Prawa człowieka i obywatela w zglobalizowanym świecie
Głównym celem autorów jest opisanie w kategoriach filozoficznych - używając pojęcia granicy i przestrzeni - praw człowieka i obywatela oraz porównanie ich uzasadnienia i funkcji z perspektywy realizmu i idealizmu politycznego. Pozwala to pokazać, że prawa człowieka pozostają w stosunkach wewnątrzpaństwowych oraz międzynarodowych w napięciu do praw obywatelskich oraz suwerenności państwowej oraz że napięcie to jest strukturalnie nieusuwalne. Książka może stanowić pomoc w dydaktyce akademickiej na takich kierunkach jak politologia, prawo, stosunki międzynarodowe i filozofia.
We współczesnej debacie publicznej kwestia praw człowieka i obywatela odgrywa fundamentalną rolę. Minęło już sporo czasu od chwili pierwszych deklaracji tych praw i dziś w naszym kręgu kulturowy nikt już nie kwestionuje ich wagi i znaczenia. Ale ta deklaratywna zgoda wcale nie wyklucza sporów dotyczących ich treści i sposobów ich interpretacji. Tym jednak, co najważniejsze i co wciąż nie zostało należycie zbadane, jest napięcie między prawami człowieka oraz prawami obywatela, których status i moc obowiązywania różnią się zasadniczo. Recenzowana książka – i na tym polega jej nowatorstwo – wchodzi w samo centrum owych sporów i tę najważniejszą dystynkcję czyni przedmiotem filozoficznego i politologiczno-prawnego namysłu. Rozważania swoje autorzy prowadzą w szerszym kontekście ładu międzynarodowego, co pozwala filozoficzny wywód umieścić w konkretnej scenerii rzeczywistości politycznej dzisiejszego świata. Zmiany, jakie pod wpływem procesów globalizacyjnych dokonują się wokół nas, rzutują również na rozumienie od dawna utrwalonych pojęć, takich jak obywatelstwo czy suwerenności państwowa, co z kolei domaga się pogłębionej refleksji nad prawami człowieka i obywatela, postrzeganych w nowej perspektywie. […]
Książka, tak jak to bywa z publikacjami z dziedziny filozofii, nie kończy się, bo nie może się kończyć ostateczną konkluzją. Jej zadaniem i niewątpliwym osiągnięciem jest uporządkowanie zagadnienia, a przede wszystkim postawienie ważnych pytań, pozwalających spojrzeć na tytułowy problem w nowy sposób. To, moim zdaniem udało się autorom znakomicie, a lektura książki była prawdziwą intelektualną przygodą. Przyczyniła się też do tego klarowność języka i sprawna narracja, nie tak częsta w opracowaniach tego typu. (Z recenzji dr. hab. Zbigniewa Stawrowskiego, prof. UKSW)
*********
Dr Magdalena Gawin − absolwentka Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Nauczycielka filozofii w szkołach i placówkach kulturalnych. Sekretarz Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. W 2015 roku obroniła pracę doktorską „Nowoczesny paradygmat filozofii polityki a prawa człowieka”. Publikowała m.in. w czasopismach „Kronos”, „Etyka” oraz licznych pracach zbiorowych.
Prof. Barbara Anna Markiewicz − profesor zwyczajny, kierownik Zakładu Filozofii Polityki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikowała około 300 prac naukowych w wielu zagranicznych i polskich czasopismach oraz pracach zbiorowych. Wykładała i wygłaszała odczyty m.in. w Turynie, Zurychu, Paryżu, Oksfordzie, Londynie, Jerozolimie, Barcelonie i Berlinie. Zastępca przewodniczącego w Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. Sprawuje funkcję przewodniczącej Komitetu Głównego Olimpiady Filozoficznej. Współredagowała Kryzys tożsamości politycznej a proces integracji europejskiej (z R. Wonickim, 2006). Wydała Co się śni filozofom (2008). Głównym przedmiotem jej zainteresowań jest historia filozofii, dydaktyka filozofii oraz filozofia polityki.
