Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego
Podjąłem się przekazać na piśmie roczniki dziejów Polski, a także innych ludów sąsiadujących z Polską, ogarnąwszy rzeczy dokonane zarówno w pokoju, jak i w wojnie, w tym celu, aby wskrzesić i uczcić w pamięci zakrzepłe i śpiące w ciemności popioły ludzkie i aby słuchaczom i czytelnikom przedstawić ich czyny; nie z zaufania w siły własnego umysłu (jest on bowiem ubogi i lichy, a do opracowania tego dzieła, w którym można rozsławić i upiększyć znakomite czyny i świetne zwycięstwa bohaterów, jest zbyt ociężały i niewystarczający) ani, aby przewyższyć sztuką pisarską proste stare opowieści, ale dlatego, ponieważ boleję, że wiele przesławnych, godnych poznania dzieł, tak czasów przeszłych, jak i naszych, idzie w wieczną niepamięć.
(Jan Długosz)
Jedno z najważniejszych źródeł do historii Polski średniowiecznej i jedno z najwybitniejszych dzieł średniowiecznej historiografii europejskiej w języku polskim. Ich autor, Jan Długosz, w 12 księgach opisał dzieje Polski począwszy od legendarnych początków naszego kraju, na 1480 roku skończywszy. W swej pracy czerpał z wielu niedostępnych dziś źródeł historycznych. Korzystał też z ustnych relacji osób uczestniczących w najważniejszych wydarzeniach wieku piętnastego np. przy opisywaniu bitwy pod Grunwaldem wykorzystał opowieści swojego ojca i stryja.
Jan Długosz
Wybitny historyk polski XV wieku (1415-1480), nazywany „ojcem polskiej historiografii", dyplomata, duchowny. Od 1436 roku kanonik krakowski. W latach 1433-1455 sekretarz i kanclerz kardynała Zbigniewa Oleśnickiego. Popierał politykę zagraniczną Kazimierza Jagiellończyka. Od 1467 roku wychowawca synów królewskich, od 1480 roku arcybiskup-nominat lwowski.
Autor wielu prac o charakterze źródłowym: Banderia Prutenorum (1448) – opisy i wizerunki chorągwi zdobytych na Krzyżakach w czasie bitwy pod Grunwaldem, Insignia seu clenodia incliti Regni Poloniae (po 1462) – opisy i wizerunki herbów polskich, Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis (1470-1480) – opis beneficjów kościoła katolickiego w Małopolsce. Najważniejszym jego dziełem jest Historiae Polonicae (1455-1480), zwana też Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae, tj. Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, obejmujące dzieje Polski od czasów legendarnych do 1480 roku, spisane w 12 księgach.
