Prawo gospodarcze. Aspekty publicznoprawne

• Druk: 2020
• Seria / cykl: Akademicka. Podręczniki Obowiązkowe
• Autor: Cezary Banasiński, Hanna Gronkiewicz-Waltz, Joanna Róg-Dyrda, Krzysztof Jaroszyński, Magdalena Szczepańska, Marek Wierzbowski, Paweł Widawski, Remigiusz Kaszubski
• Redakcja naukowa: Marek Wierzbowski
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

\n\nPodręcznik prawa publicznego gospodarczego, przygotowany przez autorów związanych z Katedrą Prawa Publicznego Gospodarczego i Bankowego Uniwersytetu Warszawskiego, obejmuje całość zagadnień związanych z jedną z najbardziej reformowanych i rozwijających się w ostatnich latach gałęzi prawa, określanej jako publiczne prawo gospodarcze lub administracyjne prawo gospodarcze.
\n\n W opracowaniu przedstawiono m.in. takie zagadnienia, jak:

przedsiębiorca, gospodarka komunalna, samorząd gospodarczy i samorząd zawodowy,
pozycja prawna Narodowego Banku Polskiego,
prawo antymonopolowe i prawo pomocy publicznej,
regulacja publicznoprawna rynku finansowego.

\n\nAutorzy uwzględnili najnowsze regulacje dotyczące omawianej problematyki, w tym tzw. konstytucję biznesu, rozwiązania wprowadzone ustawą o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19; czy zmiany w zakresie organów centralnych wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw. Zaprezentowano również najnowsze orzecznictwo i literaturę prawniczą.
\n\n Adresaci:\nPublikacja jest przeznaczona dla studentów prawa i administracji. Może być również przydatna w pracy adwokatów i radców prawnych specjalizujących się w prawie gospodarczym oraz pracowników administracji rządowej i samorządowej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Redakcja: Marek Wierzbowski
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8223-578-4
• ISBN druku: 978-83-8223-174-8
• EAN: 9788382235784
• Liczba stron: 572

Wykaz skrótów | str. 13 
 
Wstęp | str. 17 
 
Rozdział I 
Prawo administracyjne gospodarcze | str. 19 
1. Gospodarka, rynek, system gospodarczy | str. 19 
2. Istota prawa administracyjnego gospodarczego | str. 22 
 
Rozdział II 
Doktrynalne podstawy ingerencji państwa w gospodarkę | str. 28 
1. Uwagi wstępne | str. 28 
2. Merkantylistyczny porządek gospodarczy państwa absolutystycznego | str. 29 
3. Liberalna autonomia gospodarcza | str. 31 
4. Interwencjonistyczny porządek gospodarczy | str. 33 
5. Etatystyczna gospodarka planowa | str. 35 
 
Rozdział III 
Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego | str. 39 
1. Pojęcie ustroju społeczno-gospodarczego | str. 39 
2. Społeczna gospodarka rynkowa | str. 44 
3. Gospodarstwo rodzinne | str. 56 
4. Zasada zrównoważonego rozwoju | str. 63 
5. Konstytucyjne wolności i prawa ekonomiczne | str. 70 
5.1. Uwagi ogólne | str. 70 
5.2. Konstytucyjne gwarancje wolności gospodarczej, ochrony własności oraz wolności wyboru i wykonywania zawodu | str. 71 
5.2.1. Wolność gospodarcza | str. 71 
5.2.2. Wolność wyboru i wykonywania zawodu | str. 80 
5.2.3. Gwarancja własności | str. 84 
5.3. Proporcjonalność i równość jako przesłanki dopuszczalności ingerencji państwa w wolność i prawa obywateli w sferze gospodarczej | str. 91 
5.3.1. Zasada proporcjonalności | str. 92 
5.3.2. Zasada równości | str. 97 
 
Rozdział IV 
Organizacja administracji właściwej w sprawach gospodarki | str. 103 
1. Uwagi ogólne | str. 103 
2. Administracja bezpośrednia w sprawach gospodarczych | str. 104 
3. Administracja pośrednia w sprawach gospodarczych | str. 117 
 
Rozdział V 
Pozycja prawna Narodowego Banku Polskiego | str. 126 
1. Funkcje banku centralnego | str. 126 
2. Autonomia banku centralnego | str. 127 
3. Instrumenty oddziaływania na banki | str. 129 
4. Formy prawne działania | str. 131 
5. Współpraca z Europejskim Bankiem Centralnym | str. 131 
 
