Pseudostabilizacja

• Druk: Warszawa, 2017
• Autor: Patrycja Sasnal
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Stany Zjednoczone mają szczególną możliwość wywierania wpływu na wydarzenia rozgrywające się na Bliskim Wschodzie. Amerykańska polityka, budowana w tradycyjnym modelu stosunków międzynarodowych, w których głównymi aktorami są rządy, a nie społeczeństwa, działała na rzecz stabilizacji. W ostatecznym rozrachunku stabilizacja ta jednak okazała się stagnacją. Przykładów takiego działania dostarcza analiza polityki USA w drugiej kadencji George’a W. Busha (2005–2008). Stagnacja ta osiągnęła apogeum w postaci buntów w świecie arabskim w 2011 roku. Administracja Baracka Obamy (2009–2016) podjęła próbę przełamania stagnacyjnego paradygmatu, lecz opór regionalnych struktur i wolne tempo zmian zatrzymały reformę polityki USA na Bliskim Wschodzie.
Książka podejmuje zagadnienie polityki USA wobec Bliskiego Wschodu, a więc dotyka jednego z najciekawszych rozdziałów historii najnowszej. Głównym założeniem publikacji jest wyjaśnienie motywów i sposobów realizacji polityki zagranicznej i bezpieczeństwa globalnego supermocarstwa wobec krajów arabskich. Książka ma sprzyjać rozumieniu procesów zachodzących na Bliskim Wschodzie, takich jak:
-wojny, interwencje zbrojne, negocjacje pokojowe
-przetrwanie państwa Izrael
-bezpieczeństwo zasobów, wydobycia i eksportu głównego surowca energetycznego ropy naftowej
-stagnacja i kolejne przebudzenia świata arabskiego
- obalanie dyktatorów
-nieudane próby budowania demokracji
- terroryzm międzynarodowy, zamachy
-rywalizacja o wpływy mocarstw zewnętrznych
Studium dostarcza przykładów „polityki pseudostabilizacji” w konflikcie arabsko-izraelskim oraz w stosunkach USA z władzami palestyńskimi, Izraelem, Egiptem, Jordanią, Syrią, Libanem, Bahrajnem i Arabią Saudyjską. Autorka, uznany w Polsce ekspert zajmujący się tym obszarem, wyjaśnia niemożność znajdujących się tam społeczeństw i państw wejścia na drogę modernizacji według wzoru wyznaczanego od kilkuset lat przez Zachód. Stara się odpowiedzieć, w jakim stopniu odpowiedzialność za stagnację polityczną na Bliskim Wschodzie ponoszą Stany Zjednoczone
i dlaczego pozostają one czynnikiem sprzyjającym utrwaleniu sytuacji politycznej i struktur społecznych w tym regionie.
Zasadnicze znaczenie w książce mają problemy stagnacji i stabilizacji, roli władzy
i społeczeństwa w procesach zachodzących w świecie arabskim, jak również prymat interesów bezpieczeństwa w polityce USA wobec tego regionu. Autorka analizuje też dualizm polityki amerykańskiej wobec rządów i społeczeństw – dylemat, z którym po 2011 roku administracja Obamy chciała sobie poradzić, odchodząc od interwencjonizmu w kierunku legalizmu i multilateralizmu.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-19198-6
• ISBN druku: 978-83-01-19132-0
• Liczba stron: 354

Wykaz skrótów                                                   9
Wykaz tabel i rysunków                                           11
Przedmowa                                                      13

Wstęp Historia przyspiesza                                               15
Stabilność  vs. stagnacja oraz struktura  vs. podmiotowość                   19
Wpływ  vs. kontakt oraz sekurytyzacja  vs. tradycyjne pojęcie bezpieczeństwa    25
Nowe źródła – wywiady i WikiLeaks                                   29

