Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku

• Druk: Warszawa, 2018
• Redakcja naukowa: Kornelia Kędziora-Kornatowska, Marta Muszalik
• Wydawca: PZWL

Kompendium wiedzy z zakresu opieki nad osobami starszymi. W podręczniku przedstawiono aktualne wiadomości dotyczące wybranych aspektów starzenia się, leczenia i pielęgnowania. Opisano również zagadnienia funkcjonowania w społeczeństwie i zaprezentowano wybrane aspekty rehabilitacji oraz zasady dietoterapii u osób w starszym wieku.

Rozwój nauk medycznych i nauk o zdrowiu wymaga ustawicznego doskonalenia i dokształcania się w każdym zawodzie medycznym. Aby spełnić oczekiwania Czytelników Redaktorzy Naukowi zaprosili do współpracy w tworzeniu podręcznika: lekarzy specjalistów, pielęgniarki, nauczycieli akademickich, psychologów, fizjoterapeutów, dietetyka, którym tematyka opieki geriatrycznej jest bardzo bliska.

Autorzy dołożyli starań, aby wiedza zawarta w podręczniku była jak najbardziej aktualna i praktyczna oraz przedstawiona w dostępny sposób, co pozwoli łatwiej zrozumieć trudne zagadnienia związane z leczeniem, opieką i pielęgnacją osób w najstarszej grupie wiekowej. Nadrzędnym celem podręcznika jest przygotowanie studentów pielęgniarstwa i innych kierunków wydziałów nauk o zdrowiu i nauk medycznych do sprawowania profesjonalnej opieki i pielęgnacji osób w podeszłym wieku w zdrowiu i chorobie.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Kornelia Kędziora-Kornatowska, Marta Muszalik
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5561-0
• ISBN druku: 978-83-200-5497-2
• Liczba stron: 436

Część I 3
1. Propedeutyka starzenia się organizmu 3
1.1. Podstawy biologicznego starzenia się organizmu człowieka oraz mechanizmy starzenia się – Kornelia Kędziora-Kornatowska 3
	1.1.1. Zmiany strukturalne i czynnościowe w wieku podeszłym 3
	1.1.2. Mechanizmy starzenia się człowieka 9
	1.1.3. Teorie stochastyczne 10
	1.1.4. Teorie niestochastyczne 11
	1.1.5. Teorie genetyczne 11
	1.1.6. Podsumowanie 12
1.2. Łagodne zaburzenia poznawcze – Alina Borkowska 13
	1.2.1. Wprowadzenie 13
	1.2.2. Kryteria diagnostyczne i obraz kliniczny łagodnych zaburzeń poznawczych 14
	1.2.3. Predyktory konwersji łagodnych zaburzeń poznawczych do otępienia 18
	1.2.4. Znaczenie diagnozy neuropsychologicznej łagodnych zaburzeń poznawczych 21
	1.2.5. Zaburzenia neuropsychiatryczne w łagodnych zaburzeniach poznawczych 24
	1.2.6. Leczenie i prewencja łagodnych zaburzeń poznawczych 27
	1.2.7. Podsumowanie 28
2. Metody i możliwości działań rewitalizacyjnych u osób starszych – Hanna Kachaniuk, Wiesław Fidecki, Irena Wrońska 33
2.1. Pojęcie rewitalizacji w odniesieniu do seniora 33
2.2. Rewitalizacja obszarów i przestrzeni publicznych jako element polityki senioralnej 35
2.3. Niektóre metody rewitalizacji i działania rewitalizacyjne dotyczące osób starszych 36
	2.3.1. Zabiegi rewitalizujące 38
	2.3.2. Dieta seniora 40
2.4. Podsumowanie 41
3. Wybrane aspekty funkcjonowania bio-psycho-społecznego osób w starszym wieku 45
3.1. Rola osób w starszym wieku w rodzinie i społeczeństwie – Roman Ossowski 45
	3.1.1. Wstęp 45
	3.1.2. Problemy uczestnictwa osób w okresie późnej dorosłości w życiu społecznym 46
	3.1.3. Aktywność i uczestnictwo jako konieczność życiowa i wyraz osobistej niezależności 48
	3.1.4. Znaczenie więzi rodzinnych i uczestnictwa w życiu rodzinnym w wieku starszym 50
	3.1.5. Wydarzenia kryzysowe okresu późnej dorosłości 56
	3.1.6. Kierunki wsparcia osób w okresie starszym 58
	3.1.7. Podsumowanie 63
3.2. Możliwości i metody wspomagania funkcjonowania poznawczego osób starszych – Ludmiła Zając-Lamparska 66