Rozdział VI 
Gospodarka komunalna | str. 133 
1. Mienie jednostek samorządu terytorialnego | str. 133 
2. Istota gospodarki komunalnej | str. 140 
3. Zadania o charakterze użyteczności publicznej | str. 146 
4. Gospodarka komunalna wykonywana poza sferą użyteczności publicznej | str. 152 
5. Sposób i prawne formy wykonywania gospodarki komunalnej | str. 156 
5.1. Uwagi ogólne | str. 156 
5.2. Jednostki organizacyjne działające na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych | str. 158 
5.3. Spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego | str. 161 
5.4. Powierzanie wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej na podstawie umowy | str. 163 
 
Rozdział VII 
Samorząd gospodarczy i samorząd zawodowy | str. 167 
1. Samorząd gospodarczy | str. 167 
1.1. Pojęcie samorządu gospodarczego | str. 167 
1.2. Zadania samorządu gospodarczego | str. 169 
1.3. Podstawowe instytucje samorządu gospodarczego | str. 170 
1.3.1. Uwagi ogólne | str. 170 
1.3.2. Samorząd gospodarczy rzemiosła | str. 172 
1.3.3. Samorząd zawodowy niektórych przedsiębiorców | str. 175 
1.3.4. Izby gospodarcze działające na podstawie ustawy o izbach gospodarczych | str. 176 
1.3.5. Izby gospodarcze działające na podstawie przepisów szczególnych | str. 178 
1.3.6. Samorząd rolniczy | str. 179 
2. Samorząd zawodowy | str. 181 
2.1. Prawna konstrukcja samorządu zawodowego | str. 181 
2.2. Pojęcie zawodu zaufania publicznego | str. 181 
2.3. Charakter prawny samorządu zawodowego | str. 184 
2.4. Zakres władztwa publicznoprawnego samorządu zawodowego | str. 186 
 
Rozdział VIII 
Funkcje administracji gospodarczej | str. 190 
1. Pojęcie funkcji administracji gospodarczej a funkcje państwa i prawa | str. 190 
2. Klasyfikacja funkcji administracji gospodarczej | str. 196 
2.1. Uwagi ogólne | str. 196 
2.2. Funkcja regulacyjna | str. 200 
2.3. Funkcja reglamentacyjna | str. 204 
2.3.1. Zagadnienia wprowadzające | str. 204 
2.3.2. Działalność reglamentowana | str. 207 
2.3.3. Działalność koncesjonowana | str. 213 
2.3.4. Działalność wymagająca zezwolenia (licencji) | str. 224 
2.4. Funkcja nadzoru gospodarczego | str. 227 
2.5. Funkcja stymulacyjna | str. 232 
 
Rozdział IX 
Przedsiębiorca | str. 237 
1. Pojęcie przedsiębiorcy w prawie publicznym | str. 237 
2. Definicja przedsiębiorcy oraz działalności gospodarczej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej | str. 248 
2.1. Przedsiębiorca | str. 248 
2.1.1. Uwagi ogólne | str. 248 
2.1.2. Osoby fizyczne | str. 250 
2.1.3. Osoby prawne | str. 253 
2.1.4. Jednostki organizacyjne wyposażone w zdolność prawną | str. 258 
2.2. Działalność gospodarcza | str. 263 
2.2.1. Uwagi ogólne | str. 263 
2.2.2. Działanie we własnym imieniu | str. 268 
2.2.3. Cel działalności gospodarczej | str. 270 
2.2.4. Przedmiot działalności gospodarczej | str. 274 
2.2.5. Działalność zawodowa | str. 279 
2.2.6. Sposób wykonywania działalności gospodarczej | str. 281 
2.3. Klasyfikacja przedsiębiorców | str. 284 
2.3.1. Uwagi ogólne | str. 284 
2.3.2. Przedsiębiorcy zagraniczni | str. 286 
2.3.2.1. Zagadnienia wprowadzające | str. 286 
2.3.2.2. Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług | str. 287 
2.3.2.3. Osoby zagraniczne i przedsiębiorcy zagraniczni | str. 291 
2.3.2.4. Oddział przedsiębiorcy zagranicznego i przedstawicielstwo | str. 299 
2.3.3. Mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy | str. 305 
3. Podstawowe prawa przedsiębiorcy | str. 308 
3.1. Gwarancje wolności działalności gospodarczej | str. 308 
3.2. Uprawnienia przedsiębiorcy | str. 315 
3.3. Kontrola przedsiębiorcy | str. 323 
4. Podstawowe obowiązki przedsiębiorcy | str. 336 
4.1. Uwagi ogólne | str. 336 
4.2. Obowiązki związane z podjęciem działalności gospodarczej | str. 337 
4.3. Obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej | str. 346 
 