Rozdział 1 Mechanizmy formowania polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 2005–2016 wobec Bliskiego Wschodu                        37
	1.1. Współczesne realia tworzenia polityki zagranicznej w Stanach Zjednoczonych                                        37
	1.2. Kongres a kreowanie polityki Stanów Zjednoczonych na Bliskim Wschodzie w latach 2005–2016                          38
	1.3. Egzekutywa a kreowanie polityki Stanów Zjednoczonych na Bliskim Wschodzie w latach 2005–2016                          45
		1.3.1. Administracja George’a W. Busha 2005–2009                   46
			1.3.1.1. Sekretarz stanu (Condoleezza Rice)                    49
			1.3.1.2. Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego (Stephen Hadley)                                  52
			1.3.1.3. Departament Stanu  vs. Biały Dom  vs. inni aktorzy         53
		1.3.2. Administracja Baracka Obamy w latach 2009–2012 i 2013–2016    55
			1.3.2.1. Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego (Jim Jones, Tom Donilon i Susan Rice)                           56
			1.3.2.2. Sekretarz stanu (Hillary R. Clinton i John Kerry)          58
			1.3.2.3. Specjalni wysłannicy i multiplikacja odpowiedzialności (George Mitchell)                                  60
			1.3.2.4. Znaczenie Departamentu Stanu i wzrost centralizacji decyzji w Białym Domu                             61
		1.3.3. Dysproporcja rzeczywistej siły stanowisk                      65	
		1.3.4. Kwestie wizerunkowe                                     67
		1.3.5. Kalendarz prezydencki – czas jako determinanta                 70

Rozdział 2 Nowe studium regionu Bliskiego Wschodu oraz jego znaczenie w strategii i doktrynie polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 2001–2016                                               74
	2.1. Potrzeba redefinicji terminu „Bliski Wschód”                        74
		2.1.1. Tradycyjne rozumienie terminu „Bliski Wschód”                75
		2.1.2. Redefinicja regionu: przedrewolucyjna (do 2011 r.) specyfika świata arabskiego                                              79
	2.2. Znaczenie Bliskiego Wschodu a doktryna polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych                                                96
		2.2.1. Znaczenie szerokiego Bliskiego Wschodu w polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych                                     96
		2.2.2. Szczególne i mylące znaczenie konfliktu arabsko-izraelskiego      99
		2.2.3. Doktryna Busha a doktryna Obamy                           101
	2.3. Wnioski – stagnacja zamiast stabilizacji                             107

