Podróż na Atlantydę

• Druk: Katowice, 2012
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Historia Literatury Polskiej
• Autor: Filip Mazurkiewicz
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Praca jest przede wszystkim drobiazgową analizą I tomu cyklu powieściowego Teodora Parnickiego Nowa baśń, zatytułowanego Robotnicy wezwani o jedenastej. Tak szczegółowo przeprowadzona analiza powieści była niezbędna do jej interpretacji, które przebiegają dwutorowo. Po pierwsze podjęto wątek Ingardenowskich, a szerzej – fenomenologicznych inspiracji, które wpłynęły na pisarstwo Parnickiego. Mamy tu do czynienia z wpływem na przekształcenia gatunkowe powieści historycznej jako tekstu literackiego oraz z wpływem na sposób postrzegania samej historyczności jako tekstowo-nietekstowego korelatu powieści. Literackość jest przez Ingardena traktowana jako pewna granica, która wyznacza status ontologiczny przedmiotów i postaci pojawiających się w dziele literackim, a istotą owej granicy jest zawieszenie asercji sądów wypowiedzianych w tekście. Druga grupa zabiegów interpretacyjnych zmierza do określenia tematyki powieści dziejowej Parnickiego jako powieści o śmierci. Parnicki w swym tekście mozolnie penetruje rozmaite europejskie mity i opowieści dotyczące śmierci, sprawdzając, czy niosą z sobą jakiś wymiar wyjaśniający bądź konsolacyjny. Odpowiedź na tak stawiane pytania jest przecząca. Ostatecznie śmierć pozostaje fenomenem niezrozumiałym, wymykającym się wszelkim próbom rozumienia, czy wyjaśnienia. I z takim przekonaniem Parnicki pozostawia swego czytelnika. Zasadniczym kontekstem interpretacji okazuje się mit Atlantydy, który ma w powieści znaczenie potrójne. Po pierwsze, w sensie dosłownym oznacza mityczny ląd, którego nie można zdobyć, choć bohaterowie próbują tam dopłynąć. Po drugie, odnosi się do niemożliwego do zdobycia lądu „prawdziwej” historii, lądu historii pewnej, historii-bytu. Po trzecie, staje się metaforą śmierci.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Ebooki popularnonaukowe
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8012-500-1
• Liczba stron: 202

Spis treści

Wprowadzenie / 7
Co zrobić z tradycją interpretacyjną? / 7
Zaproszenie do tematu / 12

Hamlet i inni. (Od powieści historycznej do powieści dziejowej) / 25
Hamlet Duńczyk – otwarcie / 27
Aron, Łukasz, Stanisław – fragmenty streszczenia i obietnice / 31
Prawda, fałsz, zdarzenie / 52
Łukasz i pisanie / 67
Historia, powieść, dzieje / 75
Narrator i postać / 90
Ingarden a Parnicki – konsekwencje / 105
Hamlet Duńczyk – ostatnie przygotowanie / 108
Hamlet Duńczyk – zamknięcie / 123

Podróż na Atlantydę, czyli śmierć w powieści dziejowej / 143
O czym to jest? – wprowadzenie do tematu / 145
„Lecz czuję, że oto już…” / 146
Estetyzacja śmierci / 158
Atlantyda / 166
Eryk / 180
Historia przeciw biologii / 186

Summary / 195
Резюме / 197