Dr hab. Agnieszka Nogal − pracuje w Zakładzie Filozofii Polityki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Laureatka stypendium zagranicznego Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji (2002–2003). Współzałożycielka i członek redakcji pisma „Civitas. Studia z Filozofii Polityki”. W pracy naukowej zajmuje się filozofią polityki, filozofią prawa, konstytucjonalizmem, sferą publiczną oraz przyjaźnią obywatelską. Wydała Ponad prawem narodowym. Konstytucyjne idee Europy (2009).
Dr Rafał Wonicki − adiunkt w Zakładzie Filozofii Polityki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się zagadnieniami współczesnej filozofii polityki oraz teorii państwa i prawa. Autor monografii Spór o demokratyczne państwo prawa (2007). Współautor książki Prawa człowieka i obywatela w zglobalizowanym świecie (2016). Publikował w czasopismach: „Przegląd Filozoficzny”, „Synthesis Philosophica” i „Civitas”. Laureat stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców. Jako członek Komitetu Głównego Olimpiady Filozoficznej działa na rzecz popularyzacji filozofii.
Wstęp 7
Rozdział I. Prawa człowieka i obywatela w prawie międzynarodowym 17
1. Historia praw człowieka 19
2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i prawo
międzynarodowe 24
3. Prawa człowieka i ich podział 27
4. Status praw człowieka 30
5. Prawa człowieka a prawa obywatela 36
6. Prawa człowieka wobec problemu suwerenności i
relacji międzynarodowych 45
Rozdział II. Realizm polityczny w stosunkach międzynarodowych 51
1. Realizm polityczny 52
2. Kategoria suwerenności oraz krytyka praw człowieka
– Carl Schmitt 58
3. Klasyczna teoria realizmu politycznego – Hans
Joachim Morgenthau 65
4. Neorealizm i realizm strategiczny – Kenneth Waltz,
Thomas Schelling 73
5. Wielobiegunowy ład światowy – Chantal Mouffe 78
6. Krytyka kategorii suwerenności oraz prawo
ponadnarodowe 82
7. Wewnętrzne napięcia teorii realistycznej oraz brak
autorytetu prawa 90
Rozdział III. Idealizm polityczny w stosunkach międzynarodowych 93
1. Idealizm polityczny 94
2. Filozoficzne podstawy podejścia idealistycznego –
kosmopolityzm klasyczny 98
3. Oświeceniowy projekt wiecznego pokoju – Immanuel
Kant 104
4. Współczesny liberalny kosmopolityzm 109
4.1. Jürgena Habermasa idea postnarodowych
konstelacji i janusowe oblicze praw człowieka 110
4.2. Davida Helda teoria demokracji
kosmopolitycznej 118
4.3. Johna Rawlsa idea praw człowieka w stosunkach
międzynarodowych 125
4.4. Marthy Nussbaum koncepcja capabilities 132
5. Prawa człowieka i globalne obywatelstwo 141
5.1. Obywatelstwo globalne 141
5.2. Globalne obywatelstwo a system westfalski 145
6. Wewnętrzne napięcia teorii idealistycznej 147
Rozdział IV. Prawa człowieka i obywatela jako filozoficzny kontekst procesu globalizacji 149
1. Kategoria przestrzeni a prawa człowieka i
obywatela 150
1.1. Przestrzeń jako miejsce 151
1.2. Przestrzeń jako warunek swobodnego poruszania
się 156
2. Granice polityczne a przestrzeganie praw człowieka
i obywatela 159
3. Biologizacja praw człowieka a nowe ujęcie
przestrzeni politycznej 169
3.1. Hannah Arendt: displaced persons a prawa
człowieka i obywatela 169
3.2. Giorgio Agamben: obóz jako przestrzeń nagiego
życia (bios) 177
3.3. Chantal Mouffe: przestrzeń polityczna jako
pole walki 181
4. Przestrzeń praw człowieka a idea suwerenności 184
Zakończenie 195
Bibliografia 203
Indeks nazwisk 213
Indeks rzeczowy 217
Summary 223
Noty o autorach 225
Przeczytaj fragment
(pdf)
Autorzy
Brak informacji
(pdf)
Wstęp
Brak informacji
(pdf)
Streszczenie
Brak informacji
Zobacz więcej
Zobacz mniej