Rozdział X 
Prywatyzacja zadań publicznych w sferze gospodarki oraz gospodarowanie mieniem państwowym | str. 348 
1. Pojęcie prywatyzacji i jej systematyka | str. 348 
2. Prywatyzacja gospodarki w Polsce | str. 353 
3. Gospodarowanie mieniem państwowym i jego prywatyzacja | str. 355 
 
Rozdział XI 
Publicznoprawne aspekty ochrony konkurencji (prawo antymonopolowe i prawo pomocy publicznej) | str. 361 
1. Uwagi ogólne | str. 361 
2. Prawo antymonopolowe | str. 362 
2.1. Zagadnienia ogólne | str. 362 
2.2. Praktyki ograniczające konkurencję | str. 368 
2.3. Ochrona konkurencji w drodze przeciwdziałania nadmiernej koncentracji | str. 379 
2.4. Postępowanie w sprawach antymonopolowych | str. 382 
3. Prawo pomocy publicznej | str. 399 
3.1. Istota oraz podstawy prawne regulacji pomocy publicznej w gospodarce | str. 399 
3.2. Pojęcie pomocy publicznej i jej formy | str. 401 
3.2.1. Uwagi ogólne | str. 401 
3.2.2. Pomoc ze źródeł publicznych | str. 402 
3.2.3. Selektywność korzyści gospodarczych | str. 402 
3.2.4. Przysporzenie przedsiębiorcy korzyści gospodarczych | str. 403 
3.2.5. Adresaci pomocy publicznej | str. 403 
3.2.6. Sposoby i formy udzielania pomocy publicznej | str. 404 
3.3. Dopuszczalność udzielania pomocy publicznej | str. 406 
3.3.1. Zakłócenie konkurencji i jednoczesny wpływ na handel wewnątrzwspólnotowy | str. 406 
3.3.2. Wyłączenia z mocy prawa (wyłączenia automatyczne) | str. 407 
3.3.3. Wyłączenia fakultatywne (pomoc potencjalnie dopuszczalna) | str. 408 
3.3.4. Nadzór i monitorowanie pomocy publicznej | str. 416 
3.3.5. Postępowanie krajowe w sprawach pomocy publicznej | str. 419 
 
Rozdział XII 
Publicznoprawne problemy ochrony konsumentów | str. 422 
1. Uwagi ogólne | str. 422 
2. Podstawy konstytucyjne ochrony konsumentów | str. 424 
3. Pojęcie konsumenta i jego ochrona | str. 426 
4. Organy właściwe w sprawach ochrony konsumentów | str. 431 
5. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów | str. 434 
5.1. Uwagi wstępne | str. 434 
5.2. Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów | str. 436 
5.2.1. Naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji | str. 438 
5.2.2. Nieuczciwe praktyki rynkowe oraz czyny nieuczciwej konkurencji | str. 439 
5.2.3. Sprzedaż produktów finansowych niedopasowanych do potrzeb konsumenta | str. 442 
5.3. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone | str. 442 
5.4. Decyzje w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone | str. 447 
6. Bezpieczeństwo produktów | str. 449 
7. Miejsce prawa ochrony konsumentów w systemie prawa | str. 459 
 
