Prawo finansów publicznych
\n\nPodręcznik zawiera nowatorskie pod względem formy i treści ujęcie tematu szeroko rozumianych finansów publicznych. Jest to jedyna na rynku publikacja dotycząca polskich i europejskich finansów prezentowana w układzie alfabetycznym. Właśnie takie przedstawienie zagadnień ułatwia poszukiwanie konkretnych informacji. \n \n Przeglądowe ukazanie problemów umożliwia wyjaśnienie podstawowych terminów używanych nie tylko w języku prawniczym, lecz także w języku debaty publicznej. W książce uwzględniono i zestawiono pojęcia często błędnie używane w tej debacie (np. deficyt budżetu państwa i deficyt sektora finansów publicznych). Aktualność zaprezentowanych w vademecum akademickim zagadnień pozwala uporządkować wiedzę o instytucjach finansów publicznych, takich jak: \n • Wieloletni Plan Finansowy Państwa, \n • budżet państwa,\n • dług publiczny,\n • dochody jednostek samorządu terytorialnego,\n • odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych,\n • audyt wewnętrzny i kontrola zarządcza.\n \n Niewątpliwą zaletą publikacji jest również jej układ i struktura nawiązująca do poszczególnych kwestii omawianych w trakcie wykładu akademickiego oraz formułowanych następnie w testach egzaminacyjnych pytań, na podstawie których weryfikowana jest wiedza studentów. \n \n Prosty język, podręcznikowa formuła opracowania oraz hasłowe przedstawienie zagadnień sprawiają, że stanowi ono istotną pomoc dydaktyczną i ułatwia poszukiwanie konkretnych informacji. \n \n Vademecum akademickie jest pracą zbiorową pracowników Katedry Finansów i Prawa Finansowego Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. \n \n Publikacja przeznaczona jest dla studentów oraz absolwentów prawa, administracji, europeistyki i kierunków ekonomicznych. Może być także przydatna w trakcie studiów podyplomowych, kursów dla doradców finansowych i aplikacji prawniczych. Z książki mogą korzystać również pracownicy sektora finansów publicznych oraz osoby pełniące różnego rodzaju funkcje w organizacjach pozarządowych.
- Kategorie:
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-8286-987-3
- ISBN druku: 978-83-8286-549-3
- EAN: 9788382869873
- Liczba stron: 304
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów ............................................................................................................. 11 Słowo wstępne ............................................................................................................... 15 Rozdział I Podstawowe zagadnienia teoretyczne ...................................................................... 17 1. Finanse publiczne ................................................................................................ 17 2. Finanse publiczne a finanse prywatne ............................................................. 18 3. Prawo finansów publicznych i prawo finansowe ............................................ 19 4. Funkcje finansów publicznych .......................................................................... 19 5. Polityka finansowa .............................................................................................. 21 6. Prawo A. Wagnera ............................................................................................... 21 Rozdział II Konstytucyjne podstawy finansów publicznych ................................................... 23 1. Źródła prawa finansowego i prawa finansów publicznych ........................... 23 2. Rozdział X Konstytucji RP ................................................................................. 25 3. Władztwo daninowe ........................................................................................... 25 4. Ustrój finansowy samorządu terytorialnego ................................................... 26 5. Budżet państwa .................................................................................................... 27 6. Ustawa budżetowa ............................................................................................... 28 7. Publiczna działalność finansowa ...................................................................... 29 8. Narodowy Bank Polski ....................................................................................... 31 Rozdział III Środki publiczne .......................................................................................................... 33 1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy o finansach publicznych ...... 33 2. Pojęcie i katalog środków publicznych ............................................................. 35 3. Dochody publiczne .............................................................................................. 36 4. Przychody publiczne ........................................................................................... 40 5. Środki pochodzące z budżetu UE i pomoc z EFTA oraz inne bezzwrotne środki ze źródeł zagranicznych ......................................................................... 41 6. Wydatki publiczne .............................................................................................. 44 7. Rozchody publiczne ............................................................................................ 47 8. Deficyt i nadwyżka sektora a deficyt i nadwyżka budżetu ........................... 48 Rozdział IV Sektor finansów publicznych .................................................................................... 53 1. Pojęcie i zakres sektora finansów publicznych ............................................... 53 2. Metody budżetowania ........................................................................................ 55 3. Jednostki budżetowe ........................................................................................... 57 4. Samorządowy zakład budżetowy ...................................................................... 60 5. Agencja wykonawcza .......................................................................................... 63 6. Instytucja gospodarki budżetowej .................................................................... 65 7. Państwowy fundusz celowy ............................................................................... 68 8. Państwowe i samorządowe osoby prawne ....................................................... 72 Rozdział V Zasady ogólne gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych ................................................................................................................... 75 1. Zasada jawności finansów publicznych ........................................................... 75 2. Zasada przejrzystości finansów publicznych .................................................. 79 3. Klasyfikacja środków publicznych ................................................................... 82 4. Zasady gospodarowania środkami publicznymi ............................................ 86 5. Kierownik j.s.f.p. ................................................................................................. 