	3.2.1. Plastyczność neuropoznawcza w okresie starości 66
	3.2.2. Treningi funkcji poznawczych 68
	3.2.3. Stymulacja poznawcza 71
	3.2.4. Rehabilitacja poznawcza 72
	3.2.5. Podsumowanie 74
3.3. Rehabilitacja osób w starszym wieku – metody i formy oddziaływania – Marta Podhorecka 76
	3.3.1. Specyfika rehabilitacji osób starszych – pojęcie rewitalizacji i rehabilitacji 76
	3.3.2. Wpływ aktywności ruchowej na organizm osoby starszej 77
	3.3.3. Wytyczne dotyczące fizjoterapii i aktywności fizycznej osób starszych 78
	3.3.4. Przeciwwskazania i środki ostrożności 79
	3.3.5. Przykładowe formy i metody stosowane w rehabilitacji osób starszych 79
	3.3.6. Podsumowanie 82
3.4. Przejawy przemocy wobec osób starszych, metody zapobiegania i pomocy – Magdalena Leszko 85
	3.4.1. Przemoc wobec osób starszych – definicja i występowanie 85
	3.4.2. Rodzaje przemocy wobec osób starszych 86
	3.4.3. Czynniki narażające osoby starsze na bycie ofiarą przemocy 88
	3.4.4. Rozpoznanie objawów stosowania przemocy 89
	3.4.5. Postępowanie w przypadku wykrycia przemocy 92
	3.4.6. Zapobieganie przemocy 93
	3.4.7. Podsumowanie 94
3.5. Stereotypy starości i starzenia się – Magdalena Grabowska 96
	3.5.1. Definicja stereotypu 96
	3.5.2. Geneza stereotypów starości 99
	3.5.3. Zawartość treściowa stereotypu starości 100
	3.5.4. Konsekwencje stereotypów starości 102
	3.5.5. Metody przeciwdziałania stereotypom i eliminowania ageizmu 107
	3.5.6. Podsumowanie 109
3.6. Seksualność osób starzejących się – Magdalena Grabowska 112
	3.6.1. Pojęcie seksualności 112
	3.6.2. Obraz seksualności osób w okresie późnej dorosłości 116
	3.6.3. Czynniki determinujące aktywność seksualną seniorów 119
	3.6.4. Podsumowanie 122
4. Formy organizacyjne opieki nad osobami w starszym wieku 125
4.1. Aspekty organizacyjne opieki instytucjonalnej nad osobami w starszym wieku w Polsce i na świecie – Alicja Marzec 125
	4.1.1. Uwarunkowania rozwoju opieki nad osobami w starszym wieku 125
	4.1.2. Formy organizacyjne opieki nad osobami starszymi w Polsce i na świecie 128
	4.1.3. Opieka długoterminowa medyczna 131
	4.1.4. Podsumowanie 135
4.2. Rola POZ w opiece nad osobami starszymi – Halina Doroszkiewicz 137
	4.2.1. Społeczno-demograficzne uwarunkowania świadczenia opieki nad osobami starszymi 137
	4.2.2. Rola podstawowej opieki zdrowotnej w opiece nad osobami starszymi 140
	4.2.3. Rola pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej wobec starszych podopiecznych 141
	4.2.4. Podsumowanie 145
4.3. Rola pomocy społecznej w opiece nad osobami starszymi – Ewa Borowiak 147
	4.3.1. Cele, zadania, rodzaje świadczeń i tryb ich udzielania oraz organizacja pomocy społecznej 147
	4.3.2. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania 150
	4.3.3. Dzienne domy pomocy społecznej i domy pomocy społecznej 152
	4.3.4. Specyficzne problemy pielęgnacyjne osób mieszkających w domach pomocy społecznej 154
	4.3.5. Podsumowanie 155
5. Wybrane aspekty opieki medycznej w geriatrii – Kornelia Kędziora‑Kornatowska 157
5.1. Wprowadzenie 157
5.2. Problem wielochorobowości i specyfika przebiegu schorzeń u pacjentów w starszym wieku 159
5.3. Problemy opieki nad osobami starszymi w Polsce 160
5.4. Wybrane aspekty opieki medycznej i pielęgniarskiej 164
5.5. Podsumowanie 167
6. Całościowa ocena geriatryczna – Barbara Bień, Zyta Beata Wojszel 169
6.1. Całościowa ocena geriatryczna jako standard w ocenie ludzi starszych 169
6.2. Zespołowe podejście geriatryczne 170
6.3. Cele całościowej oceny geriatrycznej 171
6.4. Struktura i stadia procesu całościowej oceny geriatrycznej 173
