Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w aspekcie funkcjonowania psychospołecznego

• Druk: Łódź, 2018
• Autor: Katarzyna Walęcka-Matyja
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Publikacja z zakresu psychologii rodziny. Prezentowane w książce kwestie teoretyczne i rezultaty najnowszych badań dotyczą jakości oraz znaczenia relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw.
Autorka w podjętych analizach koncentruje się na czterech następujących zagadnieniach: charakterystyka psychologicznych aspektów relacji z rodzeństwem w okresie dorosłości; wyróżnienie wzorców relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw; określenie związku pomiędzy krytycznymi wydarzeniami życiowymi a pozytywnymi i negatywnymi aspektami relacji rodzeństw oraz oszacowanie buforowej roli relacji z rodzeństwem w obliczu krytycznych wydarzeń życiowych.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8088-886-9
• ISBN druku: 978-83-8088-885-2
• Liczba stron: 336

Pobierz spis treści»

Wprowadzenie	7

1. Teoretyczne podstawy badań nad znaczeniem i jakością relacji z rodzeństwem	13
1.1.	Relacje rodzeństw w paradygmacie teorii psychoanalityczno-ewolucyjnych	13
1.2.	Relacje z rodzeństwem jako proces społeczno-psychologiczny 	22
1.3.	Problematyka relacji rodzeństw w teorii społecznego uczenia się	24
1.4.	Relacje z rodzeństwem w perspektywie systemów rodzinnych i ekologicznych	27
1.5.	Rodzina prymarną płaszczyzną rozwoju i kształtowania więzi społecznych	35

2. Relacje interpersonalne podsystemu rodzeństwa w okresie dorosłości	39
2.1. Pojęcie i typy relacji interpersonalnych	39
2.2. Specyfika i fazy więzi z rodzeństwem	45
2.3. Wybrane typologie relacji z rodzeństwem	50
2.4. Psychospołeczne uwarunkowania ustosunkowań interpersonalnych rodzeństw	59
2.4.1. Determinanty podmiotowe	59
2.4.2. Czynniki środowiskowe	66

3. Psychospołeczne aspekty funkcjonowania rodzeństw w okresie dorosłości	75
3.1. Wybrane cechy i periodyzacja okresu dorosłości	75
3.2. Wymiary funkcjonowania psychospołecznego	78
3.3.	Dominanty relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw	84
3.3.1.	Wczesna dorosłość – dystans w relacjach z rodzeństwem	84
3.3.2. Średnia dorosłość – rodzeństwo źródłem wsparcia	87
3.3.3. Późna dorosłość – perspektywa renowacji więzi z rodzeństwem	91
3.4. Między stałością a zmiennością relacji w podsystemie rodzeństwa	95

4. Relacje z rodzeństwem w obliczu krytycznych wydarzeń życiowych i radzenia sobie ze stresem	97
4.1. Kryzys i krytyczne wydarzenia życiowe	97
4.1.2. Klasyfikacje krytycznych wydarzeń życiowych	100
4.2. Zdrowie człowieka w związku z krytycznymi wydarzeniami życiowymi	105
4.3. Indywidualne zasoby w radzeniu sobie ze stresem	107
4.3.1.	Rola rodzeństwa w radzeniu sobie ze stresem w świetle teorii wymiany G. Homansa	109
4.3.2.	Jakość relacji z rodzeństwem a krytyczne wydarzenia życiowe	112

5. Metodologiczne założenia badań własnych	115
5.1. Problematyka i cel badań	115
5.2. Charakterystyka narzędzi badawczych	131
5.3. Przebieg badań i charakterystyka osób badanych	150
5.4. Procedury analiz statystycznych	158

6. Rezultaty badań	161
6.1.	Relacje interpersonalne rodzeństw w okresie dorosłości	161
6.1.1.	Wybrane czynniki społeczno-demograficzne różnicujące relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw	169
6.1.1.1. Wiek	169
6.1.1.2. Płeć	176
6.1.1.3. Układ płci w rodzeństwie	179
6.1.1.4. Różnica wieku w rodzeństwie	185
6.1.1.5. Kolejność narodzin	190
6.1.2. Wnioski	194
6.2.	Predyktory i moderatory relacji interpersonalnych rodzeństw w okresie dorosłości	198
6.2.1.	Styl rodzicielski jako moderator zmiennych społeczno-demograficznych	198
6.2.1.1. Styl rodzicielski a płeć	204
6.2.1.2. Styl rodzicielski a układ płci w rodzeństwie	208
6.2.1.3. Styl rodzicielski a różnica wieku w rodzeństwie	213
6.2.1.4. Styl rodzicielski a kolejność narodzin	219
6.2.2. Wnioski	223
6.3.	Funkcjonowanie psychospołeczne a wymiary relacji interpersonalnych rodzeństw	225
6.3.1. Samotność	225
6.3.2. Dobrostan psychiczny	226
6.3.3. Zdrowie psychiczne	228
6.3.4. Spostrzegany stres	229
6.3.5.	Profile relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw	231
6.3.6.	Funkcjonowanie psychospołeczne w zależności od profili relacji dorosłych rodzeństw	233
6.3.7. Wnioski	246
6.4.	Wsparcie społeczne i relacje dorosłych rodzeństw w kontekście krytycznych wydarzeń życiowych	247
6.4.1.	Pomoc psychologiczna i wsparcie instrumentalne otrzymywane od rodzeństwa w związku z wydarzeniami krytycznymi	247
6.4.1.1.	Wsparcie społeczne a układ płci w rodzeństwie	249
6.4.1.2. Wsparcie społeczne a wiek rodzeństwa	254
6.4.2.	Związki krytycznych wydarzeń życiowych z wymiarami relacji rodzeństw	261
6.4.3.	Funkcjonowanie psychospołeczne rodzeństw o określonych profilach relacji w związku z krytycznymi wydarzeniami życiowymi	262
6.4.4. Wnioski	266
6.5.	Relacje interpersonalne rodzeństw w okresie dorosłości – model zależności między analizowanymi zmiennymi	267
6.5.1. Wnioski	273

7. Dyskusja wyników	275
7.1.	Psychologiczne aspekty relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw	276
7.2.	Predyktory i moderatory relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw	288
7.3.	Funkcjonowanie psychospołeczne dorosłych a jakość relacji z rodzeństwem	290
7.4.	Krytyczne wydarzenia życiowe, wsparcie społeczne a rodzeństwo	298

Zakończenie	303

Bibliografia	311