Rozdział XIII 
Regulacja publicznoprawna rynku finansowego | str. 462 
1. Zakres regulacji prawnej | str. 462 
1.1. Stabilność finansowa | str. 462 
1.2. Zakres regulacji rynku bankowego | str. 463 
1.3. Zakres regulacji rynku ubezpieczeniowego | str. 465 
1.4. Zakres regulacji rynku kapitałowego | str. 468 
1.5. Zakres regulacji rynku usług płatniczych | str. 472 
2. Podmioty działające na rynku finansowym | str. 476 
2.1. Pojęcie banku | str. 476 
2.2. Pojęcie zakładu ubezpieczeń | str. 477 
2.2.1. Działalność ubezpieczeniowa | str. 477 
2.2.2. Zakład ubezpieczeń | str. 478 
2.2.3. Zakład ubezpieczeń w formie spółki akcyjnej | str. 479 
2.2.4. Zakład ubezpieczeń w formie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych | str. 480 
2.2.5. Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne zakłady ubezpieczeń | str. 480 
2.3. Podmioty działające na rynku kapitałowym | str. 482 
2.3.1. Uwagi ogólne | str. 482 
2.3.2. Giełda Papierów Wartościowych | str. 482 
2.3.3. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych | str. 483 
2.3.4. Domy maklerskie | str. 483 
2.3.5. Fundusze inwestycyjne, alternatywne spółki inwestycyjne i fundusze emerytalne | str. 484 
2.3.5.1. Uwagi wprowadzające | str. 484 
2.3.5.2. Fundusze inwestycyjne | str. 485 
2.3.5.3. Alternatywne spółki inwestycyjne | str. 486 
2.3.5.4. Fundusze emerytalne | str. 487 
2.3.6. Inne podmioty działające na rynku kapitałowym | str. 488 
2.3.7. Podmioty działające na rynku usług płatniczych | str. 488 
2.3.7.1. Pojęcie instytucji płatniczej | str. 490 
3. Tworzenie podmiotów działających na rynku finansowym | str. 490 
3.1. Postępowanie przy tworzeniu banków | str. 490 
3.2. Postępowanie przy tworzeniu zakładu ubezpieczeń | str. 491 
3.3. Postępowanie przy tworzeniu domów maklerskich, funduszy inwestycyjnych i funduszy emerytalnych | str. 492 
3.4. Postępowanie przy tworzeniu krajowej instytucji płatniczej | str. 493 
4. Gospodarka finansowa banków i zakładów ubezpieczeń | str. 495 
4.1. Gospodarka finansowa banków | str. 495 
4.1.1. Zakres regulacji | str. 495 
4.1.2. Fundusze własne | str. 495 
4.1.3. Płynność finansowa | str. 495 
4.1.4. Adekwatność kapitałowa | str. 496 
4.1.5. Limit koncentracji zaangażowań | str. 496 
4.1.6. Postępowanie naprawcze. Likwidacja i upadłość banków | str. 496 
4.2. Gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń | str. 497 
4.3. Gospodarka finansowa instytucji płatniczej | str. 499 
4.3.1. Wymogi kapitałowe oraz dotyczące funduszy własnych | str. 499 
4.3.2. Ochrona środków klientów | str. 500 
5. Nadzór nad rynkami finansowymi | str. 501 
5.1. Modele organizacyjne nadzoru nad rynkami finansowymi | str. 501 
5.2. Komisja Nadzoru Finansowego | str. 504 
5.3. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru bankowego | str. 514 
5.4. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru ubezpieczeniowego | str. 515 
5.5. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru nad rynkiem kapitałowym | str. 516 
5.6. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru płatniczego | str. 518 
5.6.1. Uwagi ogólne | str. 518 
5.6.2. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji zakładów ubezpieczeń | str. 519 
5.6.3. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji na rynku kapitałowym | str. 520 
5.7. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji podmiotów działających na rynku finansowym | str. 521 
5.7.1. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji banków | str. 521 
5.7.2. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji zakładów ubezpieczeniowych | str. 522 
5.7.3. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji na rynku kapitałowym | str. 524 
5.7.4. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji na rynku dostawców usług płatniczych | str. 524 
5.8. Nadzór makroostrożnościowy | str. 525 
6. Systemy gwarancyjne na rynku finansowym | str. 526 
6.1. Bankowy Fundusz Gwarancyjny | str. 526 
6.2. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny | str. 534 
6.3. System rekompensat administrowany przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych | str. 536 
7. Inne środki ingerencji państwa na rynku finansowym w celu ochrony interesu publicznego | str. 537 
7.1. Wyłączenia tajemnicy bankowej | str. 537 
7.2. Regulacja dystrybucji ubezpieczeń | str. 539 
7.3. System ubezpieczeń obowiązkowych | str. 541 
7.4. Podstawowe zasady oferty publicznej papierów wartościowych | str. 544 
7.5. Obowiązki informacyjne | str. 545 
 
Bibliografia | str. 547 
 
Skorowidz | str. 557 
 
Autorzy | str. 567