6.5. Podsumowanie 175
7. Wielkie problemy geriatryczne – rola zespołu terapeutycznego w opiece nad pacjentem – Zyta Beata Wojszel, Barbara Bień 177
7.1. Wprowadzenie 177
7.2. Zaburzenia funkcji zwieraczy 178
	7.2.1. Występowanie, przyczyny i następstwa nietrzymania moczu 178
	7.2.2. Diagnostyka i postępowanie w nietrzymaniu moczu 180
	7.2.3. Nietrzymanie stolca jako problem geriatryczny 181
7.3. Upadki 183
7.4. Zespoły otępienne i depresje wieku podeszłego 186
	7.4.1. Występowanie i podstawy patofizjologiczne otępienia 186
	7.4.2. Kryteria rozpoznawania i obraz kliniczny otępienia 186
	7.4.3. Terapia otępienia 188
	7.4.4. Depresje wieku podeszłego 188
7.5. Zespoły splątania 190
7.6. Geriatryczny zespół jatrogenny 191
8. Wybrane aspekty roli pielęgniarki w farmakoterapii osób w podeszłym wieku – Elżbieta Krajewska-Kułak, Mateusz Cybulski, Marek Szczepański 195
8.1. Wprowadzenie 195
8.2. Ogólne zasady przygotowania, podawania i przechowywania leków obowiązujące pielęgniarkę 199
8.3. Ogólne niebezpieczeństwa związane z podawaniem leków 202
8.4. Polipragmazja, politerapia, niedostateczne leczenie 203
8.5. Geriatryczny Zespół Jatrogenny w aspekcie pracy pielęgniarki 207
8.6. Przyczyny niepowodzeń leczenia u osób w podeszłym wieku 210
8.7. Podstawowe zasady stosowania leków w wieku podeszłym 215
8.8. Przygotowanie chorego do przyjmowania leku w domu 217
8.9. Możliwości wypisywania recept przez pielęgniarki 220
8.10. Podsumowanie 224
9. Diagnoza pielęgniarska pacjenta geriatrycznego na przykładzie chorego z cukrzycą – Marta Muszalik, Zbigniew Bartuzi 229
9.1. Wprowadzenie 229
9.2. Odrębności przebiegu klinicznego cukrzycy w wieku starszym 231
	9.2.1. Studium przypadku pacjenta geriatrycznego z cukrzycą 232
9.3. Podsumowanie 240
10. Wybrane aspekty pielęgnacji osób w starszym wieku 243
10.1. Podstawowe aspekty pielęgnacji i komunikacji z osobami starszymi – Monika Biercewicz 243
	10.1.1. Pielęgnacja skóry osób w podeszłym wieku oraz profilaktyka odleżyn 243
	10.1.2. Podsumowanie 249
	10.1.3. Postępowanie pielęgnacyjne wobec chorego z dysfunkcją narządu słuchu i wzroku 250
	10.1.4. Podsumowanie 253
10.2. Pielęgnowanie seniorów ze schorzeniami układu moczowo-płciowego – Grażyna Puto 255
	10.2.1. Zmiany inwolucyjne układu moczowego 255
	10.2.2. Zakażenia układu moczowego 256
	10.2.3. Objawy kliniczne 257
	10.2.4. Kryteria diagnostyczne 257
	10.2.5. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym, działaniach opiekuńczo‑pielęgnacyjnych, leczeniu, profilaktyce i edukacji 258
	10.2.6. Podsumowanie 261
10.3. Pielęgnowanie osób w starszym wieku ze schorzeniami onkologicznymi – Beata Leśniczak 263
	10.3.1. Epidemiologia i ogólna charakterystyka chorób nowotworowych u osób w starszym wieku 263
	10.3.2. Opieka pielęgniarska nad osobą starszą z chorobą nowotworową 265
	10.3.3. Opieka nad osobą starszą poddaną chemioterapii 273
	10.3.4. Radioterapia u osób w starszym wieku 276
	10.3.5. Opieka nad osobą starszą z zespołem kacheksji nowotworowej 277
	10.3.6. Podsumowanie 278
10.4. Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku ze schorzeniami narządu wzroku – Ewa Borowiak, Agnieszka Kotarba 280
	10.4.1. Zaćma 280
	10.4.2. Jaskra 284
	10.4.3. Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem 288
	10.4.4. Diagnoza pielęgniarska pacjenta w podeszłym wieku ze schorzeniami narządu wzroku 290
	10.4.5. Psychologiczne aspekty opieki nad osobą w podeszłym wieku ze schorzeniami narządu wzroku 294
	10.4.6. Podsumowanie 301
10.5. Wybrane aspekty i zasady żywienia osób starszych – Alina Jaroch 304