88 6. Główny księgowy j.s.f.p. ..................................................................................... 90 Rozdział VI Kontrola zarządcza i audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych ................................................................................................................... 93 1. Pojęcie i cele kontroli zarządczej ....................................................................... 93 2. Organy zapewniające wykonywanie kontroli zarządczej ............................. 94 3. Koordynacja kontroli zarządczej ...................................................................... 95 4. Standardy kontroli zarządczej ........................................................................... 95 5. Pojęcie audytu wewnętrznego ........................................................................... 95 6. Międzynarodowe standardy audytu wewnętrznego ...................................... 96 7. Jednostki sektora finansów publicznych, w których prowadzi się audyt wewnętrzny .......................................................................................................... 96 8. Komórki audytu wewnętrznego ........................................................................ 97 9. Audytor wewnętrzny ........................................................................................... 97 10. Komitet audytu .................................................................................................. 98 Rozdział VII Zagadnienia długu publicznego ............................................................................... 101 1. Państwowy dług publiczny ................................................................................ 101 2. Dług publiczny w prawie wspólnotowym ....................................................... 103 3. Zarządzanie długiem publicznym .................................................................... 104 4. Procedury oszczędnościowe i sanacyjne .......................................................... 105 5. Program sanacyjny .............................................................................................. 106 6. Potrzeby pożyczkowe budżetu państwa .......................................................... 107 7. Skarbowe papiery wartościowe ......................................................................... 107 8. Bon skarbowy ....................................................................................................... 108 9. Obligacja skarbowa ............................................................................................. 109 10. Skarbowe papiery oszczędnościowe ............................................................... 109 11. Kredyt publiczny ............................................................................................... 110 12. Pożyczka publiczna ........................................................................................... 111 13. Gwarancja publiczna ........................................................................................ 112 14. Poręczenie publiczne ........................................................................................ 113 Rozdział VIII Budżet państwa jako publiczny plan finansowy państwa .................................. 115 1. Ustawa budżetowa .............................................................................................. 115 2. Budżet państwa ................................................................................................... 116 3. Zasady budżetowe ............................................................................................... 117 4. Dochody budżetu państwa ................................................................................ 121 5. Wydatki budżetu państwa ................................................................................. 122 6. Stabilizacyjna reguła wydatkowa ...................................................................... 125 7. Dotacje budżetowe .............................................................................................. 126 8. Subwencje budżetowe ......................................................................................... 129 9. Rezerwy budżetu państwa ................................................................................. 130 10. Wieloletnie plany finansowe ............................................................................ 132 11. Ustawa o prowizorium budżetowym ............................................................. 133 12. Budżet zadaniowy ............................................................................................. 134 13. Budżet środków europejskich ......................................................................... 134 Rozdział IX Uchwalanie budżetu państwa.................................................................................... 137 1. Pojęcie procedury budżetowej ........................................................................... 137 2. Przygotowanie projektu budżetu państwa ...................................................... 137 3. Uzasadnienie do projektu ustawy budżetowej ................................................ 139 4. Uchwalanie ustawy budżetowej ........................................................................ 140 5. Wieloletni plan finansowy państwa .................................................................. 142 Rozdział X Problematyka wykonywania budżetu państwa .................................................... 145 1. Procedura wykonywania budżetu państwa .................................................... 145 2. Zasady gospodarki budżetowej w toku wykonywania budżetu państwa ..... 147 3. Obsługa bankowa budżetu państwa ................................................................. 148 4. Blokowanie wydatków budżetowych ............................................................... 149 5. Przenoszenie wydatków budżetowych ............................................................ 150 6. Wydatki niewygasające ...................................................................................... 151 Rozdział XI Kontrola budżetowa i sprawozdawczość w budżecie państwa ........................... 153 1. Kontrola wykonania budżetu państwa – bieżąca i następcza ...................... 153 2. Kontrola NIK wykonania budżetu państwa ................................................... 156 Rozdział XII Uchwalanie, wykonanie, nadzór i kontrola budżetu jednostek samorządu terytorialnego ............................................................................................................... 159 1. Uchwała budżetowa ............................................................................................ 159 2. Wieloletnia prognoza finansowa j.s.t. .............................................................. 161 3. Procedura przygotowania i uchwalenia budżetu j.s.t. ................................... 165 4. Zastępcze uchwalenie budżetu j.s.t. ................................................................. 