin Wiśniewski, Izabela Kaptacz   159 
		3.9.1. Ogólne zasady leczenia ran 159 
		3.9.2. Odleżyny  172 
		3.9.3. Owrzodzenia nowotworowe  184 
		3.9.4. Popromienne zapalenie skóry 192 
	3.10. Opieka nad pacjentem z zaburzeniami hematologicznymi – Anna Kliś-Kalinowska 200 
		3.10.1. Niedokrwistość  200 
		3.10.2. Neutropenia, małopłytkowość 205 
		3.10.3. Zakrzepica żył głębokich  209 
		3.10.4. Zaburzenia zakrzepowo-zatorowe  211 
	3.11. Podstawy kliniczne i opieka pielęgniarska nad pacjentem z zaburzeniami seksualnymi – Anna Kaptacz, Izabela Kaptacz   214 
	3.12. Opieka nad pacjentem w ostatnich godzinach życia – Agnieszka Kwiecińska   220 
		3.12.1. Opieka nad pacjentem w okresie umierania                            220 
		3.12.2. Zasady łagodzenia objawów w okresie umierania  222
		3.12.3. Rzężenie przedśmiertne  227 
		3.12.4. Towarzyszenie umierającemu i jego rodzinie  228 
		3.12.5. Rola pielęgniarki w opiece nad pacjentem i jego rodziną w okresie przedagonalnym i agonalnym  228 
		3.12.6. Postępowanie po śmierci chorego  231

4. Podstawy kliniczne i opieka nad pacjentem z chorobą nienowotworową o niepomyślnym rokowaniu – Dominik Krzyżanowski                                 233 
	4.1. Przewlekła niewydolność krążenia  233
	4.2. Przewlekła niewydolność oddechowa. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) 237 
		4.2.1. Dominujące objawy, opieka i leczenie paliatywne w POChP  239 
	4.3. Choroby układu nerwowego  243 
		4.3.1. Stwardnienie zanikowe boczne (ALS, amyotrophic lateral sclerosis)  243 
		4.3.2. Stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex) 244 
		4.3.3. Choroba Parkinsona  247 
		4.3.4. Choroba Huntingtona  248 
	4.4. Choroba Alzheimera i inne typy zaburzeń otępiennych  249 
		4.4.1. Zaburzenia otępienne typu alzheimerowskiego 250 
	4.5. Zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS, acquired immunodeficiency syndrome) 254 
		4.5.1. Rola opieki paliatywnej i hospicyjnej u pacjentów z AIDS  256 
	4.6. Przewlekłe choroby nerek  259 
	4.7. Marskość wątroby  263

5. Dziecko w opiece paliatywnej – Agata Panas, Bożena Łukaszek                        267 
	5.1. Modele, zasady i odrębności pediatrycznej opieki paliatywnej  268 
		5.1.1. Modele pediatrycznej opieki paliatywnej  268 
		5.1.2. Zasady pediatrycznej opieki paliatywnej  269 
		5.1.3. Odrębności pediatrycznej opieki paliatywnej  271 
	5.2. Postępowanie pielęgnacyjno-lecznicze w wybranych zaburzeniach u dzieci objętych opieką paliatywną  276 
		5.2.1. Ból u dzieci  276 
		5.2.2. Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego u dzieci  281 
		5.2.3. Padaczka u dzieci  284 
		5.2.4. Problemy pulmonologiczne u dzieci  285
	5.3. Komunikowanie się z chorym dzieckiem  286 
	5.4. Rodzice i rodzeństwo chorego dziecka  287 
	5.5. Śmierć dziecka i opieka nad rodziną w okresie żałoby  288

6. Wielokulturowość w pielęgniarstwie – Bożena Łukaszek, Katarzyna Mucha   291

7. Zagadnienia etyczno-prawne – Bożena Łukaszek   299 
	7.1. Zasady bioetyczne obowiązujące w opiece paliatywnej  299 
	7.2. Eutanazja  300 
	7.3. Zagadnienia prawne  302 
		7.3.1. Rozporządzenia na wypadek śmierci  302 
		7.3.2. Prawa pacjenta 304 
		7.3.3. Stałe pełnomocnictwa  304 
		7.3.4. Testament życia  305

8. Obciążenie pracą i zespół wypalenia zawodowego (burnout syndrome) w pracy pielęgniarskiej – Bożena Łukaszek   307 
	8.1. Definicja zespołu wypalenia zawodowego i jego objawy  307
		8.1.1. Wyczerpanie emocjonalne  307 
		8.1.2. Objawy wypalenia zawodowego  308 
	8.2. Model stopnia niedopasowania między osobą a środowiskiem zawodowym  309 
	8.3. Przyczyny zespołu wypalenia zawodowego  310 
	8.4. Pomiar wypalenia zawodowego  311 
	8.5. Metody radzenia sobie z wypaleniem zawodowym  312