Rozdział 3 Wybrane obszary aktywności USA na Bliskim Wschodzie               109
	3.1. Utrwalanie stagnacji przez konflikt palestyńsko-izraelski i arabsko-izraelski                                              109
		3.1.1. 2005–2006: lata złych wyborów                              111
		3.1.2. 2007–2008: Annapolis i „Płynny Ołów”                       119
			3.1.2.1. Ocena procesu po Annapolis 2007–2008                121
		3.1.3. Wojna w Gazie 2008–2009                                  123
		3.1.4. 2009: pierwszy rok „zmiany”                                127
		3.1.5. 2010–2014: kolejne lata stagnacji                            130
		3.1.6. Ocena Obamy                                            134
		3.1.7. „Specjalny” związek z Izraelem                              135
		3.1.8. Teoria połączenia (linkage)                                  142
		3.1.9. Rola Stanów Zjednoczonych – mediator czy strona?              145
		3.1.10. Wnioski                                               146
	3.2. „Stabilizacja” interesów przez destabilizację Syrii i Libanu              150
		3.2.1. Syria                                                   151
			3.2.1.1. Niszczenie dyplomacją                              153
			3.2.1.2. Presja przez inwazję                                155
			3.2.1.3. Finansowanie opozycji i odwrotne skutki sankcji         157
			3.2.1.4. Przeciw negocjacjom pokojowym                      159
			3.2.1.5. Stabilizacyjna zmiana Obamy                         160
		3.2.2. Liban                                                  162
			3.2.2.1. Izrael łagodniejszy od USA                           164
			3.2.2.2. Wojna z 2006 r. umacnia Hezbollah i stagnację           166
			3.2.2.3. Patronat z zagranicy jako destabilizator                 167
			3.2.2.4. Międzynarodowy trybunał na usługach władzy           169
			3.2.2.5. Dylemat Obamy                                   170
		3.2.3. Wnioski                                                171
	3.3. Umiarkowany obóz stagnacji: Egipt i Jordania                        174
		3.3.1. Egipt – filar stabilizacji                                     175
			3.3.1.1. Nierealna „Agenda wolności”                        176
			3.3.1.2. Zarzucenie projektu demokratyzacji                   179
			3.3.1.3. Gaza – izraelska polityka Egiptu                       183
			3.3.1.4. Stany Zjednoczone antagonizują społeczeństwo          186
			3.3.1.5. Dwa Egipty: bogaty i biedny                          187
			3.3.1.6. Polityka stabilizacji Obamy                          190
		3.3.2. Jordania: cichy stabilizator                                  192
			3.3.2.1. Stagnacja społeczna za sprawą władz i Stanów Zjednoczonych                             194
			3.3.2.2. Jordański wywiad – gwarant stabilizacji                 196
			3.3.2.3. Kontynuacja Obamy                                197
		3.3.3. Wnioski                                                198
	3.4. Umiarkowany obóz radykalnej stagnacji: Arabia Saudyjska i Bahrajn      202
		3.4.1. „Królestwo Stagnacji Saudyjskiej”                            203
			3.4.1.1. Współpraca antyterrorystyczna                       204
			3.4.1.2. Religia na usługach władzy                          205
			3.4.1.3. Niewykorzystane zasoby społeczne                    207
			3.4.1.4. Iranizacja – skoncentrowanie się na Iranie               208		
			3.4.1.5. Największa transakcja sprzedaży broni w historii USA     209
			3.4.1.6. Obama i Arabska Wiosna na Półwyspie Arabskim         210
		3.4.2. Bahrajn – wyspa destabilizacji                               211
			3.4.2.1. Bezpieczeństwo ponad demokracją                    213
		3.4.3. Wnioski                                                215

Rozdział 4 Rządy  vs. społeczeństwa – dualizm amerykańskiej polityki wobec świata arabskiego                                                      220
	4.1. Brutalizacja arabskich autorytaryzmów przez prawo                   222
	4.2. „Walka o serca i umysły” – amerykańska dyplomacja publiczna w świecie arabskim                                                     229
		4.2.1. Geneza i znaczenie dyplomacji publicznej                      230
		4.2.2. Błędy                                                   232
		4.2.3. Charakter amerykańskiej dyplomacji publicznej                 234
		4.2.4. Instrumenty informacyjne – stosowanie i problemy              235
			4.2.4.1. Al-Hurra  vs. Al-Dżazira                             236
			4.2.4.2. Radio, prasa i internet                              240
		4.2.5. Instrumenty edukacyjne i kulturowe – stosowanie i problemy      241
		4.2.6. Osobowości w amerykańskiej dyplomacji publicznej             244
	4.3. Sondaże                                                      247
	4.4. Wnioski                                                      258

Rozdział 5 Stany Zjednoczone wobec społeczno-politycznych zmian na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej od 2011 r.                           262
	5.1. Bezpieczne interesy                                             263
	5.2. Przedbieg w Tunezji                                            266
	5.3. Sprawdzian w Egipcie                                           268
	5.4. Szczególny przypadek Libii                                       272
	5.5. Mimo zmian interesy znowu bezpieczne                            284
	5.6. Próba zerwania z waszyngtońskim podręcznikiem – wojna w Syrii, ISIS i Arabia Saudyjska                                          286

Zakończenie Ruchome piaski                                                  292

Faustowski pakt: 2005–2011                                         292
Realizm i internacjonalizm: 2011–2016                                 300

Bibliografia                                                      307

Indeks                                                          345