169 5. Równowaga budżetowa ...................................................................................... 170 6. Indywidualny wskaźnik zadłużenia j.s.t. ........................................................ 171 7. Wykonanie budżetu j.s.t. ................................................................................... 176 8. Rezerwy budżetowe j.s.t. .................................................................................... 178 9. Dotacje podmiotowe z budżetu j.s.t. ................................................................ 180 10. Dotacje przedmiotowe z budżetu j.s.t. ........................................................... 181 11. Dotacje celowe z budżetu j.s.t. ........................................................................ 182 12. Skarbnik j.s.t. ..................................................................................................... 183 13. Kontrasygnata ................................................................................................... 187 14. Blokowanie wydatków budżetowych ............................................................. 189 15. Przenoszenie wydatków w budżecie j.s.t. ...................................................... 190 16. Niewygasające wydatki budżetu j.s.t. ............................................................ 191 17. Nadzór i kontrola nad j.s.t. .............................................................................. 192 18. Regionalne izby obrachunkowe ...................................................................... 195 19. Fundusz sołecki ................................................................................................. 197 20. Budżet obywatelski ........................................................................................... 198 21. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego................................ 201 22. Raport o stanie j.s.t. .......................................................................................... 203 Rozdział XIII Struktura dochodów jednostek samorządu terytorialnego ............................... 207 1. Dochody własne j.s.t. .......................................................................................... 207 2. Podatki stanowiące dochód własny gminy ...................................................... 211 3. Opłaty stanowiące dochód własny gminy ....................................................... 213 4. Dochody zewnętrzne j.s.t. .................................................................................. 214 5. Subwencja ogólna ................................................................................................ 215 6. Część oświatowa subwencji ogólnej .................................................................. 220 7. Dotacje celowe z budżetu państwa dla j.s.t. .................................................... 220 8. Dotacje celowe na podstawie porozumień z innymi j.s.t. ............................. 223 9. Janosikowe ............................................................................................................ 223 10. Kontrakt wojewódzki ....................................................................................... 224 11. Wieloletni plan inwestycyjny .......................................................................... 226 Rozdział XIV Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ............... 229 1. Pojęcie i charakter prawny odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ......................................................................................... 229 2. Zakres podmiotowy odpowiedzialności .......................................................... 230 3. Zakres przedmiotowy odpowiedzialności ....................................................... 232 4. Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych .................................. 235 5. Organy właściwe do orzekania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych ......................................................................................... 238 6. Organy właściwe do wypełniania funkcji oskarżyciela ................................ 240 Rozdział XV Podstawy finansów Unii Europejskiej ..................................................................... 243 1. Unia Gospodarcza i Walutowa .......................................................................... 243 2. Euro ....................................................................................................................... 246 3. Kryteria konwergencji ........................................................................................ 248 4. Pakt stabilności i wzrostu .................................................................................. 250 5. Procedura nadmiernego deficytu ..................................................................... 253 6. Międzynarodowy Fundusz Walutowy ............................................................. 255 7. Europejski System Banków Centralnych – Europejski Bank Centralny .... 258 8. Europejski Bank Inwestycyjny .......................................................................... 262 9. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju ........................................................... 265 10. Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych .......................... 268 11. Europejski System Nadzoru Finansowego .................................................... 271 12. Budżet ogólny UE ............................................................................................. 272 13. Zasady budżetowe ............................................................................................. 274 14. Dochody budżetowe ......................................................................................... 277 15. Wydatki budżetowe .......................................................................................... 281 16. Fundusze europejskie ....................................................................................... 283 16.1. Fundusze finansujące politykę spójności .............................................. 283 16.2. Fundusze związane z zarządzaniem zasobami naturalnymi i ich ochroną w okresie przejściowym ................................................. 287 16.3. Pozostałe fundusze .................................................................................. 288 17. Procedura uchwalania budżetu UE ............................................................... 289 18. Wykonanie i kontrola realizacji budżetu UE ............................................... 291 19. Europejski Trybunał Obrachunkowy ............................................................ 293 Bibliografia ................................................................................................................... 297 Autorzy .......................................................................................................................... 307 Wykaz skrótów 11