9. Podstawy opieki komplementarnej w opiece paliatywnej – Anna Białoń-Janusz   315 
	9.1. Założenia opieki komplementarnej, rodzaje zajęć terapeutycznych  315 
	9.2. Relaksacja  318 
		9.2.1. Trening autogenny  318 
		9.2.2 Trening Jacobsona  319 
		9.2.3. Inne techniki 319
	9.3. Muzykoterapia  320 
	9.4. Terapia zajęciowa  321 
	9.5. Aromaterapia  322 
	9.6. Akupunktura  324

10. Problemy psychiczne, społeczne i duchowe pacjentów i ich rodzin  327 
	10.1. Wsparcie psychologiczne 327 
		10.1.1. Potrzeby psychiczne chorych u kresu życia – Krystyna de Walden-Gałuszko   327 
		10.1.2. Przekazywanie niepomyślnych wiadomości – Krystyna de Walden-Gałuszko   328 
		10.1.3. Wsparcie psychiczne – Krystyna de Walden-Gałuszko   330 
		10.1.4. Problemy rodziny – Krystyna de Walden-Gałuszko   333 
		10.1.5. Żałoba i osierocenie – Krystyna de Walden-Gałuszko   338 
		10.1.6. Rola pielęgniarki we wsparciu psychicznym – Anna Kaptacz   341 
	10.2. Wsparcie społeczno-socjalne – Krystyna Kochan   343 
		10.2.1. Problemy społeczno-socjalne w aspekcie ciężkiej choroby w rodzinie  346
		10.2.2. Możliwości wsparcia społeczno-socjalnego  348 
		10.2.3. Rola wolontariatu w aspekcie wsparcia społeczno-socjalnego  353 
		10.2.4. Pielęgniarka a pracownik socjalny  353 
	10.3. Wsparcie i pomoc duchowa – Michalina Wieszołek   355 
		10.3.1. Ból totalny i ból duchowy  355 
		10.3.2. Religijność a duchowość  358 
		10.3.3. Kryzys duchowy i możliwość pomocy choremu i jego rodzinie  360 
		10.3.4. Rola pielęgniarki w rozpoznawaniu problemów duchowych, egzystencjalnych i religijnych pacjenta i jego rodziny 362

11. Rehabilitacja i fizjoterapia w opiece paliatywnej – Agnieszka Wójcik, Anna Pyszora, Iwona Drewnik  367
	11.1. Strategia postępowania fizjoterapeutycznego w opiece paliatywnej 367
	11.2. Procedury fizjoterapeutyczne stosowane w opiece paliatywnej 372 
		11.2.1. Procedury diagnostyczne – diagnostyka fizjoterapeutyczna  372 
		11.2.2. Procedury terapeutyczne prowadzone przez fizjoterapeutę  373 
	11.3. Rola i zadania pielęgniarki w zakresie działań fizjoterapeutycznych  373 
		11.3.1. Procedury rehabilitacyjne prowadzone przez pielęgniarkę  373 
		11.3.2. Procedury pielęgnacyjno-higieniczne prowadzone przez pielęgniarkę  374 
		11.3.3. Procedury edukacyjne – instruktaż  374 
	11.4. Pacjent samodzielny  375 
	11.5. Pacjent unieruchomiony 378 
		11.5.1. Obrót na porażoną stronę ciała  379 
		11.5.2. Obrót na „zdrową” stronę ciała  380

12. Podstawowe założenia i przykładowe plany opieki w Międzynarodowej Kwalifikacji Praktyki Pielęgniarskiej (ICNP®) – Dorota Kilańska   387 
12.1. Zastosowanie Klasyfikacji ICNP® w procesie pielęgnowania  388

Appendix   409
Podstawy farmakoterapii w opiece paliatywnej – Agnieszka Zalas  409 
	1. Podstawowe leki stosowane w opiece paliatywnej  409 
	2. Wybrane leki nieopioidowe  410 
		2.1. Słabe leki opioidowe  411 
		2.2. Silne opioidy  412 
	3. Inne leki stosowane w leczeniu objawowym  414 
	4. Zasady, drogi i sposoby podawania leków w opiece paliatywnej  419 
	5. Interakcje leków stosowanych w opiece paliatywnej 421

Skorowidz  425