Pojęcie ludobójstwa w kontekście orzecznictwa międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc

• Druk: 2010
• Autor: Karolina Wierczyńska
• Wydawca: Scholar

Pojęcie ludobójstwa w prawie międzynarodowym publicznym zostało zdefiniowane w Konwencji z 1948 r. w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa i na płaszczyźnie normatywnej nie podlegało zmianom. Jednocześnie jednak ewoluowało, kreując nowe standardy dla ochrony praw człowieka w kontekście karania jednostek za zbrodnie prawa międzynarodowego. Szczególną rolę w tej ewolucji odegrało orzecznictwo międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc. Niniejsza książka ma udzielić odpowiedzi na pytanie, jaki wpływ wywarło dotychczasowe orzecznictwo międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc na pojęcie ludobójstwa. Praca podejmuje także kwestię wpływu orzecznictwa tych trybunałów na utworzenie i kształt Międzynarodowego Trybunału Karnego.

Karolina Wierczyńska, dr nauk prawnych, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, obecnie adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz sekretarz redakcji czasopisma Polish Yearbook of International Law. Jej zainteresowania naukowe oscylują wokół prawa międzynarodowego humanitarnego, praw człowieka, użycia siły przez państwo oraz odpowiedzialności międzynarodowej państwa i jednostki.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-452-1
• ISBN druku: 978-83-7383-452-1
• Liczba stron: 212

