Poezje wybrane. Czesław Miłosz
Czesław Miłosz, Poezje wybrane Wstęp i opracowanie Zdzisław Łapiński Poezji
Czesława Miłosza nie da się opowiedzieć, ująć w ramy konspektu, zamknąć w kilkuzdaniowej formule. Trzeba ją czytać ciągle od nowa, w różnorodnych kontekstach i z różnych punktów widzenia. Tylko wtedy odsłoni swój rzeczywisty kształt: wielowymiarowość artystycznej formy, bogactwo znaczeń, ale też prostotę poetyckiej frazy. Pobudzi zmysły, zaprosi do intelektualnej rozmowy, skłoni do intertekstualnych poszukiwań. Z jednej strony każe zatrzymać się nad szczegółem, z drugiej podejmie wielkie tematy, takie jak miłość, zło, kondycja ludzka, moralność, religia czy historia. Rzuci wreszcie światło na dramatyczne, spełnione i niespełnione zarazem, pełne nieoczywistych wyborów życie poety. Osiągnąwszy artystyczną dojrzałość, Miłosz pragnął na ogół mówić zrozumiale. Wielokrotnie wracał do tego postulatu, polemizując ze zwalczanymi przez siebie prądami intelektualnymi i kierunkami literackimi. Jednocześnie nigdy nie przestał sięgać w poezji po najbardziej przepastne problemy i idee. Ze Wstępu Zdzisława Łapińskiego Czesław Miłosz (1911–2004) – polski poeta, prozaik, tłumacz, eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1980 roku. Urodził się w Szetejniach na Litwie, studiował na uniwersytecie w Wilnie. Współzałożyciel wileńskiego pisma „Żagary” i członek ukształtowanej wokół niego grupy poetyckiej. Jego pierwszą książką był Poemat o czasie zastygłym (1931). Pod koniec lat 30. zamieszkał w Warszawie i podjął pracę w Polskim Radiu. W 1945 roku opublikował tom Ocalenie, uznawany za jeden z najważniejszych w dwudziestowiecznej poezji polskiej, zawierający takie utwory jak Campo di Fiori, Biedny chrześcijanin patrzy na getto czy Piosenka o końcu świata. Po wojnie w dyplomacji komunistycznego rządu Polski. W 1951 roku wystąpił o azyl polityczny we Francji. Związał się wtedy z paryską „Kulturą”, gdzie ukazywały się jego kolejne książki, m.in. tom esejów Zniewolony umysł (1953) oraz powieści Dolina Issy (1955) i Zdobycie władzy (1955). Od 1960 roku w Stanach Zjednoczonych. Wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz na Harvardzie. Laureat wielu prestiżowych nagród w Polsce i na świecie, jego utwory zostały przetłumaczone na kilkadziesiąt języków. Zmarł w 2004 roku w Krakowie. Jego ciało złożono w Krypcie Zasłużonych na Skałce. Zdzisław Łapiński (1930) – profesor, historyk i teoretyk literatury. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, pracował w Instytucie Badań Literackich PAN. Członek Towarzystwa Kursów Naukowych i Komitetu Nauk o Literaturze PAN. Znawca twórczości Norwida, Gombrowicza i Miłosza. Opublikował wiele książek, m.in. Norwid (1971), Między polityką a metafizyką (o poezji Czesława Miłosza) (1980), Ja, Ferdydurke. Gombrowicza świat interakcji (1985), Jak współżyć z socrealizmem. Szkice nie na temat (1988).