	10.5.1. Zmiany inwolucyjne układu pokarmowego – wpływ na przyswajanie składników odżywczych 304
	10.5.2. Zmiany w składzie ciała zachodzące wraz z wiekiem 306
	10.5.3. Metody ewaluacji sposobu żywienia oraz stanu odżywienia 307
	10.5.4. Ogólne zasady oraz odrębności w żywieniu osób starszych 311
	10.5.5. Sposoby wzbogacania diety seniora 313
	10.5.6. Podsumowanie 314
11. Otępienia – diagnostyka, leczenie i postępowanie – Robert Kucharski, Katarzyna Łachut 317
11.1. Wprowadzenie, definicja otępienia, informacje wstępne 317
	11.1.1. Choroby powodujące otępienie 318
	11.1.2. Kiedy i u kogo może wystąpić problem 319
11.2. Objawy psychiatryczne i neurologiczne towarzyszące otępieniu 319
11.3. Metody diagnostyki pacjenta z otępieniem 323
	11.3.1. Rozpoznanie choroby 323
	11.3.2. Specyfika podstawowych chorób powodujących otępienie 324
11.4. Problemy szczególne towarzyszące otępieniu i sposoby postępowania w konkretnych przypadkach 325
	11.4.1. Problemy psychologiczne 325
	11.4.2. Problemy prawne 331
11.5. Leczenie farmakologiczne i pozafarmakologiczne 333
11.6. Podsumowanie 336
12. Uzależnienia u osób starszych – specyfika postępowania – Grażyna Puto 337
12.1. Wstęp 337
12.2. Czynniki ryzyka rozwoju uzależnienia osób starszych od alkoholu i/lub leków 338
12.3. Uzależnienie od alkoholu u osób starszych 338
	12.3.1. Wpływ alkoholu na organizm osoby starszej 339
	12.3.2. Objawy sugerujące uzależnienie od alkoholu u osób starszych 339
	12.3.3. Typy uzależnienia od alkoholu u osób starszych 340
	12.3.4. Problemy związane z diagnozowaniem uzależnienia od leków u osób starszych 340
	12.3.5. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym 341
	12.3.6. Udział pielęgniarki w procesie leczenia 343
12.4. Uzależnienie od leków u osób starszych 344
	12.4.1. Rozwój uzależnień od leków u osób starszych 344
	12.4.2. Objawy sugerujące uzależnienie od leków 345
	12.4.3. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym 345
12.5. Podsumowanie 346
13. Postępowanie wobec pacjentów w starszym wieku leczonych chirurgicznie – Maria Szewczyk, Paulina Mościcka, Justyna Cwajda-Białasik 349
13.1. Opieka przedoperacyjna nad chorym w starszym wieku 349
	13.1.1. Podstawowe działania diagnostyczne i pielęgnacyjne przed zabiegiem operacyjnym 351
13.2. Podsumowanie 355
14. Opieka paliatywna nad pacjentem nieuleczalnie chorym – Krystyna de Walden-Gałuszko 359
14.1. Wstęp – opieka paliatywna a opieka hospicyjna 359
14.2. Opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową 360
	14.2.1. Organizacja opieki paliatywnej 360
	14.2.2. Ogólne zasady postępowania w opiece paliatywnej 361
14.3. Specyfika opieki paliatywnej u chorych w starszym wieku 364
14.4. Zwalczanie bólu 366
14.5. Opieka psychologiczna nad pacjentem umierającym – zadania pielęgniarki 370
15. Wybrane zespoły starczej niesprawności w praktyce pielęgniarskiej – zespół słabości – Marta Muszalik 381
15.1. Wprowadzenie w zagadnienie 381
15.2. Podsumowanie 387
Część II 393
16. Materiały dydaktyczne dla studentów – Marta Muszalik 393
17. Propozycja standardu opieki nad pacjentem z otępieniem w środowisku – Marta Muszalik 407
17.1. Wprowadzenie 407
17.2. Otępienie 408
	17.2.1. Standard opieki nad pacjentem z otępieniem w praktyce pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania – propozycja 409
17.3. Podsumowanie 415
18. Studium przypadku pacjenta w starszym wieku z wielochorobowością – Ilona Grzeszak, Edyta Balas, Ilona Lutostańska 417
18.1. Wprowadzenie 417
18.2. Studium przypadku pacjentki geriatrycznej z wielochorobowością 418
18.3. Podsumowanie 426
Skorowidz 429