Wprowadzenie	9
ROZDZIAŁ 1	11
Geneza definicji zbrodni ludobójstwa, tło historyczne	11
1.1. Powstanie definicji ludobójstwa	11
1.2. Prace ONZ nad kodyfikacją zbrodni ludobójstwa – rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 96(I) i projekty przedstawione przez państwa	18
1.3. Ludobójstwo w procesie norymberskim	24
1.4. Zasady norymberskie	27
1.5. Karanie ludobójstwa w okresie powojennym przed sądami krajowymi	29
1.6. Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r. – wprowadzenie	34
	1.6.1. Obowiązki państw w świetle postanowień Konwencji	35
	1.6.2. Elementy zbrodni ludobójstwa	37
		1.6.2.1. Mens rea zbrodni ludobójstwa	38
		1.6.2.2. Actus reus zbrodni ludobójstwa	40
		1.6.2.3. Grupy ludności chronione przez Konwencję	41
1.7. Ekstradycja i proces Eichmanna.	45
1.8. Konwencja o niestosowaniu przedawnienia wobec najcięższych zbrodni	48 
1.9. Podsumowanie	50
ROZDZIAŁ 2	51
Ściganie zbrodni ludobójstwa przez trybunały międzynarodowe	51
2.1. Powstanie i kompetencje trybunału jugosłowiańskiego	51
	2.1.1. Rozpad byłej Jugosławii – rys historyczny	51
	2.1.2. Reakcja społeczności międzynarodowej na konflikt w byłej Jugosławii	53
	2.1.3. Prace Specjalnego Sprawozdawcy i Komisji Ekspertów	54
	2.1.4. Rezolucje Rady Bezpieczeństwa 808 i 827 ustanawiające Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii	55
	2.1.5. Kwestia legalności trybunału jugosłowiańskiego	56
	2.1.6. Jurysdykcja MTKJ	59
		2.1.6.1. Kompetencje ratione materiae	59
		2.1.6.2. Kompetencje ratione personae	63
		2.1.6.3. Kompetencje ratione loci i ratione temporis	65
2.2. Ludobójstwo w orzecznictwie trybunału jugosłowiańskiego	65
	2.2.1. Sprawa Jelisicia i Sikiricy	66
	2.2.2. Sprawa Krsticia	73
		2.2.2.1. Zamiar a motyw	74
		2.2.2.2. Definicja grupy	75
		2.2.2.3. Zamiar przestępczy	75
		2.2.2.4. Wyniszczenie grupy „w części”	76
		2.2.2.5. Indywidualna odpowiedzialność Krsticia Teorie joint criminal enterprise i command responsibility	77
		2.2.2.6. Odpowiedzialność Krsticia: ludobójstwo czy współudział w ludobójstwie?	81
		2.2.2.7. Obalenie interpretacji Izby Orzekającej przez Izbę Apelacyjną. Pomocnictwo (aid and abet) w popełnieniu ludobójstwa	83
		2.2.2.8. Krytyka orzeczenia w sprawie Krsticia	89
2.2.3. Współudział w ludobójstwie poprzez pomocnictwo w zbrodni – sprawa Vidoje Blagojevicia	90
	2.2.3.1. Uwagi do sprawy Blagojevicia	93
	2.2.3.2. Sprawa Popovicia i innych	94
	2.2.4. Inne próby osądzenia zbrodni ludobójstwa przez trybunał jugosłowiański	99
	2.2.5. Sprawa Slobodana Miloševicia przed trybunałem jugosłowiańskim	103
2.3. Wkład działalności trybunału w kreowanie „nowego” pojęcia ludobójstwa, m.in. pojęcie czystki etnicznej	104
	2.3.1. Czy czystka etniczna to ludobójstwo?	105
	2.3.2. Wpływ orzecznictwa trybunału na kreowanie nowego pojęcia ludobójstwa	108
		2.3.2.1. Zamiar ludobójstwa	109
		2.3.2.2. Grupa rasowa, religijna, narodowa, etniczna	109
		2.3.2.3. Wyniszczenie grupy w całości i części	110
		2.3.2.4. Odpowiedzialność indywidualna sprawcy	110
		2.3.2.5. Podsumowanie	111
ROZDZIAŁ 3	113
Ludobójstwo w orzecznictwie trybunału rwandyjskiego	113
3.1. Powstanie i kompetencje trybunału rwandyjskiego Geneza konfliktu – rys historyczny. Reakcja społeczności międzynarodowej	113
	3.1.1. Raporty Specjalnego Sprawozdawcy Prace Komisji Ekspertów. Utworzenie trybunału	115
3.2. Jurysdykcja MTKR	118
	3.2.1. Kompetencje ratione materiae	118
	3.2.2. Kompetencje ratione personae	119
	3.2.3. Kompetencje ratione loci i ratione temporis	120
3.3. Przełomowa decyzja Izby Apelacyjnej w sprawie ludobójstwa w Rwandzie	120
3.4. Dorobek trybunału rwandyjskiego w kontekście pojęcia zbrodni ludobójstwa	121
	3.4.1. Sprawa Akayesu	124
	3.4.2. Sprawa Kambandy	132
	3.4.3. Sprawa Clementa Kayishemy i Obeda Ruzindany	135
	3.4.4. Sprawa Georges’a Rutagandy	143
3.5. Wkład działalności trybunału w kreowanie „nowego” pojęcia ludobójstwa	147
	3.5.1. Pojęcie grupy	148
	3.5.2. Wyrażenie „w całości” lub „w części”	150
	3.5.3. Zamiar	150
	3.5.4. Actus reus zbrodni ludobójstwa	152
	3.5.5. Indywidualna odpowiedzialność za zbrodnię ludobójstwa	155
	3.6. Relacje pomiędzy zbrodniami, czy istnieje hierarchia zbrodni w prawie międzynarodowym?	157
3.7. Podsumowanie	161
ROZDZIAŁ 4	163
Ludobójstwo w XXI wieku. Wpływ trybunałów tymczasowych na powstanie Międzynarodowego Trybunału Karnego	163
4.1. Zapobieganie zbrodni ludobójstwa	163
4.2. Utworzenie MTK	167
	4.2.1. O idei utworzenia trybunału karnego	167
	4.2.2. „Od projektu do konwencji”	170
	4.2.3. Charakterystyka trybunału	174
		4.2.3.1. Zasady	174
		4.2.3.2. Wybrane kompetencje trybunału w kontekście zbrodni ludobójstwa	175
	4.2.3.2.2. Kompetencje ratione personae	181
4.3. Różnice pomiędzy MTK a trybunałami ad hoc	182
4.4. Ewolucja definicji ludobójstwa w orzecznictwie Trybunałów ad hoc. Rozwiązania przyjęte w MTK w świetle orzecznictwa trybunałów ad hoc dotyczącego zbrodni ludobójstwa	183
4.5. Współczesny wymiar zbrodni ludobójstwa	191
Bibliografia	201
Spis wykorzystanych aktów oskarżenia, orzeczeń i decyzji sądów oraz trybunałów (sporządzony alfabetycznie według nazwisk osób oskarżonych lub nazw spraw)	209
	Orzeczenia i decyzje trybunałów karnych	209
	Orzeczenia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości	210
	Orzeczenia innych sądów karnych	211
	Akty oskarżenia	211